Σαν σήμερα: Ο γαλλικός Μάης του 1968 - Η «Νύχτα των Οδοφραγμάτων» - Μεγάλες διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία στο Παρίσι.
56 χρόνια συμπληρώνονται σαν σήμερα από τη «Νύχτα των Οδοφραγμάτων» και την κορύφωση της πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής που ξέσπασε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια των μηνών Μαΐου-Ιουνίου του 1968.
Τα γεγονότα ξεκίνησαν από κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών, επεκτάθηκαν με γενική απεργία των Γάλλων εργατών και τελικά οδήγησαν σε πολιτική και κοινωνική κρίση, η οποία άρχισε να παίρνει διαστάσεις επανάστασης και οδήγησε στη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη εκλογών από τον Σαρλ ντε Γκολ.
Η εξέγερση του Μάη του '68 στη Γαλλία
Αρκετοί φιλόσοφοι και ιστορικοί έχουν υποστηρίξει ότι τα γεγονότα του Μάη του '68 ήταν το πιο σημαντικό επαναστατικό γεγονός του εικοστού αιώνα, μια παλλαϊκή εξέγερση άνευ φυλετικών, πολιτιστικών και ηλικιακών διακρίσεων.
Άρχισε ως σειρά απεργιών και καταλήψεων, που ξέσπασε σε διάφορα πανεπιστήμια και γυμνάσια στο Παρίσι, μετά από τη διαμάχη με τους διοικητές των πανεπιστημίων και την αστυνομία. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης του Σαρλ ντε Γκολ να λύσει τις ενέργειες με τη δράση της αστυνομίας δεν κατόρθωσαν παρά να οξύνουν την κατάσταση περαιτέρω, οδηγώντας σε οδομαχίες με την αστυνομία στο Καρτιέ Λατέν.
Ακολούθησε γενική απεργία από τους σπουδαστές, καθώς και απεργίες σε όλη τη χώρα από δέκα εκατομμύρια εργαζομένους, κατά προσέγγιση δύο τρίτων του γαλλικού εργατικού δυναμικού. Ο ντε Γκολ διέλυσε την Εθνοσυνέλευση και προκάλεσε νέες κοινοβουλευτικές εκλογές για τις 23 Ιουνίου 1968.
Η κυβέρνηση βρέθηκε υπό κατάρρευση, αλλά ο επαναστατικός αναβρασμός καταλάγιασε σχεδόν τόσο γρήγορα όσο προέκυψε. Οι εργαζόμενοι επέστρεψαν στις εργασίες τους, ωθούμενοι από τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών και το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, που είχε καταδικάσει την εξέγερση και δεν συμμετείχε. Όταν τελικά πραγματοποιήθηκαν εκλογές τον Ιούνιο, το κόμμα του ντε Γκολ προέκυψε ακόμη ισχυρότερο από πριν.
Τα γεγονότα μπορούν να κατέληξαν σε πολιτική αποτυχία, αλλά είχαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες: μπορεί να μην διήρκεσαν έναν μήνα, αλλά ο όρος Μάης του '68 έγινε συνώνυμος με την αλλαγή των κοινωνικών αξιών.
Στη Γαλλία θεωρείται σημείο-σταθμός στην αμφισβήτηση του κατεστημένου (θρησκεία, πατριωτισμός, σεβασμός και πλήρης υποταγή στην εξουσία) και για τη μετάβαση από τον συντηρητισμό στις φιλελεύθερες ιδέες (ισότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, σεξουαλική απελευθέρωση). Στην Ευρώπη, αποτέλεσε έμπνευση για παρόμοιους κοινωνικούς αγώνες αλλά και αφορμή για ρήξη ορισμένων κομματιών του σοσιαλιστικού κινήματος με τα παραδοσιακά κομμουνιστικά κόμματα.
Τα γεγονότα του Μαΐου
Μετά από μήνες συγκρούσεων μεταξύ των σπουδαστών και των Αρχών στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ στα περίχωρα του Παρισιού, το Πανεπιστήμιο έκλεισε στις 2 Μαΐου 1968 με λοκ άουτ από τη διεύθυνσή του. Γύρω στις 2 το μεσημέρι της Παρασκευής 3 Μαΐου, συγκεντρώθηκαν λιγότεροι από 300 φοιτητές στο προαύλιο του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Γύρω στις 3 η ατμόσφαιρα ηλεκτρίστηκε. Ένας λαχανιασμένος αγγελιαφόρος έφερε το μήνυμα ότι «εκατό φασίστες» έχουν συγκεντρωθεί και ετοιμάζονται να βαδίσουν κατά της Σορβόννης.
