Γιατί όλοι είναι στο TikTok;

Αν ακόμη δεν έχετε δοκιμάσει το TikTok, πιθανότατα ανήκετε στις παγκόσμιες εξαιρέσεις. Η πολυσυζητημένη εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης μέσα σε διάστημα πέντε χρόνων έχει μετατραπεί από ένα φαινομενικά ανόητο app για χορευτικά βίντεο σε έναν από τους ισχυρότερους πρωταγωνιστές του διαδικτύου. Σήμερα το TikTok έχει εξασφαλίσει ένα ασυναγώνιστο πλεονέκτημα στην κατανόηση και αποτύπωση του πολιτισμού και της καθημερινότητας. Για όσους δεν έχουν ακόμη πειστεί, αρκεί να αναφέρουμε ότι το 2022 η εφαρμογή φαινόμενο σημείωσε μεγαλύτερη επισκεψιμότητα από το Google.

Το πρωτότυπο concept του TikTok

Το θέαμα ενός ατόμου που περιηγείται για πρώτη φορά στο TikTok είναι σίγουρα περίεργο. Το σύρσιμο του δακτύλου που καλείται να κάνει ο χρήστης, για να μεταβεί από το ένα βίντεο στο άλλο, είναι τόσο συχνό που δίνει την εντύπωση ότι το άτομο δεν προλαβαίνει ούτε να δει, ούτε να αντιληφθεί αυτό που παρακολουθεί. Ωστόσο, η κύλιση αυτή είναι ουσιαστικά  ένα «σύστημα ανταμοιβής», το οποίο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της εφαρμογής και μετατρέπει την περιήγηση σε ένα ατελείωτο παιχνίδι. Κάθε swipe μπορεί να φέρει κάτι καλύτερο, αλλά οι θεατές δεν γνωρίζουν το πότε θα συμβεί αυτό. Επομένως, συνεχίζουν να «σέρνουν» προς τα πάνω, έως ότου να τα καταφέρουν. Το concept θυμίζει τζόγο. Ακόμη και αν ο χρήστης δεν εντοπίσει κάτι που θα του αρέσει, η διαδικασία αρκεί για να κρατήσει το ενδιαφέρον του. Έτσι, εξηγείται πως ο χρήστης καθηλώνεται στην εφαρμογή για περισσότερο χρόνο απ’ ότι ένας τηλεθεατής στην τηλεόραση.

Η μαγεία του «For You Page»

Το χαρακτηριστικό αυτό του TikTok δεν είναι το μόνο, που έχει συμβάλει στην επιτυχία του. Τα εύχρηστα εργαλεία για τη δημιουργία βίντεο σε συνδυασμό με τη τεράστια βιβλιοθήκη μουσικής αύξησαν ταχύτατα την απήχηση του. Το εργαλείο του «For You Page» είναι ικανό, όχι μόνο να προσελκύσει τους χρήστες στην εφαρμογή, αλλά και να τους κρατήσει κολλημένους μπροστά στην οθόνη για ώρες. Το For You Page εμφανίζεται στην οθόνη της εφαρμογής με το άνοιγμα του app. Ακόμα κι αν κάποιος δεν ακολουθεί ούτε έναν λογαριασμό, το For You Page του θα του παρέχει μια ατελείωτη ροή σύντομων κλιπ, που προέρχονται από τις δημοφιλείς τάσεις.

TikTok: Η ευκολία στη χρήση της εφαρμογής και της δημιουργίας βίντεο

Στο TikTok, ο χρήστης δεν νιώθει ποτέ «αβοήθητος», αφενός επειδή το For you page σου είναι από την πρώτη μέρα πλούσιο σε περιεχόμενο και αφετέρου επειδή η εφαρμογή είναι πολύ εύκολη στη χρήση. Ο καθένας μπορεί να γίνει δημιουργός ή κοινώς TikToker. Κάθε βίντεο που δημοσιεύεται στο TikTok, προβάλλεται σε τουλάχιστον ένα άτομο στη σελίδα For You Page. Αυτό σημαίνει ότι κάθε χρήστης έχει την ευκαιρία να αποκτήσει παγκόσμια φήμη. Ακόμα κι αν δεν έχετε καθόλου ακόλουθους, το βίντεό σας θα βρεθεί στην αρχική σελίδα κάποιου και αν αξιολογηθεί θετικά, είναι πιθανό να προσεγγίσετε πολύ γρήγορα χιλιάδες ή εκατομμύρια θεατές.

