Παναθηναϊκός: Μιλήσαμε με τον Νίκο Σιαπκαρά, Principal Architect – CoFounder του αρχιτεκτονικού γραφείου A&S Architechts για το νέο γήπεδο στον Βοτανικό
Ο Νίκος Σιαπκαράς, Principal Architect – CoFounder του αρχιτεκτονικού γραφείου A&S Architechts, που έχει αναλάβει την ανέγερση του γηπέδου, εξηγεί όσα πρέπει να γνωρίζουν οι φίλοι του Tριφυλλιού για το νέο σπίτι της οµάδας. Το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού, κατηγορίας 4 (πρώην elite), σύµφωνα µε τις προδιαγραφές της UEFA επανασχεδιάστηκε πλήρως το 2020 σε σχέση µε τον αρχικό του σχεδιασµό, προκειµένου να ανταποκριθεί στις σηµερινές απαιτήσεις της ΠΑΕ Παναθηναϊκός για ένα γήπεδο παγκόσµιας κλάσης, πολλαπλών χρήσεων και τοπόσηµο για την ευρύτερη περιοχή. Το γήπεδο είναι το µεγάλο όνειρο των Παναθηναϊκών, ενώ θα αποτελέσει ένα σύγχρονο βιώσιµο αθλητικό συγκρότηµα, ένα πράσινο κτίριο που θα υιοθετεί τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης.
Συγκεκριµένα, σύµφωνα µε το Π.∆. του 2013 στην Περιοχή Ανάπλασης ΙΙ (O.T.45-46-50 και Ο.Τ45α), πέρα από το γήπεδο ποδοσφαίρου 40.000 θέσεων αναµένεται να κατασκευαστούν οι εγκαταστάσεις του Ερασιτέχνη Παναθηναϊκού, οι εγκαταστάσεις του ∆ήµου Αθηναίων, αλλά και ελεύθεροι χώροι πρασίνου, αναψυχής, αθλητισµού και ένα εµπορικό κέντρο.
Ο Βοτανικός και η σχέση του µε την Αθήνα στο σήµερα
Ήδη οι µακέτες που είχε παρουσιάσει ο πρώην ∆ήµαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, για την κατασκευή των εγκαταστάσεων µαρτυρούσαν ότι πρόκειται για ένα έργο που θα αποτελέσει το «σπίτι» του ιστορικότερου συλλόγου στην Ελλάδα. Ο χώρος υποδοχής του αποτελεί ξεχωριστό σηµείο, στην είσοδο της αρχαίας Αθήνας, και έχει απώτερη οπτική αναφορά τον Λόφο της Ακρόπολης. Το εγχείρηµα του σχεδιασµού του νέου γηπέδου στο κέντρο της Αθήνας αποτελεί µια προβολή της µελλοντικής εικόνας της περιοχής στο παρόν. Είναι συγχρόνως και µια απόπειρα παραποµπής στο µέλλον του τρόπου που σήµερα σκεφτόµαστε την πόλη, τους ελεύθερους χώρους της, τα κτίριά της, το τοπίο και γενικότερα τη ζωή µέσα σ’ αυτήν. «Ο σχεδιασµός του νέου γηπέδου και η σύνδεσή του µε την υπόλοιπη πόλη δεν είναι απλά µια αστική παρέµβαση µεγάλης κλίµακας. Επιδίωξη είναι µια παρέµβαση που δεν στοχεύει µονάχα στη ρύθµιση των αναγκών του συγκροτήµατος µέσα από την επιλογή χωροθετικών προτάσεων και κυκλοφοριακών ρυθµίσεων, αλλά αντίθετα η ρύθµιση αυτή να συνιστά µέρος ή και συνέπεια µιας ευρύτερης προσδοκίας της πόλης, να επαναπροσδιορίσει την εικόνα της επανακαθορίζοντας µια δοµική σχέση για αυτήν: τη σχέση της µε τις αστικές κοιλότητες, µε τους ανοιχτούς τόπους, µε χωρικές συνέχειες - ασυνέχειες και τη σχέση της µε τους ελεύθερους κοινόχρηστους χώρους της», αναφέρει µεταξύ άλλων ο κος Σιαπκαράς.
