Κεφαλονιά, το next big thing στα ελληνικά κρασιά

Πανέμορφη, καταπράσινη, με λαμπερές πόλεις και γραφικά χωριά, με υπέροχους κατοίκους και μια αλλιώτικη αύρα πολιτισμού, η Κεφαλονιά είναι το νησί που δέχεται κάθε χρόνο χιλιάδες ταξιδιώτες. Οι περισσότεροι ερωτεύονται τις σμαραγδένιες παραλίες της όμως και η ενδοχώρα με τα πανέμορφα χωριά και την επιβλητική οροσειρά του Αίνου ενθουσιάζει αυτούς που αγαπούν τη φύση και την πεζοπορία. Νησί αυτάρκες, -είναι το μεγαλύτερο των Επτανήσων-, φημίζεται όχι μόνο για τα καταπληκτικά της προϊόντα –τα κρεατικά, την περίφημη φέτα Κεφαλονιάς, την πρέντζα και τα άλλα τυριά, τα λάδια, τα μέλια-, αλλά και για την πεντανόστιμη κουζίνα με τις κεφαλονίτικες συνταγές (ρετσέτες στην τοπική γλώσσα) που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και μαγειρεύονται ακόμα στα όμορφα εστιατόρια και στα μικρά ταπεινά ταβερνάκια των χωριών. Έχει λόγους πολλούς κάποιος για να επιστρέφει ξανά και ξανά στο πανέμορφο νησί κι αυτό εξηγεί το γιατί η Κεφαλονιά κάθε χρόνο συγκαταλέγεται μέσα στις πρώτες θέσεις των διεθνών τουριστικών οδηγών δίπλα σε «μεγαθήρια» όπως η Κρήτη, η Μύκονος, η Σαντορίνη. Έχει και έναν άλλο ισχυρό, ισχυρότατο λόγο να επισκεφθεί το ωραίο νησί κι αυτός είναι τα εξαιρετικά του κρασιά, γεγονός που είχα την χαρά να διαπιστώσω επιτόπου καλεσμένη προ καιρού από τον πολύ δραστήριο Σύνδεσμο Οινοποιών Κεφαλονιάς.

Το μοναδικό terroir

Το αμπέλι, που καλλιεργείται από την αρχαιότητα στην Κεφαλονιά, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας και της κουλτούρας του τόπου και οι Κεφαλονίτες θεωρούν «σχεδόν ντροπή» να μην έχει ο καθένας ένα δικό του έστω και μικρό αμπελάκι από το οποίο να βγάζει το κρασί της χρονιάς του. Το νησί έχει μεγάλο ορεινό όγκο και ποικιλία μικροκλιμάτων έτσι όπως η θάλασσα «μαλακώνει» τις κλιματικές ακρότητες της ενδοχώρας, δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη του αμπελιού ενώ τα εδάφη είναι ασβεστολιθικά, φτωχά, με καλή όμως στράγγιση και δίνουν μικρές στρεμματικές αποδόσεις. Με δυο λόγια, το νησί έχει μικρές παραγωγές, κρασιά με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πεισματάρηδες …τρελούς κεφαλονίτες αμπελουργούς που από πάντα βγάζουν κρασί κυριολεκτικά μέσα από την πέτρα, το περίφημο vino di sasso (κρασί της πέτρας) όπως έλεγαν με θαυμασμό οι Βενετσιάνοι.  

Επίκεντρο όλων είναι ο Αίνος, το πιο ψηλό βουνό στα Επτάνησα. Τα Ομαλά στους πρόποδες του μεγάλου βουνού έχουν τοπίο ορεινό, με πεδιάδα γύρω από την οποία είναι οι επιβλητικές βουνοκορφές και τα αμπέλια Ρομπόλας σε κατηφορικά ασβεστολιθικά εδάφη. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την έντονη επιβλητικότητα του βουνού ενώ κάτω από την αύρα του μεγαλώνουν και αμπέλια με Ζακυνθινό και άλλες ποικιλίες. Προχωρώντας πιο μακριά, φτάνουμε στην περιοχή Παλική, αυτή μοιάζει περισσότερο με τοπίο της Σικελίας και οι παραλίες της έχουν άλλες άμμο πορτοκαλοκόκκινη, άλλες λευκό βότσαλο. Εδώ κυριαρχούν τα αμπέλια της κεφαλλονίτικης Μαυροδάφνης. 

