Leonardo di Caprio

Το άρθρο εκδόθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 2008 του περιοδικού Jupiter

Από την υστερία του Τιτανικού που τον έκανε τόσο διάσημο όσο η Coca Cola, τα McDonalds και η Μαντόνα δημιουργώντας τη Leo-Mania, στις οικολογικές ανησυχίες και την 11η Ωρα, ο Λεονάρντο ντι Κάπριο είναι ένας παγκόσμιος πολίτης-σταρ. Ένας Σκορπιός σταρ.

Με Ήλιο, Αφροδίτη και Άρη στον Σκορπιό και ωροσκόπο, Σελήνη, Ερμή, Ουρανό και Πλούτωνα στον Ζυγό και Πλούτωνα στον ωροσκόπο, ο Λεονάρντο ντι Κάπριο είναι ένα πυρηνικό εργοστάσιο σε χολιγουντιανή συσκευασία. Μια σιδερογροθιά σε βελούδινο γάντι. Ένα ηφαίστειο σεξαπίλ και δύναμης στη μία πλευρά της τραμπάλας, που στο άλλο άκρο της έχει ένα νεαρό άντρα με την επιγραφή «fragile».Ο Μπόιλ, σκηνοθέτης του στην Παραλία, σχολιάζει για το σεξαπίλ του: «Εχει μια θηλυκή πλευρά στην οποία έχουν πρόσβαση όλοι οι μεγάλοι ηθοποιοί. Είναι αυτή η πλευρά που τρελαίνει τις γυναίκες».

Ο Λεονάρντο και ο Πατέρας

Η πιο στενή σύνοδος Ήλιου, που συμβολίζει τον Πατέρα, είναι με την Αφροδίτη (τέχνη, αισθητική, σχέσεις) και σημαίνει έντονη επιθυμία για αγάπη, σημασία στη δημοτικότητα, έναν τρυφερό πατέρα, την ανάγκη για ισορροπία. «Ο πατέρας μου ήταν μια φιγούρα σαν τον Βούδα. Κάποια μέρα θέλω να γίνω σαν κι αυτόν. Ήταν μέρος ενός αντεργκράουντ κύκλου με βιβλία κόμικς. Αυτός ήταν ο κόσμος που μεγάλωσα». Ο πατέρας του είναι ένας εξευγενισμένος καλλιτέχνης που δεν συγκρούεται και αποφεύγει την πατρότητα γιατί του υπενθυμίζει ότι υπάρχουν όρια και ευθύνες.

Στα πρώτα χρόνια της γέννησής του ο πατέρας του Λεονάρντο, Τζορτζ ντι Κάπριο, συνάντησε τον πιο διάσημο αντεργκράουντ καρτουνίστα, τον Κραμπ, και τον κάλεσε να μείνει στο σπίτι του. Αυτός ήρθε μαζί με όλο το γκρουπ του. Κατόπιν ο Κραμπ τον προσκάλεσε στο Χόλιγουντ για δουλειά... Εκεί, στο σπίτι του Κραμπ, μπαινόβγαιναν όλοι οι αντεργκράουντ καρτουνίστες και ο πατέρας τού Ντι Κάπριο ανέλαβε τη διανομή των βιβλίων τους...

Ο Λεονάρντο κοιμόταν πάνω σε σελίδες από αντεργκράουντ κόμικς. Τα παιδιά με αυτήν τη σύνοδο συχνά αισθάνονται ότι είναι το μικρό αγόρι ή κορίτσι του μπαμπά. Ο διάσημος μπίτνικ ποιητής Άλεν Γκίνσμπεργκ έλεγε στον πατέρα του: «Πρέπει να είναι πολύ παράξενο να έχεις ένα τόσο όμορφο παιδί».

Στο γενέθλιο χάρτη του, υπάρχει και η σύνοδος Ήλιου - Άρη με μεγάλη όμως ανοχή, που δημιουργεί έντονες προσωπικότητες με δυναμικό χαρακτήρα δείχνοντας ένα μαχητή πατέρα με έντονη σεξουαλικότητα, όταν ο πατέρας του Τζορτζ πήγε στο City College ανακάλυψε, όπως ο ίδιος αναφέρει, έναν τόπο «... ναρκωτικών, κομμουνισμού και σεξ... Περνούσαμε υπέροχα τότε» και τη σημασία που δείχνει στο θάρρος «Οι γονείς μου ήξεραν ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός από πολύ μικρός. Με πήγαιναν σε οντισιόν, με βοηθούσαν να μάθω τους ρόλους, από τότε που ήμουν 13 χρονών.

