Οι Όψεις της Σελήνης με τους Εξωκρόνιους Πλανήτες

Μια συνοπτική και περιεκτική παρουσίαση των κυριότερων εκφράσεων των όψεων της Σελήνης με τους Εξωκρόνιους πλανήτες. Μετά τον Ήλιο, η Σελήνη είναι ο σημαντικότερος πλανήτης του ωροσκοπίου μας, καθώς η θέση της κατά ζώδιο και οι όψεις της συμβολίζουν καίρια στοιχεία της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς μας (για την ερμηνεία της Σελήνης σε καθένα από τα δώδεκα ζώδια πάτησε εδώ).

Ο θεμελιώδης συμβολισμός της Σελήνης είναι η ποιότητα της σχέσης με τη μητέρα. Από αυτή την πρώτη σχέση της ζωής μας εκπηγάζει μια σειρά από συμβολισμούς που αφορούν την εσωτερική πραγματικότητα του χαρακτήρα μας όπως τον ψυχικό μας κόσμο, τι συνιστά για μας καταφύγιο, πως εκλαμβάνουμε το συναίσθημα και πως το προσφέρουμε.

Όμως η Σελήνη συμβολίζει και ποιες είναι η συμπεριφορές που μας προκύπτουν οικεία και διαμορφώνουν τις καθημερινές μας συνήθειες. Με άλλα λόγια, η Σελήνη συμβολίζει την ενστικτώδη φύση του καθενός μας που αναζητά τρόπους να κυριαρχήσει πάνω στη νόηση μας και τη συνειδητή ταυτότητα μας, να νιώσει ασφάλεια και σιγουριά, να έρθει σε επαφή με το παρελθόν της και να περπατήσει σε γνώριμα μονοπάτια της ζωής της, να γίνει κυκλοθυμική - μια άμπωτη και μια παλίρροια -, να  αναπολεί και να θυμάται πρόσωπα και καταστάσεις χωρίς να τη νοιάζει πόσο την πονούν όλα αυτά που πέρασε...

Οι όψεις της Σελήνης με τους εξωκρόνιους πλανήτες, ιδιαίτερα οι δυσαρμονικές και η σύνοδος, όταν εμφανίζονται σε ένα γενέθλιο χάρτη, αποτελούν ένδειξη σημαντικών εντάσεων. Κι αυτό γιατί, όταν έχουμε να κάνουμε με εκφράσεις του Ουρανού, του Ποσειδώνα, του Πλούτωνα και του Χείρωνα, γνωρίζουμε πως θα έρθουμε αντιμέτωποι με θέματα που επηρεάζουν κυρίως σε υποσυνείδητο επίπεδο κι έτσι θα είναι δύσκολη η αντιμετώπιση τους.

Συνεπώς το ερώτημα που τίθεται είναι: τι μπορεί να κάνει μία Σελήνη όταν πρέπει να προσαρμόσει την καθημερινή της ρουτίνα και την διαρκώς εναλλασσόμενη διάθεσή της σε έναν πιο τρόπο αντίδρασης που την εκτρέπει από το βασικό της αίτημα της ασφάλειας; Ναι, οι δυσαρμονικές όψεις τις Σελήνης με τους εξωκρόνιους είναι πηγές συναισθηματικών εντάσεων και κρίσεων που έχουν διπλό αποτέλεσμα.

Από τη μια πλευρά όποιος/ α διαθέτει έστω μια από αυτές (που είναι ιδιαίτερα σύνηθες) καλείται κάθε φορά να βρίσκει μια επίπονη συναισθηματική ισορροπία. Από την άλλη πλευρά, η συναισθηματική του/της υπόσταση αποκτά ένταση, βάθος και δύναμη που τον/την καθιστά ικανό ν' ανταπεξέλθει σε τεράστιες δυσκολίες. Ας γνωρίσουμε τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά καθεμιάς από τις όψεις της Σελήνης με τους εξωκρόνιους πλανήτες.

Σελήνη - Ουρανός

Σε μία δυναμική όψη Σελήνης-Ουρανού το άτομο βρίσκεται αντιμέτωπο με δύο πλανήτες διαμετρικά αντίθετους μεταξύ τους. Από τη μία προσπαθεί να δεθεί με τη Σελήνη του και από την άλλη αναζητεί την Ουράνια φύση του. Με άλλα λόγια, καταφεύγει σε κάποιου είδους σύγχυση, σε μία κατάσταση πιο αβέβαιη, εκκεντρική ή/και ασυνήθιστη - στοιχεία που ταυτίζονται με τον Ουρανό.