Ο επανασχεδιασµός των κοινόχρηστων χώρων είναι στην ουσία ο επανασχεδιασµός του νοήµατος του αστικού τοπίου στο κέντρο της πόλης, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Το γήπεδο προσπαθεί να αφοµοιώσει τη δυναµική της πόλης µε την οποία καλείται να συνυπάρξει.
Η εµπορική αξία του γηπέδου και η αναβάθµιση της περιοχής
Ταυτόχρονα, πρόθεση της µελέτης είναι ο Βοτανικός να αποτελεί ένα πολυλειτουργικό γήπεδο ποδοσφαίρου που θα φιλοξενεί χρήσεις (εµπορικές και πολιτιστικές) αλλά και δραστηριότητες που δεν σχετίζονται άµεσα ή έµµεσα µε το ποδόσφαιρο και µπορούν να προσελκύσουν νέους επισκέπτες σε καθηµερινή βάση, όπως εταιρικές εκδηλώσεις, F&B εµπειρίες, συναυλίες, φεστιβάλ και άλλες πολιτιστικές και εµπορικές δραστηριότητες. Για τις ηµέρες αγωνιστικής δράσης, µάλιστα, εκτός από µια υψηλού επιπέδου διασκέδαση για τους θεατές στις κερκίδες, υπάρχει πρόβλεψη και για εµπορικές χρήσεις σε όλους τους τοµείς και τα επίπεδα του γηπέδου και ταυτόχρονα για χώρους φιλοξενίας (καθιστικά, χώροι υποδοχής, χώροι υγιεινής κτλ), που εξασφαλίζουν την ποιοτική παραµονή των θεατών στο γήπεδο πριν και µετά τον αγώνα.
Σηµαντικό στοιχείο αποτελεί και η δηµιουργία του υπερσύγχρονου µουσείου της οµάδας του Παναθηναϊκού, η ύπαρξη µιας αίθουσας τύπου χωρητικότητας 200 ατόµων, 325 χώρων στάθµευσης εντός του γηπέδου, αλλά και χώρων φιλοξενίας VIP και εγκαταστάσεων catering, η δυνατότητα για καθηµερινή χρήση των κλειστών θεωρείων, σε συνδυασµό µε την ύπαρξη εµπορικών χώρων (κεντρική boutique Παναθηναϊκού) αλλά και χώρων εστίασης και αναψυχής, που θα προσελκύουν καθηµερινά νέους επισκέπτες στο γήπεδο, για διαφορετικές δράσεις - εκδηλώσεις (κοινωνικές και εταιρικές εκδηλώσεις, τέλεση γάµων, δεξιώσεων, προβολή κινηµατογραφικών ταινιών ή διοργάνωση συνεδρίων κτλ). Κάθε φίλαθλος του Τριφυλλιού φαντάζεται τον εαυτό του ήδη να διασχίζει κάθε χώρο αυτού του γηπέδου, κάθε χώρο που θα τον συνδέσει λίγο παραπάνω µε την ιστορία της οµάδας της Αθήνας, αλλά θα τον φέρει ένα βήµα πιο κοντά στη διασκέδαση, τη χαλάρωση ή ακόµα και στην επισφράγιση µιας από τις σηµαντικότερες στιγµές της ζωής του.
