Πόλεμος στην Ουκρανία: Η τελευταία φορά

Γράφει η Κρυσταλλένια Μανάβη*

---

Είμαστε από τις γενιές που μας υπενθύμιζαν πάντα οι μεγαλύτεροι πόσο τυχεροί είμαστε που δεν ζήσαμε πόλεμο. Μας έκαναν να πιστέψουμε στ’ αλήθεια πως αυτή τη φρίκη δεν την προλάβαμε και δεν θα έρθουμε αντιμέτωποι μαζί της ποτέ. Και εμείς πράγματι τους πιστέψαμε. Από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, που μοιάζει να πλησιάζει συνεχώς στην πόρτα μας, όλοι εμείς που ζούσαμε με τη βεβαιότητα της ειρήνης, μας ήρθε σαν χαστούκι στο πρόσωπο το ενδεχόμενο να αλλάξει για πάντα η ζωή μας και να ξεχάσουμε τα όσα ξέραμε.

Ο πόλεμος μετατρέπει τα θύματά του σε πρόσωπα χωρίς όνομα, χωρίς παρελθόν, χωρίς προσωπικότητα. Βλέπουμε μονάχα φωτογραφίες από ανθρώπους να κλαίνε, να είναι ματωμένοι, να σκύβουν πάνω από τους νεκρούς τους, να σχηματίζουν ουρές σε κάποιο σύνορο για να γλιτώσουν. Όμως δεν ήταν έτσι πριν από μία, δύο, δέκα μέρες.

Πέρα από τα σπίτια, τις οικογένειες, την ίδια τους τη χώρα, που είναι τα μεγάλα και τραγικότερα όλων, σκέφτομαι τα μικρά και καθημερινά. Αυτά που μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής δεν έχουμε χώρο και χρόνο να σκεφτούμε, φαίνονται −και είναι− πολυτέλειες. Αυτά που ονομάζουμε τρόπο ζωής και ρουτίνα μας. Αυτά που μας κάνουν αυτούς που είμαστε. Πριν από κάποιες μέρες έκαναν τα αγαπημένα τους πράγματα για τελευταία φορά.

Έφτιαξαν βιαστικά τον πρωινό τους καφέ πριν πάνε στη δουλειά για τελευταία φορά.

Πήγαν βόλτα τον σκύλο τους και κάνανε την αγαπημένη τους διαδρομή για τελευταία φορά.

Είδαν το αγαπημένο τους σίριαλ, μισοκοιμισμένοι στον καναπέ τους για τελευταία φορά.

Μαγείρεψαν το αγαπημένο τους φαγητό, με υλικά από το κοντινό σούπερ μάρκετ, όπως πάντα, για τελευταία φορά.

Ήπιαν καφέ στο στέκι τους, κουτσομπολεύοντας με τους κολλητούς τους για τελευταία φορά.

Εκνευρίστηκαν ψάχνοντας πάρκινγκ στην πυκνοκατοικημένη γειτονιά τους για τελευταία φορά.

Πήγαν για ποτό και χορό με τους φίλους τους, στο καλύτερο μαγαζί της πόλης για τελευταία φορά.

Βαρέθηκαν να μαγειρέψουν και πήραν το αγαπημένο τους ντελίβερι −παρότι είχαν πει θα το κόψουν− για τελευταία φορά.

Κανόνισαν εκδρομή για το ΣΚ κάπου κοντά, έτσι, για να αλλάξουν παραστάσεις, για τελευταία φορά.

Ανέβασαν φωτογραφία στα social media γελώντας και δείχνοντας το πόσο ωραίοι έδειχναν σήμερα, για τελευταία φορά.

Τσακώθηκαν με το άλλο τους μισό για κάτι ασήμαντο για τελευταία φορά.

Παρέλαβαν το πακέτο που περίμεναν διακαώς από την online αγορά τους για τελευταία φορά.

Πήγαν να επισκεφτούν τη μαμά τους που είχαν να τη δουν καιρό λόγω δουλειάς, για τελευταία φορά.

Και μάλλον δεν ήξεραν καν ότι αυτή θα ήταν η τελευταία για καιρό. Άραγε εμείς, θα ξέρουμε;

---

Η Κρυσταλλένια Μανάβη είναι πολιτικός επιστήμονας.