Σ' αυτές τις περιπτώσεις, η μητέρα βιώνεται ως μία προσωπικότητα αρκετά ασταθής και κλονιζόμενη. Μπορεί να διατηρεί σωματική εγγύτητα με τους γύρω της, αλλά η ψυχολογική της διάσταση είναι πιο απομακρυσμένη, τόσο ώστε να δημιουργεί αβεβαιότητα για τη σταθερότητά της. Κάτι μέσα μας δημιουργεί την αίσθηση ότι είναι ανήσυχη και αεικίνητη, ή ότι είναι ικανή να φύγει από τη μία στιγμή στην άλλη.

Μπορεί να κρατάει το παιδί της αλλά η παρουσία της να μην είναι σταθερή και συμπαγής, καθώς το μυαλό της μπορεί να είναι σε κάτι άλλο, να σκέφτεται πράγματα που θα ήθελε να κάνει ή μέρη που θα προτιμούσε να είναι εκείνη τη στιγμή περισσότερο από το να είναι μαζί με αυτό. Με τέτοιου είδους όψεις στο χάρτη του, το άτομο νιώθει ότι κάθε αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας μπορεί να διαταραχθεί οποιαδήποτε στιγμή και η ζωή του να αλλάξει μέσα σε λίγο διάστημα.

Μία τέτοια σχέση με τη μητέρα (ως ο πρώτος ρόλος μέσα σε δυαδική σχέση εξάρτησης και αγάπης με κάποιον) τείνει να επαναλαμβάνεται και στη μετέπειτα ενήλικη ζωή. Κάθε σχέση κουβαλάει μέσα της την αίσθηση ότι όλα μπορεί να αλλάξουν ή να τελειώσουν απότομα. Δεδομένου ότι το άτομο με τη δύσκολη όψη Σελήνης-Ουρανού δεν έχει βιώσει (και γι' αυτό δεν έχει μάθει) τις πλευρές μία σταθερής και ασφαλούς σχέσης, δεν ξέρει πώς να εκφραστεί, και με την ίδια λογική, μπορεί το ίδιο να ενσαρκώσει το ρόλο του άστατου, που βαριέται εύκολα μέσα στη σχέση.

Εναλλακτικά, μπορεί να εξελιχθεί στο είδος του ανθρώπου που παρουσιάζεται στους άλλους ως εντελώς αυτόνομος, αυτάρκης και ανεξάρτητος, όταν στ' αλήθεια η αυτάρκειά του αυτή μπορεί να λειτουργεί ως άμυνα ή ως πανοπλία που κρύβει ένα φοβισμένο παιδί, ένα παιδί που φοβάται να εμπιστευτεί ή να βασιστεί στην αγάπη των άλλων.

Στο χάρτη ενός άνδρα, μία τέτοια δύσκολη όψη μπορεί να είναι ενδεικτικό μίας ακατανόητης ή ακόμα και παθολογικής έλξης για γυναίκες που είναι ανεξάρτητες ή μη διαθέσιμες, σύμφωνα με την Ουράνια φύση, είτε αν αυτές δέχονται, αναγνωρίζουν ή συνειδητοποιούν ένα τέτοιο χαρακτηριστικό ή όχι.

Στο χάρτη μίας γυναίκας, μία τέτοια όψη αποτελεί ένδειξη μία σύγχυσης σχετικά με το αν θέλουν να αποτελούν μητρική φιγούρα και να ζήσουν μία συμβατική συντροφική ζωή ή αν θέλουν να φλερτάρουν συνεχώς με τα όριά τους και να ζουν ανεξάρτητα. Μία δυσαρμονική όψη Σελήνης-Ουρανού δημιουργεί μία πάλη ανάμεσα στην επιθυμία του ατόμου να επιλέξει έναν σύντροφο που του προσφέρει ασφάλεια και να ζήσει μία ήρεμη ζωή και από την άλλη στην έλξη που νιώθει για ανθρώπους με έντονα τα στοιχεία της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας.

