Ιορδανία: Οδοιπορικό από το Αμμάν στη Νεκρά Θάλασσα

Έχω πετάξει η αλήθεια δεκάδες φορές τον Ατλαντικό και κάθε φορά με την αίσθηση της απόλυτης αλλαγής του εδώ σκηνικού στις εικόνες μου. Απέναντι στις δέκα plus ώρες αυτών των ταξιδιών βρήκα μια ιδανική φόρμα απόδρασης* Ιορδανία! Είναι το κράτος που με τις εξωτικές του εικόνες μοιάζει τόσο μακρινό στο μυαλό μας και απέχει δύο μόλις ώρες. Και πέταξα. Και από το αεροπλάνο ακόμη χάζευα, σαν τρέιλερ ταινίας το Αμμάν, τη «λευκή πόλη», αθέατη σχεδόν καθώς τόσο κοντά στο χρώμα της άμμου είναι. Και επειδή είχα την τύχη να ταξιδέψω σε πολλές χώρες μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, σου λέω με σιγουριά ότι η Ιορδανία είναι άλλο παιχνίδι. Τόπος με δυνατές αραβικές ρίζες και ευρωπαϊκο ανάστημα, που αναπνέεις στην πρώτη κιόλας επαφή σου με την πρωτεύουσα. Μια κόκκινη κορδέλα η ανατολή πίσω από ουρανοξύστες που εναλλάσσουν τα σχήματα τους με τα χαμηλά ομοιόμορφα κτίρια. 

Κι όπως σε κάθε μου ταξίδι, το ίδιο και εδώ, πρώτος στόχος είναι το ψηλότερο σημείο της πόλης. Από εκεί σχεδιάζω με νοητές γραμμές την περιπλάνησή μου ανάμεσα σε χαμηλά και ψηλά κτίσματα, πλανιέμαι εικονικά σε χρώματα και πολλές ανθρώπινες φιγούρες. Ειναι το σχέδιο πτήσης μου. Στην κορυφή του Αμάν με περίμενε η ακρόπολή της. Συνηθίζω να λέω ότι είμαι περιηγητής του σήμερα, αφήνοντας για κάποιο πιθανό ηλικιακό αύριο το του τόπου χθες. Ωστόσο υπέκυψα στη γοητεία των πέτρινων μνημείων, αφού είχαν να μου αφηγηθούν τη εδώ γέννηση τριών μονοθεϊστικών θρησκειών. Ιουδαϊσμού, ισλαμισμού και χριστιανισμού. Μια χούφτα κολόνες όλο κι όλο, που με τις σκληρές σκιές τους αντανακλούν όλο το φως της πορείας μιας πόλης με συνεχή ανθρώπινη παρουσία στων αιώνων το διάβα. [Αγαπώ τη λέξη γιατί δίνει ένα κάποιο νοσταλγικό άπειρο στο λόγο]. Μετά ήρθε το περπάτημα στα στενά σοκάκια, τα γεμάτα χρώματα και ανατολίτικους ήχους. Χυμό από ζαχαροκάλαμο με μπόλικο τζίντζερ στο χέρι -με τη νοσταλγία της αγαπημένης Κούβας αυτό- και μια πρώτη στάση στο "Al-Haj Mahmoud Habibah Sweets", ένα πραγματικά ταπεινό μαγαζί, που στην ουρά του στέκεται ακόμα και ο βασιλιάς. Εδώ το μαγικό Kunafa -σιροπιαστό καταΐφι με τυρί- που σερβίρεται σε πλαστικό πιατάκι, τρώγεται ζεστό και τρώγεται με πολύ όρεξη στα γύρω πεζούλια. Το ότι το κάνουν και σάντουιτς σε ψωμάκι, με προσπερνάει.

«Μα έχει θερμίδες…»

«Όπως οι πιο οργανωμένες αποδράσεις του ουρανίσκου· λέω εγώ!».

Κι άλλο περπάτημα ανάμεσα σε χαλιά, ρούχα και εκατοντάδες αναμνηστικά για τουρίστες. Έψαξα έναν τρόπο να χαζέψω το άριστα διατηρημένο Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο και χώθηκα στις οικοδομές. Στον πρώτο όροφο, σε ένα κλασικό καφέ οι κοπέλες, με μαντήλες ή όχι κάπνιζαν ναργιλέδες και έπιναν Jordan καφέ, που μεταφράζεται σε ελληνικό με κάρδαμο. Απλόχερα όμως! 

Σε φίλους που με ρώτησαν για τη ζωή τη νύχτα, είπα ότι Δευτέρα βράδυ μπήκα σε ταξί και είπα στον οδηγό να με πάει «όπου». Κι αυτός με πήγε κάπου, σε ένα τεράστιο μπαρ που με δυσκολία βρήκα θέση να βολευτώ. Καπνός, ποτά και μαγική μουσική. Τη φιλοξενία του κόσμου τη χάρηκα στο σπίτι του φίλου μου του Ramsey G Khoury με την παρέα του πρίγκιπα H.R.H. Prince Mired Ben Raad Al Hussien, με τους οποίους με συνέδεσε μια περσινή ανάβασή μας στον Όλυμπο. 

Επόμενη στάση η πασίγνωστη Πέτρα, μια καλή πινέζα στον παγκόσμιο χάρτη. 