Ο πολυσύνθετος αλγόριθμος του TikTok

Ο «πανέξυπνος» αλγόριθμος του TikTok εκμεταλλεύεται τις αλληλεπιδράσεις των χρηστών, τα βίντεο που τους αρέσουν ή που κοινοποιούν, τους λογαριασμούς που ακολουθούν, τα σχόλια και το περιεχόμενο που δημιουργούν. Ακόμη και οι λεζάντες, οι ήχοι και τα hashtag, οι ρυθμίσεις συσκευής και λογαριασμού, όπως η προτίμηση γλώσσας, η χώρα και ο τύπος συσκευής, παίζουν καθοριστικό ρόλο. Ωστόσο, ο Chris Stokel-Walker, τεχνολογικός δημοσιογράφος και συγγραφέας του “TikTok Boom” σημειώνει πως δεν είναι ακόμη σαφές ποιοι ακριβώς παράγοντες οδηγούν ένα βίντεο στην αρχική ενός χρήστη. Ένας υπάλληλος του TikTok σε μαρτυρία του στο ίδιο βιβλίο αναφέρει: «Αυτή είναι μια ερώτηση, στην οποία δεν νομίζω ότι ούτε η ομάδα του algo έχει την απάντηση».

Τα στελέχη του TikTok υποστήριξαν ότι δεν επηρεάζονται από κυβερνητικές ατζέντες και ότι θέλουν μόνο να προωθήσουν μια πλατφόρμα ψυχαγωγίας που είναι διασκεδαστική και χωρίς συγκρούσεις. Πράγματι, αυτό που γίνεται viral στο TikTok τείνει να είναι θετικό, χαρούμενο και δημιουργικό. Όλα περιστρέφονται γύρω από την αποτύπωση μιας αφιλτράριστης, μη σκηνοθετημένης πραγματικότητας, ενώ η αρτιότητα της παραγωγής του βίντεο είναι λιγότερο σημαντική. Βέβαια, ο ρόλος του TikTok ως πηγής ειδήσεων έχει αυξηθεί. Ο πρώην πρόεδρος Donald Trump προσπάθησε να το διαλύσει.

«Δεν μιλάμε για μια εφαρμογή χορού», αναφέρει η Abbie Richards, μια ερευνήτρια που μελετά την παραπληροφόρηση στο TikTok. «Μιλάμε για μια πλατφόρμα που διαμορφώνει τον τρόπο που  μια ολόκληρη γενιά αντιλαμβάνεται τον κόσμο». Οι νέοι χρήστες μπορούν να παρατηρήσουν ότι η εφαρμογή έχει εμμονή με τη συλλογή προσωπικών δεδομένων, εκλιπαρώντας τους συνεχώς για πρόσβαση στη λίστα επαφών τους.

Tiktok: Η απουσία ανταγωνισμού για την εταρεία 

Φαίνεται ότι η πρωτότυπη ιδέα, στην οποία βασίζεται το TikTok, το κάνει να μην κινδυνεύει προς στιγμήν από τον ανταγωνισμό, παρά τις προσπάθειες των υπόλοιπων μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Εάν υπάρχει απειλή για το TikTok, αυτή προέρχεται από την ίδια την εταιρεία. Παρότι η εφαρμογή κυριαρχεί, είναι ελάχιστα κερδοφόρα σε σχέση με την απήχησή της. Το TikTok δεν δημοσιεύει τα στοιχεία εσόδων του, αλλά το 2021, η ερευνητική εταιρεία eMarketer εκτίμησε ότι η εφαρμογή συγκέντρωσε 4 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή λιγότερο από το 5% των εσόδων του Facebook.

Φέτος, τα έσοδα από διαφημίσεις στο TikTok τριπλασιάστηκαν. Οι influencers και οι creators, που πληρώνονται για να δημιουργούν περιεχόμενο για επωνυμίες, πραγματοποιούν πλέον «unboxing», κριτικές και γευστικές δοκιμές, διατηρώντας την προσωπική τους αισθητική. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Statista, μέχρι τα μέσα του 2022 η πλατφόρμα είχε 227,81 εκατομμύρια χρήστες στην Ευρώπη, ενώ προβλέπεται ότι μέχρι το 2027 αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί στα 281 εκατομμύρια. Αυτό υποδηλώνει μια σταθερή, αλλά μέτρια ανάπτυξη. Αν όμως το TikTok προχωρήσει σε εμπορικές τροποποιήσεις του αλγόριθμού του, τότε εκτιμάται ότι θα μείνει στην ιστορία ως ένα από τα πιο επιτυχημένα τεχνολογικά φαινόμενα.