Η επινόηση της πραγματικότητας

Το ραντεβού είναι Σάββατο μεσημέρι στο «Συνεργείο» και κάνει πολλή ζέστη ανοιξιάτικα. Κατηφορίζω την Πειραιώς προς την πλατεία Κουμουνδούρου, στρίβω δεξιά στην οδό Κολωνού και ψάχνω το 31. Παντού γύρω κινέζικα ρουχάδικα και σπίτια με τα γνωστά λαμπιόνια των πορνείων απέξω. Μια περιοχή υποβαθμισμένη, και γι’ αυτό απολύτως ταιριαστή με ένα χώρο που φιλοξενεί από θεατρικές παραστάσεις νέων καλλιτεχνών μέχρι εκθέσεις φωτογραφίας μεταναστών και συναυλίες μουσικής. Οι αδιαφανείς τζαμαρίες της πρόσοψης και η κλειστή πόρτα χωρίς κουδούνι με αναγκάζουν να καλέσω απ’ το κινητό μου για να μου ανοίξουν. Εντωμεταξύ χαζεύω τους μελαψούς θαμώνες του απέναντι καφενείου («Οι πυραμίδες της Αιγύπτου» γράφει η πινακίδα του), που κι αυτοί με τη σειρά τους χαζεύουν τους ελάχιστους Ασιάτες περαστικούς, κι εμένα.

Οι σκηνοθέτριες και οι σκηνοθέτες που θα συναντήσω είναι τέσσερις, κι έχουν μαζευτεί σήμερα εδώ γιατί έχουν πρόβα. Την άλλη βδομάδα ανεβαίνει η παράστασή τους «Κόντρα στην πρόοδο». Ο πέμπτος σκηνοθέτης βρίσκεται τώρα στην Πάτρα και θα τα πούμε τηλεφωνικά. Όλοι τους θα ζωντανέψουν αποσπάσματα και χαρακτήρες από το μυθιστόρημά μου «Η επινόηση της πραγματικότητας», όπου, όπως έγραψε ο Αλέξης Ζήρας: «Η ελληνική πραγματικότητα είναι πλήρως αναγνωρίσιμη. Πρώτ’ απ’ όλα, η αγριότητα του ελληνικού εκσυγχρονισμού, στο βάθος η αποφορά της ανδρεοπαπανδρεϊκής βαρβατίλας και βαθύτερα η ψευδόμορφη ανακατανομή των “τζακιών”, η ανισόρροπη άνοδος του χοντροκομμένου αθηναϊκού lifestyle και η ταχύτατη κυριαρχία του κόσμου των έντυπων και των ηλεκτρονικών media». Πρόκειται για μια σάτιρα με αστυνομική πλοκή και ωμό ερωτισμό, στην οποία πρωταγωνιστούν καναλάρχες, εφοπλιστές, γυμναστές, φωτομοντέλα, συγγραφείς και δημοσιογράφοι: μια τοιχογραφία της Ελλάδας στο κατώφλι του 21ου αιώνα. Οι πέντε δραματοποιημένες σκηνές θα παρουσιαστούν τον Μάιο σε… αυτοτελείς συνέχειες στον «Ελευθερουδάκη» και σε άλλα βιβλιοπωλεία της Αθήνας, ενώ στα μέσα Ιουνίου θα συνυπάρξουν στο χώρο που βρίσκομαι τώρα, στο «Συνεργείο».

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου (“Tejas Verdes”, «Νεκροί Ταξιδιώτες», «Shoot Get Treasure Repeat”) είναι η ψυχή και η συντονίστρια, όχι μόνο ολόκληρου του «Συνεργείου» αλλά και αυτής εδώ της αλυσίδας, με σκηνές εμπνευσμένες από την «Επινόηση της πραγματικότητας». Συνεργάζεται με τη Λίλλυ Μελεμέ («Το κίτρινο σκυλί», «Λάσπη», «Ταρτούφος») και τον Άρη Τρουπάκη («Ο κατάδικος», «Τρίχα στη σούπα»). Μαζί τους, επίσης, η Ειρήνη Δράκου (ηθοποιός στο «Τρίπτυχο», σκηνοθεσία: Δ. Μπίτος). Και ο Χρήστος Στρέπκος, που η ομάδα του «Μηχανή Τέχνης» παίζει το «Άννα 11η Μαρτίου» στο «Θέατρο επί Κολωνώ».

