Ο Νίκος Κουλακιώτης και οι Μετωποσκόποι ετοιμάζουν τις βαλίτσες τους για το Λονδίνο

Φωτογραφίζω τον Νίκο Κουλακιώτη στο σπίτι-εργαστήριό του στην Άνω Τούμπα, λίγο πριν την πρώτη του έκθεση στο Λονδίνο. Τα 17 έργα (60 επί 80, σε μουσαμά Juta Canvas) που απαρτίζουν την ενότητα Metoposcope, από τις 11 ως τις 24 Νοεμβρίου θα εκτίθενται στην The Gallery House. Τα πρόσωπα των «Μετωποσκόπων», σκέφτομαι, θα απέχουν μια ανάσα από το Μουσείο της Μαντάμ Τισό και το άγαλμα του Σέρλοκ Χολμ στην Baker Street και έτσι του το εύχομαι ολόψυχα: «Νίκο, μακάρι να φύγουν σαν ζεστά ψωμάκια».

Έχει σπουδές στη γραφική και στη βυζαντινή ζωγραφική. Ο εξπρεσιονισμός του Κουλακιώτη, διάστικτος από έναν μυστικισμό, αντανακλά εσωτερικότητες που πηγάζουν από ιστορικά βάθη. Τα πινέλα του αντλούν στοιχεία από αιγυπτιακά φαγιούμ και από αρχαία ελληνική ζωγραφική. Ο Απελλής άλλωστε, ο προσωπικός ζωγράφος του Μεγαλέξανδρου, ήταν αυτός που σε κάποια πορτρέτα του απαθανάτισε τους μετωποσκόπους να διαβάζουν το μέλλον.

Αυτή ήταν η μετωποσκοπεία και ο Κουλακιώτης ερεύνησε εξαντλητικά το θέμα που περιέγραψε και ο Πλήνιος στη Ρώμη, αφού η τέχνη της ανάγνωσης του αύριο από τα σημάδια που αντλούσαν οι μετωποσκόποι, στους παλιούς κόσμους, ήταν το ίδιο διαδεδομένες όσο και η χειρομαντεία ή η φυσιογνωμική. Στη Συρία, ο Ισαάκ Λουρία, ραβίνος που ανακάλυψε την Καμπάλα, αργότερα στην Αναγέννηση ο Ιταλός πολυμαθής Τζερολάμο Καρντάνο, όπως και μεγάλος αριθμός εκδόσεων του 16^ου και 17^ου αιώνα κατέγραψαν τις διαστάσεις του φαινομένου, το οποίο εκτός από την Ευρώπη και τη λεκάνη της Μεσογείου ήταν διαδεδομένο εξίσου στους πολιτισμούς των Ίνκας και των Μάγια. Με τον Διαφωτισμό και την άνθηση της επιστήμης, όταν οι Μετωποσκόποι κηρύχθηκαν αγύρτες, δόθηκε τέλος στα ταξίδια χιλιάδων χιλιομέτρων που έκαναν άνθρωποι μακριά από την εστία τους για έναν χρησμό.

Ο μυστικισμός και τα απόκοσμα γοήτευαν τον Κουλακιώτη, που στη συγκεκριμένη έκθεση στέκεται απέναντι από τα πρόσωπα αυτών των ξένων που τον επισκέφθηκαν ζητώντας να μάθουν τι θα τους συμβεί. Δυνατό εύρημα, υποθέτω ότι γοήτευσε και τον Εμπεσλίδη που ως οφθαλμίατρος εξετάζει και αυτός πρόσωπο με πρόσωπο τις κόρες και τις ίριδες ματιών των επισκεπτών του. Απέναντι από το καβαλέτο του Κουλακιώτη, τα φανταστικά πρόσωπα που γεννήθηκαν ποιητική αδεία στα βάθη του μυαλού του καλλιτέχνη, κοιτούν και εμάς τους θεατές μετά την πρώτη τους επίσκεψη στον ζωγράφο και τον γιατρό.

Δουλειά ανθρωποκεντρικά υπαρξιακή, από έναν καλλιτέχνη που εκτός όμως από τη ζωγραφική, παράγει και μια αξιοσημείωτη χαρακτική: Καθώς οι δυο γιοι του Ρένου Αποστολίδη, ο Στάντης και ο Ήρκος, ετοιμάζουν την επανακυκλοφορία των εξαντλημένων «Κλειδιών», το βιβλίο όπου ο Αποστολίδης «συνομιλεί» με τους Κρόμβελ, Κάφκα, Πάστερνακ, Κοσμά Αιτωλό, Μπέρναρντ Σο και Οπενχάιμερ, θα επιστρέψει στα βιβλιοπωλεία με τα πορτρέτα των παραπάνω σχεδιασμένα-χαραγμένα στην πρέσα του Νίκου.

Νίκος Κουλακιώτης, Metoposcope
Από τις 11 έως τις 24 Νοεμβρίου
Gallery House, 50 Baker Street, Λονδίνο