Λαµβάνοντας υπόψιν τη γραφική αναπαράσταση, γίνεται κατανοητό πως για το γήπεδο έχει επιλεχθεί µια αρχιτεκτονική µινιµαλιστική ώστε η απλότητα του σχεδίου να τονίζει την κοµψότητά του. Αποφεύγει το περιττό, τα διακοσµητικά στοιχεία, τις υπερβολές και παράγει χώρους µε διαφορετικές ποιότητες, µε πολλαπλό και ευµετάβλητο χαρακτήρα ανταποκρινόµενο στις λειτουργικές απαιτήσεις. «Η ιεράρχηση των όψεων, η αναγνωσιµότητα των κατόψεων, η χρήση της γεωµετρίας, της αναλογίας και η καθαρότητα των µορφών αποτελούν βασικές αρχές σχεδιασµού, που ολοκληρώνονται µε τη σχέση του κτιρίου µε το περιβάλλον τοπίο και το φως. Το γήπεδο χαρακτηρίζεται από µια εν δυνάµει εσωστρέφεια, που σχετίζεται µε την παραγωγή µιας δυναµικής αθλητικής ατµόσφαιρας, χωρίς όµως να αποκόπτει σε καµία περίπτωση τους δεσµούς του µε τον χώρο που το περιβάλλει. Καλείται να λειτουργήσει ως πόλος αναγέννησης της υποβαθµισµένης περιοχής στην οποία εγκαθίσταται.
» Ο κύκλος ως τέλεια κτιριακή µορφή, προκύπτουσα από βασικές αρχές ισότιµης θέασης των επισκεπτών του κτιρίου στο κέντρο του αθλητικού χώρου, ακολουθήθηκε πιστά στην πορεία του σχεδιασµού. Η βύθιση του κτιρίου επέτρεψε τη βέλτιστη κάθετη κατανοµή πληθυσµού σε σχέση µε το φυσικό έδαφος, επιτρέποντας στον µισό σχεδόν πληθυσµό του να εισέλθει άµεσα από το φυσικό έδαφος µειώνοντας σηµαντικά τον αναγκαίο αριθµό και το ύψος των κλιµακοστασίων, δηµιουργώντας βέλτιστες συνθήκες ασφαλούς και άνετης προσέλευσης και εκκένωσής του, και ταυτόχρονα ένα κτίριο φιλικό προς στα άτοµα µε κινητικές δυσκολίες» τονίζει.
Ένα νέο ιδιαίτερα σηµαντικό στοιχείο που επιλέγεται για την ποιοτική, ενεργειακή και αισθητική αναβάθµιση του γηπέδου είναι η δηµιουργία µιας δικέλυφης / αεριζόµενης όψης, που βελτιώνει τη θερµική και την ηχοµειωτική συµπεριφορά του εξωτερικού φλοιού του γηπέδου, και ταυτόχρονα παράγει µια ενεργή όψη που µπορεί µε ειδικό φωτισµό να µεταβάλλει το χρώµα της, την γενική εικόνα του γηπέδου και να λειτουργεί ως γιγαντιαία οθόνη προβολής όπου θα εµφανίζονται διάφορα µηνύµατα, λογότυπα ή σύµβολα. Τη σύνθεση ολοκληρώνει το στέγαστρο ενοποιώντας όλα τα επιµέρους στοιχεία.
Η λεκάνη θέασης (the bowl), η κυκλικότητα των κερκίδων και τα διαζώµατα
Οι περισσότεροι έχουν αγωνία να βρεθούν στις κερκίδες όπου θα απολαµβάνουν τις αγαπηµένες στιγµές της οµάδας τους παρακολουθώντας τα µατς και θα τραγουδούν για τον Παναθηναϊκό. Ήταν σηµαντικό µεταξύ άλλων να παραχθεί µια λεκάνη θέασης που θα δηµιουργεί µια ιδιαίτερη ποδοσφαιρική ατµόσφαιρα αλλά και έναν ποιοτικό χώρο φιλοξενίας θεατών. Αυτό απαιτούσε µια ισορροπία ανάµεσα σε πολλούς παράγοντες, όπως οι άνετες θέσεις, η ποιότητα θέασης, αλλά και η απόσταση από τη δράση.
