Η κατάργηση του δικαιώματος στην άμβλωση - Πώς γύρισαν οι ΗΠΑ 150 χρόνια πίσω

Οι χειρότεροι φόβοι για την άμβλωση στις ΗΠΑ επιβεβαιώθηκαν. Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι καταργείται -σε ομοσπονδιακό επίπεδο- το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Η συγκεκριμένη οπισθοδρομική απόφαση σπρώχνει την ήδη διχασμένη χώρα 150 χρόνια πίσω, όπως επισήμανε στο διάγγελμά του ο Τζο Μπάιντεν.

Η απόφαση που πήρε το Ανώτατο Δικαστήριο στις ΗΠΑ άνοιξε τον δρόμο ώστε πολλές συντηρητικές πολιτείες να απαγορεύσουν τις αμβλώσεις ή να επιβάλουν πολύ αυστηρούς περιορισμούς, καθιστώντας αδύνατη την άμβλωση. «Οι γυναίκες θα μεγαλώνουν το παιδί του βιαστή τους» ανέφερε επίσης ο Μπάιντεν. Το Μιζούρι έκανε την αρχή, καθώς έγινε η πρώτη πολιτεία που απαγόρευσε την άμβλωση.

Γιατί το Ανώτατο Δικαστήριο απαγόρευσε την άμβλωση στις ΗΠΑ - Ο ρόλος του Τραμπ

Κάνοντας ιστορική στροφή, το πολύ συντηρητικό Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, ακύρωσε την Παρασκευή (26/4) την απόφαση-ορόσημο που εδώ και περίπου μισό αιώνα διασφάλιζε το δικαίωμα των Αμερικανίδων στην άμβλωση, η οποία όμως δεν έγινε ποτέ αποδεκτή από τη θρησκευτική Δεξιά.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος δεν έκρυψε την ικανοποίησή του για την κατάργηση των αμβλώσεων στις ΗΠΑ, είχε φροντίσει να βάλει το χεράκι του στην τετραετία του στον Λευκό Οίκο. Χάρη στους διορισμούς που έκανε, οι συντηρητικοί πήραν το πάνω χέρι στο Ανώτατο Δικαστήριο με αναλογία 6 προς 3. Κατά τη διάρκεια της θητείας του διόρισε τους τρεις από τους έξι συντηρητικούς δικαστές, τον Νιλ Γκόρσατς, τον Μπρέτ Κάβανο και την Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ. Παράλληλα, φρόντισε να ευνοήσει - βοηθήσει όσο μπορούσε τον Clarence Thomas, τον βαθιά συντηρητικό - οπισθοδρομικό δικαστή που μετά την άμβλωση έχει βάλει στο μάτι τον γκέι γάμο και την αντισύλληψη.

Σε αυτήν τη «θλιβερή ημέρα για την Αμερική», όπως είπε ο Μπάιντεν, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να καταργήσει την εμβληματική απόφαση «Ρόου εναντίον Γουέιντ» του 1973, όταν η κάθε πολιτεία στις ΗΠΑ ήταν ελεύθερη να τις εγκρίνει ή να τις απαγορεύσει. Δεδομένου ότι η χώρα είναι διχασμένη, σχεδόν οι μισές πολιτείες, κυρίως στον Νότο, ετοιμάζονται να κινήσουν διαδικασίες fast track για να καταργήσουν την άμβλωση ή να βάλουν τέτοιους περιορισμούς που θα είναι αδύνατο για μια γυναίκα να τερματίσει την κύηση.

«Το Σύνταγμα δεν κάνει καμία αναφορά στην άμβλωση και κανένα από τα άρθρα του δεν προστατεύει ρητά αυτό το δικαίωμα», γράφει στο σκεπτικό της απόφασης, εξ ονόματος της πλειοψηφίας των 6 συντηρητικών δικαστών, ο Σάμιουελ Αλίτο. Και πρόσθεσε ότι η απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ «ήταν εξ αρχής πλήρως αθεμελίωτη», γι' αυτό και «πρέπει να ακυρωθεί». Παράλληλα, γνωστοποίησε ότι «ήρθε η ώρα να αναθέσουμε το ζήτημα των αμβλώσεων στους εκλεγμένους εκπροσώπους του λαού», στα τοπικά κοινοβούλια.

Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη διατύπωση είναι πολύ κοντά στο κείμενο του προσχεδίου απόφασης για τις αμβλώσεις που είχε διαρρεύσει στον Τύπο τον Μάιο, προκαλώντας διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα και κύμα αγανάκτησης στους προοδευτικούς κύκλους. Έκτοτε, το κλίμα ήταν τεταμένο γύρω από το Ανώτατο Δικαστήριο, όπου είχε τοποθετηθεί ένας φράχτης ασφαλείας για να μην πλησιάζουν κοντά οι διαδηλωτές. Τον Ιούνιο, ένας ένοπλος συνελήφθη κοντά στο σπίτι του συντηρητικού δικαστή Μπρετ Κάβανο και του ασκήθηκε δίωξη για απόπειρα δολοφονίας. Τον ίδιο μήνα ακτιβιστής υπέρ της άμβλωσης δέθηκε έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο με αλυσίδες, ζητώντας να μην καταργηθεί η εμβληματική απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ. Όταν ανακοινώθηκε η απόφαση για την κατάργηση της άμβλωσης, εκατοντάδες διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται στην Ουάσινγκτον -κάποιοι έκλαιγαν από χαρά, άλλοι από θλίψη ανάλογα με το ποια πλευρά υποστήριζαν.

Οι τρεις προοδευτικοί δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ διαφώνησαν με την πλειοψηφία θεωρώντας ότι η απόφαση «θέτει σε κίνδυνο άλλα δικαιώματα της ιδιωτικής ζωής, όπως την αντισύλληψη και τους γάμους μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου» αλλά και «δυναμιτίζει τη νομιμότητα» του ίδιου του Δικαστηρίου. Η πλειοψηφία «χειραφετήθηκε από την υποχρέωσή της να εφαρμόζει τον νόμο με έντιμο και αμερόληπτο τρόπο», καταγγέλλουν σε οξύ ύφος οι τρεις δικαστές.

Από τη  μεριά του, πάντως, ο επικεφαλής του Δικαστηρίου, ο μετριοπαθής συντηρητικός Τζον Ρόμπερτς, προσπάθησε να τηρήσει μια πιο ισορροπημένη στάση: Ήθελε να δικαιώσει μεν την πολιτεία του Μισισίπι (ένας νόμος της οποίας στάθηκε αφορμή για την ανατροπή του δεδικασμένου) χωρίς όμως να ανατρέψει την απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ. Κάτι το οποίο δεν έγινε στην πράξη.

Πώς οι ΗΠΑ πηγαίνουν πίσω στο θέμα των αμβλώσεων σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο

Η σημερινή απόφαση για τις αμβλώσεις στις ΗΠΑ θεωρείται «μία από τις σημαντικότερες στην ιστορία του Ανωτάτου Δικαστηρίου από την εποχή που ιδρύθηκε, το 1790», σημειώνει ο καθηγητής Δικαίου της Υγείας, Λόρενς Γκόστιν. Και προσθέτει: «Έχει συμβεί και άλλες φορές το Ανώτατο Δικαστήριο να αλλάξει αποφάσεις του, όμως για να θεμελιώσει ή να επαναφέρει ένα δικαίωμα και ποτέ για να το καταργήσει» εξήγησε.

Η απόφαση αυτή πηγαίνει επίσης αντίθετα με την τάση που παρατηρείται διεθνώς για την αποποινικοποίηση των αμβλώσεων σε χώρες όπου η επιρροή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας παραμένει πολύ ισχυρή, όπως στην Ιρλανδία, την Αργεντινή, το Μεξικό ή την Κολομβία.

Επιστεγάζει έναν αγώνα μισού αιώνα που έδινε μεθοδικά η θρησκευτική Δεξιά, για την οποία η απόφαση συνιστά τεράστια νίκη αλλά όχι και το τέλος της μάχης: το κίνημα θα συνεχίσει να αγωνίζεται ώστε να ωθήσει όσο το δυνατόν περισσότερες πολιτείες να καταργήσουν τις αμβλώσεις ή να πετύχει την απαγόρευσή τους σε ομοσπονδιακό επίπεδο.