Οι συγκεντρωμένοι φοιτητές οπλίστηκαν με καρεκλοπόδαρα, μάζεψαν πέτρες από ένα γιαπί και έβγαλαν κράνη μοτοσικλετιστών από τους σάκους τους. Ο πρύτανης της Σορβόννης, ασυνήθιστος καθώς ήταν σε τέτοιες σκηνές και φοβούμενος μην έχει την τύχη του πρύτανη της Ναντέρ, Πιερ Γκραπέν, ο οποίος αδυνατώντας να επαναφέρει την τάξη στο πανεπιστήμιό του υποχρεώθηκε να το κλείσει επ' αόριστον την προηγουμένη, σκέφτηκε αμέσως να φωνάξει την αστυνομία ώστε να πετάξει τους φοιτητές έξω από το προαύλιο.
Στις 5 παρά 10 οι αστυνομικοί εισέβαλαν στο κτίριο. Οι φοιτητές ήταν παγιδευμένοι και οι ηγέτες τους απέφυγαν κάθε σύγκρουση με την αστυνομία. Οι αστυνομικοί δεν αρκέστηκαν στην πρόθεση των φοιτητών να αποχωρήσουν άνευ όρων. Ήθελαν να τους μεταφέρουν και στο αρχηγείο της αστυνομίας για «εξακρίβωση ταυτότητας». Η μαζική σύλληψη πεντακοσίων φοιτητών μέσα στην καρδιά του Καρτιέ Λατέν αποτελούσε κάτι παραπάνω από πρόκληση. Το νέο διαδόθηκε αστραπιαία από όσους κατάφεραν να διαφύγουν και οι ειδοποιημένοι φοιτητές άρχισαν να καταφθάνουν κατά εκατοντάδες.
Η πρώτη κλούβα με συλληφθέντες αντιμετώπισε μόνο τα συνθήματα των φοιτητών. Η δεύτερη και η τρίτη, όμως, αντιμετώπισαν τους ίδιους τους φοιτητές, οι οποίοι έπεσαν πάνω τους, τις τράνταξαν και προσπάθησαν να τις ανατρέψουν.
Στη Σορβόννη η κατάσταση εκτραχύνθηκε. Ακριβώς στις 17.30, στη λεωφόρο Σαν-Μισέλ, μπροστά από το λύκειο Σαν Λουί, ένας διαδηλωτής πλησίασε και πέταξε με ορμή μία πλάκα ξεκόλλησε από το λιθόστρωτο στο τζάμι μιας αστυνομικής κλούβας. Ο ενωμοτάρχης Κριστιάν Μπρινέ, που βρισκόταν πίσω από το τζάμι που θρυμματίστηκε, έβγαλε μία σπαρακτική κραυγή, καθώς η πέτρα τού έσπασε το κεφάλι. Οι αστυνομικοί όρμησαν με λύσσα πάνω στο πλήθος, μόλις έμαθαν το νέο.
Χτυπούσαν αδιακρίτως, με μανία, οποιονδήποτε βρισκόταν μπροστά τους, φοιτητή, περαστικό ή και πελάτη καταστήματος. Κατάπληκτοι όμως διαπίστωσαν ότι οι φοιτητές έδειχναν απροσδόκητη διάθεση αντίστασης και μαχητικότητας, ενώ ταυτόχρονα γίνονταν όλο και περισσότεροι. Άρχισαν σκληρές μάχες. Υψώθηκε, συμβολικά, το πρώτο οδόφραγμα στην πλατεία Λουξεμβούργου. Οι οδομαχίες κράτησαν πάνω από τρεις ώρες και οι φοιτητές είχαν πια υπερβεί τις δύο χιλιάδες. Στις 8 το βράδυ ο πρύτανης ανακοίνωσε το κλείσιμο της Σορβόννης. Μόλις στις 11 τη νύχτα διαλύθηκαν οι τελευταίοι διαδηλωτές. Ο Γαλλικός Μάης, όπως έμεινε στην ιστορία, είχε μόλις αρχίσει.