Η ορατότητα των θεατών αποτέλεσε εξίσου έναν από τους πιο σηµαντικούς παράγοντες σχεδιασµού των διαζωµάτων του γηπέδου και έλαβε υπόψη της τόσο τη µελέτη όσο και τα σχέδια ορατότητας, µε το c value να είναι παντού µεγαλύτερο από 10 cm, την απόσταση των θεατών από το απέναντι κόρνερ, τη θέση του κάθε θεατή, τη γωνία θέασης και τον προσανατολισµό της κάθε θέσης ως προς τον αγωνιστικό χώρο.
Η µορφή και η γεωµετρία του στεγάστρου µε τη µεγάλη πτώση της κλίσης σε Βορρά και Νότο οδήγησε στην επιλογή να αναπτυχθούν τρία διαζώµατα στον ∆υτικό και Ανατολικό τοµέα και δύο στον Βορρά και Νότο. Στο πρώτο διάζωµα, που εξυπηρετεί τον µισό περίπου πληθυσµό του γηπέδου (περίπου 19.000 θέσεις), οι θεατές εισέρχονται από το άνω µέρος του διαζώµατος και κατεβαίνουν προς τις θέσεις τους, καθώς ο αγωνιστικός χώρος βρίσκεται σε χαµηλότερη στάθµη. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η βέλτιστη εκκένωση του γηπέδου µε την άµεση έξοδο των θεατών στον περιβάλλοντα χώρο. Στο ανώτατο τµήµα του, επί του επιπέδου της πλατείας, αξιοσηµείωτο είναι ότι χωροθετούνται 464 θέσεις Α.Μ.Κ. και συνοδών.
Το δεύτερο διάζωµα αναπτύσσεται µε διαφορά ύψους από το πρώτο ώστε ο χώρος κυκλοφορίας του πρώτου, που είναι σε συνέχεια της πλατείας του γηπέδου, να έχει συνεχή και ανεµπόδιστη θέα προς το εσωτερικό του γηπέδου, να µορφώνει µια συνέχεια µε τον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο και να µπορεί να έχει µια πολυµορφική λειτουργία. Με σύνολο πληθυσµού περίπου 12.000 θέσεις, το δεύτερο διάζωµα στον ∆υτικό και Ανατολικό τοµέα συγκεντρώνει τις θέσεις Business και Premium, οι οποίες περιλαµβάνουν ξεχωριστές εµπειρίες φιλοξενίας για τους θεατές. Το τρίτο διάζωµα αναπτύσσεται αποκλειστικά στον ∆υτικό και Ανατολικό τοµέα µε σύνολο πληθυσµού 6.943 θέσεις. Στον δυτικό τοµέα και στο κεντρικό τµήµα χωροθετούνται 216 ειδικές θέσεις δηµοσιογράφων µε δυνατότητα επέκτασης, ενώ στον ανατολικό τοµέα χωροθετούνται οι φίλαθλοι της φιλοξενούµενης οµάδας. Επίσης υπάρχει πρόβλεψη για τοποθέτηση 8 κλειστών καµπινών αναµετάδοσης.
Όσον αφορά τις σουίτες αναπτύσσονται σε δύο επίπεδα στον δυτικό και τον ανατολικό τοµέα, µεταξύ του δεύτερου και του τρίτου διαζώµατος. Προβλέπονται συνολικά 76 κλειστά θεωρεία καθώς και ανοιχτά στο επίπεδο +2 του ανατολικού τοµέα. Τα κλειστά θεωρεία θα φιλοξενούν 984 θεατές, ενώ τα ανοιχτά 324. «Το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού έχει επιτύχει στο θέµα της ποιοτικής φιλοξενίας των θεατών να µπορεί να εξασφαλίσει ποσοστό αναβαθµισµένων θέσεων πάνω από 20% του συνόλου αριθµού των θέσεων του γηπέδου (θέσεις VIP, θέσεις Business & Premium και θέσεις σε κλειστά και ανοιχτά θεωρεία), ποσοστό πολύ µεγαλύτερο από τα περισσότερα νέα γήπεδα παγκοσµίως» καταλήγει.
