Νίκος Ανδρουλάκης: Ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής μιλάει στην Athens Voice

Δυόμισι χρόνια μετά την εκλογή του στην προεδρία του ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής διεκδικεί την ανανέωση της εμπιστοσύνης των μελών και των φίλων του κόμματος. Σαρανταπεντάρης με πολιτική διαδρομή στην παράταξη ως γραμματέας, ευρωβουλευτής και βουλευτής, ο Νίκος Ανδρουλάκης μιλάει για όσα αντιμετώπισε, εξηγεί πώς θέλει να συνεχίσει αλλά και πώς μπορεί να κυβερνήσει τη χώρα.

— Κοιτώντας τη θητεία σας ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μετανιώσατε για αποφάσεις που πήρατε ή δεν πήρατε; Κι αν ναι, για ποιες;

Προφανώς και θα ήταν ανθρωπίνως αδύνατο να μην έχουν γίνει λάθη. Και στην επικοινωνία θα έπρεπε να ρισκάρουμε περισσότερο, και οι οργανωτικές δομές στο Λεκανοπέδιο θα έπρεπε να είναι πιο συμβατές με την εποχή, καθώς παρατηρήθηκε μια σημαντική ανισομέρεια στα ποσοστά μας. Το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε ποσοστά κοντά στο 30% και πήρε την πρωτιά σε δύο νομούς της Κρήτης, καταγράφηκε δεύτερο κόμμα αθροιστικά στην περιφέρεια συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης, με ποσοστά άνω του 20% σε πολλές περιπτώσεις, αλλά στο Λεκανοπέδιο δεν υπερβήκαμε το 8%.

— Και για ποιες αισθάνεστε περήφανος;

Αισθάνομαι περήφανος για τη μέχρι τώρα ανοδική πορεία του ΠΑΣΟΚ, από το 2021 μέχρι σήμερα, η οποία επετεύχθη κόντρα στα προγνωστικά και χωρίς να φυσάει ούριος άνεμος. Κατά τη διάρκεια της θητείας μου ρυθμίσαμε τα χρέη μας, ανανεώσαμε το πολιτικό προσωπικό, φέραμε πίσω το ιστορικό όνομα και το σύμβολό μας, αυξήσαμε τα ποσοστά μας, γίναμε δεύτερο κόμμα σε όλη την περιφέρεια, «σπάσαμε» τον γαλάζιο χάρτη βάφοντας ξανά πράσινους δύο νομούς, επιλέξαμε τη στρατηγική της ενότητας και της πολιτικής αυτονομίας. Μέχρι σήμερα παρουσιάζουμε συνεχώς μια ανοδική πορεία, η οποία πλέον βάζει το ΠΑΣΟΚ σε κυβερνητική τροχιά. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε και έγινε πρωταγωνιστής των πολιτικών εξελίξεων. Με τη στρατηγική μας, επιπλέον, καταφέραμε σοβαρές ήττες στη Νέα Δημοκρατία, όπως για παράδειγμα με την πρωτοβουλία μας για κατάθεση πρόταση μομφής που κατέληξε στις παραιτήσεις δύο υπουργών και στενών συνεργατών του κ. Μητσοτάκη.

— Η «Αλλαγή» υπήρξε ένα ιστορικό σύνθημα του ΠΑΣΟΚ. Τι σκοπεύετε να αλλάξετε στην ταυτότητα και τη στρατηγική της παράταξης εφόσον επανεκλεγείτε;

Το ΠΑΣΟΚ θα συνεχίσει στη στρατηγική της ενότητας και της πολιτικής αυτονομίας, η οποία έφερε τη Δημοκρατική Παράταξη να εμφανίζεται ως αξιωματική αντιπολίτευση στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Η αλλαγή είναι η ταυτότητά μας, με την έννοια ότι είμαστε το μόνο κόμμα που γνωρίζει πώς να αλλάζει προς το καλύτερο τη ζωή των πολιτών. Επομένως, θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας ώστε να ανανεώσουμε τη σχέση εμπιστοσύνης με τον ελληνικό λαό και τις νεότερες γενιές, επιμένοντας σε ένα πολιτικό πρόγραμμα που δίνει ελπίδα και προοπτική για όλους.