Το δίλημμα «εγγύτητα ή αυτονομία» είναι πολύ έντονο σε μία τέτοια σχέση, καθώς η Σελήνη αναζητά την ζεστασιά και την οικειότητα, ενώ ο Ουρανός ελευθερία και χώρο. Το άτομο με μία τέτοια όψη στο χάρτη πρέπει να εκφράσει και τα δύο άκρα αυτού του δίπολου: αν ταυτίζεται μόνο με την πλευρά της εγγύτητας, τότε αρνείται και καταπιέζει την ανάγκη του για αυτοδυναμία και ατομικότητα.

Σε αυτή την περίπτωση, ο σύντροφός του είναι αυτός που θα αντιπροσωπεύσει την ανάγκη αυτή που καταπιέζεται, και πολύ πιθανόν να αποχωρήσει από τη σχέση σε αναζήτηση μίας πιο συναρπαστικής και πιο ελεύθερης σχέσης. Από την άλλη, εάν ο άλλος είναι αυτός που παρέχει την σταθερότητα, τότε το άτομο εκφράζει την ασταθή πλευρά του Ουρανού. Όπως και να' χει, οι σχέσεις με τέτοια όψη χρειάζονται τόσο την εγγύτητα της Σελήνης όσο και την αυτονομία του Ουρανού, προκειμένου να κρατήσουν, και για το λόγο αυτό το άτομο πρέπει να βρει χώρο και για τα δύο αυτά στοιχεία μέσα στη ζωή του και τις σχέσεις του.

Σελήνη - Ποσειδώνας

Η Σελήνη σε όψη με τον Ποσειδώνα μπορεί να νιώσει την ανθρώπινη μοναξιά περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη επαφή της Σελήνης με εξωκρόνιο πλανήτη. Άλλωστε, η Σελήνη και ο Ποσειδώνας έχουν πολλά κοινά. Και οι δύο κυβερνούν ζώδια του νερού, και συνδέονται με την ανάγκη να ανήκουν κάπου και να προσφέρουν (μητρική) φροντίδα. Ενσυναίσθηση, καλοσύνη, ευαισθησία, και μία έντονα ανεπτυγμένη δημιουργική ικανότητα είναι συνήθως μερικές από τις πτυχές μίας όψης Σελήνης-Ποσειδώνα.

Ενώ, όμως, η Σελήνη αναφέρεται στις προσωπικές ανάγκες του ατόμου και πάντα πίσω από τις προθέσεις της κρύβεται ένα «εγώ», ο Ποσειδώνας θεωρεί εχθρό του το «εγώ». Η ισορροπία ανάμεσα στις προσωπικές ανάγκες της Σελήνης και στις κοινωνικές ανάγκες του Ποσειδώνα θα πρέπει να διασφαλιστεί προκειμένου να μην κατακλυστεί η έκφραση των προσωπικών συναισθημάτων, επιθυμιών και αναγκών.

Οι δυσαρμονικές όψεις Σελήνης - Ποσειδώνα αντανακλούν μία έντονη συμπόνια για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, και συναισθήματα τόσο τρομακτικά, που νιώθει το άτομο ότι δεν μπορεί να τα χειριστεί, όπως για παράδειγμα, η αίσθηση της μοναξιάς, η οποία δεν έχει να κάνει με το αν βρίσκεται ανάμεσα σε κόσμο ή όχι, αλλά συνδέεται περισσότερο με την αίσθηση της απόγνωσης και της απομόνωσης από τον υπόλοιπο υλικό κόσμο.

Το άτομο με αυτή την όψη δεν θέλει απλά να συνδεθεί με τον στενό του κοινωνικό ή οικογενειακό περίγυρο, αλλά με όλους όσους υποφέρουν και χρειάζονται βοήθεια. Όμως η δυσαρμονική όψη έρχεται να δημιουργήσει έναν υπηρέτη των άλλων, ακόρεστο όμως για να «θρέψει» τις δικές του ανάγκες και να προσφέρει τον εαυτό του ως τροφή την ίδια στιγμή.  Με τη δυσαρμονική όψη Σελήνης - Ποσειδώνας, η ανάγκη να νιώθει κανείς απαραίτητος στους άλλους μπορεί να κυριαρχήσει σε όλη του τη ζωή.

