Η επίδραση της διδασκαλίας του νεοπλατωνισμού

Η Σοφία Μηλιώτη επιχειρεί ένα ταξίδι στη νεοελληνική λογοτεχνία με τα μάτια της νεοπλατωνικής «ψυχής», της τελευταίας ικμάδας της ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης. Η μέθοδός της, αυστηρά επιστημονική, τεκμηριώνει κάθε ιδέα και υπόθεσή της, όπως η ακαδημαϊκή τάξη απαιτεί, μολονότι ο ρομαντικός και επαναστατικός ενδιάθετος λόγος της την ωθεί να «θεωρεί» και υπερβατικά το αντικείμενό της. Με την έννοια αυτή γράφει παραδίδοντας με αφοπλιστική ειλικρίνεια το στίγμα της: «Το ρομαντικό κίνημα εμφανίστηκε στην Ευρώπη σε μια εποχή, όπου ο κόσμος ασφυκτιούσε κάτω από το βάρος της λογοκρατίας και όπου, μην μπορώντας άλλο να αναπνεύσει μέσα από τους αυστηρούς κανόνες του Διαφωτισμού, θέλησε να ξεφύγει από την τάξη και την ασφάλεια που αυτός του προσέφερε. [...] Ο ρομαντισμός, λοιπόν, έχο­ντας ως αφετηρία το εσωτερικό του ανθρώπου και μη γνωρίζοντας εκ των προτέρων τον προορισμό, πρότεινε ένα ανεξέλεγκτο ταξίδι με τα φτερά της φαντασίας και τα μάτια της ψυχής, με κίνδυνο να χαθεί η σταθερότητα που εξασφάλιζε ο Διαφωτισμός».