— Στη ΔΕΘ αναφερθήκατε για την ανάγκη ενός εθνικού σχεδίου «Made in Greece». Πώς μπορεί να είναι βιώσιμο, με συγκεκριμένα παραδείγματα, ένα τέτοιο παραγωγικό πρότυπο;

Στην 88η ΔΕΘ παρουσιάσαμε το Εθνικό Στρατηγικό Προοδευτικό Πρόγραμμα, το οποίο είναι ένα κυβερνητικό πρόγραμμα με 8 σημεία που θα εκσυγχρονίσουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, δίνοντας ελπίδα και προοπτική στον ελληνικό λαό και τις νεότερες γενιές. Συγκεκριμένα έχουμε προτείνει τη σύνδεση του πρωτογενούς τομέα, της μεταποίησης και του τουρισμού, ώστε να δώσουμε ζωή στον αγροτικό κόσμο και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ακολουθώντας ένα πιο βιώσιμο τουριστικό υπόδειγμα. Έχουμε προτείνει τη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων για δήμους, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, παραγωγούς, ώστε να μειώσουμε το ενεργειακό κόστος για τους πιο αδύναμους και να διατηρήσουμε χαμηλό το κόστος παραγωγής. Για την αντιμετώπιση του στεγαστικού, προτείνουμε την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών και κατάργηση της golden visa. Πάγια θέση μας είναι η αναγέννηση του ΕΣΥ, η ένταξη των υγειονομικών στα βαρέα και ανθυγιεινά, παροχή κινήτρων, ιδιαίτερα για ειδικότητες στις οποίες παρατηρείται έλλειψη προσωπικού. Το σημείο στο οποίο εφάπτονται όλες μας οι προτάσεις είναι ο στόχος μας για μια ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, με ίσες ευκαιρίες στην περιφέρεια ώστε να μην χρειάζεται κάποιος να αφήσει τον τόπο του για να προκόψει και να αντιμετωπιστεί το δημογραφικό που μαστίζει την πατρίδα μας.

— Το ΠΑΣΟΚ είναι και καλτ. Μπορεί να γίνει και viral; Με ποιους τρόπους;

Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι πλέον ούτε ένα κόμμα νοσταλγίας, ούτε απλώς ένα meme στα social media. Είναι μια σοβαρή πολιτική επιλογή, ικανή να δώσει μια προοδευτική διέξοδο στους Έλληνες πολίτες. Το ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, επέστρεψε και είναι ήδη viral.

— Μιλήσατε στο ντιμπέιτ για την επείγουσα ανάγκη ελέγχου του πρωθυπουργικού μοντέλου. Ποιες πρωτοβουλίες θεωρείτε απαραίτητες στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση;

Το επιτελικό κράτος της Νέας Δημοκρατίας και του κ. Μητσοτάκη είναι ένα συγκεντρωτικό πελατειακό σύστημα νομής της εξουσίας. Το είδαμε στην περίπτωση των υποκλοπών, όπου παραιτήθηκε το μισό Μαξίμου. Το είδαμε στην περίπτωση των Τεμπών, που η κυβερνητική πλειοψηφία προστάτευσε τα «γαλάζια» παιδιά και δεν δέχτηκε τη διενέργεια προανακριτικής για το πόρισμα του ευρωπαίου εισαγγελέα. Το είδαμε με τα δισεκατομμύρια απευθείας αναθέσεων. Συνεπώς, είναι πιο αναγκαία από ποτέ η δημιουργία θεσμικών αντίβαρων στην ανέλεγκτη εξουσία του πρωθυπουργού. Για τον λόγο αυτό, στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση το ΠΑΣΟΚ θα πάρει πρωτοβουλία ώστε η επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης να μη γίνεται από την κυβέρνηση. Είναι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε ένα μεγάλο κομμάτι των παθογενειών του επιτελικού κράτους και να εγγυηθούμε έμπρακτα τη διάκριση των εξουσιών.

— Θα χρησιμοποιήσετε σε θέσεις ευθύνης τους συνυποψήφιούς σας;

Θα υπενθυμίσω ό,τι δήλωσα μετά τις εσωκομματικές μας εκλογές του 2021. Είχα πει ότι «δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι σήμερα» και πως όλοι έχουν ρόλο στη Δημοκρατική Παράταξη. Και το έκανα πράξη με συνθετικά όργανα, ανοικτά και ανταγωνιστικά ψηφοδέλτια. Η απάντησή μου, λοιπόν, είναι ότι την επόμενη μέρα πρέπει να δουλέψουμε μαζί και ενωμένοι για τη μεγάλη μάχη, τις εθνικές εκλογές. Επειδή όμως η ιστορική εμπειρία έχει αποδείξει ότι στο παρελθόν δεν ήταν αυτονόητο, έχω ζητήσει να δεσμευτούμε όλοι οι υποψήφιοι ότι, ανεξαρτήτως αποτελέσματος στις εσωκομματικές κάλπες, θα είναι όλοι υποψήφιοι στις επόμενες εθνικές εκλογές.