Ούσα η µεγαλύτερη οµάδα της Ελλάδας, ο Παναθηναϊκός χρειάζεται ένα γήπεδο αντάξιο της ιστορίας του, υπερσύγχρονο, βιοκλιµατικό, περιβαλλοντολογικά και κλιµατικά όσο πιο προστατευτικό. Βασική συνθετική πρόθεση της µελέτης του έργου που βρίσκεται υπό κατασκευή είναι να παραχθεί ένα κτίριο µε βιοκλιµατικές αρχές σχεδιασµού. Η αναζήτηση και η χρήση σύγχρονων δοµικών υλικών µε όσο το δυνατόν µικρότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον αποτέλεσε κυρίαρχο στόχο στον σχεδιασµό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγµα της τοποθέτησης στοιχείων βιοκλιµατικού χαρακτήρα στις όψεις, καθώς και η πρόβλεψη για συλλογή - συγκέντρωση του βρόχινου νερού και χρησιµοποίησή του για το πότισµα του αγωνιστικού χώρου του γηπέδου, καθώς και για την κάλυψη και άλλων λειτουργικών αναγκών.
Σε αρµονία µε τους στόχους της Συµφωνίας του Παρισιού για την κλιµατική αλλαγή και την επιτακτική ανάγκη για δράση σε παγκόσµιο επίπεδο, η ολιστική προσέγγιση της βιώσιµης ανάπτυξης που προτείνεται στο έργο, διέπει εξαρχής τη σχεδιαστική λύση. Επικεντρώνεται στην ενσωµάτωση αρχών περιβαλλοντικού σχεδιασµού και αποδοτικών µηχανολογικών συστηµάτων, παράλληλα µε την εισαγωγή στρατηγικών που ενισχύουν την υγεία και ευεξία του χρήστη. Στόχους αποτελούν ο περιορισµός των αρνητικών επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής, η προστασία των φυσικών πόρων, η µείωση των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς επίσης η προαγωγή της υγείας και της ευεξίας των χρηστών.
Οι βασικές στρατηγικές περιβαλλοντικού σχεδιασµού που υιοθετήθηκαν στο γήπεδο είναι οι ακόλουθες: κέλυφος υψηλής απόδοσης µε στόχο την επίτευξη ενός ενεργειακά αποδοτικού κτιρίου και την ελαχιστοποίηση της ενεργειακής ζήτησης. Συγκεκριµένα, στις προσόψεις θα χρησιµοποιηθούν υψηλής θερµικής απόδοσης κουφώµατα µε θερµοδιακοπή και χαµηλό ηλιακό συντελεστή σε συνδυασµό µε τις κατάλληλες µονώσεις στο κέλυφος του κτιρίου και την αποφυγή θερµογεφυρών, αλλά και αποδοτικό σύστηµα κλιµατισµού σε συνδυασµό µε τη χρήση ανεµοφρακτών και διπλών ή περιστρεφόµενων θυρών.
Σε αυτό το ιδιαίτερο κτίριο µε τη µεγάλη και συνεχή κυκλοφορία, η διείσδυση του αέρα µπορεί να µειωθεί διά της κατασκευής προθαλάµων. Επίσης όπου δεν είναι δυνατή η τοποθέτηση προθάλαµου θα τοποθετηθεί ένας ανεµοφράκτης προς την κατεύθυνση του επικρατούντα ανέµου.
