Τα νιάτα μας διαδρομή Χαριλάου - Σταθμός: Το Μετρό μέσα από τη ματιά ενός Θεσσαλονικιού

Το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι πλέον πραγματικότητα. Μια εικόνα ήταν εδώ και πολλά χρόνια οικεία για πολλούς από εμάς. Άλλη μια μέρα στη δουλειά έχει τελειώσει κι εσύ παίρνεις το δρόμο του γυρισμού προς τα ανατολικά. Βρίσκεις τη χαρακτηριστική κίνηση στη Στρατού και τη Δελφών, κατεβαίνεις στη Βούλγαρη και τη Σοφούλη. Η γειτονιά σου μεγάλωσε μαζί με σένα και ας έχει μείνει μόνο το σχολείο σου να τη θυμίζει. Μπαίνεις σπίτι και νιώθεις αναποφάσιστος. Έχεις διάθεση, παρά την κούρασή σου. Μια μπύρα «θα την έπινες». Παίζει και ο φίλος σου DJ σε ένα ωραίο νέο στέκι στο κέντρο. Αλλά ποιος κατεβαίνει ξανά μέχρι εκεί κάτω τώρα; Δύσκολη απόφαση. Μπορεί και όχι όμως, από τον Δεκέμβριο και μετά.

Η δική μας Θεσσαλονίκη ήταν όλα αυτά τα χρόνια «αμφιθεατρική», χωρίς το Μετρό Θεσσαλονίκης. Μία μεγάλη «σκηνή» στο κέντρο της πόλης η οποία προσέλκυε κόσμο από όλες τις συνοικίες, από την Καλαμαριά και την Τούμπα, μέχρι τη Νεάπολη και τα υπόλοιπα δυτικά προάστια. Kόσμος που κατηφόριζε προς το ιστορικό κέντρο, έτοιμος να ψάξει για αρκετή ώρα κάποια θέση πάρκινγκ στα πέριξ της Εγνατία και της Τσιμισκή, αν δεν ήταν αρκούντως υπομονετικός ώστε να περάσει αρκετή ώρα περιμένοντας κάποιο από τα αραιά δρομολόγια ενός λεωφορείου. Από εδώ και πέρα, μπαίνει στην καθημερινότητα του Θεσσαλονικιού μια ιδέα που έλειπε πραγματικά. Αυτή ενός σταθερού και συχνού δρομολογίου, ανεξάρτητα από τον καιρό της ημέρας ή την κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Ενός δρομολογίου που δείχνει ικανό να αλλάξει το μοτίβο της συχνής χρήσης του αυτοκινήτου. Τα 17 λεπτά της διαδρομής από την περιοχή του Γηπέδου «Κλεάνθης Βικελίδης», μέχρι τον σταθμό των τρένων και αφού έχουμε περάσει το κέντρο της πόλης, είναι ένας χρόνος που παραπέμπει σε μεταμεσονύκτιες ώρες, ή στις ημέρες πολύ κοντά στον Δεκαπενταύγουστο. Το άγχος αναμένεται να μειωθεί, πολλά χαμόγελα αναμένεται να επιστρέψουν.

Ο Θεσσαλονικιός και το λογότυπο του Μετρό

Πριν από λίγες ημέρες παρουσιάστηκε το λογότυπο του Μετρό της Θεσσαλονίκης, το οποίο πλέον έχει τοποθετηθεί έξω από τους πρώτους 13 σταθμούς. Η συζήτηση που σχετίζεται με την ανάθεση της δημιουργίας του σήματος, καθώς και με το τελικό σχέδιο, έχει προκαλέσει όπως είναι λογικό πολλά σχόλια, με πολλά εξ αυτών να είναι χιουμοριστικά. Απλοϊκό και πρόχειρο ή μη, το λογότυπο δεν πρόκειται να επηρεάσει τους Θεσσαλονικείς ούτε στο ελάχιστο. Άπαξ και ξεκινήσει η λειτουργία των συρμών, η πόλη αναμένεται να ανασάνει μέσα από το έργο πνοής που περίμενε για πάρα πολλά χρόνια. Χρόνια τα οποία περνούσαν με κενές νοήματος ανακοινώσεις και εξαγγελίες, σταθμούς και κατασκευές που καθυστερούσαν χαρακτηριστικά, εγκαίνια για κάτι που δεν ήταν καν έτοιμο να λειτουργήσει.

