Γράμματα 341

Μη τον Μίκη!

Δυο φίλοι που τιμώ και εκτιμώ, ο οξυδερκής αποτιμητής του μικροσκοπικού Κώστας Μαυρουδής και ο απολογητής του κοινού νοός Ανδρέας Παππάς, με στενοχώρησαν γιατί με κείμενά τους στο «Δέντρο» και την “Athens Voice” σάρκασαν τον Μίκη και τη «Σπίθα» του. Όντως ο Μίκης στον πληθωρικό ναρκισσισμό του παρενέβη πάλι δημιουργώντας στα ογδόντα του θυμηδία (;) με τις προτάσεις για δράση και αντίδραση. Περισσότερο όμως από τη ρομαντική παρέμβασή του αυτή καθαυτή ο Μίκης, ο ουρανομήκης, θέλησε να πει κάτι άλλο, σημαντικότερο. Κυρίως να μιλήσει για την ανυπαρξία του λεγομένου «πνευματικού» κόσμου απέναντι στη λαίλαπα που έχει ενσκήψει στον τόπο. Και αυτά δεν είναι πράγματα για να σχολάζει και να σχολιάζει κανείς αβρόχοις ποσίν. Ο τόπος αντιμετωπίζει τεράστια κρίση ιδεολογική, κοινωνική και πολιτική και η κοινωνία ευρύτερα βρίσκεται σε εξακολουθητική κατατονία μη έχοντας σημεία αναφοράς, ερμηνείες της παρακμής, παραδείγματα που θα της εμπνεύσουν στοιχειώδη αντίδραση.

Ο Μίκης λοιπόν έδρασε, έστω σαν... Μίκης. Με τους υπόλοιπους τι γίνεται; Εκτός κι αν μόνη μας υποχρέωση είναι να γράφουμε τα κείμενά μας ασχολούμενοι με τις αντιδικίες ή τις συμπεφωνημένες κριτικές του μικρόκοσμού μας. Με την Ακαδημία να καθεύδει φτιάχνοντας καινούργια... γραφεία, με τις εφημερίδες γνώμης να έχουνε εκπέσει σε δισκάδικα, με τη τηλεόραση να διδάσκει χυδαιότητα και τσογλανισμό και τους κυβερνώντες να μας υποδεικνύουν ιταμά πως ο μόνος μας δρόμος είναι μονόδρομος εφόσον  «μαζί τα φάγαμε». Διερωτώμαι πώς θα αντιδρούσαν ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Νίκος Καρούζος, αλλά και ο Νίκος Εγγονόπουλος ή ο Γιώργος Σεφέρης αν ζούσαν σήμερα. Ο Μίκης διαθέτει ανάλογο ύψος, έστω κι αν το έχει σπαταλήσει χωρίς περίσκεψη. Έστω κι αν ο ίδιος συχνά υπέκυψε στη γοητεία του Μαμωνά. (Ο γράφων του άσκησε σκληρή κριτική, όταν λ.χ. εμφανίστηκε σαν... Λάκης στην εκπομπή του παντός καιρού Λαζόπουλου). Αλλά ο Μίκης έχει δική του άποψη για τον προσωπικό του παιδαγωγικό-παρεμβατικό λόγο. Κι ενώ έχουμε καταπιεί αμάσητο το δαφνοστεφή πατρίκιο της ποίησής μας όταν εκστασιαζόταν από το σημιτικό εκσυγχρονισμό αποδεχόμενοι τα ουδόλως ευκαταφρόνητα οφίκιά του ή ενώ χειροκροτούμε την πολυβραβευμένη μας υμνωδό του... Ψιψινάκη, είμαστε αμείλικτοι με τον Μίκη. Φίλτατοι, προέχει νομίζω να μιλήσουμε ευθέως για την ανεπάρκεια των τρεχόντων πολιτικών μεγεθών του «μηδέν εις το πηλήκιο».

Δηλαδή για όλους αυτούς που μας έχουν γεμίσει συλλογική ενοχή και μας υποβιβάζουν σε όμοιούς τους. Αν δεν μας αρέσει η «σπίθα» του Μίκη, ας ανάψουμε άλλες. Γρήγορα, όμως. Επειδή η Τετάρτη των Τεφρών καραδοκεί. Άνθρωποι απροσδιόνυσοι ετάζουν τα θέματα παιδείας ή πολιτισμού, υπαλληλικές φιγούρες με φράκο διαφεντεύουν εν κρυπτώ κρισιμότατα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Και δεν είναι αυτά μόνο συνωμοσιολογικές υστερίες. Η κυρίαρχη επωδός συμποσούται στο «όλοι φταίμε» και στην ανάδυση συγχρόνου ραγιαδισμού. Δηλαδή «τα κεφάλια μέσα». Από τη μία ο συμπεφωνημένος συνδικαλισμός των κομματικών ινστρουκτόρων και από την άλλη η αφωνία ενός κόσμου που δεν διαθέτει γλώσσα για να ουρλιάξει. Γι’ αυτά δεν θα μιλήσουμε;  

Έπειτα ο Μίκης διαθέτει ανέκαθεν το χάρισμα να συνεγείρει. Διερωτώμαι, ποιος άλλος μπορεί να το κάνει. Βλέπω τα πνευματικά μας μεγέθη σαν ασβούς χωμένους στα λαγούμια τους και θλίβομαι. Τέλος, αν η «Σπίθα» αλωθεί από τους επαγγελματίες εθνικόφρονες ή τους πατριδολάτρες τύπου Άνθιμου, τόσο το χειρότερο για μας τους υπόλοιπους. Το ζήτημα είναι ν’ αντισταθούμε. Το πώς θα το βρούμε αντιστεκόμενοι.

-Μάνος Στεφανίδης