O αγαπημένος μαθηματικός τύπος του καθηγητή

Είναι το 5o βιβλίο της από την Άγρα, προς χαρά των αναγνωστών που πίνουν σάκε στο όνομα της Γιαπωνέζας συγγραφέως. Αυτό το τελευταίο, μεταφρασμένο στα ελληνικά, βιβλίο της συγγενεύει με το παλιό της «Το ξενοδοχείο  Ίρις», αφού πραγματεύεται τη σχέση ενός εξηντάρη με μια τριαντάρα – αν και εδώ η ιστορία δείχνει πιο ρεαλιστική (γράφτηκε μετά το 2000, οπότε, ίσως, πρέπει να μιλάμε για μία πιο «ώριμη» περίοδο;). Αυτό δεν σημαίνει πως λείπει το υπόλοιπο σύμπαν της: το παιχνίδι μεταξύ πραγματικού και φανταστικού (αν μπορεί να θεωρηθεί τέτοιος ο κόσμος των μαθηματικών), ο ρόλος της μνήμης, η υπαινικτική ερωτική ατμόσφαιρα, ο φετιχισμός…

Μια οικονόμος πιάνει δουλειά στο σπίτι ενός εξηντάχρονου καθηγητή, πρώην μαθηματικής διάνοιας, που η σωρευτική ικανότητα της μνήμης του έχει σταματήσει στο 1975, μετά από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Πλέον, μπορεί να θυμηθεί θεωρήματα που απέδειξε ο ίδιος, όχι όμως το φαγητό που έφαγε το προηγούμενο βράδυ. Η μνήμη του μοιάζει με μια ταινία διάρκειας όχι μεγαλύτερης των 80 λεπτών. Στο σπίτι του θα προστεθεί και ο δεκάχρονος γιος της οικονόμου, με τον οποίο ο καθηγητής θα αναπτύξει μια βαθιά σχέση στηριζόμενη στα μαθηματικά και στο μπέιζμπολ. «Συμπεριφερόταν στον Ρουτ με τους ίδιους τρόπους που το έκανε και με τους πρώτους αριθμούς. Πίστευε ότι όπως οι πρώτοι αριθμοί είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται οι φυσικοί αριθμοί, έτσι και τα παιδιά είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για εμάς τους ενήλικους. Πίστευε ότι χάριν των παιδιών ήταν γι’ αυτόν δυνατόν να υπάρχει στο εδώ και το τώρα». 

Είναι μία από τις πιο πρωτότυπες ιστορίες που έχουμε ποτέ διαβάσει – οι ερωτήσεις του καθηγητή στην οικονόμο και στο γιο της για το οτιδήποτε (πότε γεννήθηκε, τι νούμερο παπούτσι φοράει κ.ά.) γίνονται αφορμές για την ανάπτυξη μαθηματικών θεμάτων. Αλλά και από τις πιο ευαίσθητες ιστορίες, με όλες αυτές τις λεπτές χειρονομίες, τους ήχους, την αυτοσυγκράτηση των αισθημάτων, τα βλέμματα, τις ήσυχες σκέψεις των ηρώων, τον υποβόσκοντα ερωτισμό… Μοιάζει με μαθηματική εξίσωση ζωγραφισμένη από έναν ιμπρεσιονιστή. (Η Y.O. για το βιβλίο της τιμήθηκε με το μεγάλο βραβείο των Βιβλιοπωλών της χώρας της και το βραβείο της Εταιρείας Μαθηματικών, επειδή αποκάλυψε στους αναγνώστες την ομορφιά του κλάδου τους).

Yôko Ogawa, O αγαπημένος μαθηματικός τύπος του καθηγητή, μτφ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης,  εκδ. Άγρα, σελ. 294