Το Μιζούρι και οι άλλες πολιτείες στις ΗΠΑ που καταργούν την άμβλωση

Σύμφωνα με το ινστιτούτο Guttmacher, ένα κέντρο ερευνών που αγωνίζεται για την πρόσβαση στην αντισύλληψη και τις αμβλώσεις σε όλον τον κόσμο, 13 αμερικανικές πολιτείες έχουν ήδη περάσει «νόμους-ζόμπι»: Απαγορεύουν τις αμβλώσεις και θα τεθούν αυτομάτως σε ισχύ. «Τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες και μήνες, θα δούμε κλινικές να κλείνουν» σε αυτές τις Πολιτείες, όπως το Τέξας ή η Λουιζιάνα, σχολίασε ο Λόρενς Γκόστιν. Εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά τους άλλες 12 πολιτείες, απαγορεύοντας πλήρως ή εν μέρει τις αμβλώσεις.

Σε ένα μεγάλο μέρος της χώρας επομένως οι γυναίκες που θέλουν να κάνουν άμβλωση θα αναγκαστούν:

• Είτε να συνεχίσουν την εγκυμοσύνη,
• είτε να παρανομήσουν (για παράδειγμα, παραγγέλνοντας χάπια μέσω του διαδικτύου) ή
• να ταξιδέψουν σε άλλες Πολιτείες, όπου η άμβλωση θα επιτρέπεται.

Το ταξίδι όμως είναι ακριβό και η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα πλήξει κυρίως τις φτωχές γυναίκες ή εκείνες που μεγαλώνουν μόνες τα παιδιά τους -η μεγάλη πλειονότητα προέρχεται από τις μειονότητες των ισπανόφωνων και των Αφροαμερικανών.

Ήδη, πολλές αμερικανικές Πολιτείες άρχισαν να ανακοινώνουν ότι λαμβάνουν μέτρα για να απαγορεύσουν την πρόσβαση στις αμβλώσεις, αμέσως μετά την απόφαση που έλαβε το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την ιστορική απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ του 1973 για την εθελούσια διακοπή της εγκυμοσύνης.

Ο γενικός εισαγγελέας του Μιζούρι ανακοίνωσε ότι αυτή η συντηρητική Πολιτεία των κεντρικών ΗΠΑ είναι η «πρώτη» που απαγορεύει τις αμβλώσεις. «Είναι μια μνημειώδης ημέρα για την ιερότητα της ζωής», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο Έρικ Σμιτ.

Η Ρεπουμπλικανή κυβερνήτρια της Νότιας Ντακότας Κρίστι Νόεμ ανακοίνωσε επίσης ότι στο εξής η άμβλωση θεωρείται παράνομη στην Πολιτεία αυτή, στις βόρειες ΗΠΑ, καθώς είχε ήδη ψηφιστεί ένας νόμος ο οποίος δεν εφαρμοζόταν αλλά θα έμπαινε αυτομάτως σε ισχύ εάν το Ανώτατο Δικαστήριο άλλαζε τη νομολογία του.

Ο νόμος αυτός αναφέρει ότι «από σήμερα, όλες οι αμβλώσεις είναι παράνομες στη Νότια Ντακότα, εκτός και αν υπάρχει ιατρική γνωμάτευση που να βεβαιώνει ότι ο τερματισμός της κύησης είναι αναγκαίος για να σωθεί η ζωή της εγκύου» ανέφερε στην ανακοίνωσή της.
Στο κοινοβούλιο της Νότιας Ντακότας θα διεξαχθεί εντός του έτους μια «ειδική συνεδρίαση» με σκοπό «να σώσουμε ζωές και να βοηθήσουμε τις μητέρες που επηρεάζονται από την απόφαση» του Ανωτάτου Δικαστηρίου, πρόσθεσε, χωρίς άλλες διευκρινίσεις.

Λίγο αργότερα, ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της Ιντιάνας ανακοίνωσε επίσης ότι συγκαλεί το κοινοβούλιο για να αποφασίσει το συντομότερο δυνατόν την απαγόρευση των αμβλώσεων. «Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι σαφής και επαφίεται τώρα στις Πολιτείες να εξετάσουν αυτό το σημαντικό ζήτημα. Θα το κάνουμε το συντομότερο δυνατόν», ανέφερε μέσω του Twitter ο Έρικ Χόλκομπ. Η συνεδρίαση αυτή ορίστηκε για τις 6 Ιουλίου.

«Έχουμε την ευκαιρία να προστατεύσουμε την ιερότητα της ζωής και αυτό ακριβώς θα κάνουμε» πρόσθεσε ο κυβερνήτης.

