27 γυναίκες - σύμβολα του Ιράν σε μια έκθεση πιο επίκαιρη από ποτέ

Η ιρανικής καταγωγής, βρετανίδα ζωγράφος Soheila Sokhanvari δανείζεται το ρεφρέν του διάσημου κομματιού που τραγούδησε ο David Bowie το 1974 για να διηγηθεί σπάνιες ιστορίες φεμινισμού από την πατρίδα της, σε μια έκθεση πιο επίκαιρη από ποτέ. Η γκαλερί The Curve, μια από τις δυο αίθουσες σύγχρονης τέχνης του Κέντρου Τεχνών Barbican του Λονδίνου, συστήνει στη Δύση 27 «τεράστιες» γυναίκες-σύμβολα του Ιράν, μέσα από τα υπέροχα πορτραίτα της Sokhanvari που εκθέτει στο πλαίσιο της μεγάλης ατομική της έκθεσης-εγκατάστασης με τον ευφάνταστο τίτλο «Rebel, Rebel».

Έντονα χρώματα, καθαρές, σίγουρες εκφράσεις. Η Soheila Sokhanvari τιμά με τη δική της τέχνη τις γυναίκες εκείνες που είχαν τη δύναμη και το θάρρος να ακολουθήσουν το όνειρό τους σε μια χώρα που «ερωτεύτηκε» τον δυτικό τρόπο ζωής αλλά όχι τις ελευθερίες του, και θρηνεί ταυτόχρονα τη μοίρα τους που, μετά την επανάσταση του 1979 και την επακόλουθη εγκαθίδρυση μιας συντηρητικής ισλαμικής θεοκρατίας, τις έφερε αντιμέτωπες με ένα σκληρό και επώδυνο δίλημμα: να παραιτηθούν από οποιονδήποτε ρόλο στη δημόσια ζωή ή να εξαναγκαστούν σε εξορία.

Η Zinat Moadab, ηθοποιός του κινηματογράφου, σήμερα 99 ετών, η Roohangiz Saminejad, διάσημη για το ρόλο της ως Golnar στο Lor Girl (του 1934), την πρώτη ταινία που έγινε στην περσική γλώσσα και η πρώτη ιρανική ταινία με ήχο, η Ramesh, αγαπημένη φωνή, ξεκίνησε την καριέρα της το 1965 τραγουδώντας στη δημοφιλή ραδιοφωνική εκπομπή της εποχής, «Golha», του Εθνικού Ραδιοφώνου, η πρίμα μπαλαρίνα Haydeh Changizian που γεννήθηκε στο Ιράν και σπούδασε μπαλέτο στη Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση πριν επιστρέψει στην πατρίδα της με το όνειρο να γίνει χορεύτρια και χορογράφος, η Forugh Farrokhzad, ποιήτρια και σκηνοθέτης, γνωστή εικονομάχος και μοντερνίστρια, με δυνατή, όσο και αμφιλεγόμενη «γλώσσα», η Simin Dāneshvar ακαδημαϊκός, μυθιστοριογράφος και μεταφράστρια - η συλλογή διηγημάτων της το 1948 ήταν η πρώτη που εκδόθηκε ποτέ από Ιρανή συγγραφέα, η Katayoun (Amir Ebrahimi), γνωστή ηθοποιός του θεάτρου, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, η Azar Shiva ηθοποιός και πρωταγωνίστρια μεγάλων ταινιών του ιρανικού σινεμά, όπως το Soltan ghalbha (1968), το Yahgoot-e se cheshm (1970) και το Gozasht (1962), θρυλικές γυναικείες μορφές που ανοίγουν «παράθυρα» στοχασμού με φόντο την εντυπωσιακή τοιχογραφία με τα γεωμετρικά μοτίβα της ισλαμικής τέχνης που καλύπτει τους 90 μέτρων τοίχους της γκαλερί - ένα «έργο αγάπης» όπως λέει με ταπεινότητα η ζωγράφος.

Το νέο soundtrack που συνέθεσε ο έλληνας συνθέτης Marios Aristopoulos, «ντύνει» την περιήγηση με ήχους που συνδυάζουν τις μελωδικές φωνές διάσημων ιρανών τραγουδιστριών από τα μέσα του 20^ου αιώνα - όπως η Ramesh και η Googoosh - επιφορτίζοντας τον θεατή με ακόμη πιο συγκλονιστικά συναισθήματα, δεδομένου ότι παραμένει παράνομο να μεταδίδεται η φωνή μιας γυναίκας στο Ιράν. Την έκθεση συμπληρώνουν κατασκευές από καθρέφτη και γυαλί πάνω στις οποίες προβάλλονται σκηνές από τον κλασικό ιρανικό κινηματογράφο, μετατρέποντας τη The Curve σε ένα λατρευτικό σύμπαν που η δύναμη της γυναίκας λαμβάνει πρωτόγνωρες διαστάσεις.

*Η έκθεση «Rebel, Rebel» είναι η πρώτη μεγάλη ανάθεση που αναλαμβάνει η καλλιτέχνης στη Βρετανία και πραγματοποιείται με την υποστήριξη των: The Bagri Foundation, Arts Council England,  Soheila Sokhanvari Exhibition Circle και Kristin Hjellegjerde Gallery και τη βοήθεια των Sayeh Ghanbari, Elizabeth και J. Jeffry Louis, Pat και Pierre Maugüé, Hugh Monk, και άλλων που επιθυμούν την ανωνυμία. Διάρκεια έκθεσης: έως τις 26 Φεβρουαρίου 2023