Το «γουικέντ των δικαστών» και οι εκτεταμένες οδομαχίες
Το Σαββατοκύριακο 4 και 5 Μαΐου ήταν το «γουικέντ των δικαστών». Το Σάββατο μία πρώτη φουρνιά φοιτητών καταδικάστηκε σε ποινές φυλάκισης, αλλά με αναστολή. Την Κυριακή το δικαστήριο συνήλθε και πάλι, πράγμα εντελώς ασυνήθιστο. Αυτή τη φορά δεν υπήρχε αναστολή. Τέσσερις φοιτητές οδηγήθηκαν κατευθείαν στις φυλακές. Ο κύβος είχε ριφθεί. Ο στρατηγός ντε Γκολ είχε απαιτήσει πυγμή.
Η Δευτέρα 6 Μαΐου, αποδείχθηκε όσο δραματική αναμενόταν. Είναι η ημέρα που ο ηγέτης των φοιτητών της Ναντέρ, ο Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, ο «κόκκινος Ντάνι», όπως έμεινε στην Ιστορία, παρουσιάστηκε στο πειθαρχικό συμβούλιο που συνεδρίασε στη Σορβόννη, μαζί με άλλους επτά συναδέλφους του. Τους συνόδευαν 3.000 φοιτητές. Η αστυνομία όρμησε να τους διαλύσει. Ξεκίνησαν συγκρούσεις, οι οποίες κλιμακώθηκαν το απόγευμα, όταν 6.000 φοιτητές συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Ντανφέρ-Ροσρό και άρχισαν πορεία.
Η αστυνομία τούς επιτέθηκε στο Σαν Ζερμέν ντε Πρε. Το ξήλωμα των πλακοστρότων δρόμων και πεζοδρομίων του Παρισιού, που αποτελούσε πάγια τακτική των διαδηλωτών, παρείχε στους φοιτητές τα απαραίτητα «πολεμοφόδια» για να αντιμετωπίσουν τα κλομπ και τα δακρυγόνα των αστυνομικών. Οι οδομαχίες ήταν άγριες, ενώ η ψυχολογική τους σημασία ήταν τρομερή στη Γαλλία, καθώς παρέπεμπαν ευθέως στην ιστορία των επαναστάσεων και των εξελίξεων του 1789, του 1848 και του 1870. Οι οδομαχίες κράτησαν ως τα μεσάνυχτα και ο απολογισμός ήταν βαρύτατος, ακόμη και ο επίσημος: 481 τραυματίες, εκ των οποίων 279 φοιτητές.
Στις 7 και στις 8 Μαΐου, οι διαδηλωτές ξεπέρασαν τις 10.000 και συγκεντρώθηκαν στην Αψίδα του Θριάμβου απαιτώντας:
την απόσυρση όλων των ποινικών κατηγοριών εναντίον των συλληφθέντων φοιτητών
την απόσυρση της αστυνομίας από το Πανεπιστήμιο και
το άνοιγμα των Πανεπιστημίων της Ναντέρ και της Σορβόννης από τις Αρχές.
Οι ηγέτες είδαν τους φοιτητές να αρνούνται να διαλυθούν πολλές ώρες μετά από τη λήξη της πορείας. Ήταν προφανές ότι οι διαθέσεις των μαζών γίνονταν όλο και πιο επιθετικές. Ταυτόχρονα, δημοσιοποίηση της κοινής γνώμης αποκάλυψε ότι το 61% των Παριζιάνων τάσσονταν υπέρ των φοιτητών και μόνο το 16% εναντίον τους. Η κρίση κάθε άλλο παρά πλησίαζε προς την εκτόνωση.
Την Παρασκευή 10 Μαΐου, ήρθε η «Νύχτα των Οδοφραγμάτων». Πλέον κατέβηκαν σε αποχή οι μαθητές των λυκείων, τα πανεπιστήμια της επαρχίας και όλες οι σχολές που μέχρι εκείνη την ημέρα δεν είχαν συμμετάσχει σε κινητοποιήσεις. «Απελευθερώστε τους συντρόφους μας», ήταν το σύνθημα που κυριάρχησε. Όταν η αστυνομία τους εμπόδισε να διασχίσουν το ποτάμι, οι φοιτητές κατέλαβαν το Καρτιέ Λατέν, χωρίστηκαν σε μικρότερες ομάδες και ύψωσαν παντού οδοφράγματα.