Τζο Μπάιντεν: Τραγικό λάθος η κατάργηση των αμβλώσεων στις ΗΠΑ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που ακυρώνει το δικαίωμα στην άμβλωση είναι ένα «τραγικό λάθος» και αποτέλεσμα «εξτρεμιστικής ιδεολογίας».

«Η υγεία και η ζωή των γυναικών αυτής της χώρας βρίσκονται τώρα σε κίνδυνο» τόνισε στο έκτακτο διάγγελμά του ο Δημοκρατικός πρόεδρος, εκφράζοντας λύπη για αυτήν τη «θλιβερή ημέρα» για τις Ηνωμένες Πολιτείες, που αποτελούν εξαίρεση παγκοσμίως.

Ο Μπάιντεν απηύθυνε έκκληση να συνεχιστεί ειρηνικά ο αγώνας και να προασπιστεί το δικαίωμα στην άμβλωση και όλες τις άλλες «προσωπικές ελευθερίες», καθώς πλησιάζουν οι ενδιάμεσες βουλευτικές εκλογές που προαναγγέλλονται δύσκολες για το στρατόπεδο των Δημοκρατικών. «Η απόφαση αυτή είναι το αποτέλεσμα μιας σκόπιμης προσπάθειας εδώ και δεκαετίες για να ανατραπεί η ισορροπία του Δικαίου μας» ξεκαθάρισε. Και πρόσθεσε: «Το Δικαστήριο μας οδηγεί σε έναν εξαιρετικά επικίνδυνο δρόμο».

«Σήμερα το Ανώτατο Δικαστήριο αφαίρεσε ξεκάθαρα ένα συνταγματικό δικαίωμα από τον αμερικανικό λαό που είχε ήδη αναγνωρίσει» σημείωσε ακόμη, υπογραμμίζοντας: «Οι ψηφοφόροι πρέπει να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί. Φέτος το φθινόπωρο θα πρέπει να εκλέξουν περισσότερους γερουσιαστές και εκπροσώπους, οι οποίοι θα κωδικοποιήσουν το δικαίωμα μιας γυναίκας να επιλέγει, στον ομοσπονδιακό νόμο για άλλη μια φορά».

«Έχω προειδοποιήσει για το πώς αυτή η απόφαση διακυβεύει το ευρύτερο δικαίωμα στην ιδιωτικότητα για όλους... Το δικαίωμα να λαμβάνετε τις καλύτερες αποφάσεις για την υγεία σας. Το δικαίωμα στον έλεγχο των γεννήσεων, ένα παντρεμένο ζευγάρι στην ιδιωτικότητα της κρεβατοκάμαρας του» προειδοποίησε ο Τζο Μπάιντεν.

Ο Μπάιντεν υποσχέθηκε να κάνει «καθετί που περνά από το χέρι του» μέσω διαταγμάτων και ρυθμιστικών αποφάσεων, για να δοκιμάσει παρά ταύτα να προστατέψει την πρόσβαση στην εθελούσια διακοπή της κύησης, η οποία στο εξής απειλείται στις μισές αμερικανικές Πολιτείες. Ο πρόεδρος δεσμεύτηκε κυρίως να προστατέψει το δικαίωμα των Αμερικανίδων να ταξιδεύουν σε μια πολιτεία, όπου η άμβλωση θα παραμένει νόμιμη, όπως και την πρόσβαση στη χορήγηση χαπιών που τερματίζουν την κύηση, στην αρχή της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι τα περιθώρια ελιγμών του είναι περιορισμένα και ότι μόνο το αμερικανικό Κογκρέσο μπορεί να αποκαταστήσει αυτό το δικαίωμα από το οποίο επωφελούνται όλες οι Αμερικανίδες από το 1973, με την ψήφιση ομοσπονδιακού νόμου που θα συντρίψει τις αποφάσεις των Πολιτειών -κυρίως αυτών που διοικούνται από Ρεπουμπλικάνους.

Ο 79χρονος πρόεδρος, πιστός καθολικός, που υποστηρίζει θερμά το δικαίωμα στην άμβλωση, προειδοποίησε επίσης για τις πιθανές επιπτώσεις της απόφασης που εκδόθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ σε άλλα κεκτημένα, όπως η αντισύλληψη και ο γάμος για όλους.

Ακολουθήστε την Athens Voice στο Google News κι ενημερωθείτε πρώτοι για όλες τις ειδήσεις