Κάποιος που δεν μένει στην πόλη, τα τελευταία πολλά χρόνια, δύσκολα καταλαβαίνει τη σκέψη των κατοίκων που προετοιμάζονται για μια νέα συνθήκη στην καθημερινότητά τους. Το Μετρό είναι ένα έργο που συνιστά μια ριζική αλλαγή συγκοινωνιακού και αναπτυξιακού χαρακτήρα, η οποία και θα βελτιώσει κατά πολύ την καθημερινότητα των κατοίκων και επισκεπτών, διαμορφώνοντας εκ νέου τις συνήθειες του κόσμου όσον αφορά την καθημερινή μετακίνησή του. Κάτι το οποίο προφανώς θα έχει συνέπειες και στη μελλοντική αγορά και ενοικίαση ακινήτων, στην ευρύτερη περιοχή.

Η πληροφορία για τα 17 συνολικά λεπτά της διαδρομής, από τη Νέα Ελβετία μέχρι τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, είναι ικανή να προκαλέσει ένα μικρό σοκ στους κατοίκους της, ανατολικής προς το παρόν, Θεσσαλονίκης, σοκ το οποίο στο μέλλον αναμένεται να εξελιχθεί σε ανακούφιση. Όσοι Θεσσαλονικείς έχουν ταξιδέψει ή μείνει στην Αθήνα, γνωρίζουν καλά τη σημασία του να ενώνονται απομακρυσμένες περιοχές, μέσα από μια συχνή και σταθερή γραμμή. Πόσο άραγε θα αλλάξουν οι γειτονιές μας και προς ποια κατεύθυνση;

Με αφορμή τη λειτουργία της γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης, πολλοί από εμάς μπήκαμε ξανά στον ρόλο του μικρού εξερευνητή, όπως στα παιδικά μας χρόνια. Ενός εξερευνητή που έκανε συχνά βόλτες πολλών χιλιομέτρων, προσπαθώντας να ανακαλύψει τα μυστικά μιας πόλης, που μέχρι τότε ήξερε μονάχα μέσα από το τζάμι του οικογενειακού αυτοκινήτου. Κάναμε λοιπόν ξανά μια βόλτα από τη Νέα Ελβετία μέχρι τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, προσπαθώντας με σχετική ασφάλεια να συμπεράνουμε ποιους εξυπηρετεί ο κάθε σταθμός και τι διευκολύνσεις αναμένεται να προσφέρει.

Νέα Ελβετία

Τερματικός σταθμός προς τα ανατολικά, μια πολύ καλή λύση για κατοίκους της περιοχής της Χαριλάου, που δεν θα διστάσουν να περπατήσουν αντίθετα προς το κέντρο για λίγα μέτρα, προκειμένου να γλυτώσουν τη συχνή συμφόρηση της οδού Παπαναστασίου. Κάτι αντίστοιχο αναμένεται να γίνει και με κατοίκους της Πυλαίας που θα κατεβαίνουν από την οδό Νικολάου Πλαστήρα, περνώντας τα όρια του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ο σταθμός τέλος μοιάζει η προφανής επιλογή για τους φίλους του Άρη και τα εντός έδρας παιχνίδια της ομάδας τους.

Βούλγαρη

Πρόκειται για έναν κομβικό σταθμό, ειδικά για την πρώτη περίοδο λειτουργίας του Μετρό. Είναι ο σταθμός που θα εξυπηρετεί τους κατοίκους της Καλαμαριάς, οι οποίοι περιμένοντας την επέκταση της διαδρομής θα πρέπει προς το παρόν να μεταβαίνουν στην οδό Βούλγαρη, στο όριο του Δήμου τους με αυτόν της Θεσσαλονίκης. Η συγκεκριμένη οδός φιλοξενεί τα τελευταία χρόνια αρκετά γραφεία και επιχειρήσεις, ενώ βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το πολύ όμορφο προάστιο της - λιγότερο γνωστής από την αντίστοιχη αθηναϊκή - Κηφισιάς.

25ης Μαρτίου

Μια ιδανική τοποθεσία, τρεις μεγάλοι δρόμοι που αναμένεται να δουν την κίνησή τους να μειώνεται κατά πολύ. Ο σταθμός της 25ης Μαρτίου βρίσκεται πάνω στην ομώνυμη οδό και δίπλα από την Πλατεία Πατρικίου, το «Πάρκο της Κρήτης» όπως είναι γνωστό στους ντόπιους, από την οδό Κρήτης με την οποία εφάπτεται. Στο σταθμό αυτό αναμένεται να ανεβαίνει κόσμος από τη Βασιλίσσης Όλγας, να κατεβαίνει από την Κωνσταντίνου Καραμανλή, ενώ είναι ακριβώς το σημείο που αρχίζει να εξυπηρετεί όσους προτιμούσαν ως τώρα μια πολυσύχναστη διαδρομή, αυτής της οδού Δελφών.

