Η υποψήφια Master of Wine Ευμορφία Κωστάκη μιλά στην Athens Voice για το οινοποιείο που ετοιμάζει στη Σάμο
«Όταν ήμουν ακόμη παιδί, γύρω στα 8, γύρισα ένα ζεστό μεσημέρι από το σχολείο και ο πατέρας μου μετάγγιζε το παραδοσιακό βαρέλι με γλυκό σαμιώτικο κρασί από μοσχάτα σταφύλια. Με κάλεσε λοιπόν κοντά του και μου έδωσε να δοκιμάσω. Έβαλε ελάχιστη ποσότητα, αρκετή για να βρέξω ίσα ίσα το στόμα μου, σε ένα μικρό ποτήρι τσίπουρου. Ακόμα θυμάμαι την έντονη γεύση του και τα πλούσια αρώματα που ένιωσα.» Κάπως έτσι ξεκίνησε το οινικό ταξίδι για την Ευμορφία Κωστάκη, τη νεότερη Ελληνίδα υποψήφια Master of Wine (μόλις 26 ετών). Mε αφετηρία τη Σάμο και συνέχεια στο Μονπελιέ, το Μπορντό, το Ούντινε προκειμένου να διεισδύσει κι άλλο στην αμπελουργία και την οινολογία, σήμερα την πετυχαίνεις στο Καρλόβασι, να καλλιεργεί βιολογικούς αμπελώνες και να σχεδιάζει το οινοποιείο της.
Είνα φυσικό και αναμενόμενο, μεγαλώνοντας στη Σάμο, με όλες αυτές τις όμορφες αναμνήσεις, το Μοσχάτο να ρέει στο αίμα της. Έχοντας πίστη λοιπόν στη δυναμική του, το όραμά της όπως μας εξηγεί η ίδια, είναι να αναδείξει όχι μόνο τις διαφορετικές εκδοχές της ποικιλίας αυτής αλλά και το νησί, ως πηγή προέλευσης των καλύτερων μοσχάτων. Έτσι, η ίδια καλλιεργεί αμπελώνες αποκλειστικά μικρόρωγου μοσχάτου.
«Η επιθυμία μου είναι να αναδείξω το μικρόρωγο μοσχάτο δημιουργώντας κρασιά που σέβονται τη ποικιλία και τον τόπο μου. Πιστεύω ότι είναι ένα σταφύλι με δυνατότητα να παράξει μια τεράστια γκάμα διαφορετικών "στιλ", ίσως περισσότερο από κάθε άλλη ποικιλία, κάτι που βλέπουμε να συμβαίνει ήδη σε όλο τον κόσμο. Παράγει από κρασιά ελαφριά και αφρώδη, όπως το ιταλικό Άστι, μέχρι εντυπωσιακά γλυκά με βαθιά παλαίωση, για τα οποία είναι γνωστή η Σάμος. Καλλιεργώ 27 στρέμματα με το κλασικό άσπρο μοσχάτο που όλοι ξέρουμε, φέτος όμως φύτεψα 5 ακόμη με μια τοπική μετάλλαξη του μικρόρωγου μοσχάτου, που παράγει μαύρα σταφύλια και ανυπομονώ να έρθει η ώρα να φτιάξω κρασί από αυτό το ιδιαίτερο αμπέλι.»
Η 26χρονη Ευμορφία είναι μια από τις πιο ελπιδοφόρες περιπτώσεις νέων ατόμων που ξεκινούν το δικό τους εγχείρημα και ένα τρανταχτό παράδειγμα πως ο οινικός χώρος αγκαλιάζει όσους τον αγαπούν και τον σέβονται. Τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας περισσότερο από ποτέ, βγαίνει προς τα έξω η γυναικεία επιχειρηματικότητα στον παραδοσιακά «ανδροκρατούμενο» χώρο του κρασιού. «Οι τομείς πωλήσεων και μάρκετινγκ είναι αυτοί που έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών. Πλησιάζοντας πιο κοντά στο οινοποιείο και το αμπέλι οι γυναίκες λιγοστεύουν μια και είναι πιο δύσκολο να επιβληθείς στον περίγυρο. Απομεινάρι της παλιάς νοοτροπίας που χωρίζει τις δουλειές σε ανδρικές και γυναικείες... Αυτό που με χαροποιεί ιδιαίτερα, είναι ότι σε πολλά ήδη εδραιωμένα οινοποιεία η δεύτερη γενιά που αρχίζει τώρα να παίρνει τα ηνία αποτελείται από πολλές γυναίκες, τις κόρες των πρώτων οινοποιών, οι οποίες έχουν εμπειρία, σημαντική εκπαίδευση και πάνω απ' όλα μεράκι για το κρασί.»