Στρατηγική αποτελούν επίσης οι αυτοµατισµοί, αφού υπάρχει µέριµνα για κεντρικό σύστηµα διαχείρισης ενέργειας ΚΣΕ το οποίο θα συνδυάζει την ορθή παρακολούθηση και τον έλεγχο όλων των ΗΜ εγκαταστάσεων και ενεργειακών αναγκών του κτιρίου, αλλά και ο αποδοτικός φωτισµός. Η αξιοποίηση του φυσικού φωτισµού στοχεύει στην επίτευξη οπτικής άνεσης στο κτίριο, στην εξοικονόµηση ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και στη γενικότερη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης µέσα στους χώρους, συνδυάζοντας φως, θέα, δυνατότητα αερισµού, αξιοποίηση και ρύθµιση της εισερχόµενης ηλιακής ενέργειας. «Προδιαγράφεται παράλληλα υψηλής απόδοσης φωτισµός LED µε χαµηλή εγκατεστηµένη ισχύ φωτισµού ανά επιφάνεια χώρου σε κοινόχρηστους χώρους, γραφεία και δωµάτια για ενεργειακή αποδοτικότητα, σε συµφωνία µε τις προδιαγραφές του Υπουργείου Υγείας και την ισχύουσα νοµοθεσία. Έχουν τοποθετηθεί αισθητήρες παρουσίας σε κοινόχρηστους χώρους όπως WC, αποδυτήρια κ.ά.».
Επιπρόσθετα, ως στρατηγική, πέρα από τη δυνατότητα µηχανικού αερισµού, υπάρχει και ο φυσικός αερισµός όλων των κύριων χώρων, για την παροχή θερµικής άνεσης στους χρήστες και µείωση του ψυκτικού φορτίου, κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου. Τόσο στους γραφειακούς χώρους όσο και σε όλους τους αθλητικούς χώρους και τους χώρους εργασίας των µέσων µαζικής ενηµέρωσης, αλλά και σε χώρους διαµονής όπως τα κλειστά θεωρεία, υπάρχουν χώροι υποδοχής και εκτόνωσης µε φυσικό φωτισµό και αερισµό και επιλογή κατάλληλων υλικών.
Υπάρχει ακόµη πρόβλεψη για ανακύκλωση και χρήση του βρόχινου νερού από την επιφάνεια του στεγάστρου, ενώ προτείνεται και η τοποθέτηση ειδών κρουνοποιϊας χαµηλής ροής στους χώρους υγιεινής των θεατών και του προσωπικού για τη µείωση της κατανάλωσης νερού.
Η εξοικονόµηση ενέργειας, όµως, επιτυγχάνεται τόσο από τη σωστή επιλογή του συστήµατος φωτισµού των κτιρίων (στάθµη φωτισµού, είδος λαµπτήρων, αυτοµατισµός, χρώµατα περιβαλλουσών επιφανειών, µεγιστοποίηση φωτός ηµέρας, χρήση συµπληρωµατικού φωτισµού αντί αυξηµένου γενικού φωτισµού) όσο και από την επιλογή µηχανηµάτων και συσκευών θέρµανσης µεγάλου βαθµού απόδοσης και στη συνέχεια κατάλληλη ρύθµιση και συντήρηση. Πέρα από τη σωστή επιλογή των µηχανηµάτων, η έννοια της συντήρησης αποτελεί πρώτη προτεραιότητα και βασική παράµετρο για την εξασφάλιση της βέλτιστης απόδοσης των βιοκλιµατικών κτιρίων µε παθητικά συστήµατα και άλλες τεχνικές.
Στο δυναµικό τοπίο των σύγχρονων γηπέδων, το κτίριο θα ξεχωρίζει για τη βαθιά δέσµευσή του στην κοινωνική ευθύνη, αφού στις σκληρές επιφάνειες του περιβάλλοντος χώρου θα χρησιµοποιηθούν ψυχρά υλικά για τη µείωση του φαινοµένου της θερµικής νησίδας. Θα δηµιουργηθεί σχετική διαµόρφωση ρύσεων περιβάλλοντος χώρου για την αποτελεσµατική διαχείριση των όµβριων υδάτων.
