Tραγωδία στα Τέμπη: 5 πρόσωπα μιλούν για το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα και τα όσα βίωσαν

6.3.2023
5 μέρες μετά το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους, η επιχείρηση μεταφοράς και εκφόρτωσης των βαγονιών του τραγικού συμβάντος έχει ολοκληρωθεί. Το καμένο λάδι από τους κινητήρες και από τα υδραυλικά των αμαξοστοιχιών ίσως μυρίζει ακόμη. Τίποτα δεν είναι το ίδιο, ωστόσο, στη Λάρισα και σε κανένα σημείο της χώρας. Το χαμόγελο σβήστηκε, ή υπάρχει ακόμη στα πρόσωπα ανθρώπων που επιβίωσαν μαζί με το τραύμα και τα δάκρυα που τους έχουν απομείνει, αλλά ο θυμός και η οργή των νέων παιδιών μεγάλωσε. Στα social media βλέπω τη φωτογραφία που πόσταρε η παλιά μου καθηγήτρια Εύη Πατσιά από το σχολείο που πέρασα τα μαθητικά μου χρόνια. Ένα πανό «Kαλό Παράδεισο. Ποτέ ξανά 28-2-23», λίγο παραδίπλα «Ήταν η κακιά η (χ)ώρα», λουλούδια τριγύρω, καθηγητές και παιδιά ενώνουν τις φωνές και τις σιωπές τους ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μνήμη των θυμάτων. Το πανό αυτό βρισκόταν στα κάγκελα του 11ου Γυμνασίου και Λυκείου Λάρισας, σχολείου και της 21χρονης Κλαούντιας Λάτα, επιβάτριας της αμαξοστοιχίας Intercity 62, φοιτήτριας της Ιατρικής Σχολής ΣΣΑΣ του ΑΠΘ. Ο κόσμος που είχε συγκεντρωθεί εκεί τήρησε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων του τραγικού συμβάντος και της ευχήθηκε καλό ταξίδι μια μέρα μετά την κηδεία της.

Η Εύη Πατσιά, καθηγήτρια Πληροφορικής του 11ου Γυμνασίου, μιλάει για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη

Η Εύη Πατσιά, καθηγήτρια Πληροφορικής του 11ου Γυμνασίου, ήταν και είναι από εκείνες τις νέες εκπαιδευτικούς που ήταν πάντα κοντά στους μαθητές και άκουγε τους προβληματισμούς τους. Της ζήτησα να μας μιλήσει. «Χθες (5/3) ήταν η κηδεία. Καθηγητές και παιδιά του τωρινού γυμνασίου και λυκείου βρίσκονταν εκεί, παλιοί μαθητές μας, όλοι. Δεν έχω ξαναδεί πιο βουβή κηδεία. Την επόμενη μέρα τα παιδιά ήρθαν στο σχολείο με πανό και λουλούδια, να κάνουν τη δική τους σιωπηλή διαμαρτυρία, να εκφράσουν τον πόνο που νιώθουν. Ένας μαθητής των σχολείων μας είναι πρώτος ξάδερφος της Κλαούντιας, ήταν εκεί. Τα μάτια όλων μας ήταν βουρκωμένα, αγκαλιαστήκαμε, ήμασταν μαζί σε όλο αυτό. Μας κάλεσαν μέσα τα παιδιά για να τηρήσουμε ενός λεπτού σιγή. Μέχρι να μάθουμε ότι η πρώην μαθήτριά μας είναι νεκρή υπήρχε μια μικρή ελπίδα πως κάτι θετικό θα συμβεί, μέχρι τελευταία στιγμή. Δεν το συζητούσαμε πολύ με τα παιδιά, ελπίζαμε. Σύντομα θα το συζητήσουμε όλο αυτό στις τάξεις του σχολείου μας».

Ο Βασίλης Νεθερίδης, διασωθέντας και επί 7 χρόνια σύντροφός της Κλαούντιας Λάτα, μιλάει για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη

Ο 20χρονος Βασίλης Νεθερίδης, που κατάφερε να σωθεί αλλά έχασε την επί 7 χρόνια σύντροφό του, Κλαούντια, είναι αδερφός του συμμαθητή μου Γιώργου. Από την πρώτη στιγμή που είδα το όνομά του γραμμένο στη λίστα των τραυματιών της Β΄ Παθολογικής επικοινώνησα με τον Γιώργο. Βρισκόταν στα καράβια, εκτός Ελλάδας. «Θα ζητήσω επαναπατρισμό και θα γυρίσω για τον αδερφό μου» μου λέει αμέσως. Λίγες μέρες μετά το απόγευμα του Σαββάτου 4 Μαρτίου, που ο Βασίλης πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο, μου μίλησε για όσα βίωσε. Η περιγραφή του είναι συγκλονιστική.