Οι παρελθούσες εμπειρίες γίνονται μελλοντικές προσδοκίες: «Έχω θυσιάσει τόσα πολλά για χάρη σου και έχω αφήσει πίσω μου ευκαιρίες που θα με έκαναν να νιώθω πιο ανεξάρτητο. Τώρα δεν μου χρωστάς τίποτα λιγότερο από όλη σου την ψυχή». Αυτό είναι το ασυνείδητο μήνυμα, της όψης Σελήνης-Ποσειδώνα. Αισθήματα μνησικακίας όταν ο άλλος επιλέγει να ασχοληθεί με το «εγώ» και όχι με το «εμείς» του ατόμου με δυσαρμονική όψη Σελήνης-Ποσειδώνα, δεν είναι σπάνια περίπτωση.

Η μητέρα σε μία δυσαρμονική όψη Σελήνης - Ποσειδώνα αντιμετωπίζει δυσκολία στο να χειριστεί τα όριά της. Η προσωπικότητά της δεν την βοηθάει σε κάθε τέτοια προσπάθεια, καθώς προσπαθεί να συγχωνευτεί με τους γύρω της σε συναισθηματικό επίπεδο, μέσω της συμπόνιας και της δημιουργικότητας της. Αντιπροσωπεύει ένα άτομο το οποίο δεν μπορεί να αντέξει τη μοναξιά και τον αποχωρισμό, και για τα λόγο αυτό έχει επιτρέψει στον εαυτό του να γίνετε θύμα των καταστάσεων προκειμένου να μη χρειαστεί να έρθει αντιμέτωπο με το φόβο για την δημιουργία μίας πιο ανεξάρτητης οντότητας.

Αναζητώντας τη λύτρωση στο πρόσωπο ενός συντρόφου ή ενός παιδιού, το άτομο αυτό γίνεται ένα με τις έννοιες «θυσία», «πόνος» και «αδυναμία». Είναι επομένως αναπόφευκτο να γεμίσει με ενοχές το παιδί ή τον σύντροφο που θα αποτολμήσει να προσανατολιστεί προς τη δική του αυτοέκφραση ή που θα θελήσει να σπάσει αυτά τα δεσμά της ενότητας μεταξύ τους.

Εξάρτηση και ασφυκτική πίεση εναλλάσσονται μέσα σε έναν τέτοιο δεσμό, αλλά και τύψεις, όταν επιχειρήσει ο άλλος να ξεπεράσει τα όρια μιας τέτοιας σχέσης και να εξερευνήσει και τον υπόλοιπο κόσμο. Θα πρέπει λοιπόν να θυσιάσει και ο άλλος τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες για αυτή τη σχέση, κι έτσι γεννιέται ένα μοτίβο όπου το άτομο προσαρμόζεται σε αυτό που θέλει ο άλλος προκειμένου να κερδίσει την αγάπη του. Χάνει τον εαυτό του για να βρει την αγάπη, αλλά με μία δυσαρμονική όψη δεν μπορεί να συγχωρήσει τον άλλο γι' αυτή τη θυσία του, και γεμίζει σιγά σιγά τις συναισθηματικές του αποθήκες με θυμό και μίσος.

Σελήνη - Πλούτωνας

Η λέξη που φαίνεται να ταυτίζεται περισσότερο με τον Πλούτωνα είναι η λέξη «πάθος»: από το παθιασμένο μίσος μέχρι την παθιασμένη αγάπη, από το πάθος για τον έρωτα και το πάθος για τη ζωή μέχρι το πάθος για αλλαγή και μεταμόρφωση. Δεν είναι τυχαίο όμως ότι η ρίζα αυτής της λέξης σημαίνει «παθαίνω, υποφέρω».

Με δυσαρμονικές όψεις Σελήνης-Πλούτωνα, το άτομο βλέπει στο πρόσωπο της μητέρας της πιο σκοτεινές και μυστικές πλευρές της, αλλά και τα συναισθήματα οργής, θυμού ή ροπής προς καταστροφή που μπορεί να τρέφει. Έτσι, αισθάνεται ότι απειλείται από αυτή, και βλέπει στο πρόσωπό της τόσο την μητέρα που αγαπάει όσο και το πρόσωπο που θα μπορούσε να τον καταστρέψει ή να τον εγκαταλείψει.

Στη μετέπειτα πορεία της ζωής του, και ιδιαίτερα μέσα στις σχέσεις του, το άτομο με Σελήνη-Πλούτωνα φαίνεται ότι ασυνείδητα δημιουργεί σχέσεις που επαναλαμβάνουν αυτό το μοτίβο, επειδή αυτό είναι ήδη οικείο από τη σχέση με τη μητέρα, ως ο πρώτος ρόλος στη ζωή του για το τι σημαίνει αγάπη και οικειότητα. Έτσι, μπορεί να έλκει συντρόφους με έντονα καταστροφικές τάσεις, ή απλά η αγάπη γι' αυτόν να σημαίνει προβλήματα.