Η διαχείριση των απορριµµάτων του γηπέδου κατέχει µια ξεχωριστή θέση στη βιώσιµη φιλοσοφία τους αφού προβλέπεται η ενσωµάτωση χώρων συλλογής ανακυκλώσιµων απορριµµάτων - υλικών διαφορετικών ροών σε εµφανή σηµεία του γηπέδου, για την ελαχιστοποίηση των απορριµµάτων που καταλήγουν σε XYTA και την εκπαίδευση των χρηστών.
Παράλληλα η ύπαρξη στον βορρά υψηλής φύτευσης µειώνει σηµαντικά τις θερµικές απώλειες. Με την επιλογή κατάλληλων φυτών και δένδρων στον χώρο εκτός της ελεγχόµενης περιοχής, διαµορφώνεται ένας φυσικός προστατευτικός µανδύας που περιορίζει τις υψηλές θερµοκρασίες το καλοκαίρι, καθαρίζει τον αέρα, σκιάζει το έδαφος ή εξοµαλύνει τις απότοµες µεταβολές της υγρασίας. Τα φυτά-δένδρα που προβλέπονται στις περιοχές περιµετρικά του γηπέδου, θα χρησιµοποιούνται ως διακόπτες της ροής του αέρα κρατώντας έξω από το κτίριο τους ανεπιθύµητους θερµούς καλοκαιρινούς και κρύους χειµωνιάτικους ανέµους.
Οι πρωτοβουλίες σε υποδοµές του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού αντικατοπτρίζουν την αφοσίωσή του στη βιώσιµη ανάπτυξη και την υψηλή ποιότητα ζωής των τοπικών κοινωνιών. Η βιώσιµη µετακίνηση χάρη στην ενίσχυση χρήσης µέσων µαζικής µεταφοράς αλλά και εναλλακτικών µέσων µετακίνησης –αφού θα υπάρχει πρόβλεψη για θέσεις στάθµευσης ποδηλάτων στον περιβάλλοντα χώρο του γηπέδου, αλλά και τοποθέτηση φορτιστών ηλεκτρικών οχηµάτων εντός του υπόγειου χώρου στάθµευσης– αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγµατα.
Παράλληλα, µε στόχο την ελαχιστοποίηση της χρήσης των φυσικών πόρων, έχει δοθεί προτεραιότητα σε υλικά µε περιβαλλοντικά φιλικά χαρακτηριστικά, όπως ανακυκλωµένο περιεχόµενο, εντοπιότητα, καταγεγραµµένο περιβαλλοντικό αποτύπωµα στον κύκλο ζωής και διαφάνεια συστατικών, υλικών µε βελτιωµένες αντοχές τα οποία δεν θα χρειάζονται συχνές επιδιορθώσεις και θα µειώνουν το carbon footprint του κτιρίου.
Τέλος, γίνεται λόγος και για εναλλακτικές πηγές ενέργειας µε πρόβλεψη για τοποθέτηση συστήµατος φωτοβολταϊκών στοιχείων στο νότιο τµήµα της στέγης του γηπέδου για την ενεργειακή αυτονοµία του γηπέδου.
Συνολικότερα, ο Βοτανικός δεν είναι απλώς ένα γήπεδο σχεδιασµένο µε τα υψηλότερα σχεδιαστικά πρότυπα σε επίπεδο λειτουργίας, ασφάλειας και περιβαλλοντικής διαχείρισης, που θα εξασφαλίζει µέγιστη περιβαλλοντική προστασία µε το χαµηλότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωµα µέσα από καινοτόµες τεχνολογίες, αλλά θα καλλιεργεί και ενεργειακή συνείδηση. Συγκεκριµένα, θα συµβάλλει και στην κατάλληλη ενηµέρωση των καταναλωτών ενέργειας για τις δυνατότητες εξοικονόµησης ενέργειας στην καθηµερινή τους ζωή µέσα στο γήπεδο – ενεργειακή συνείδηση.