«Ήμασταν στο κυλικείο, καθόμασταν με την Κλαούντια και ακούγαμε μουσική. Της είπα να βρούμε κάποια θέση προς τα πίσω και μου είπε “καλά ναι, πήγαινε όντως να δεις”, της απαντάω “θα πάω σε δέκα λεπτά” και με κοίταξε με ένα περίεργο βλέμμα και μου λέει “σήκω και πήγαινε τώρα”. Σκέφτομαι ότι δεν μου μιλάει ποτέ έτσι και, χωρίς να αντιδράσω, σηκώθηκα. Της χαμογέλασα, μου χαμογέλασε, όλα νορμάλ νόμιζα ότι θα γυρίσω και όλα καλά. Σηκώθηκα μπήκα στο τρίτο βαγόνι, κάνω 10-15 βήματα ενώ κοιτούσα τις καμπίνες και γίνεται το μπαμ. Πετάχτηκα από την αρχή του βαγονιού μέχρι το τέλος με την πλάτη, έπεσε μια μάζα σιδερικών πάνω μου και λιποθύμησα. Ξύπνησα από τον καπνό μετά από μερικά λεπτά. Τα έχω χαμένα. Απλά αποδέχομαι μέσα μου ότι δεν θα με σώσει κανένας, ότι κάηκα ζωντανός, όμως εκείνη τη στιγμή λέω “ας δώσω μια ευκαιρία στον εαυτό μου” κι απλώνω το δεξί μου χέρι προς τα πάνω και πιάνω το σπασμένο παράθυρο. Βγήκα από αυτό και πήρα μια ανάσα ζωής. Δεν καταλάβαινα πολλά, όλοι φώναζαν “καιγόμαστε ζωντανοί”, “δεν θέλω να πεθάνω”. Άρχισα να φωνάζω ότι καίγονται άνθρωποι ζωντανοί και πού είναι η Κλαούντια. Εκείνη την στιγμή αντίκρισα ένα παιδί που λογικά ήταν ο Ανδρέας που λένε όλοι πως έσωσε συνανθρώπους μας. Τον έβλεπα να βγάζει τον κόσμο.

» Εγώ πήδηξα σε ένα δέντρο, το πρώτο που είδα, και έπεσα πάνω σε μια κοπέλα που ήταν στο έδαφος. Ήταν σχεδόν νεκρή, ξεψυχούσε εκείνη τη στιγμή, έκλαιγε και έλεγε δεν θέλω να πεθάνω, φρίκαρα, τα έχασα, λέω θα ξυπνήσω κάποια στιγμή, δεν μπορεί να το ζω αυτό. Ταυτόχρονα είχα στο μυαλό μου την Κλαούντια, μετά είδα έναν άνθρωπο να παίρνει τις τελευταίες ανάσες του παραδίπλα. Προσπάθησα να βοηθήσω έναν άλλο άνθρωπο που κουβαλούσαν ήδη δύο παιδιά. Άπλωσα το χέρι μου να πιάσω το χέρι του αλλά τα έχασα εκείνη την ώρα, έπεσα, σήκωσα το κεφάλι και αντίκρυσα ό,τι γινόταν μπροστά μου. Βγήκα μέσα από μια σίτα που ξερίζωσα από κάτω για να περάσω και να πάω προς τα βαγόνια. Πέρασα από τα κοντέινερ και πήγα στο 5ο βαγόνι. Βρήκα ένα μπουκάλι νερό στο διάδρομο του βαγονιού για να πιω λίγο γιατί δεν μπορούσα να πάρω ανάσα. Βγήκα και μετά συνέχισα να ψάχνω για την Κλαούντια που δεν κατάφερα να τη βρω ποτέ. Άρχισα να πέφτω, να πέφτω και να ξαναπέφτω, δεν μπορούσα να σταθώ στα πόδια μου και σε κάποια στιγμή με είδε το ΕΚΑΒ και με βοήθησαν να ανέβω έναν χωματόδρομο. Μέσα από τη μύτη έσταζε μαυρίλα από όσα εισέπνευσα. Με πήγαν στη συνέχεια στο νοσοκομείο.

» Δεν είναι εύκολο να ξέρεις ότι ο άνθρωπος που είστε τόσα χρόνια μαζί καίγεται ζωντανός κάπου. Δεν μπορώ να κοιμηθώ, βλέπω εφιάλτες με τρένα και φωτιές, την Κλαούντια να μου απλώνει το χέρι και να μην ξέρω τι να κάνω. Έχω ψυχολογική υποστήριξη. Εγώ ήρθα στην Ελλάδα το Σάββατο, έμεινα ένα βράδυ μαζί της, πήγαμε για Πάτρα.