Αναλήψεως

Πρόκειται για σταθμό που έχει πολλές ομοιότητες με αυτόν της 25ης Μαρτίου, όσον αφορά τους δρόμους που εξυπηρετεί. Βρίσκεται πολύ κοντά στην οδό Μάρκου Μπότσαρη, ενός κομβικού και πολυσύχναστου κάθετου δρόμου της Ανατολικής Θεσσαλονίκης. Ο συγκεκριμένος δρόμος αντιμετώπιζε για πολλά χρόνια πρόβλημα με τα διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η κατάσταση δείχνει να έχει βελτιωθεί, χωρίς όμως το πρόβλημα να έχει εξαφανιστεί πλήρως.

Φλέμινγκ

Ένας ακόμα σταθμός που θα μπορούσε να λειτουργεί στη λογική «Βασιλίσσης Όλγας, Δελφών και Κωνσταντίνου Καραμανλή», o σταθμός βρίσκεται στη γωνία της Δελφών με την Αλεξάντερ Φλέμινγκ και θα εξυπηρετεί μεταξύ άλλων τους κατοίκους του Φαλήρου. Μιας περιοχής που για πολύ κόσμο ταυτίζεται με το ιστορικό θέατρο «Ράδιο Σίτυ».

Ευκλείδης

O σταθμός «Ευκλείδης» πήρε το όνομά του από το διάσημη, ανάμεσα στους κατοίκους της πόλης, παρακείμενη Τεχνική Σχολή. Το σημείο όπου βρίσκεται προδίδει την «ανηφορική» κατεύθυνση του συρμού προς την Εγνατία, ενώ αναμένεται να αποσυμφορήσει το σημείο όπου διασταυρώνονται οι οδοί Κατσιμίδη και Παπαναστασίου. Αναμένεται να εξυπηρετήσει τους φίλους του ΠΑΟΚ για τους εντός έδρας αγώνες, καθώς είναι ο πιο κοντινός σταθμός για την περιοχή της Τούμπας. 

Παπάφη

Κάπου εδώ ο συρμός του Μετρό συναντά την Εγνατία, στο σταθμό που βρίσκεται στη γωνία με την οδό Παπάφη και ακριβώς κάτω από το Παπάφειο Ορφανοτροφείο. Βρίσκεται πολύ κοντά σε μια πολύ «ζωντανή» περιοχή της πόλης, αυτή της Λεωφόρου Στρατού, ενώ κατά καιρούς υπήρξαν προβλήματα ως προς την κατασκευή του, λόγω διαφορών της Αττικό Μετρό ΑΕ με τη διοίκηση του Παπαφείου. Ο σταθμός αναμένεται να εξυπηρετήσει πολλούς κατοίκους της Τριανδρίας.

Πανεπιστήμιο

Η ονοματοδοσία προφανής, καθώς και ο κόσμος που θα εξυπηρετεί. Ο σταθμός «Πανεπιστήμιο» βρίσκεται στη διασταύρωση της Εγνατίας με την 3ης Σεπτεμβρίου, δηλαδή ακριβώς ανάμεσα στο Αριστοτέλειο και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με το δεύτερο να είναι γνωστό κυρίως για τις Σχολές Οικονομικών και Κοινωνικών Σπουδών που στεγάζει. Από εδώ και μέχρι το τέλος της διαδρομής, ο συρμός θα «παραμείνει» στο μήκος της Εγνατίας.

Σιντριβάνι - Έκθεση

Βρίσκεται ακριβώς έξω από την Πύλη της Διεθνούς Έκθεσης, στη διασταύρωση των οδών Εγνατία και Αγγελάκη. Είναι σίγουρα ο πιο «ιστορικός» σταθμός της διαδρομής, καθώς σε αυτό ακριβώς το σημείο έγινε η πρώτη απόπειρα για την κατασκευή Μετρό, περισσότερα από τριάντα χρόνια πριν και με την περίφημη «Τρύπα του Κούβελα», από το όνομα του πρώην Δημάρχου της πόλης Δημήτρη Κούβελα. Από αυτό το σημείο αρχίζει ο επιβάτης να επιλέγει ποιο σημείο του ιστορικού κέντρου τον βολεύει ώστε να μεταβεί στον προορισμό του.

Αγίας Σοφίας

Στάση στον ίσως πιο διάσημο κάθετο δρόμο της πόλης, με το σταθμό «Αγίας Σοφίας» να βρίσκεται μπροστά στον πολύ όμορφο, όσο και σχετικά άγνωστο, Ιερό Ναό της Παναγίας Αχειροποιήτου. Πηγαίνοντας από το Σιντριβάνι ως την Αγίας Σοφίας, ο συρμός θα αφήσει πίσω του το σημείο συνάντησης δεκάδων χιλιάδων Θεσσαλονικέων και μη, όλα αυτά τα χρόνια, την Αψίδα του Γαλερίου, γνωστή ως «Καμάρα».