Η αστυνομία επιτέθηκε στις δύο τα ξημερώματα έπειτα από αποτυχημένες διαπραγματεύσεις. Οι μάχες της «Νύχτας των Οδοφραγμάτων» είχαν τρομερή αγριότητα και διάρκεια, καθώς δεν κόπασαν πριν από τις 5.30 το πρωί, ενώ προκάλεσαν εκατοντάδες τραυματισμούς και συλλήψεις.
Η αστυνομία κέρδισε τις οδομαχίες, όμως ο στρατηγός Ντε Γκολ και η κυβέρνησή του υπέστησαν συντριπτική ήττα στη συνείδηση των Γάλλων πολιτών. Τα γεγονότα μεταδίδονταν απευθείας από το ραδιόφωνο, ενώ την επόμενη ημέρα προβλήθηκαν πλάνα στην τηλεόραση. Η διαρκής ραδιοφωνική αναμετάδοση των επεισοδίων από το Ράδιο Λουξεμβούργο και την Eρόπ-1, η πρώτη «ζωντανή μετάδοση επανάστασης», συγκλόνισε τη Γαλλία.
Ο στρατηγός ντε Γκολ ετοιμάστηκε να κατεβάσει τα τανκς για να ξαναπάρει με τη δύναμη των όπλων την πολιτική πρωτοβουλία. Ήταν όμως πια αργά για τη χρησιμοποίηση του στρατού, χωρίς τον κίνδυνο να προκληθεί επανάσταση. Ήδη από τα χαράματα βρισκόταν στην έδρα της εργατικής σοσιαλιστικής συνομοσπονδίας ο γενικός γραμματέας της Εζέν Ντεκάν, ο οποίος επικοινώνησε με τον ομόλογό του της πανίσχυρης κομμουνιστικής συνομοσπονδίας Ζορζ Σεγκί.
Οι δύο συνδικαλιστές ηγέτες κατανόησαν την τρομακτική πολιτική σημασία της «Νύχτας των οδοφραγμάτων» και όταν συναντήθηκαν, δε δίστασαν. Εγκατέλειψαν την άκρως επιφυλακτική στάση που είχαν κρατήσει μέχρι τότε απέναντι στις φοιτητικές κινητοποιήσεις και έριξαν το σύνθημα: Από τη Δευτέρα, γενική απεργία.
Η διαδήλωση της Δευτέρας, 13 Μαΐου, ήταν συγκλονιστική. Οι συγκεντρωμένοι ήταν πάνω από 500.000. Η κυβέρνηση του στρατηγού ντε Γκολ, η οποία περίμενε κάποια συμβολική διαδήλωση, πανικοβλήθηκε. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Ζωρζ Πομπιντού ανήγγειλε την απελευθέρωση των κρατουμένων και την επαναλειτουργία της Σορβόννης. Το κύμα των απεργιών εντούτοις δεν υποχώρησε, παρά το πλήθος εξοργίστηκε περισσότερο.
Στις επόμενες ημέρες, οι εργαζόμενοι άρχισαν να κάνουν κατάληψη στα εργοστάσια, ξεκινώντας με καθιστική διαμαρτυρία στις αεροπορικές εγκαταστάσεις κοντά στη Ναντ στις 14 Μαΐου, κατόπιν με απεργία σε εργοστάσιο συναρμολόγησης της Ρενό κοντά στη Ρουέν, η οποία επεκτάθηκε στα κατασκευαστικά εργοστάσια της αυτοκινητοβιομηχανίας στην κοιλάδα του Σηκουάνα και στο παρισινό προάστιο Μπουλόν-Μπιγιανκούρ.
Μέχρι τις 16 Μαΐου οι εργαζόμενοι είχαν καταλάβει περίπου πενήντα εργοστάσια. Από τις 16 Μαΐου η κρίση ξέφυγε από τα όρια των φοιτητών και των πανεπιστημίων. Στις 5 το απόγευμα οι απεργοί είχαν φθάσει τις 300.000. Στις 10 το βράδυ ο αριθμός των απεργών είχε υπερβεί τις 600.000. Ο Πομπιντού, ανήσυχος, υπέγραψε την ίδια νύχτα διάταγμα κλήσης των εφέδρων της χωροφυλακής.