Άνθρωποι που σώθηκαν, συνεπιβάτες, άνθρωποι που έχασαν το άλλο τους μισό, γονείς, συγγενείς, φοιτητές, καθηγητές, μαθητές, άγνωστοι χωρίς ταυτότητα, άνθρωποι του ΕΚΑΒ, πυροσβέστες, εθελοντές διασώστες, απλοί πολίτες μοιράζονται το τραύμα του φόβου, της ανασφάλειας, της οργής, του «Οι ζωές μας μετράνε» και «Πάρε με όταν φτάσεις».

Ο Ξενοφώντας Λέτσας, εργαζόμενος του ΕΚΑΒ και πρόεδρος του ΕΟΔΥΑ*, μιλάει για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη

Ο Ξενοφώντας Λέτσας είναι 27 χρόνια εργαζόμενος στο ΕΚΑΒ και πρόεδρος του ΕΟΔΥΑ* (Εθελοντική Ομάδα Διάσωσης & Υγειονομικών Αποστολών). Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή με την εθελοντική του ομάδα διάσωσης, λίγα λεπτά μετά το συμβάν.«Ενημερωθήκαμε γύρω στις 23.35 γιατί ένας εθελοντής μιας άλλης ομάδας που ήταν επιβάτης ενημέρωσε τον υπεύθυνό του ότι το τρένο εκτροχιάστηκε. Δεν μπορούσε να προσδιορίσει το σημείο του συμβάντος, έλεγε βλέπω μια σήραγγα, είμαι κοντά στη Λάρισα αλλά μέχρι εκεί. Με πήρε τηλέφωνο ο πρόεδρος της ΟΦΚΑΦ (εθελοντές διασώστες της ΠΠ) λέγοντάς μου ότι δεν προλάβαιναν εκείνοι, να μάθουμε τι έγινε και να τρέξουμε στο σημείο. Οι 10 εθελοντές μας με 3 οχήματα ξεκίνησαν από τις 23.50, βρέθηκαν στο σημείο 00.35 και αναχώρησαν 05.30 όταν υπήρξε αποδέσμευση από την Πολιτική Προστασία και την Πυροσβεστική. Μόλις φτάσαμε υπήρχαν ακόμα φλόγες στα βαγόνια και είδαμε 5-6 νεαρά παιδιά τραυματίες. Οι αρμόδιοι που ήταν στο σημείο μάς ζήτησαν να στείλουμε 5 έμπειρους εθελοντές κάτω εκεί που ήταν το μεγάλο συμβάν. Διαχειριστήκαμε κάποια εγκαύματα, μεταφέραμε τραυματίες στα  ασθενοφόρα για να διακομιστούν στα νοσοκομεία της Λάρισας, ένας άνθρωπος γύρισε στη Θεσσαλονίκη. Οι εθελοντές της κάτω πλευράς επιχειρούσαν μαζί με τους πυροσβέστες της ΕΜΑΚ αναζητώντας τραυματίες. Βρήκαμε μια βαριά τραυματία που μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο και ξεκίνησε η καταγραφή των θυμάτων. Εθελόντριά μας ανέλαβε να καταγράφει τον αριθμό των νεκρών ατόμων για να μεταφερθούν στα ασθενοφόρα και στα νοσοκομεία. Αναζητούσαμε άτομα και μέλη που ήταν διάσπαρτα στο σημείο του συμβάντος από την κάτω πλευρά όπου υπήρχε φωτιά. Η εικόνα ήταν τραγική, η μυρωδιά της καμένης σάρκας  συνταρακτική.

»3 Mαρτίου του 2021 ήμασταν και στον σεισμό στο Δαμάσι 37 μέρες σε σκηνές. Στα Τέμπη το 2003 συμμετείχα ως ΕΚΑΒ και με μια άλλη εθελοντική ομάδα. Το χειρότερο είναι ότι και τώρα και την προηγούμενη φορά στα Τέμπη τα θύματα ήταν κυρίως νέα παιδιά. Θα προτιμούσα να είμαι κάθε μέρα στα συντρίμμια παρά να είμαι στα νοσοκομεία και να βλέπω τους συγγενείς. Το να βλέπεις συγγενείς, γυναίκες, μάνες να κρατούν τρίχες από τα μαλλιά τους στα δάχτυλα από τον πόνο για τα παιδιά τους είναι ό,τι χειρότερο μπορεί κανείς να αντικρίσει».