Συνειδητά ή ασυνείδητα, η αγάπη σημαίνει τυφώνας, και δεν μπορεί να χαλαρώσει ή να αφεθεί σε μία σχέση, όταν μέσα του ξέρει ότι θα έρθει κάποια στιγμή η ώρα της εγκατάλειψης ή της προδοσίας. Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα μπορεί το άτομο να γίνει εξαιρετικά δύσπιστο και χειριστικό προς τις σχέσεις του, προκειμένου να αποτρέψει οποιαδήποτε πιθανότητα οι χειρότεροι φόβοι του να γίνουν πραγματικότητα.

Ακόμα, κι αν το άτομο με δυσαρμονική όψη Σελήνης-Πλούτωνα δεν εκφράζει με έντονο τρόπο τα συναισθήματά του και τα πάθη του, παρά είναι κλειστό και ψυχρό, μπορούμε να πούμε ότι αυτός είναι ο τρόπος ο οποίος έχει επιλέξει να προστατεύσει τον εαυτό του, αλλά σίγουρα υπάρχει ένα ηφαίστειο από κάτω που συσσωρεύει όλη αυτή την ένταση και την ενέργεια.

Μερικές φορές, το αντίθετο είναι επίσης αλήθεια. Το άτομο φοβάται ότι θα καταστρέψει αυτούς που αγαπά. Έτσι, μίσος και αγάπη ταυτίζονται αλλά και συγχέονται μέσα στις στενές σχέσεις, και οι άνθρωποι με δυσαρμονικές όψεις Σελήνης-Πλούτωνα βιώνουν μία έντονη αμφιθυμία. Όσο πιο πολύ δένεται με τον Άλλο, τόσο πιο πολύ εξαρτά την ευτυχία του και την ολοκλήρωσή του σε αυτόν. Την ίδια στιγμή όμως τον μισεί που έχει τόσο έλεγχο πάνω του.

Οι άνθρωποι με όψεις Σελήνης-Πλούτωνα είναι αρκετά δυναμικοί, και φαίνεται ότι βρίσκονται μέσα στα νερά τους όταν οι σχέσεις τους είναι γεμάτες δράμα, ένταση και ίντριγκα, ακόμα κι αν αυτοί αρνούνται κάτι τέτοιο. Αυτό που προσδοκούν να συναντήσουν στον Άλλο είναι ένας άνθρωπος περίπλοκος, παθιασμένος, ο οποίος στα σίγουρα τους υπόσχεται μία μπερδεμένη σχέση.

Δεν έλκονται από ανθρώπους που προμηνύονται πολύ ασφαλείς, πολύ εύκολοι ή πολύ μη-περίπλοκοι, ή ακόμα κι αν το κάνουν δεν είναι κάτι που θα κρατήσει για πάντα ή θα αναζητήσουν την ένταση και το πάθος σε άλλες σχέσεις, προκειμένου να ικανοποιήσουν την Πλουτώνια πλευρά του εσωτερικού τους κόσμου. Ασυνείδητα, εξισώνουν την οικειότητα και την εγγύτητα με την μεταμόρφωση και τον ψυχολογικό θάνατο, αφού οι σχέσεις τους θεωρούνται το πεδίο όπου μπορούν να γκρεμίσουν και να ξαναχτίσουν το οικοδόμημα της ψυχής τους.

Σελήνη - Χείρωνας

Όταν ο Χείρωνας συναντιέται με τη Σελήνη τότε γεννιέται έντονη η ανάγκη στο άτομο να έρχεται σε επαφή περισσότερο με το συναισθηματικό κόσμο των άλλων, παρά με το δικό του. Ενστικτωδώς γνωρίζει πώς να παρέχει στους άλλους αυτά που χρειάζονται για να νιώθουν εκείνοι άνετα και να τους τρέφει συναισθηματικά. Ο Χείρωνας έχει στα χέρια του τόσο το δηλητήριο όσο και το αντίδοτο γι' αυτό, δηλαδή φέρει πάντοτε πάνω του και την πληγή και τη θεραπεία της.