Ρομπόλα και άλλες ποικιλίες 

Οι τοπικές ποικιλίες είναι άφθονες και εξαιρετικά ποιοτικές, με κυρίαρχη τη Ρομπόλα που δίνει καταπληκτικά κρασιά με χρυσαφένια απόχρωση και με χαρακτηριστικά αρώματα άγουρων φρούτων όπως λεμόνι, ανανάς, ροδάκινο, πράσινο μήλο. Ακολουθούν η Μαυροδάφνη, το Βοστιλίδι, το Τσαούσι, το Μοσχάτο, το Ζακυνθινό και η Μοσχατέλα, ενώ αυτό που κάνει το κρασί της Κεφαλονιάς ακόμα πιο μοναδικό είναι ότι οι οινοποιοί του νησιού διαφοροποιούνται όλοι μεταξύ τους, δίνοντας πολλαπλές δυναμικές εκδοχές στα κρασιά τους. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα οι σπουδαίοι αυτοί οινοποιοί δημιούργησαν τον Σ.Ο.Κ., τον Σύνδεσμο Οινοποιών Κεφαλονιάς με στόχο να αναδείξουν τα θαυμάσια κρασιά τους αλλά και να εντάξουν την Κεφαλονιά στον χάρτη των παγκόσμιων προορισμών για οινοτουρισμό. Και μπορώ να σας πω με σιγουριά ότι όταν οι Κεφαλονίτες βάζουν ένα στόχο στο μυαλό τους, δεν σταματούν μέχρι να τον πετύχουν…

Κάθε οινοποιείο και μια όμορφη εμπειρία

Στους πανέμορφους κήπους του οινοποιείου Gentilini στις Μηνιές λίγο έξω από το Αργοστόλι, μας υποδέχεται ο Πέτρος Μαρκαντωνάτος, -μαζί με τη γυναίκα του Μαριάννα Κοσμετάτου συνεχίζουν και εξελίσσουν το οινοποιείο που ίδρυσε ο Σπύρος Κοσμετάτος, ο μπαμπάς της Μαριάννας. Ένα οινοποιείο που ξεκίνησε με ξένες ποικιλίες αλλά τα πολλά τελευταία χρόνια έχει επικεντρωθεί στις γηγενείς παράγοντας θαυμάσια κρασιά που σε μεγάλο βαθμό εξάγονται και αποσπούν εξαιρετικές βαθμολογίες στους διεθνείς διαγωνισμούς. Μας καθίζει  στο μικρό και καλά εξοπλισμένο κιόσκι του κτήματος για μια κάθετη οινογνωσία Ρομπόλας, οι δυνατότητες παλαίωσης της οποίας εντυπωσιάζουν. Ήπιαμε Ρομπόλα Wild Paths και συμφωνήσαμε όλοι πως το χιλιοδοξασμένο ασύρτικο της Σαντορίνης βρήκε άξιο ανταγωνιστή!