Ο φωτορεπόρτερ Θανάσης Κ. μιλάει για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη

Ο Θανάσης Κ. είναι φωτορεπόρτερ από το 2015 σε διάφορα μέσα και κάλυψε φωτογραφικά το τραγικό συμβάν και τις εξελίξεις στην τοπική κοινωνία της Λάρισας. «Τα συναισθήματα πάγωσαν. Δεν έχω βρεθεί σε πιο κρίσιμη κατάσταση και γενικά συνειδητοποίησα τι έγινε μετά από ένα 24ωρο που μπόρεσα και γύρισα στο σπίτι μου. Όταν χτύπησε το τηλέφωνό μου πίστευα πως δεν επρόκειτο για τόσο μεγάλο δυστύχημα γιατί στις 4 είχε γίνει το σκηνικό με τα τρένα και τα καλώδια. Νόμιζα ότι ήταν το ίδιο τρένο, όχι κάτι τόσο ακραίο. Όταν έφτασα είδα τους τραυματίες που βγαίνανε. Πέρασε σχεδόν μια ώρα μέχρι να καταλάβουμε τι είχε γίνει πραγματικά. Ανεβαίνοντας  στη γέφυρα για να φωτογραφίσω, είδα να φορτώνουν τις σακούλες στα φορεία. Από τις πιο φορτισμένες στιγμές ήταν το κομμάτι των κηδειών, κυρίως η κηδεία της Κλαούντιας αλλά και οι διαδηλώσεις στο κέντρο της Λάρισας. Έβλεπες τα παιδιά θλιμμένα και εξοργισμένα. Προσπαθούσα συνολικά να μην παρεμποδίσουμε τη δουλειά όσων επιχειρούσαν και την ίδια στιγμή να σεβαστούμε τους ανθρώπους που  πενθούν».

Ο Δήμαρχος Λαρισαίων Απόστολος Καλογιάννης μιλάει για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη

Και τώρα; Πόσο έχει αλλάξει η πόλη της Λάρισας μετά από αυτό το γεγονός, ρωτάω τον δήμαρχο, Απόστολο Καλογιάννη; «Η Λάρισα θα είναι για αρκετό ακόμα καιρό  συγκλονισμένη από τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη. Οι Λαρισαίες και οι Λαρισαίοι σηκώνουμε στις πλάτες μας μια ανείπωτη τραγωδία που έχει συγκλονίσει όλη τη χώρα και το εξωτερικό. Συμπολίτες μας βρέθηκαν εκείνο το βράδυ και για αρκετές ημέρες είτε στην πρώτη γραμμή στο σημείο της σύγκρουσης (πυροσβέστες, ΕΜΑΚ, αστυνομικοί  και γενικότερα ένστολοι, εθελοντικές οργανώσεις και ομάδες) είτε στα νοσοκομεία (γιατροί, νοσηλευτές, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί). Συγκλονιστική ήταν και η κινητοποίηση της πόλης και το μεγάλο κύμα αλληλεγγύης που εκδηλώθηκε από τους νέους κυρίως της Λάρισας, που σχημάτιζαν ουρές στην Κεντρική Πλατεία για την έκτακτη αιμοδοσία. Η Λάρισα βίωσε και βιώνει ένα συλλογικό πένθος, επιδεικνύοντας παράλληλα αισθήματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. 

Σε δεύτερο χρόνο και μετά το πρώτο σοκ, επανέρχονται στην επιφάνεια τα χρόνια προβλήματα από το γεγονός ότι οι σιδηροδρομικές γραμμές διέρχονται μέσα από την πόλη. Η Λάρισα έχει πληρώσει βαρύ φόρο αίματος από το γεγονός. Όλες οι δημοτικές αρχές τα τελευταία τριάντα χρόνια έχουν κάνει προσπάθειες να αναδείξουν αυτά τα ζητήματα και να πιέσουν τον ΟΣΕ να δώσει λύσεις. Για διάφορους λόγους και με κύρια ευθύνη του ΟΣΕ, οι εκκλήσεις αυτές δεν έβρισκαν ευήκοα ώτα. Μετά από τέτοια συγκλονιστικά γεγονότα τα αιτήματα αυτά επανέρχονται στο προσκήνιο με εμφατικό τρόπο. Οφείλει επιτέλους η πολιτεία, δυστυχώς, μετά από μια τέτοια τραγωδία να δώσει λύσεις».

*Τα ονόματα των διασωστών της ΕΟΔΥΑ (Εθελοντική Ομάδα Διάσωσης & Υγειονομικών Αποστολών) που συμμετείχαν στο πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών: Ξενοφώντας Λ., Βασίλειος Αρ., Μιχαήλ Τσ., Τούλα Κ., Ροδάνθη Φ., Αθανάσιος Μ., Ξενοφών Κ., Γλυκερία Ζ., Σταυρούλα Π. και Χριστίνα Δ.