— Κυκλοφορούν πολλά σενάρια, μοντέλο Αθήνας στις δημοτικές εκλογές το λένε, ότι η ένωση των διαφόρων κομμάτων της αντιπολίτευσης θα δημιουργήσει τη νέα Κεντροαριστερά. Συμμερίζεστε αυτή την οπτική; Βλέπετε κοινούς τόπους με τον ΣΥΡΙΖΑ ή τους ΣΥΡΙΖΑ που συνεχώς διασπώνται και πολλαπλασιάζονται;

Η άποψή μου είναι ότι η νέα Κεντροαριστερά είναι υπόθεση της βάσης και απαιτεί κοινωνικές συμμαχίες. Δεν θα γίνει με συγκολλήσεις κορυφής, νομή αξιωμάτων και τυχοδιωκτισμούς. Έχω καταθέσει ξεκάθαρη πρόταση για την Κεντροαριστερά, η οποία προβλέπει τη διενέργεια περιφερειακών συνεδρίων, τα οποία θα καταλήξουν σε ένα ανοικτό πολιτικό συνέδριο με τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης, των επιμελητηρίων, των συνδικάτων και της κοινωνίας των πολιτών.

— H Νέα Δημοκρατία είδε τα ποσοστά της να μειώνονται στις ευρωεκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ εκπέμπει εικόνα διάλυσης. Σας κατηγόρησαν πως το ΠΑΣΟΚ αδυνατεί να πείσει τους ψηφοφόρους, παρά το γεγονός ότι βρέθηκε και στη δεύτερη θέση των δημοσκοπήσεων. Τι απαντάτε; 

Τα τελευταία δυόμισι χρόνια το ΠΑΣΟΚ βγήκε από τις μυλόπετρες του δικομματισμού και έγινε ξανά πρωταγωνιστής. Η πτώση της Νέας Δημοκρατίας είναι αποτέλεσμα της μεθοδικής και πιεστικής αντιπολίτευσης που ασκήσαμε στη Βουλή αποκαλύπτοντας τις διαχειριστικές αστοχίες και παραλείψεις της, αλλά και αντιπαραβάλλοντας προγραμματικές θέσεις που έδιναν λύση στα μεγάλα κοινωνικά ζητούμενα, όπως η στέγαση, η προστασία του εισοδήματος, η πράσινη μετάβαση, η ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, τα «κόκκινα» δάνεια, το δημογραφικό κ.ά. Ενώ η εμπειρία άλλων κομμάτων δείχνει ότι η λύση δεν βρίσκεται στις εύκολες υποσχέσεις.

Πράγματι, το ΠΑΣΟΚ ήταν δεύτερο κόμμα στις δημοσκοπήσεις επί τέσσερις μήνες πέρυσι τον χειμώνα. Τι συνέβη και πέσαμε στην τρίτη θέση; Θυμηθείτε τι έγινε τον Φεβρουάριο στη Βουλή, όταν δυο μέρες πριν την κατάθεση του ν/σ Πιερρακάκη κάποιοι ήθελαν να αλλάξουμε την προγραμματική θέση 20 ετών. Θυμηθείτε αυτούς που δήλωναν για πάντα ΠΑΣΟΚ, αλλά έκαναν κόμμα κόντρα στο ΠΑΣΟΚ. Δεν μπορεί να διατυπώνω ως στόχο τη 2η θέση και την ίδια στιγμή κάποιοι να στήνουν εκδηλώσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά, χωρίς να το γνωρίζει το ΠΑΣΟΚ. Σήμερα βλέπουμε ότι η στρατηγική μας αποδίδει καρπούς. Αν δουλέψουμε στην Αθήνα, όπως δουλέψαμε στην περιφέρεια, θα μπούμε σε κυβερνητική τροχιά και θα ανοίξουμε την πόρτα της εξόδου στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

— Τι σημαίνει για εσάς σύγχρονη κυβερνώσα Κεντροαριστερά στην πράξη; Χωράνε στο ΠΑΣΟΚ του μέλλοντος στελέχη με λαϊκιστικό παρελθόν;

