Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
Η γειτονιά μου, ο κόσμος όλος. Κυψέλη
Την περιοχή την ξέρω σαν τη τσέπη μου. Γεννημένη και μεγαλωμένη εδώ, τις εποχές που η Κυψέλη γνώριζε απίθανες δόξες, πραγματικά κάποτε νόμιζα πως η Κυψέλη ήταν ο κόσμος όλος… έστω η Αθήνα όλη. Πλατείες μικρές-μεγάλες, με πολύ πράσινο για τα δεδομένα της πρωτεύουσας, δρόμοι στολισμένοι με ωραία νεοκλασικά ή και μοντερνιστικά νεότερα κτίρια, θρυλικές ταβέρνες καθημερινά γεμάτες κόσμο, κινηματογράφοι πάντα με έργα πρώτης προβολής, θέατρα που μάζευαν τους καλλιτεχνόφιλους από κάθε άκρη της Αθήνας. Ήταν και το Πεδίο του Άρεως, δικός μας ο μεγάλος καταπράσινος πνεύμονας της Αθήνας. Μικρά μάς πήγαιναν εκεί για τις κούνιες και μήπως φάμε όοοολο το φαΐ μας, στους σχολικούς περιπάτους μετράγαμε τα αγάλματα και μαθαίναμε έναν έναν τους ήρωες της Επανάστασης του 1821, μεγαλύτεροι αλλάζαμε στα παγκάκια του τα πρώτα μας καυτά φιλιά.
Η Φωκίωνος Νέγρη, Φώκα Νέγκρα για τους μάγκες, σκέτη Φωκίωνος για όλους τους υπόλοιπους, ήταν το καμάρι και το καθημερινό μας πηγαινέλα με χίλιες αφορμές. Πρωί ανεβοκατεβαίνοντας για τα σχολεία μας, Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια, και για να δούμε από κοντά τους διάσημους ηθοποιούς να πίνουν καφέ στον «Λαμέρα» −πολλές από τις παλιές καλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου έχουν γυριστεί με φόντο τις διάσημες καφετέριες του δρόμου−, στη Δημοτική Αγορά για τα ψώνια μας, στα δισκάδικα για να ακούσουμε τις τελευταίες κυκλοφορίες, στο Oriental, την Ermina και το C’ est ca για τσάι με λεμόνι (και τις πρώτες μπίρες), στο αξέχαστο Darling για να δούμε στις βιτρίνες του μόδα κατευθείαν από τη Carnaby Street, στα σουβλατζίδικα αλλά και στα θρυλικά τυροπιτάδικα −αθάνατη 70s πίτσα στη λαμαρίνα−, για να χορτάσουμε τις λιγούρες μας, στη φημισμένη ταβέρνα Θράκα για οικογενειακά κυριακάτικα μεσημέρια.
Κάτω από τα Τουρκοβούνια και το Γαλάτσι, δυο βήματα από την Πατησίων και την Ομόνοια κι άλλα τόσα μέχρι το Σύνταγμα και το Κολωνάκι, η Κυψέλη ήταν η πρώτη από τις συνοικίες του κέντρου της Αθήνας που θεωρήθηκε «αστική». Ζώντας μέσα στις πολυκατοικίες της ένα πολύβουο, εργατικό και ακαταπόνητο ανθρώπινο μελίσσι που όχι μόνο έδινε νόημα στο τοπωνύμιο «Κυψέλη» αλλά πάσχιζε με κάθε τρόπο να θεωρηθεί η νέα, ανερχόμενη και κοσμοπολίτισσα «αστική τάξη». Αργότερα η Κυψέλη άρχισε να αδειάζει, κόσμος πολύς άφησε τα διαμερίσματα και ανηφόρισε βόρεια. Στην περιοχή έπεσε σκοτάδι, εγκληματικότητα, παρακμή, η δεκαετία της κρίσης έβαλε κι αυτή το έντονο σημάδι της. Όμως είναι κάποια χρόνια που η παλιά αρχοντική συνοικία ζει εκ νέου δόξες και οι ίδιοι οι κάτοικοι με χαρά δηλώνουν πως «τώρα πια τα δύσκολα πέρασαν». Κάποιοι είναι παλιοί «ντόπιοι» που επέστρεψαν, αρκετοί καινούργιοι ερωτεύονται τα σπίτια που κρατούν καλές τιμές και τη νοσταλγία του ’60, Έλληνες βρίσκουν εδώ το φοιτητικό τους διαμέρισμα (από πάντα η Κυψέλη ήταν «φοιτητομάνα»), σπουδαστές Erasmus ενθουσιάζονται με την πολυπολιτισμικότητά της, διανοούμενοι και καλλιτέχνες συρρέουν και πάλι για τη μποέμ της ατμόσφαιρα.