Οι φοιτητές έκαναν αμέσως κατάληψη της Σορβόννης, την οποία άνοιξαν οι πρυτανικές αρχές με υπόδειξη του πρωθυπουργού, ενώ οι απεργοί κατέλαβαν το ένα μετά το άλλο τα μεγάλα εργοστάσια. Ολόκληρη η Γαλλία παρέλυσε. Σε τρία 24ωρα ο αριθμός των απεργών είχε υπερβεί τα 6.000.000. Δύο ακόμη 24ωρα και ο αριθμός των απεργών ξεπέρασε τα 10.000.000. Κατά προσέγγιση δηλαδή τα δύο τρίτα του γαλλικού εργατικού δυναμικού βρισκόταν σε απεργία. Υπήρχαν πλέον δύο κέντρα εξουσίας στη χώρα, η κυβέρνηση και το κομμουνιστικό κόμμα, το οποίο ηγείτο των απεργών. Οι φοιτητές περιθωριοποιήθηκαν. Αφήνοντας την πρωτοβουλία στη συνδικαλιστική του οργάνωση, ήταν φανερό ότι το Γαλλικό Κ.Κ. αποσκοπούσε σε διαπραγματεύσεις, όχι σε επανάσταση.
Στις 22 Μαΐου ο Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ μετέβη στη Γερμανία και την Ολλανδία για να μιλήσει σε φοιτητές των χωρών αυτών για τη γαλλική φοιτητική εξέγερση. Η γαλλική κυβέρνηση βρήκε την ευκαιρία να του αφαιρέσει την άδεια παραμονής στη χώρα, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι ο «κόκκινος Ντάνι» είχε γερμανική υπηκοότητα. Πρόκειται για σοβαρό λάθος, καθώς οδήγησε αμέσως σε αναβίωση του φοιτητικού κινήματος. Πέντε χιλιάδες φοιτητές άρχισαν να συγκρούονται από το απόγευμα ως τις 5 το πρωί με την αστυνομία.
«Αντίο, ντε Γκολ!»
Η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά στις 24 Μαΐου. Δεκάδες χιλιάδες νέοι συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι, διαμαρτυρόμενοι εναντίον της απαγόρευσης εισόδου του Κον-Μπεντίτ στη Γαλλία. Στις 8 το βράδυ ο ντε Γκολ απηύθυνε διάγγελμα προς τον γαλλικό λαό, με το οποίο ανήγγειλε τη διενέργεια δημοψηφίσματος για ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση των υπερεξουσιών του προέδρου με στόχο την «ανανέωση», όπως ισχυρίστηκε.
«Σε περίπτωση που η απάντησή σας είναι "όχι", είναι αυτονόητο ότι δεν θα διατηρήσω το αξίωμά μου», κατέληξε ο ντε Γκολ. Η τελευταία φράση του πνίγηκε στους αλαλαγμούς ενθουσιασμού των νέων που ήταν συγκεντρωμένοι στον σταθμό Λιόν. Χιλιάδες από αυτούς έβγαλαν τα μαντίλια τους και τα κουνούσαν στο σήμα του αποχαιρετισμού, φωνάζοντας ρυθμικά: «Αντίο, ντε Γκολ!».
Ακολούθησε η πιο μεγάλη νύχτα του Γαλλικού Μάη. Οι συγκρούσεις προσέλαβαν εξαιρετική βιαιότητα. Η κυβέρνηση ήταν αποφασισμένη να τσακίσει τους φοιτητές και τους νέους πάση θυσία, ώστε να τρομοκρατήσει τον υπόλοιπο πληθυσμό. Η αστυνομική βία ώθησε σε κλιμάκωση των βανδαλισμών εκ μέρους των διαδηλωτών. Αυτοκίνητα πυρπολήθηκαν, βιτρίνες έσπασαν και καταστήματα λεηλατήθηκαν.
