Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
Τη Νέα Φιλαδέλφεια άρχισα από μικρή πολύ να την εξερευνώ. Κάπου εκεί κοντά στη Δεκελείας έμενε τότε η αγαπημένη μου θεία Παρασκευή − Βούλα, για τους πιο κοντινούς. Στη μικρή της αυλή, που είχε όλη τη δροσιά του κοντινού άλσους, μας μάζευε όλα τα πιτσιρίκια τα απογεύματα και μας έλεγε ιστορίες συγκλονιστικές από τη Μικρά Ασία. Για το πώς, όταν ήταν μικρούλα κι αυτή, μπήκε ένα βράδυ μαζί με την οικογένειά της σε μια βάρκα και έφτασαν στον Πειραιά, για το πώς οι γυναίκες είχαν κρύψει τα τιμαλφή στα εσώρουχά τους και για εκείνο το μαργαριταρένιο κολιέ που τους βοήθησε να αρχίσουν μια νέα ζωή στη νέα πατρίδα. Παρόμοιες ιστορίες είχαν σχεδόν όλες οι γειτόνισσες της θείας Βούλας. Κι αυτό γιατί η Νέα Φιλαδέλφεια ήταν από την αρχή μια γειτονιά προσφύγων. Οι πρώτοι εγκαταστάθηκαν εδώ το 1927, όταν μια φωτιά στους Αμπελόκηπους κατέστρεψε τα προσφυγικά σπίτια όπου ζούσαν τότε. «Νέα Φιλαδέλφεια» ονομάστηκε το 1932 ως φόρος τιμής στη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας.
Οι ιστορίες της θείας Βούλας και οι περίπατοι στο άλσος της περιοχής είναι από τις πιο έντονες αναμνήσεις εκείνης της ηλικίας. Το Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας είναι και το σήμα – κατατεθέν της: 480 στρέμματα έκτασης, γεμάτα πράσινο (πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους πνεύμονες της Αττικής) με χωμάτινους και ασφαλτοστρωμένους δρόμους και τα ιδανικά σημεία για πικνίκ. Μαθαίνω ότι την περίοδο της καραντίνας το άλσος ήταν σημείο συνάντησης για όλη τη γειτονιά. Πάνω-κάτω, δηλαδή, όπως το φαντάζομαι να μοιάζει και το 1955 όταν λειτουργούσε εδώ ένας μικρός... ζωολογικός κήπος! Με την άρση των μέτρων, εδώ επέστρεψα κι εγώ, μετά από προτροπή της παρέας. Με μια εξάδα μπίρες στα χέρια, βρεθήκαμε να περπατάμε στα μονοπάτια και να αλλάζουμε πειράγματα με τους διερχόμενους περαστικούς. Έχουμε όλοι μόλις βγει από την καραντίνα, είναι άνοιξη, το Άλσος δείχνει έτσι ανθισμένο όλη του την ομορφιά… Τι ωραίος περίπατος να κάνει κανείς!
Εκτός από το Άλσος, η Νέα Φιλαδέλφεια φημίζεται και για το τρικούβερτο πανηγύρι της Πρωτομαγιάς, που γίνεται κάθε χρόνο και κρατάει ολόκληρο εορταστικό τριήμερο: 30 και 31 Απριλίου και 1η Μαΐου. Τέτοιες μέρες η Δεκελείας –που είναι και η κεντρική αρτηρία της Νέας Φιλαδέλφειας− κλείνει από το ύψος της Αχαρνών μέχρι τις παρυφές του Άλσους και οι δρόμοι γεμίζουν κόσμο, πάγκους (με ό,τι πωλούμενο μπορείς να φανταστείς, αλλά και με ωραία σουβλάκια), μαμάδες και παιδικές φωνές. Είναι πιθανότατα το μεγαλύτερο πανηγύρι της Αθήνας και πρέπει να το ζήσεις τουλάχιστον μια φορά στη ζωή σου. Φέτος –για ευνόητους λόγους− δεν πραγματοποιήθηκε οπότε του χρόνου, αν όλα πάνε καλά, όλοι το περιμένουμε διπλό! Μαζί, βεβαίως, με το καινούργιο γήπεδο της ΑΕΚ που προβλέπεται να παραδοθεί ολοκαίνουργιο μέσα στο 2021.