FIFA, GREEN GOAL - O Παναθηναϊκός και το ταξίδι προς τη βιωσιµότητα
Πιο συγκεντρωτικά, η µελέτη έχει υιοθετήσει όλες τις αρχές και κατευθύνσεις του προγράµµατος της FIFA, GREEN GOAL, που εστιάζει στον περιορισµό της κατανάλωσης πόσιµου νερού για το πότισµα του αγωνιστικού χώρου και τη χρήση του βρόχινου νερού, τη µείωση των απορριµµάτων και την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης υλικών, την εφαρµογή ενός αποτελεσµατικού ενεργειακού µοντέλου και την ενθάρρυνση της χρήσης των µέσων µαζικής µεταφοράς από τους θεατές. Είναι σηµαντικό να σηµειωθεί πως στο γήπεδο έχουν εφαρµοστεί συστήµατα για τον βέλτιστο τρόπο φωτισµού του αγωνιστικού χώρου, ώστε να αποτρέπεται η φωτορύπανση (ρύπανση του τεχνικού φωτισµού) των γειτονικών περιοχών και κτιρίων, καθώς και για τον περιορισµό της ηχορύπανσης, µε τη βύθιση του αγωνιστικού χώρου και την πρόβλεψη ηχοαπορροφητικών συστηµάτων στην επικάλυψη της στέγης.
Ο Βοτανικός αποτελεί χρέος στο µεγάλο όνειρο των Παναθηναϊκών. Με την εφαρµογή βιώσιµων και καινοτόµων πρακτικών έχει σκοπό να µειώσει το περιβαλλοντικό του αποτύπωµα και να πετύχει έναν µεγάλο στόχο. Να δεσµεύεται πάντα απέναντι στους ανθρώπους του και στο περιβάλλον. Oι εργασίες ανέγερσης του νέου γηπέδου της οµάδας πρόκειται να ολοκληρωθούν µέσα σε 36 µήνες από τον Μάιο του 2023, που ξεκίνησαν, δηλαδή να έχει παραδοθεί τον Μάιο του 2026. Φίλαθλοι, ποδοσφαιριστές, διοίκηση, όλη η οικογένεια του Παναθηναϊκού, ανυποµονούν να κόψουν την κορδέλα των εγκαινίων και να ζήσουν µοναδικές στιγµές.
Οι A&S ARCHITECTS ιδρύθηκαν το 2004 από την Άννα Ασσανά και τον Νίκο Σιαπκαρά, µε την µορφή ενός πολυδιάστατου γραφείου που παράγει αρχιτεκτονικό έργο, παρέχει συµβουλευτικές υπηρεσίες και εξειδικεύεται στις µελέτες κτιριακών έργων µεγάλης και µικρής κλίµακας, σε ειδικά κτήρια ιδιωτικού και δηµόσιου χαρακτήρα, σε ανακαινίσεις, αστικές αναπλάσεις µεγάλης κλίµακας καθώς και τον τοπιακό σχεδιασµό τόσο σε αστικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο τοπίου. Σε όλες τις µελέτες τους ο χρόνος, η συνέχεια και η σύνδεση της αρχιτεκτονικής µε το εξελισσόµενο πεδίο δράσης της και η δυνατότητα συσχέτισης ετερογενών συστατικών είναι δοµικά στοιχεία. Εργάζονται εκεί που η αρχιτεκτονική συναντά τη µηχανική, τον σχεδιασµό τοπίων, τον εσωτερικό σχεδιασµό και την παροχή συµβουλών. Το γραφείο έχει τιµηθεί επανειληµµένα µε βραβεία σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισµούς και τα έργα του έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Η θρυλική Blondie ξεκίνησε πρόσφατα μία συνεργασία με τη μάρκα ένδυσης Wildfang, η οποία εστιάζει στη δημιουργία ενδυμάτων χωρίς φύλο και με δυναμικό, ασυμβίβαστο ύφος
10°