Τη νύχτα αυτή οι αστυνομικοί άρχισαν να χρησιμοποιούν και τα όπλα τους. Ταυτόχρονα, ο οργανισμός τηλεπικοινωνιών, καθώς η κυβέρνηση είχε αφομοιώσει τα διδάγματα της πρώτης «Νύχτας των οδοφραγμάτων» της 10 Μαΐου, αφαίρεσε τις απευθείας γραμμές από τους ρεπόρτερ των ραδιοφωνικών σταθμών ώστε να μην υπάρχει ζωντανή κάλυψη. Ένας νέος, ο Φιλίπ Ματεριόν, σκοτώθηκε στο Καρτιέ Λατέν από έκρηξη χειροβομβίδας. Ένας αστυνομικός, ο Ρενέ Λακρουά, συνθλίφθηκε από ένα καμιόνι που εξαπέλυσαν οι διαδηλωτές εναντίον των αστυνομικών. Εκείνη τη νύχτα οι συγκρούσεις ήταν τόσο βίαιες, ώστε θεωρήθηκαν ως προμηνύματα εμφύλιου πολέμου, κάτι ωστόσο που ήθελε κανείς. Η κοινή γνώμη τρομοκρατήθηκε.
Το Γαλλικό Κ.Κ., μέσω της CGT, διαπραγματευόταν διαρκώς με το καθεστώς. Στόχος του ήταν η επιστροφή στην ομαλότητα, αφού όμως προηγουμένως αποσπάσει σοβαρότατες οικονομικές και θεσμικές παραχωρήσεις από την κυβέρνηση. Οι εργαζόμενοι υπέβαλαν ένα ευρύτερο, πιο πολιτικό και ριζοσπαστικότερο αίτημα, απαιτώντας την παραίτηση της κυβέρνησης και του προέδρου Σαρλ ντε Γκολ και, σε μερικές περιπτώσεις, προσπάθησαν να αναλάβουν την αυτοδιοίκηση των εργοστασίων όπου δούλευαν.
Ο στρατηγός ντε Γκολ σχημάτισε την άποψη ότι η Αριστερά ετοιμαζόταν να καταλάβει την εξουσία. Άρματα μάχης μεταφέρθηκαν στα προάστια του Παρισιού. Το πρωί της Τετάρτης 29 Μαΐου, ο ντε Γκολ δέχθηκε τον γαμπρό του, στρατηγό Αλέν ντε Μπουασιέ, τον οποίο είχε καλέσει επειγόντως. «Ποια θα ήταν η στάση του στρατού, αν χρειαστεί να φτάσουμε στην ένοπλη αναμέτρηση;», τον ρώτησε. «Ποτέ ο στρατός δεν ήταν τόσο πειθαρχημένος. Περιμένει διαταγές», απάντησε ο ντε Μπουασιέ.
Στις 12 το μεσημέρι, δύο ελικόπτερα απογειώθηκαν από το Ισί-λε-Μουλινό. Μυστικά από την κυβέρνηση, ο ντε Γκολ εγκατέλειψε τη Γαλλία και μετέβη στη Γερμανία, για να αρχίσει από εκεί τη στρατιωτική επίθεση ανακατάληψης του Παρισιού, καθώς ήταν βέβαιος ότι το προεδρικό μέγαρο θα έπεφτε στα χέρια των κομμουνιστών και των εξεγερμένων.
Λίγο αργότερα ο ντε Γκολ, αφού είχε έρθει σε επαφή με όλους τους διοικητές των μεγάλων μονάδων και είχε εξασφαλίσει την υποστήριξή τους για την κατάπνιξη της εξέγερσης με τα όπλα, επέστρεψε στο εξοχικό του, στο Κολομπέ λε ντεζ Εγκλίζ και πέρασε τη νύχτα εκεί. Τελικά, η τεράστια διαδήλωση της CGT έλαβε χώρα ειρηνικά, χωρίς κανένα επεισόδιο.
Στις 30 Μαΐου, ο ντε Γκολ επέστρεψε στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Αισθανόταν πανίσχυρος. Στις 4.30 το απόγευμα ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας απηύθυνε διάγγελμα προς τον γαλλικό λαό. Μίλησε μόνο από το ραδιόφωνο, για να ξυπνήσει τις αναμνήσεις των ραδιοφωνικών μηνυμάτων του της αντίστασης κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το διάγγελμά του ήταν καταλυτικό. Απείλησε ευθέως με επέμβαση του στρατού και με εμφύλιο πόλεμο, ενώ ταυτόχρονα διέλυσε τη Βουλή, ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα θεσμικής έκφρασης της αντιπολίτευσης σε περίπτωση αιματοκυλίσματος της χώρας.
