Τι αλλάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά τις Ευρωεκλογές;

Περισσότεροι από 200 εκ. Ευρωπαίοι ψήφισαν στις εκλογές του Μαΐου, αυξάνοντας τη συμμετοχή από 42,61% (2014) σε 51% (2019). Η νέα νομοθετική περίοδος ξεκινά στις 2 Ιουλίου, ενώ οι συνεδριάσεις των πολιτικών ομάδων για τη συγκρότησή τους θα πραγματοποιηθούν πριν από την πρώτη ολομέλεια του Ιουλίου. Μια πολιτική ομάδα πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον 25 ευρωβουλευτές, εκλεγμένους σε τουλάχιστον το ένα τέταρτο των κρατών μελών (δηλ. τουλάχιστον επτά).

Ποιες είναι οι πρώτες δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές;

• Προκειμένου να αναγνωριστούν επίσημα αρχής γενομένης από τις 2 Ιουλίου, οι πολιτικές ομάδες πρέπει να κοινοποιήσουν τη σύστασή τους στον Πρόεδρο μέχρι τη 1 Ιουλίου.
• Εναρκτήρια συνεδρίαση (ολομέλεια) 2-4 Ιουλίου: Εκλογές
• Οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές θα συνεδριάσουν στην εναρκτήριο σύνοδο της ολομέλειας του Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο από τις 2 έως τις 4 Ιουλίου για να εκλέξουν τον Πρόεδρο, τους 14 Αντιπροέδρους και τους πέντε Κοσμήτορες.

Το Κοινοβούλιο θα ψηφίσει επίσης για την αριθμητική σύνθεση των μόνιμων επιτροπών και υποεπιτροπών του Κοινοβουλίου, σηματοδοτώντας το ξεκίνημα της νέας νομοθετικής περιόδου. Τις επόμενες εβδομάδες, οι επιτροπές θα συνεδριάσουν για πρώτη φορά προκειμένου να εκλέξουν τους αντίστοιχους προέδρους και αντιπροέδρους τους.

Εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η πρώτη ευκαιρία για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκλέξει τον ή την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η σύνοδος του Ιουλίου II (15-18 Ιουλίου). Για αυτό χρειάζεται απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο (τα μισά από τα μέλη του ΕΚ συν ένα, δηλαδή 376 ψήφους). Εάν δεν εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πλειοψηφία, τα κράτη μέλη πρέπει να προτείνουν άλλο υποψήφιο εντός ενός μήνα (το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει επ’ αυτού με ειδική πλειοψηφία).

Όπως και στο παρελθόν, το 2019 τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα υπέβαλαν υποψηφιότητες για τη θέση του Προέδρου της Επιτροπής. Στη δήλωση της 28ης Μαΐου, η Διάσκεψη των Προέδρων του ΕΚ (δηλ. ο Πρόεδρος του EK και οι ηγέτες των πολιτικών ομάδων) επανεπιβεβαίωσε τη στήριξή της «στη διαδικασία των κορυφαίων υποψηφίων ώστε ο/η επόμενος/η Πρόεδρος της Επιτροπής να έχει δημοσιοποιήσει το πρόγραμμα και το χαρακτήρα του πριν τις εκλογές και να έχει εμπλακεί σε πανευρωπαϊκή προεκλογική εκστρατεία.»

Τι συμβαίνει με τους Επιτρόπους
Το Συμβούλιο, σε συμφωνία με το νεοεκλεγέντα Πρόεδρο της Επιτροπής, υιοθετεί λίστα υποψηφίων επιτρόπων, έναν για κάθε κράτος μέλος. Αυτοί οι ορισθέντες επίτροποι παρίστανται ενώπιον των αρμόδιων κοινοβουλευτικών επιτροπών ανάλογα με τον τομέα ευθύνης τους (οι ακροάσεις αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο).

Εκκρεμή ζητήματα
Όλες οι ψηφοφορίες που πραγματοποιήθηκαν από το ΕΚ πριν τις εκλογές παραμένουν σε ισχύ (από νομικής απόψεως) και για την επόμενη σύνθεση του Κοινοβουλίου.

Όσον αφορά τα νομοσχέδια που δεν έφτασαν στην ολομέλεια πριν τις εκλογές, το νομοπαρασκευαστικό έργο (π.χ. σε επίπεδο επιτροπής) κατά τη διάρκεια της προηγούμενης νομοθετικής περιόδου ακυρώνεται, εκτός αν η νέα Διάσκεψη των προέδρων (δηλ. ο Πρόεδρος του ΕΚ και οι ηγέτες των πολιτικών ομάδων) αποφασίσει τη συνέχεια του ήδη παραχθέντος έργου όσον αφορά αυτούς τους φακέλους.