Στην Άβυθο, στο οινοποιείο του Πάνου Σαρρή, με θέα τον μικρό κολπίσκο και τη θάλασσα, μαθαίνουμε για την οινοποίηση με φυσικό τρόπο και για τα μικρής παραγωγής κρασιά του όπως το εξαιρετικό Βοστιλίδι με την ετικέτα που σου μένει στον νου, τη Ρομπόλα από τον προφυλλοξηρικό αμπελώνα στο Πανοχώρι και την προσπάθεια του για orange οίνο από Τσαούσι. Ο Πάνος Σαρρής είναι ιδιοκτήτης και της ταβέρνας-beach bar Avithos Preview, (πάνω ακριβώς από την όμορφη παραλία, όπου μαθαίνω πως το καλοκαίρι γίνεται χαμός). Αξίζει λοιπόν να πάτε για βουτιές κι ύστερα να δοκιμάσετε την περίφημη κρεατόπιτα της μητέρας του, τις μελιτζάνες κοκκινιστές με κεφαλλονίτικη πρέντζα και φυσικά να πιείτε τα υπέροχα κρασιά της κάβας του.

Στο οινοποιείο Πετρακόπουλου, στο μικρό γραφικό χωριό Θηράμονα, γοητεύομαι από την παλιά πέτρινη κατοικία με τις πετρόχτιστες πεζούλες, τις στέρνες του νερού, το παλιό ελαιοτριβείο, τις μικρές λουλουδιασμένες γωνιές του κήπου, που ήταν το οικογενειακό εξοχικό της οικογένειας. Ο Νίκος Πετρακόπουλος, απόγονος των Μελισσηνών, -επιφανής οικογένεια του Βυζαντίου-, και των Σολομών, -από τις παλιότερες οικογένειες της Βενετίας-, έχει γραμμένα στο αίμα του την ευγενή καταγωγή αλλά και την οινοποιία, είναι κάτι που εδώ και αιώνες συμβαίνει στην οικογενειακή του παράδοση. Σήμερα, μαζί με την οινολόγο Κική Σιαμέλη, πειραματίζεται με τις κεφαλλονίτικες ποικιλίες σε διάφορες εκφράσεις. Μας ξεναγούν με την υπόλοιπη ομάδα του οινοποιείου σε ένα από τα πιο όμορφα αμπέλια του νησιού της ποικιλίας Ζακυνθινού, με θέα ταυτόχρονα τον Αίνο και τη Ζάκυνθο. Πίνω «Θυμάρι Πέτρας», φυσικά Ρομπόλα, και μου μένει αξέχαστο, αλλά και «Παλιά Αρμάκια», επίσης Ρομπόλα, καθώς και «Melitino», αυτό βιολογικός φυσικώς γλυκύς οίνος από την ποικιλία Ζακυνθινό, πάρτε τα όπου τα πετύχετε!

Η Ορεάλιος Γη, (όρος+ αλς = θάλασσα, ένα όνομα που κλείνει μέσα του και τον εμβληματικό Αίνο αλλά και τη θάλασσα του νησιού), είναι ο Συνεταιρισμός Ρομπόλας Κεφαλληνίας που εντυπωσιάζει έχοντας περίπου 300 αμπελουργούς- μέλη που κατέχουν το 80% της Ζώνης Ρομπόλας. Οι γευσιγνωσίες γίνονται στον νέο καλαίσθητο χώρο του οινοποιείου. Οινοποιούν κυρίως εξαιρετικές Ρομπόλες –τέλεια η Ρομπόλα Classic με το «ντύμα» από λινάτσα, ακόμη πιο πολύ με κέρδισε και η υπέροχη Ρομπόλα τους η San Gerasimo-  αλλά μαθαίνω πως μόλις έβγαλαν και την πρώτη τους ετικέτα 100% Μαυροδάφνη που οπωσδήποτε θέλω να δοκιμάσω.

Το οινοποιείο Σκλάβου είναι γνωστό και θαυμαστό για τα φυσικά βιολογικά καταπληκτικά κρασιά του που αναδεικνύουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τοπικών ποικιλιών. Μια γευσιγνωσία από τον οινοποιό Ευρυβιάδη Σκλάβο και την οινολόγο Ευαγγελία Μωραΐτη στον προαύλιο χώρο του οινοποιείου στην περιοχή της Παλικής με θέα τον Αίνο από την αντίθετη πλευρά του νησιού αυτή τη φορά, μας ανοίγει τα μάτια στις δυνατότητες των ποικιλιών της Κεφαλονιάς.