Ο στρατηγός ήταν αποφασισμένος για όλα. Το διάγγελμά του δεν άφησε κανένα περιθώριο παρανόησης: Όποιος δεν ήταν έτοιμος να πάρει την εξουσία αντιμετωπίζοντας τον στρατό, όφειλε να υποταχθεί. Φυσικά, κανείς δεν ήταν έτοιμος για κάτι τέτοιο. Ούτε οι φοιτητές, ούτε, πολύ περισσότερο, το κομμουνιστικό κόμμα, το οποίο δεν είχε καμιά τέτοια επαναστατική πρόθεση.
Τυπικά τίποτα δεν άλλαξε: Οι απεργίες συνεχίζονταν, τα πανεπιστήμια ήταν κατειλημμένα και οι φοιτητές διαδήλωναν κατά δεκάδες χιλιάδες. Στην πραγματικότητα, τα πάντα τελείωσαν, αποτελούσε απλώς θέμα τυπικής διαδικασίας η έκδοση «πιστοποιητικού θανάτου» της εξέγερσης.
Την Τετάρτη 12 Μαΐου, η κυβέρνηση κήρυξε εκτός νόμου και διέταξε τη διάλυση 11 αριστερών οργανώσεων, όλων όσες πρωτοστάτησαν στην εξέγερση του Μάη. Ταυτόχρονα απαγόρευσε όλες τις διαδηλώσεις, με πρόσχημα τις εκλογές. Στις 14 Ιουνίου η αστυνομία εκκένωσε το Οντεόν και στις 16 Ιουνίου τη Σορβόννη, το σύμβολο της εξέγερσης. Στο μεταξύ, στις 15 Ιουνίου, ο ντε Γκολ αμνήστευσε τους ακροδεξιούς επίδοξους πραξικοπηματίες της Αλγερίας, οι οποίοι βρίσκονταν από εξαετίας στις φυλακές, καθώς είχαν αποπειραθεί επανειλημμένα μέχρι και να τον δολοφονήσουν. Ήταν το αντίτιμο των συμφωνιών που είχε κάνει ο ντε Γκολ την κρίσιμη τελευταία εβδομάδα του Μαΐου για να εξασφαλίσει τη νομιμοφροσύνη και των ακροδεξιών στοιχείων του στρατεύματος και για να συνενώσει όλη τη συντηρητική παράταξη ενώπιον του κινδύνου της Αριστεράς.
Το εκλογικό αποτέλεσμα δικαίωσε πλήρως τον στρατηγό Σαρλ ντε Γκολ και τις επιλογές του: Η Δεξιά σάρωσε με 43,65% των ψήφων, ενώ η Αριστερά έχασε 5% στις εκλογές της 23 Ιουνίου. Με τον δεύτερο γύρο της 30ης Ιουνίου, ολοκληρώθηκε η ντεγκολική πλημμυρίδα και στις έδρες, καθώς ο κυβερνητικός συνασπισμός πήρε 358 από τις 485, ενώ οι σοσιαλιστές έχασαν 61 έδρες και οι κομμουνιστές 39. Η πλειοψηφία ήταν πρωτοφανής για τη Γαλλία στον 20ό αιώνα.
Η διαχρονική σημασία του Γαλλικού Μάη έγκειται στο ότι δημιούργησε πολιτική ριζοσπαστικοποίηση σε ολόκληρη τη γενιά των νέων εκείνης της εποχής, πυροδότησε εξεγέρσεις σε άλλα σημεία του πλανήτη και υποχρέωσε τις κυβερνήσεις να κάνουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις.
Κυρίως, δημιούργησε έναν πολιτισμό άρνησης του παλαιού σε όλους σχεδόν τους τομείς της κοινωνίας, έναν πολιτισμό εξέγερσης και ανυπακοής που εκφράστηκε γλαφυρά με πολλά από τα συνθήματά του να μένουν στην Ιστορία.
15°