«Στο “Συνεργείο” ανταλλάσσουμε, μοιραζόμαστε και προσπαθούμε να εξελιχθούμε μαθαίνοντας ο έναν από τον άλλον» μου λέει η Γιολάντα Μαρκοπούλου. «Είναι απλά μαγικό να ανεβαίνεις τις σκάλες του κτιρίου και να ακούς παντού “πρόβα!”… Ή να βρίσκεσαι στη “μεγάλη συνάντηση”, όπου όλοι παρακολουθούμε τη δουλειά όλων». Και η Λίλλυ Μελεμέ: «Η συνένωση νέων καλλιτεχνικών δυνάμεων αποτελεί άλλη μια πράξη “αντίστασης” στην ατομικιστική πραγματικότητα γύρω μας». Ο Χρήστος Στέπκος, πάλι, επαγρυπνεί: «Η συνεργασία ανάμεσα σε σκηνοθέτες μπορεί να καταλήξει σε σύγχυση, εάν π.χ. η μία γραμμή αναιρεί την άλλη. Mε την “Επινόηση της πραγματικότητας”, όμως, έχουμε αυτονομία».

Ο Άρης Τρουπάκης, που έχει σκηνοθετήσει πολλή λογοτεχνία, ιδίως ελληνική (από Θεοτόκη μέχρι τα «Ματωμένα χώματα» στο Εθνικό), επιμένει: «Είναι μια λογοτεχνία για όσα μας ενώνουν, κι όχι για όσα μας χωρίζουν. Αυτό με εμπνέει σ’ αυτήν». Και η Ειρήνη Δράκου μου εξηγεί: «Το θεατρικό έργο μπορεί να σε εγκλωβίσει σε κατασκευασμένους χαρακτήρες ή διαλόγους. Αντίθετα, ένα λογοτέχνημα είναι μια πρόκληση για μεγαλύτερη ελευθερία και αυθορμητισμό». Η Γιολάντα Μαρκοπούλου συνοψίζει: «Η ευκαιρία που μας δίνεται είναι σπουδαία, επειδή και οι πέντε οπτικές-τρόποι παρουσίασης του μυθιστορήματος εκτίθενται πρώτα σε ένα χώρο που δεν είναι θέατρο αλλά ένα βιβλιοπωλείο, στο οποίο θα παρευρίσκεται κόσμος ανίδεος γι’ αυτό που θα συμβαίνει. Έχω μεγάλη περιέργεια!».

«Η επινόηση της πραγματικότητας» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου κυκλοφορεί σε ανανεωμένη έκδοση από τον Κέδρο. Δραματοποιημένες σκηνές του μυθιστορήματος θα παρουσιαστούν σε… αυτοτελείς συνέχειες, στο ισόγειο του κεντρικού βιβλιοπωλείου του Ελευθερουδάκη, Πανεπιστημίου 17, κάθε Τρίτη του Μαΐου (4, 11, 18, 25/5) και την πρώτη Τρίτη του Ιουνίου (1/6), στις 7.30 το βράδυ. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, τα δρώμενα θα επαναλαμβάνονται και σε άλλα βιβλιοπωλεία συνοικιών της Αθήνας: Fnac στο Mall (14/5), Public στον Πειραιά (21/5), Ευριπίδης στο Χαλάνδρι (27/5) κ.λπ. Τέλος, γύρω στα μέσα Ιουνίου, τα αποσπάσματα θα συνυπάρξουν σε μια ενιαία παράσταση, στο Συνεργείο, Κολωνού 31, στο Μεταξουργείο. Τη σκηνοθεσία των πέντε ζωντανών αφηγήσεων υπογράφουν οι: Ειρήνη Δράκου, Γιολάντα Μαρκοπούλου, Λίλλυ Μελεμέ, Χρήστος Στρέπκος, Άρης Τρουπάκης. Ενδυματολόγος: Αλεξάνδρα Σιάφκου. Παραγωγή: “Polyplanity”. Χορηγός επικοινωνίας: Athens Voice.