Η σύγχρονη κυβερνώσα Κεντροαριστερά στοχεύει σε ένα ανθεκτικό κράτος δικαίου, ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, με αποκατάσταση της δημόσιας υγείας και παιδείας, στη μείωση των ανισοτήτων και του κόστους ζωής, ανοίγει θέσεις εργασίας και υπερασπίζεται τα εργασιακά δικαιώματα στο πλαίσιο μιας δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης και προωθεί την περαιτέρω ευρωπαϊκή ενοποίηση. Εφαρμόζει πολιτικές για τους πιο ευάλωτους και την μεσαία τάξη, και όχι για τα ολιγοπώλια. Από εκεί και πέρα, έχω σημειώσει ότι μεγάλη δεν θα γίνει η Δημοκρατική Παράταξη με όσους έκαναν τις κομματικές μεταγραφές επάγγελμα, κάθε φορά που έχαναν την καρέκλα της εξουσίας.

— Από την άλλη πλευρά, υπάρχει θέση για προοδευτικές προσωπικότητες του μεταρρυθμιστικού χώρου που είτε είναι ανενεργές είτε δεν πλησίασαν το ΠΑΣΟΚ αυτά τα χρόνια;

Το ΠΑΣΟΚ είναι ανοιχτό για κάθε πολίτη ασχέτως του τι ψήφισε στις προηγούμενες εκλογές. Όλοι μπορούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με εμάς, εφόσον υπάρχει προγραμματική συμφωνία.

— Στα πρώτα χρόνια της θητείας σας φάνηκε ότι δώσατε βάρος στις προς αριστερά απώλειες, και ότι γι’ αυτό μιλούσατε με λόγο «αριστερό», κάποιοι σας κατηγόρησαν μάλιστα, θυμάμαι, ως «ΣΥΡΙΖΑ με κοστούμι». Ευσταθεί αυτή η κριτική;

Πρόκειται για μια συστηματική προσπάθεια της Νέας Δημοκρατίας να ταυτίσει το ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ ώστε να κινητοποιήσει τα αντι-ΣΥΡΙΖΑ αντανακλαστικά και να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους της. Έτσι, επιστράτευσε τις κατηγορίες περί «ΣΥΡΙΖΑ με κοστούμι» ή περί «πράσινου ΣΥΡΙΖΑ». Είναι μια πάγια στρατηγική της κυβέρνησης, η οποία επενδύει στη μνήμη της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με σκοπό να απομακρύνει εν δυνάμει κεντρώους ψηφοφόρους από το ΠΑΣΟΚ. Οι εν λόγω κατηγορίες που μάς προσάπτει η κυβέρνηση αποδεικνύουν την πολιτική ένδεια της Νέας Δημοκρατίας, η οποία καταφεύγει σε ανεδαφικούς χαρακτηρισμούς, επειδή δεν μπορεί να απαντήσει στην κριτική μας ούτε να ανακόψει την ανοδική πορεία των τελευταίων δυόμισι ετών.

— Διεκδικείτε την ηγεσία του κόμματος και την πρωθυπουργία της χώρας. Ποιος θεωρείτε ότι υπήρξε ο πιο χρήσιμος και ποιος ο πιο επιζήμιος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης;

Είναι σημαντικό στις ιστορικές μας κρίσεις να προσπαθούμε να διατηρούμε ένα πνεύμα ακριβοδικίας. Όλοι οι πρώην πρωθυπουργοί του ΠΑΣΟΚ στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και είχαν συνείδηση του ιστορικού τους ρόλου. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε το σπουδαίο όραμα της «Αλλαγής» που μεταμόρφωσε την Ελλάδα. Ο Σημίτης υπήρξε πολύ εργατικός και έφερε ένα άλλο παράδειγμα διακυβέρνησης στη χώρα, πετυχαίνοντας την είσοδο της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Γιώργος Παπανδρέου πήρε δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον της πατρίδας μας, χωρίς να ζυγίσει το πολιτικό κόστος μπροστά στο πατριωτικό καθήκον. Όλοι τους προσέφεραν κάτι σημαντικό στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας. Στον αντίποδα, θεωρώ ότι ο κ. Μητσοτάκης αποδεικνύει ότι δεν έμαθε τίποτα από τα λάθη του παρελθόντος. Όπως το 2009 ο κ. Καραμανλής παρέδωσε τη χώρα στα όρια της οικονομικής χρεοκοπίας, ο κ. Μητσοτάκης φέρει ευθύνη για τη θεσμική χρεοκοπία, που μας απομακρύνει από το ευρωπαϊκό κεκτημένο.