Wow Pow! Bam! Κόμικ και ζωγραφική: Μια συνάντηση στα τέλη του 20ού αιώνα

Στα τέλη του περασμένου αιώνα, τα όρια ανάμεσα στη ζωγραφική και την ένατη τέχνη αποδεικνύονται πορώδη. Καλλιτέχνες όπως ο Roy Lichtenstein, o Philip Guston και ο Andy Warhol ενσωματώνουν στα έργα τους στοιχεία από τη λαϊκή κουλτούρα και από την άλλη, νέοι δημιουργοί κόμικ όπως ο Art Spiegelman συνδυάζουν έννοιες και τεχνικές από τη σύγχρονη τέχνη, συμβάλλοντας στη δημιουργία νέων καλλιτεχνικών κατηγοριών.

Σε ποιο βαθμό, λοιπόν, μπορούν τα κόμικς να ανοίξουν νέες δυνατότητες σε άλλα καλλιτεχνικά πεδία, διατηρώντας παράλληλα τη δυναμική τους και την αφηγηματική τους λειτουργία; Να το βασικό ερώτημα πίσω από τη νέα έκθεση της γκαλερί Ζουμπουλάκη που βασίζεται σε ιδέα του εικαστικού και δημιουργού κόμικ Σπύρου Βερύκιου και παρουσιάζεται σε συνεπιμέλεια με τον ιστορικό τέχνης Θανάση Μουτσόπουλο.

Με τίτλο «Wow Pow! Bam! Κόμικ και ζωγραφική: Μια συνάντηση στα τέλη του 20^ου αιώνα» διερευνά τη διαρκή επιρροή των κόμικς πάνω στο σώμα της σύγχρονης ζωγραφικής και στοχεύει να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους οι σύγχρονοι εικαστικοί αντλούν έμπνευση από τις οπτικές και τις αφηγηματικές συμβάσεις των κόμικ, ξεπερνώντας τα όρια των παραδοσιακών καλλιτεχνικών πρακτικών και αντιπαραθετικών εννοιών, όπως χαμηλή και υψηλή τέχνη.

Από τις 6 Ιουνίου (εγκαίνια στις 18:00-21:00) έως τις 20 Ιουλίου, στον γνώριμο χώρο της γκαλερί στην πλατεία Κολωνακίου θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε έργα 16 αναγνωρισμένων καλλιτεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που εκτίθενται για πρώτη φορά στο κοινό. Συγκεκριμένα θα παρουσιαστούν δημιουργίες των Διαμαντή Αϊδίνη, Σπύρου Βερύκιου, Steve Gianakos, Κωνσταντίνου Λιανού, Χρήστου Μαυροδή, Χρήστου Μιχαηλίδη, Εμμανουήλ Μπιτσάκη, Μποστ, Δημήτρη Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου, Keith Haring, Steven C. Harvey, Hergé, Roy Lichtenstein, Havier Mayoral, Raymond Pettibon.

Ο Θανάσης Μουτσόπουλος για τη συνάντηση κόμικς και ζωγραφικής στα τέλη του 20^ου αιώνα

Σύμφωνα με τον συνεπιμελητή της έκθεσης και αναπληρωτή καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης στο ΕΜΠ, Θανάση Μουτσόπουλο: «Από τη δεκαετία του ’60 δυο παράλληλες διαδικασίες αλληλεπίδρασης θα αλλάξουν την τέχνη για πάντα. Από τη μια ζωγράφοι θα εντάξουν όλο και πιο δραστικά στοιχεία από τη μαζική κουλτούρα και ιδιαίτερα από τα κόμικς στη δουλειά τους, και από την άλλη μια καινούργια γενιά τότε σχεδιαστών κόμικς θα εισαγάγουν στοιχεία από τη Μοντέρνα Τέχνη και τις σπουδές τους σε Σχολές καλών Τεχνών σε σχεδιασμένες ιστορίες.

Αυτά τα γεγονότα θα συμβούν και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού και θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των υποκατηγοριών της Pop Art, από τη μία, και τη μετάβαση από τα Underground Comix στο σύγχρονο Graphic Novel. Λίγο πιο μετά, τη δεκαετία του ΄80 μια νέα γενιά Ελλήνων εικαστικών και σχεδιαστών θα πάρουν μέρος σε αυτή την όσμωση με πρωτοφανή αποτελέσματα.

Το ερώτημα είναι μέχρι ποιο βαθμό μπορούν τα κόμικς να ανοιχτούν στις άλλες περιοχές των εικαστικών, ιδιαίτερα της ζωγραφικής, αναβιώνοντας τις κατακτήσεις των αναζητήσεων του 20^ου αιώνα, π.χ. του Εξπρεσιονισμού, του Κυβισμού, της Αφαίρεσης, χωρίς να αναστείλει εντελώς τη λειτουργία της αφήγησης. Το ίδιο περίπου δίλημμα που αντιμετώπισε και ο πειραματικός κινηματογράφος, φαίνεται ότι τα κόμικς εξάντλησαν αυτές τις δυνατότητες μέσα στην ακμή της δεκαετίας του ’80.

Η βασική διαδρομή της εξέλιξης των κόμικς μέσα στα 120, περίπου, χρόνια της παρουσίας τους θα μπορούσε να σχηματοποιηθεί ως εξής: Μονοσέλιδα διασκεδασμού (με art nouveau αριστουργήματα από τη γέννησή τους), δημιουργία του ειδικού υπο-είδους των υπερηρώων στις ΗΠΑ, μεταφορά της κουλτούρας των κόμικς στην Ευρώπη και ανάπτυξη της δικής της κατηγορίας, ανάδυση ταυτόχρονα των ενήλικων και underground κόμικς, ωρίμανση και ανάπτυξη των graphic novels, οι εικαστικοί πειραματισμοί των 80s, η εξαγωγή και διάδοση των γιαπωνέζικων μάνγκα σε παγκόσμιο φαινόμενο, η όσμωση της κουλτούρας των υπερηρώων με το Χόλιγουντ, η μεταφορά στο νέο ψηφιακό κόσμο.

Είναι γεγονός ότι οι δραστικοί πειραματισμοί στο layout κάνουν συχνά τον αναγνώστη να μετατρέπεται (απλώς) σε θεατή: θαυμάζει το εικαστικό αποτέλεσμα αλλά δυσκολεύεται να παρακολουθήσει την πλοκή (αν υπάρχει). Ιδιαίτερα πρέπει να σχολιαστεί το γεγονός ότι τα κόμικς κρατήθηκαν (τεχνητά;) για πάρα πολύ καιρό σε ένα ηλικιακό και έμφυλο γκέτο ανηλίκων αγοριών, ενώ οποιαδήποτε πρώιμη προσπάθεια να απευθύνουν πιο «ώριμα» θέματα καθυποτάχτηκε επανειλημμένα».

Η ATHENS VOICE είναι χορηγός επικοινωνίας της έκθεσης.

INFO:
Γκαλερί Ζουμπουλάκη, Πλ. Κολωνακίου 20, 2103608278
Εγκαίνια: Πέμπτη 6 Ιουνίου στις 18:00-21:00
Διάρκεια έκθεσης: 6 Ιουνίου έως 20 Ιουλίου 2024
Ημέρες & ώρες λειτουργίας: Τρ., Πέμ. & Παρ. 11:00-20:00, Τετ. & Σάβ. 11:00-15:00

Χορηγός Επικοινωνίας είναι η Athens Voice