Θα πει η Ευμορφία, που ταυτόχρονα με το ασταμάτητο διάβασμα για το δίπλωμα του Master of Wine, καλείται να μελετήσει την ιδιαίτερη νομοθεσία στον κλάδο του κρασιού, να δουλεύει προσεκτικά πάνω στο business plan για τη λειτουργία του οινοποιείου, να σχεδιάζει την δυναμική της επισκεψιμότητάς του. Μας τονίζει πως η Σάμος, μετά την οριστική κατάργηση της αναγκαστικότητας του συνεταιρισμού -πριν 6 περίπου χρόνια-, ξεκίνησε ξανά από το μηδέν την οινική της πορεία. Έτσι, υπάρχουν συνολικά μόνο 7 οινοποιεία στο νησί, τα περισσότερα μικρά, χωρίς οινοτουριστικές εγκαταστάσεις ενώ μόλις δύο από αυτά έχουν οργανωμένο το κομμάτι της επισκεψιμότητας που απευθύνεται κυρίως σε ξένους τουρίστες. Η στροφή όμως των Ελλήνων και το μεγάλο ενδιαφέρον για τον οινοτουρισμό, πραγματικά θα μπορούσε όχι μόνο να ενισχύσει την ύπαιθρο, τους ντόπιους παραγωγούς τροφίμων και ποτών αλλά και να αντισταθμίσει τις απώλειες στην τουριστική κίνηση που προκάλεσε ο κορωνοιός κατά τη διάρκεια του lockdown.
«Η Σάμος χρειάζεται περισσότερες οργανωμένες οινοτουριστικές προσπάθειες με φρέσκο χαρακτήρα, ώστε να καταφέρει να εδραιωθεί ως οινοτουριστικός προορισμός. Η δυναμική σίγουρα υπάρχει, αφού είναι ένα πανέμορφο και καταπράσινο νησί γεμάτο αμπέλια. Στο δικό μου οινοποιείο θα υπάρχει χώρος υποδοχής επισκεπτών για να δοκιμάζουν τα κρασιά μου με επιβλητική θέα σε σχεδόν όλη τη δυτική Σάμο. Έχω μελετήσει πολύ τον οινοτουριστικό σχεδιασμό του, έχοντας αντλήσει και από τις εμπειρίες μου με επισκέψεις σε πάνω από 100 οινοποιεία όχι μόνο εδώ στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο. Το δυσκολότερο κομμάτι δεν είναι να γίνεις καλός αμπελουργός και οινολόγος, αλλά να καταφέρεις να ανταπεξέλθεις στο χάος που λέγεται ελληνική γραφειοκρατία. Μέσα σε ένα χρόνο που προσπαθώ να οργανώσω το Κτήμα Κωστάκη, χρειάστηκε να μαζέψω έναν εντυπωσιακό αριθμό αδειών και χαρτιών κάθε είδους, και ακόμα δεν έχω ξεκινήσει τη λειτουργία!»
Η άνοδος στα φυσικά κρασιά και η φιλοσοφία τους ενέπνευσαν την νεαρή οινοποιό και στην προσέγγιση της δικής της οινοποίησης. Δεν θα μπορούσαμε να μην τη ρωτήσουμε για τις δικές της προσωπικές προτιμήσεις, ανάμεσά τους τα σαμιώτικα γλυκά κρασιά αλλά και τα κοκτέιλς με βάση ένα ωραίο αφρώδες.
«Αυτή τη στιγμή, έχω δυο ψυγεία γεμάτα με κρασιά για εξάσκηση για το Master of Wine, οπότε χρησιμοποιώ το Coravin μου για να πιω από όποιο ταιριάζει με τη στιγμή. Σίγουρα πάντως απολαμβάνω το κρασί με καλή παρέα και συχνά πίνω γλυκό κρασί Σάμου σε συνδυασμό με το φαγητό, αφού ταιριάζει απίστευτα με κόκκινο κρέας μαγειρεμένο στο φούρνο. Επίσης είναι μύθος ότι κρασί και τα cocktails δεν πάνε μαζί. Στο κρασί ο οινοποιός έχει πασχίσει να αποδώσει ένα αποτέλεσμα που θεωρεί εκείνος άρτιο, και πολλοί θεωρούν βεβήλωση να το αναμείξεις με κάτι. Ένας barman όμως με πολύ καλές ικανότητες θα μπορέσει να το απογειώσει, είτε ενισχύοντας τα προτερήματά του, είτε χρησιμοποιώντας το για να δημιουργηθούν εντελώς καινούριες γεύσεις».
Μιλήσαμε με την Αγγελική Γρατσία, στην οικογένεια της οποία ανήκει το οινοποιείο, για όλα εκείνα που κάνουν ξεχωριστή την τέχνη της παραδοσιακής αμπελουργίας
4°
