Ταξίδι στους Καλαρρύτες: Μια πρωτότυπη εικονική περιήγηση στο μονοπάτι που συνδέει το χωριό της Ηπείρου με το Συρράκο
Συμβιβάζομαι με τον τρόπο που έχετε συνηθίσει να παίρνετε την πληροφορία, αλλά όπως και αν έχει το πράγμα η πρότασή μου εμπεριέχει κάτι πέρα από τα συνηθισμένα. Η εικονική περιήγηση για το υπερβατικό σημείο του τόπου μας που ονομάζεται Καλαρρύτες, ενσωματώνει αυτά που θα διαβάσετε -και ακόμα περισσότερα- ενώ ταυτόχρονα, αλλάζει εμπλουτίζεται και μεγαλώνει όσο περνάει ο καιρός. Ας μην πλατειάζουμε όμως…
Το μονοπάτι που ενώνει τα χωριά Συρράκο και Καλλαρύτες
Αντικρυστά πέτρινα στολίδια του ορεινού χώρου, τα χωριά Συρράκο και Καλαρρύτες, ενώνονται εδώ και αιώνες μεταξύ τους με ένα μονοπάτι, το οποίο θεωρείται -και είναι- από τα ομορφότερα της Ελλάδας. Στις μέρες μας είναι και από τα ευκολότερα -τηρουμένων των αναλογιών- αφού έχει μικρή διάρκεια (1, 5 ώρα περίπου), ενώ στα δύσκολα σημεία διαθέτει και σιδερένια κουπαστή. Είτε το ξεκινήσετε από το Συρράκο, είτε από τους Καλαρρύτες θα πρέπει πρώτα να κατηφορίσετε στην χαράδρα του Καλαρρύτικου ποταμού, να τον περάσετε από το σιδερένιο γεφυράκι και να σκαρφαλώσετε στην απέναντι πλαγιά. Ευκολάκι.
Πιο ζόρικα ήταν τα πράγματα ανάμεσα στον 19ο και 20ό αιώνα… Στα 1881 απελευθερώθηκαν οι Καλλαρύτες… όχι όμως το Συρράκο… και εκεί πάνω στο ποτάμι είχαμε ΤΟΤΕ τα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας! Φυλάκιο-τελωνείο και εικονοστάσι από τη μεριά των Χριστιανών! Μέχρι το 1912. Τα περιγράφει διαμαρτυρόμενος και πικραμένος ο Κώστας Κρυστάλλης -ο ποιητής του βουνού και της στάνης- αλλά ποιος να διαβάσει Κρυστάλλη στον 21ο αιώνα… γκί μι ε μπρέικ!
Είναι άνοιξη του 1996 και έχουμε κατέβει με τον Γιάννη Μπάνια από το Συρράκο στο σιδερένιο γεφυράκι πάνω στο Καλαρρύτικο ρέμα. Έχοντας ξαποστάσει για κάνα δεκάλεπτο ετοιμαζόμαστε να πάρουμε τη στριφνή ανηφόρα της Σκάλας για να φτάσουμε στους Καλαρρύτες. Στόχος τσίπουρο και φαγητό στον Ναπολέοντα και μετά πάλι επιστροφή με τα πόδια.
Αναρωτιόμαστε ποιοι μπορεί να χρησιμοποιούν ακόμα αυτό το μονοπάτι και μόνο μια απάντηση μας έρχεται στο στόμα: μετανάστες από την Αλβανία. Γελάμε και μοιραζόμαστε μια σοκολάτα. Καθώς ετοιμάζομαι να τσαλακώσω το αλουμινόχαρτο μου έρχεται μια φαεινή ιδέα:
«Ρε συ Γιάννη εμένα μου φαίνεται πως κανείς δεν περνάει από εδώ. Δες πως έχει καταντήσει το εικονοστάσι…»
Βγάζω ένα 500άρικο (δραχμές είχαμε τότε) από τη τσέπη και το τυλίγω μέσα στο αλουμινόχαρτο. Παίρνω μια πλακουτσή πέτρα και χώνω το αλουμινόχαρτο από κάτω- μέσα στο εικονοστάσι λέγοντας:
«Ή δεν περνάει κανένας από εδώ, ή περνάνε μόνο καλοί άνθρωποι. Μάρτυράς μου θα ’ναι το 500άρικο»
Και φύγαμε.
To 500άρικο το 1997
To 500άρικο το 1997
Το 500άρικο το 1999
Το 500άρικο το 1999
Την επόμενη χρονιά, 1997, το 500άρικο ήταν ακόμα εκεί οπότε τράβηξα τη φωτογραφία, τη δημοσίευσα σε περιοδικό με το ανάλογο ταξιδιωτικό και την έστειλα στον Γιάννη. Την επόμενη χρονιά ήταν η σειρά του να κάνει το ίδιο. Το 500άρικο εκεί… μου έστειλε τα χαμπέρια.
Είναι 1999 οπότε εκτός από το 500άρικο έχουμε νέες εικόνες στο εικονοστάσι, καντήλι, περισσότερα χρήματα και το 500άρικο άθικτο. Νέα φωτογραφία.