Πάντα, αν και φευγάτη χρόνια, επιστρέφω ξανά και ξανά. Στις παλιές διαδρομές, στις καβάτζες των σχολικών χρόνων, στις βραδινές μεταμεσονύχτιες βόλτες με φίλους που αγαπούν την Κυψέλη όπως κι εγώ, στα καινούργια στέκια που συνέχεια ανανεώνονται και μαζεύουν τον κόσμο από νωρίς το πρωί. Η Φωκίωνος Νέγρη είναι ένα όνειρο τότε, τώρα και πάντα. Το πρώην ρέμα που ξεκίναγε από τα Τουρκοβούνια, που μπαζώθηκε το 1930 και πήρε το όνομα από τον ακαδημαϊκό Φωκίωνα Νέγρη, ήταν στην αρχή κεντρική αρτηρία της συνοικίας με τα αυτοκίνητα να δημιουργούν καθημερινό κυκλοφοριακό πρόβλημα. Εδώ και άπειρα χρόνια πεζόδρομος, είναι το στάνταρ ραντεβού όλων. Ξεκινάει ψηλά από την πλατεία Κυψέλης, −Κανάρη προς τιμήν του εθνικού μας μπουρλοτιέρη το πραγματικό της όνομα−, και φτάνει χαμηλά μέχρι την Πατησίων. Γεμάτη πράσινο, με λιακάδες τις χειμωνιάτικες μέρες και παχιές δροσιές από τα πλατάνια το καλοκαίρι. Εδώ ήταν η θρυλική Quinta που μάζευε τα έξαλλα νιάτα και τους ροκάδες μιας εποχής, εδώ η περατζάδα όλης της μαθητιώσας νεολαίας, εδώ και η εμβληματική Δημοτική Αγορά Κυψέλης που τη θυμάμαι παιδί μια πολύβουη αγορά με τα πάντα εντός της: μανάβικα, χασάπικα, ψαράδικα. Με το φευγιό πολλών κατοίκων εκεί γύρω στη δεκαετία του ’80 και με την ταυτόχρονη έκρηξη των σούπερ μάρκετ το εξαιρετικό αυτό δείγμα αθηναϊκού μοντερνισμού έπεσε στην αφάνεια, έκλεισε και κινδύνεψε να κατεδαφιστεί. Το 2006 με αγώνες των ευαίσθητων όσο και μαχητικών Κυψελιωτών κηρύχτηκε διατηρητέα και σήμερα υπό την προστασία του Δήμου Αθηναίων λειτουργεί σαν πολιτιστικό αλλά και εμπορικό κέντρο με συχνές εκθέσεις, τμήματα εκμάθησης γλώσσας για τους μετανάστες και μαγαζιά από ανθοπωλεία μέχρι pop up stores γνωστών σεφ. Σχεδόν απέναντι είναι το περίφημο «Πι». Παλιά είχε και λίμνη με πάπιες –και όταν ήμασταν μικρά ο αδερφός μου είχε κοντέψει να πνιγεί για να τις ταΐσει−, σήμερα μου αρέσει να κάθομαι πολύ αργά με φίλους στα παγκάκια και να πίνουμε μπίρες αγοραστές από το περίπτερο.
Με τα χρόνια απέκτησαν κι άλλα σημεία της Κυψέλης τους φανατικούς τους επισκέπτες. Η Αγίας Ζώνης, πεζόδρομος κι αυτή εδώ και πολλά χρόνια, μπορεί εμένα να μου θυμίζει πάντα το Άσυλο Ανιάτων και την ομώνυμη εκκλησία που μας πήγαινε το σχολείο για εκκλησιασμό –κι εμείς παίζαμε σκοινάκι στο προαύλιο−, όμως τώρα στα παγκάκια της θα δεις όλες τις ώρες της ημέρας παππούδια να ξεκουράζονται παρατηρώντας τη νεολαία που περνάει με τα σκέιτ ή και την Black Αθήνα που βγαίνει με μαλλί απίθανο από τα πολλά αφρικάνικα κομμωτήρια της γειτονιάς. Ο παλιός Σβίγγος, κλασική ταβέρνα μιας άλλης εποχής, μπορεί να μην υπάρχει πια όμως στο μικρό πλατεάκι με τα πλατάνια κάτσαμε μέσα στην καραντίνα ένα βράδυ οι παλιοί συμμαθητές και ήπιαμε μπίρες μέχρι το ξημέρωμα. Αγαπημένη και εξαιρετικά χοτ είναι και η πλατεία Αγίου Γεωργίου από την άλλη μεριά της Φωκίωνος. Παλιά πού μας έχανες πού μας έβρισκες εδώ θα καταλήγαμε.