Όταν η όψη όμως μεταξύ Χείρωνα και Σελήνης είναι δυσαρμονική, τότε η ψυχή γεμίζει με φθόνο και μίσος, όταν σταματήσει για λίγο και αναρωτηθεί ποιος φροντίζει για τις δικές του συναισθηματικές ανάγκες. Η πίεση αυτή μπορεί να το μετατρέψει σε έναν/μία χειριστικό σύζυγο ή γονέα, που μπορεί να προσπαθεί με κάθε μέσο για να λάβει την προσοχή την οποία δεν μπορεί να ζητήσει ευθέως.

Έτσι αναζητά ανθρώπους που χρειάζονται -μητρική σχεδόν- φροντίδα, για να τους παρέχει τη στοργή που αυτοί επιθυμούν, χωρίς να το ζητήσουν, με την ελπίδα ότι και αυτοί θα του επιστρέψουν αγάπη και ικανοποίηση των συναισθηματικών τους αναγκών, χωρίς να χρειαστεί να το απαιτήσουν. Ξέρει πολύ καλά τι χρειάζονται οι άλλοι, όμως η απογοήτευση έρχεται όταν ανακαλύπτει ότι οι άλλοι μπορούν να τα καταφέρουν και χωρίς αυτόν.

Η πληγή, που συμβολίζεται από το Χείρωνα, αφορά την ψυχή και τις συναισθηματικές αντιδράσεις του ατόμου, το οποίο νιώθει απόρριψη ή ματαίωση σε κάποιο επίπεδο, σε κάποια στιγμή, μέσα στις στενές του συναισθηματικές σχέσεις. Ο φόβος της απόρριψης το καθιστά αμυντικό απέναντι στα δικά του συναισθηματικά όρια και τις εκδηλώσεις των «θέλω» του, καθώς προσπαθεί να κρύψει τον πόνο, το θυμό ή τη στέρηση από τους άλλους.

Έτσι, μετατρέπει τον εαυτό του σε μητέρα-τροφό για τους γύρω του, σε μία προσπάθεια να αναπληρώσει την κακή μητέρα που αποτελεί για τον εαυτό του. Η σχέση του με τη μητέρα ήταν μία σχέση με αντεστραμμένους τους ρόλους, όπου η μητέρα ήταν αυτή που χρειαζόταν το μητρικό χάδι, και όχι το παιδί.

Οι λόγοι πολλοί: είχε πολλά παιδιά να αναθρέψει, ήταν άρρωστη, είχε συναισθηματικά ή ψυχολογικά θέματα να αντιμετωπίσει. Όπως και να είχε, όμως, η ικανοποίηση και η πληρότητα που λαμβάνει ένα παιδί από τη μητέρα του, δέχεται ένα πλήγμα, με το οποίο το άτομο καλείται να ζήσει για την υπόλοιπη ζωή του, προσπαθώντας να βοηθήσει τον εαυτό του μέσα από την φροντίδα προς τους άλλους.

Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις όπου άτομα με δυσαρμονικές όψεις Χείρωνα - Σελήνη όχι μόνο είναι «τυφλά» απέναντι στα δικά τους συναισθήματα, αλλά σαμποτάρουν τον εαυτό τους σε κάθε προσπάθεια συναισθηματικής εκδήλωσης. Έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση, ως αποτέλεσμα του φαύλου κύκλου που γεννάει ένα συναίσθημα και αμέσως το πνίγει γιατί δεν μπορεί να το χειριστεί.

Αντίθετα, ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να στηρίζουν συναισθηματικά άλλους, μπορεί μέσα από μία δυσαρμονική όψη να γίνει συναισθηματικός χειρισμός ή ψυχολογικός πόλεμος, κατηγορώντας τους άλλους ότι είναι ανέκφραστοι και ψυχροί και τυραννώντας τις σχέσεις τους με συναισθηματικά ξεσπάσματα.

Διατροφικές διαταραχές είναι το αμέσως επόμενο βήμα μίας τέτοιας συναισθηματικής άμπωτης και παλίρροιας. Η τροφή ως υποκατάστατο της μητέρας και της φροντίδας με την οποία αυτή ταυτίστηκε στα παιδικά χρόνια υπόκειται και αυτή σε έναν τραυματικό τρόπο αντιμετώπισης, που σχετίζεται με τον έλεγχο που προσπαθούν να επιβάλλουν στο συναίσθημα των άλλων, και κατ' επέκταση στο δικό τους.