Το όνομα της είναι Ράκμου, που σημαίνει «χρωματιστός βράχος» και ναι, το Πέτρα έμεινε από τους Έλληνες εμπόρους που χρησιμοποιούσαν το πέτρινο σύμπλεγμα για την ασφάλεια του ταξιδιού τους. Και ήταν πάντα ασφαλές αυτό το τεράστιο φαράγγι με τα χρωματιστά, ατέρμονα σχήματα βράχων που βγάζουν ένα τόσο αρμονικό σύνολο. Κάποιος δίπλα μου είδε ένα άλογο σκαλισμένο, άλλος ένα ψάρι και το κεφάλι μιας καμήλας. Έχουν ένα ωραίο ξάφνιασμα οι επισκέπτες στα μάτια τους· ομολογώ. Αλλά εδώ όλες οι φαντασιώσεις είναι εφικτές, αφού διασταυρώνονται τόσο ήπια με την ασύλληπτη πραγματικότητα που ζεις. Πόσο η φύση λες, τα έχει βρει με την ανθρώπινη δεξιοτεχνία. Οι Ναβαταίοι, μικροί θεοί στα ματια μας, κατάφεραν να ημερέψουν τον πωρόλιθο, να του δώσουν σχήμα και ζωή κατ επέκταση. Πελεκημένες πόρτες και παράθυρα που αφήνουν ελεύθερα τα μάτια να κυκλοφορούν στα ψηλά δωμάτια και να βλέπουν τους πρώτους κατοίκους καθώς απολαμβάνουν το τσάι στο από πέτρα φωτεινό τραπέζι. Και ήρθε ο απογευματινός ήλιος για να διαψεύσει τις μέχρι τώρα σταθερές, δημιουργώντας νέες αντιθέσεις, καινούργια χρώματα και σχήματα ανάμεσα στη σκιά και στο φως. Μια ζωγραφική συμφωνία που αλλοιώνει τους βράχους και κοντεύει να κάνει λυρικό το κείμενό μου. Πόσο να το παλέψω! Αλλά την τελική μαγεία την έζησα ακριβώς εκεί που ανάμεσα στις σκληρές σχισμές του φαραγγιού διέκρινα ροζ το θησαυροφυλάκιο,το βασιλικό τάφο, τον λαξευμένο με απίστευτη τέχνη πάνω σε τεράστιο βράχο. Επιβλητικό!  Έμεινα για πολλές στιγμές εκεί, στην ονειρική διάθλαση του μεσημεριανού ήλιου. Μετά οι νωχελικές καμήλες στην άμμο, οι σύγχρονοι Βεδουίνοι με το τσάι στο χέρι και οι τουρίστες να κοιτάζουν ψηλά, ψάχνοντας την καλύτερη εικόνα για το ίστα! 

Έτος 1473 π.Χ.
Μήνας Αδάρ. 
Ημέρα έβδομη. 
Μετά από περιπλάνηση 40 χρόνων στην έρημο, ο Μωυσής πεθαίνει σε ηλικία 120 ετών στο όρος Ναβαύ, αφού έχει αντικρίσει από την κορυφή Φασγά τη Γη της Επαγγελίας. Από το αυτοκίνητο βλέπουμε το βουνό του, το Όρος του Προφήτη, πριν ξεκινήσει η βουτιά μας σε υψόμετρα που μετράνε ανάποδα. Η Μαύρη Θάλασσα είναι 400 περίπου μέτρα κάτω από τη επιφάνεια της Μεσογείου. Έρημο τοπίο με σκορπισμένες στην άμμο ελάχιστες καλύβες βοσκών και στο βάθος μια νωχελική αντανάκλαση της λίμνης, που Μαύρη Θάλασσα αποκαλείται. Δεν έψαξα το γιατί. 

Καθώς το αυτοκίνητο τρεμόπαιζε στον άγριο δρόμο, ο Σαλίμ μου έδειξε το μισογεμάτο μπουκάλι με το νερό στο ταμπλό του αυτοκινήτου: «Δες τι θα συμβεί εδώ μου είπε». Στα τετρακόσια μέτρα κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας μου έδειξε ξανά το μπουκάλι, που έμοιαζε να το είχαν ρουφήσει από το στόμιο. Επιβεβαιώθηκε και χαμογέλασε, απολαμβάνοντας για λίγο τη συνενοχή του σύμπαντος μαζί του!

Από κοντά το σκηνικό μου έκανε τα λασπόλουτρα της Καβάλας, αφού έβλεπα τις κυρίες με πάθος όμως να απλώνουν την κατάμαυρη λάσπη στα κατάλευκα κορμιά τους. Τα πρόσωπα κατράμι που μόνο τα χαμόγελα τα ζωντάνευαν. Και γύρω μια βουβή, απόλυτα νεκρή εικόνα με τον ήλιο πριν τη δύση, ίσα να προσπαθεί κάτι να ζωντανέψει. Μπήκα στο αλάτι με το νερό. Έτσι το ένιωσα κι όχι ανάποδα. Αυτό το στοιχείο δεν αφήνει το σώμα να βουλιάξει. Έξω το πετάει σαν το κορμί του κορμοράνου στη απογείωση. Μου κάνει κάτι και από τις αργές κινήσεις των αστροναυτών σε αγαπημένες ταινίες. Κι από πάνω τα πολυτελή ξενοδοχεία κάνουν ευθείες επιτηρώντας τους λουόμενους. Αυτό μέχρι να δύσει ο ήλιος. Οι πόρτες κλείνουν και η άπνοια ζωής γεννάει κάτι κινηματογραφικό στην παραλία, όπως και στα πάνω γυαλιστερά εστιατόρια με τις άπειρες φυλές μαζεμένες να πίνουν ατελείωτα Lemon Mint εδώ, στην υδάτινη αυτή αλατιέρα του πλανήτη.