Βενιζέλου

Σε μια αντίστοιχη περίπτωση, ο συρμός θα περνά πάνω από την Πλατεία Αριστοτέλους και θα σταματάει στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Εγνατία, στο σημείο που είναι γνωστό ως «Αλκαζάρ», από τον κινηματογράφο που λειτουργούσε εκεί κατά τον 20ό αιώνα. Πρόκειται για τον σταθμό του οποίου η κατασκευή υπήρξε η πλέον «επεισοδιακή», λόγω των αρχαιολογικών ευρημάτων στο σημείο.

Δημοκρατίας

Το σημείο όπου το Μετρό ουσιαστικά ενώνεται (προς το παρόν) με τη δυτική Θεσσαλονίκη, καθώς έξω από το σταθμό ξεκινάει, ή αντίστοιχα τερματίζει η οδός Λαγκαδά. Στις αρχικές μελέτες του Μετρό, ο σταθμός «Δημοκρατίας» είχε την ονομασία «Βαρδάρης», καθώς βρίσκεται ακριβώς δίπλα από την ομώνυμη γνωστή περιοχή, όπως και πάνω από τα Δικαστήρια Θεσσαλονίκης.

Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός

Ο τερματικός σταθμός του Μετρό Θεσσαλονίκης βρίσκεται έξω ακριβώς από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό (Ν.Σ.Σ.) Θεσσαλονίκης, τον κεντρικό δηλαδή σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης. Αναμένεται να αποτελέσει βασική επιλογή για όσους επιθυμούν να ταξιδέψουν με το τρένο, ή να μεταβούν από τον Ν.Σ.Σ. προς τα ανατολικά της πόλης.

Τι επιφυλάσσει το μέλλον

Η λειτουργία 13 σταθμών του Μετρό Θεσσαλονίκης πρόκειται να δώσει αναμφισβήτητα μεγάλη ανάσα στην πόλη, όσον αφορά το κυκλοφοριακό πρόβλημά της. Σε αυτό θα συμβάλλει το γεγονός ότι θα προστεθούν νέες λεωφορειακές γραμμές, ενώ αντίστοιχα θα τροποποιηθούν και κάποιες ήδη υπάρχουσες. Επίσης και σύμφωνα με τις ενδείξεις, το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι ένα από τα πιο σύγχρονα στην Ευρώπη, λαμβάνοντας υπόψη τις προδιαγραφές κατασκευής του. Είναι δεδομένο πως κατά την αρχική λειτουργία του, δεν θα εξυπηρετεί όλους τους πυκνοκατοικημένους δήμους της πόλης, κάτι που αντίστοιχα συνέβη και στο Μετρό της Αθήνας, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Η προέκταση της γραμμής προς τη δυτική μεριά της Θεσσαλονίκης αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς θα διευκολύνει κατά πολύ κατοίκους μεγάλων περιοχών όπως ο Εύοσμος και το Κορδελιό (105.352 κάτοικοι), η Νεάπολη και οι Συκιές (80.888), αλλά και η Μενεμένη με τους Αμπελόκηπους (50.143). Βασική φυσικά προέκταση είναι και αυτή προς την Καλαμαριά, με πέντε ακόμα σταθμούς οι οποίοι θα εξυπηρετούν την ευρύτερη περιοχή, των περίπου 92.000 κατοίκων. Οι προσθήκες αυτές, αν κρίνει κανείς από τις δεκαετίες αναμονής της αρχικής ακόμα λειτουργίας του Μετρό, μοιάζουν πολύ μακρινές. Όταν όμως υλοποιηθούν, είναι δεδομένο πως θα μιλάμε για μια άλλη Θεσσαλονίκη, πολύ περισσότερο ανθρώπινη, ελκυστική και ευρωπαϊκή. Κάτι στο οποίο θα συμβάλλει σε πολύ μεγάλο βαθμό και η μείωση των ρύπων.

Η Θεσσαλονίκη ετοιμάζεται να υποδεχτεί ένα έργο που περίμενε πολλά, μα πάρα πολλά χρόνια. Είναι ένα βασικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό της, ένα σημείο αναφοράς για τον σεβασμό της προς τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Είναι επίσης η στιγμή που οι δεύτεροι, στον βαθμό που τους αναλογεί, θα πρέπει να φροντίσουν για την εμφάνιση και την ομαλή λειτουργία του νέου συγκοινωνιακού φορέα. Η πόλη μας έχει μια χρυσή ευκαιρία να λειτουργήσει σε σύγχρονα πλαίσια και με το βλέμμα προς το μέλλον. Είναι στο χέρι της να την εκμεταλλευτεί.