Στα 2022 όλα είχαν και πάλι χαθεί… το εικονοστάσι έχει «εξωραϊστεί», αλλά είμαι σίγουρος ότι κάπου θα βρίσκεται το 500άρικο. Όχι σε τσέπη. Γιατί η αξία του μετά από τόσες περιπέτειες και δημοσιεύσεις, είναι ανυπολόγιστη!
Το εικονοστάσι το 1997
Το εικονοστάσι το 1997
Το εικονοστάσι το 1999
Το εικονοστάσι το 1999
Το εικονοστάσι το 2022
Το εικονοστάσι το 2022
Ο ένας και μοναδικός Ναπολέων Καλαρρυτών
Αν δεν υπήρχε ο Ναπολέων Ζάγκλης, οι Καλαρρύτες δεν θα ήταν όπως είναι σήμερα. Αυτό του το χρωστάμε. Όλοι… να εξηγούμαστε!
Ο επί δεκαετίες «συναγωνιστής» Αντώνης Ιορδάνογλου στις αρχές του 21ου αιώνα έγραφε για τον Ναπολέοντα και το καφενείο του:
«Το καφενείο του Ναπολέοντα είναι το κέντρο του καλαρρυτινού μικρόκοσμου σήμερα. Λέγεται “Άκανθος” το μαγαζάκι ( Άκανθος είναι αρχαία πόλη θαμμένη στη ζούγκλα της ρεματιάς ανάμεσα στους Καλαρρύτες και το Ματσούκι) και είναι βγαλμένο από τον χωρόχρονο μιας άλλης Ελλάδας: παμπάλαια ράφια με πολύχρωμες πραμάτειες μπακαλικής, ασπρόμαυρες φωτό στους τοίχους, δύο κλουβιά με πουλιά κρεμασμένα στο ταβάνι, βάζα με πολύχρωμα λικέρ γυαλοκοπάνε ηλιόλουστα στο περβάζι και ολόγυρα η μικρή κοινωνία του χωριού να πίνει καφέδες και τσίπουρα! Μην το χάσετε με τίποτε!»
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα το 1999
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα το 1999
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα το 1999
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
Ο κος Κώστας με τα μουλάρια του, 1997
Προσωπικά όταν μπήκα για πρώτη φορά στα 1996 έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Ναπολέων Ζάγκλης, τέως προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών και νυν θεματοφύλακας της ίδιας της ζωής σε μεγάλο υψόμετρο, έγινε φίλος μου. Ναι! Είχα αυτή την τύχη.
Φέτος φάγαμε και ήπιαμε ξανά, είπαμε ιστορίες και τραγουδήσαμε, στον ίδιο χώρο που αντιστέκεται πεισματικά στον χρόνο. «Καφεπαντοπωλείο - οβελιστήρια, Η Άκανθος». Ήρθε και ο κος Κώστας που κουβαλούσε τις πραμάτειες με τα μουλάρια, ήρθαν και οι αδερφάδες του και πιάσαμε κουβέντα. Καμιά φορά νιώθεις σαν «οικογένεια» κι ας μην είναι δική σου.
Το επόμενο πρωί βγάλαμε και τις φωτογραφίες 360 που βλέπετε.
Ο κος Κώστας με τα μουλάρια του, 1997
Ο κος Κώστας με τα μουλάρια του, 1997
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
«Άκανθος», το καφεπαντοπωλείο του Ναπολέοντα σήμερα
Καλαρρύτικο γεφύρι, 1996
Καλαρρύτικο γεφύρι, 1996
Καλαρρύτικο γεφύρι, 1997
Καλαρρύτικο γεφύρι, 1997
Καλαρρύτικο γεφύρι, 2022
Καλαρρύτικο γεφύρι, 2022
Ποιος είναι αυτός που μιλάει και γράφει τις σοφίες του; Να σας συστηθώ: Ονομάζομαι Γιάννης Ντρενογιάννης και φέτος πάτησα τα 60. Λέω πως είμαι δημοσιογράφος στο επάγγελμα και έχω δημοσιεύσει δεκάδες ταξιδιωτικούς οδηγούς για την Ελλάδα, πολλά βιβλία με ωραίες φωτογραφίες και κείμενα και μερικές χιλιάδες ταξιδιωτικά άρθρα… σχεδόν σε όλα τα έντυπα της Ελλάδας. Περίμενα πολύ καιρό (με είχαν στη συντήρηση!) για να βρω έναν νέο τρόπο να ταξιδεύεις και να «νιώθεις» πλάι -πλάι με την αληθινή εμπειρία των τόπων χωρίς απαραίτητα να είσαι εκεί. Παλιότερα χρειαζόμασταν κείμενα, σχέδια, εικόνες και βίντεο. Τώρα το παιχνίδι έχει αλλάξει. Τα θέλουμε όλα αυτά μαζί και μερικά παραπάνω, όλα σε ένα σύνδεσμο-link. E! Μου φαίνεται πως το πίτυχα!
13°