Αξέχαστος μου έμεινε ο περίπατος μας ως την κορυφή του Αίνου με το Outdoor Kefalonia να μας καθοδηγεί και τον Ευρυβιάδη Σκλάβο να μας μιλά για τη σημαντικότητα του βουνού στο μικροκλίμα της Κεφαλονιάς. Είχα τη μεγάλη χαρά να ανέβω στα 1628 μέτρα της κορυφής (ευχαριστώ Ευρυβιάδη), αλλά και να ζήσω μια ονειρική στιγμή λίγο αργότερα στο ξέφωτο. Ο Αίνος, η ομορφιά του, οι άνθρωποι, ήλιος και μαζί μια χαλαρή δροσερή βροχούλα, και στα ποτήρια που βγήκαν από το πουθενά το περίφημο Λακομάτια του Σκλάβου, μια Ρομπόλα συγκλονιστική!

Μένοντας στην περιοχή της Παλικής μας υποδέχονται η Ιωάννα, ο Χαρίτος και ο Κωνσταντίνος Χαριτάτος στο κτήμα τους. Στο παραμυθένιο, και ένα από τα ωραιότερα που έχω δει ποτέ μου Κτήμα Χαριτάτου στα Κλαδάτα, επίκεντρο είναι η αγροικία του 1863 όπου γίνονται και οι οινογνωσίες, ενώ δίπλα βρίσκεται το σύγχρονο boutique οινοποιείο τους όπου οινοποιούν μονάχα ό,τι καλλιεργούν στο κτήμα και δίνουν έναν οικογενειακό χαρακτήρα στα κρασιά τους. Στο κτήμα ο περίπατος είναι μοναδικός, ανάμεσα στις Μαυροδάφνες και τα Μοσχάτα, τα ελαιόδεντρα, τα βότανα και τα μποστάνια.

Είμαστε τυχεροί που έπειτα από την οινογνωσία ακολούθησε δείπνο στην αυλή της αρχοντικής αγροικίας, δουλεμένο από τον chef Γιώργο Αντωνέλλο. Κεφαλονίτης αλλά και Κερκυραίος στην καταγωγή, ο Γιώργος μας έβαλε στο κλίμα των Επτανήσων ενώ πολλά από τα πιάτα που μας έκανε ήταν με υλικά από το κτήμα. Τηγανητά φασκόμηλα, σαλάτα με κουκιά και αρακά, μπακαλιαρόπιτα, κουνέλι λαγωτό και για κλείσιμο, ρυζόγαλο με μοσχολέμονο και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Ήπιαμε εξαιρετικό Χαρίτων λευκό από Βοστυλίδι και Mademoiselle, τη λεπτεπίλεπτη, κομψή κι ανάλαφρη κόκκινη από Μαυροδάφνη διάσημη  "δεσποινίδα" του κτήματος.

Οι Κεφαλονίτες γνωρίζουν πολύ καλά τι κάνουν. Στην αμπελουργία, την οινοποίηση και τέλος στη θερμή υποδοχή που δείχνουν στους ανθρώπους που θέλουν να γνωρίσουν περισσότερα για το κρασί τους. Τα οινοποιεία είναι καταπληκτικά, διαθέτουν τρομερή τεχνογνωσία και εξοπλισμό όμως κυρίως διαθέτουν πείσμα και μεγάλη τρέλα και εξελίσσουν τον τόπο τους σε μια από τις σημαντικότερες οινικές ζώνες της Ελλάδας. Είμαστε εδώ για να τους θαυμάσουμε σ’ αυτήν την υπέροχη διαδρομή αλλά και για να απολαμβάνουμε τα υπέροχα κρασιά τους!

*Ευχαριστούμε θερμά την Άνθεια Κώτση για τη διοργάνωση της επίσκεψης και όλα τα οινοποιεία του Συνδέσμου που μας υποδέχτηκαν.