Άλλο σημείο ενδιαφέροντος; Ε δεν γίνεται να έρθεις στη Ν. Φιλαδέλφεια και να μην κάτσεις για ένα πολίτικο, περιποιημένο κεμπάπ στα δεκάδες ανατολίτικα της περιοχής ή για ένα ποτό στα κεφάτα μπαράκια της. Τα τελευταία χρόνια η γειτονιά έχει αποκτήσει ένα σωρό στέκια: μεζεδοπωλεία με φουντωτές καταπράσινες αυλές, ethnic εστιατόρια, δροσερά καφέ, γλυκοπωλεία και μπαράκια που θα ζήλευε κάθε μπαρ του κέντρου. Ταυτόχρονα όλα τα μαγαζιά κρατούν το συνοικιακό χρώμα τους, πράγμα που σημαίνει ότι οι τιμές είναι φιλικές και η εξυπηρέτηση ειλικρινά φιλόξενη.
Μια άλλη βόλτα, που έμαθα ότι οι Νεοφιλαδελφειώτες έκαναν στην καραντίνα χρησιμοποιώντας τον κωδικό 6 και που μετά την άρση των μέτρων έγινε και η δική μου αγαπημένη, είναι η εξής: ξεκινάς από τα Προσφυγικά, τα όμορφα διώροφα σπιτάκια που βρίσκονται δυτικά της Δεκελείας, περιπλανιέσαι στα πεζοδρομημένα στενάκια θαυμάζοντας τη γραφικότητά τους και μετά συνεχίζεις προς τον δρόμο που περνάει πλάι στον Ποδονίφτη και καταλήγεις (πάντα!) στο Άλσος. Να σας πω εδώ ότι μέχρι το 1927, όταν και εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι πρόσφυγες, η περιοχή ονομαζόταν Ποδονίφτης από το ομώνυμο ρέμα που τη διατρέχει και ήταν ένας οικισμός που δεν ξεπερνούσε τα 120 άτομα (!). Αν έχεις όρεξη για περπάτημα, αξίζει να διευρύνεις αυτή τη βόλτα λίιιγο (εντάξει, αρκετά) παραπάνω για να περάσεις από την οδό Σοφούλη. Εδώ, στον αριθμό 9 της οδού βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, το αρχαιότερο της περιοχής καθώς χτίστηκε το μακρινό 1892.
Κομβική χρονιά στην πρόσφατη ιστορία της Νέας Φιλαδέλφειας είναι το 1999, όταν την περιοχή χτύπησε ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς που έζησε η Αθήνα. Ο σεισμός έπληξε αρκετά σπίτια τότε όμως, επειδή «ουδέν κακόν αμιγές καλού», οι νέες αρχιτεκτονικές μελέτες περιλαμβάνουν οδηγίες για χαμηλή δόμηση με κεραμοσκεπές και ανοίγματα σε παράθυρα και μπαλκόνια, στα πρότυπα του προσφυγικού οικισμού της δεκαετίας του 1920. Πού αλλού στην Αθήνα έχεις δει γειτονιές με κεραμοσκεπές;
Αυτή είναι, όμως, η Νέα Φιλαδέλφεια. Μια γειτονιά με όμορφα σπίτια, πράσινο, ευγενικούς ανθρώπους, αλλά και με πολυσύχναστα στέκια για κάθε γούστο. Σαν να λέμε, τα καλά της εξοχής και τα καλά της πόλης μαζεμένα στην ίδια υπέροχη γειτονιά.
Δειτε περισσοτερα
Μόλις κυκλοφόρησε το λεύκωμά της με τον τίτλο «Ατελιέ καλλιτεχνών- χάος και έμπνευση»
Ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Χρήστος Μάστορας, το χαστούκι που του έδωσε, οι ταινίες, οι μύθοι του και πόσο σοκαριστικό είναι όταν απομυθοποιούνται
40+ νέα πρόσωπα που ξεχωρίσαμε τη φετινή χρονιά και πιστεύουμε ότι θα συζητηθούν το νέο έτος
Η λειτουργία του ονείρου μέσα από μια εντυπωσιακή εγκατάσταση
Το 2024 ήταν η χρονιά του τρόμου, ζήσαμε τη μεγαλεπήβολη επιστροφή κάποιων βετεράνων σκηνοθετών πίσω από την κάμερα, ενώ γίναμε μάρτυρες μιας σειράς νέων ρεκόρ