Μαθήτριες για κλεφτά τσιγάρα στο πλάι της εκκλησίας, στις πείνες για τα αξεπέραστα σουβλάκια της γωνίας, για τρούφες σοκολάτας και παγωτό Δωδώνη στο πρώτο της αλυσίδας που άνοιξε εδώ τη δεκαετία του ’60, για φλερτ και βαρυσήμαντες αναλύσεις κάτω από τους ερωτιδείς, το μπρούτζινο άγαλμα στη μέση της πλατείας. Σήμερα στα μικρά μεγάλα στέκια της γίνεται καθημερινά χαμός. Σουβλατζίδικο –το παλιό και αθάνατο−, εστιατόρια ελληνικών μαγειρευτών και μεζεδοπωλεία, σούπερ μάρκετ (με ό,τι ποθήσει η ψυχή σου ακόμη και τις μεταμεσονύκτιες ώρες) και ασιατικά ψιλικατζίδικα, κουρεία που την Κυριακή το πρωί σημειώνεται το αδιαχώρητο, όλα μπερδεύονται γλυκά με τις μουσικές από τα μπαράκια που μαζεύουν τη νεολαία και δεν το 'χουν σε τίποτα να κάνουν ξαφνικά πάρτι μέχρι το πρωί.
Η Κυψέλη, αυτή η αριστοκρατική και στη συνέχεια παρατημένη μεγάλη συνοικία της Αθήνας, ζει σήμερα τη δεύτερη, τρανή ευκαιρία της. Ο κόσμος επιστρέφει φέρνοντας μαζί του και καινούργιους φαν, τα στέκια πολλαπλασιάζονται κι έχουν το καθένα κάτι νόστιμο να σου πουν, όταν φτάσει και το Μετρό αναμένεται η πραγματικά μεγάλη άνοδος της περιοχής. Μωρέ… μήπως να γύρναγα;
Στείλε μας κι εσύ τους κρυμμένους θησαυρούς της γειτονιάς σου και τις ομορφιές που ανακάλυψες κατά τη διάρκεια της καραντίνας στις βόλτες σου με τον κωδικό Νο 6. Πώς;
Αποτύπωσέ τις με φωτογραφία ή βίντεο που θα ανεβάσεις στο προφίλ σου στο Ιnstagram με hashtag: #fixgeitoniamou #athensvoice #FIXHellas με συνοδευτικό κείμενο στο οποίο θα γράψεις το όνομα της γειτονιάς που αγαπάς και θα περιγράψεις το σημείο που προτείνεις.
Πέντε (5) τυχεροί κάθε εβδομάδα θα κερδίζουν τις μπίρες της παρέας για το καλοκαίρι, δηλάδή από δύο (2) κιβώτια μπύρες FIX ο κάθε νικητής.
Το μεγάλο Δώρο σε περιμένει στο τέλος του διαγωνισμού: Ο τελικός νικητής θα κερδίσει μια κάμερα Nikon DSLR D5600 18-55mm & 70-300mm για να συνεχίσει τις εξορμήσεις του στην αγαπημένη του γειτονιά!
Διάβασε τους όρους συμμετοχής εδώ
Δειτε περισσοτερα
Μόλις κυκλοφόρησε το λεύκωμά της με τον τίτλο «Ατελιέ καλλιτεχνών- χάος και έμπνευση»
Ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Χρήστος Μάστορας, το χαστούκι που του έδωσε, οι ταινίες, οι μύθοι του και πόσο σοκαριστικό είναι όταν απομυθοποιούνται
40+ νέα πρόσωπα που ξεχωρίσαμε τη φετινή χρονιά και πιστεύουμε ότι θα συζητηθούν το νέο έτος
Η λειτουργία του ονείρου μέσα από μια εντυπωσιακή εγκατάσταση
Το 2024 ήταν η χρονιά του τρόμου, ζήσαμε τη μεγαλεπήβολη επιστροφή κάποιων βετεράνων σκηνοθετών πίσω από την κάμερα, ενώ γίναμε μάρτυρες μιας σειράς νέων ρεκόρ