Ονειροπόλοι

Συνέβη πράγματι κάποτε κάτι τέτοιο, μια επανάσταση που έδω­σε στους συγγραφείς την εξουσία; Κι όμως, στην ιστορία υπάρχουν μερικές σύντομες στιγμές όπου όλα μοιάζουν εφικτά... Για μια τέτοια στιγμή γράφει ο Φόλκερ Βάιντερμαν: τη Δημοκρατία των Συμβουλίων του Μονάχου, από τον Νοέμβριο του 1918 μέχρι τον Απρίλιο του 1919. Και το συν­αρπαστικό του χρονογράφημα καθιστά τον αναγνώστη αυτόπτη μάρτυρα της ταραχώδους, φαρσικής και τραγικής περιόδου που συντάραξε το Μόνα­χο, τη Βαυαρία και τη Γερμανία.

Η μαγική όμως στιγμή συνέβη πράγματι μετά το τέλος του Πρώτου Παγ­κοσμίου πολέμου και την εκθρόνιση του Βαυαρού βασιλιά: Ριζοσπαστικός πασιφισμός, άμεση δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, βασίλειο της φαντα­σίας. Στην πρώτη γραμμή του κινήματος για την εγκαθίδρυση ενός σοσια­λιστικού κράτους βρέθηκαν ο δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου Κουρτ Άισνερ, οι συγγραφείς Έρνστ Τόλλερ, Γκούσταφ Λάνταουερ και Έριχ Γκούσταφ Μύζαμ, τους οποίους, άμέσως μετα το πέρας της ευφορίας και της απογοήτευσης που την ακολούθησε, περίμεναν εξοντωτικές ποινές φυλάκι­σης και θανάτου. Στην καταιγιστική αφήγηση, τον λόγο παίρνουν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες και μάρτυρες των γεγονότων – ο Τόμας και ο Κλάους Μάνν, ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε, ο Βίκτορ Κλέμπερερ, ο Όσκαρ Μαρία Γκραφ, ο Άντολφ Χίτλερ – υφαίνοντας ένα ιστορικό θρίλλερ βασισμένο σε ένα ανεπανάληπτο περιστατικό της γερμανικής ιστορίας. Εξάλλου, το όνειρο της άμεσης δημο­κρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης που η Δημοκρατία των Σοβιέτ ήθελε να πραγματώσει μας συγκινεί και μας απασχολεί έως σήμερα.

Όπως στο εξαιρετικά επιτυχημένο Οστάνδη 1936. Στέφαν Τσβάιχ και Γιόζεφ Ροτ. Το καλοκαίρι πριν από το σκότος (2014 - Άγρα, 2016), έτσι και σε αυτό το βιβλίο του ο Φόλκερ Βάιντερμαν μεταμορφώνει μια κρίσιμη ιστορική στιγμή σε συγκλονιστική και συγκινη­τική αφήγηση.