Θυμάμαι κάτι που μου είπε ο μπαμπάς μου όταν με απέρριψε ένας ατζέντης: «Κάποια μέρα, Λίο, τίποτε από όλα αυτά δεν θα έχει σημασία, γιατί θα γίνεις καλύτερος από όλους αυτούς τους τύπους. Θα τα καταφέρεις». Όσο για τον Ήλιο σε τρίγωνο με τον Κρόνο με μηδενική σχεδόν ανοχή, ακόμα και στις καλύτερες περιπτώσεις δείχνει πως το παιδί απορροφά έναν πατέρα που είναι ανίσχυρος, υποβαθμισμένος και που εξαιτίας της ανασφάλειας που του δημιουργεί αυτό, το πιέζει να μεγαλώσει γρήγορα ώστε να αναλάβει την ευθύνη της ζωής του (το διαζύγιο των γονιών του βγήκε όταν ο Λεονάρντο ήταν ενός έτους). Ταυτόχρονα γίνεται fame freak - η ανάγκη για αναγνώριση είναι έντονη (οι οντισιόν ξεκίνησαν πριν καν μπει στην εφηβεία).

Ο Λεονάρντο και η Μητέρα

Η Σελήνη (Μητέρα) του Ντι Κάπριο βρίσκεται σε τετράγωνο με τον Κρόνο δείχνοντας μια γυναίκα που πιθανόν δεν αισθάνεται άνετα με το ρόλο της Μητέρας, με πολύ έντονη αίσθηση του καθήκοντος, που τα μηνύματα που περνάει στο παιδί της είναι να μη μεγαλώσει γρήγορα, να μην κάνει ει δυνατόν γρήγορα οικογένεια, να μη φύγει μακριά από το σπίτι ώστε να εξαρτάται διαρκώς από αυτήν, που λαχταράει έντονη αγάπη την οποία συνήθως δε βρίσκει και που μεγαλώνει ένα παιδί έτσι ώστε να είναι συναισθηματικά αυτάρκες από πολύ μικρό και με μεγάλη απροθυμία να δείξει τα συναισθήματά του. («Η μητέρα μου γεννήθηκε στη Γερμανία όταν ξέσπασε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και ήρθε στην Αμερική αμέσως μετά το τέλος του. Είχε μια ταραγμένη ζωή.

Πήγε στο City College της Νέας Υόρκης. Εκεί συνάντησε τον πατέρα μου. Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν ενός έτους. Έβλεπα τους γονείς μου συνέχεια, αλλά έμενα με τη μητέρα μου. Η μητέρα μου σήμαινε τα πάντα για μένα. Μου έδωσε σταθερότητα και ειλικρίνεια».) Το γεγονός ότι ο Λεονάρντο έμεινε δυσανάλογα πολύ για Αμερικανό με τη μητέρα του, μέχρι τα 25 του, ακόμη και μετά την επιτυχία του Τιτανικού, δείχνει απροθυμία για οποιουδήποτε είδους δέσμευση.

Ενδεικτικά, η σχέση του με το σουπερμόντελ Ζιζέλ μεταξύ 2001-2005 ήταν μια σειρά από ρήξεις και επανασυνδέσεις, ενώ η σχέση με ένα άλλο μοντέλο, την Ισραηλινή Μπαρ Ριφαέλι, από το 2005 δεν φαίνεται να επισημοποιείται με κανέναν τρόπο ακολουθώντας και με αυτήν το μοτίβο μαζί, χώρια, μαζί, χώρια.

Κι ενώ ο Κρόνος στη Σελήνη τον κάνει διστακτικό στη δέσμευση, η σύνοδος Σελήνης-Πλούτωνα δείχνει ότι χρειάζεται συναίσθημα μέχρι το μεδούλι για να λειτουργήσει στις σχέσεις. Αυτός ο συνδυασμός, που χρειάζεται ένταση στις σχέσεις για να αισθάνεται ολοκλήρωση, δείχνει θαμμένα αισθήματα που δεν είναι ανακοινώσιμα, αφού περιέχουν ένα σκοτεινό, ασυνείδητο τραύμα που μάλιστα περνάει από γενιά σε γενιά σαν σκυτάλη μέχρι που κάποιος να το συνειδητοποιήσει και να το μετουσιώσει σε κάτι άλλο λιγότερο επώδυνο. Ταυτόχρονα δείχνει εμμονή και ταύτιση με τη μητέρα και τα τραύματα που αυτή φέρει.

Το σίγουρο είναι ότι η συναισθηματική ζωή σπάνια είναι ήρεμη για πολύ και η κρίση στις σχέσεις -οικογενειακές ή ερωτικές - είναι η μοναδική διέξοδος προς την ίαση. Σε ό,τι αγγίζει ο Πλούτωνας υπάρχει σκοτάδι και, με τη Σελήνη στην εικόνα, οι συνθήκες μέσα στις οποίες μεγάλωσε ο Λεονάρντο ήταν πολύ σκοτεινές. Πολλές φορές, γονεϊκή φιγούρα μπορεί να αποτελεί και μια γιαγιά.

(«Η μητέρα μου με πήγε στη Γερμανία μόλις μεγάλωσα και έζησα για λίγο με τους παππούδες - σαν ταξίδι στις ρίζες. Μετά ταξιδέψαμε σε όλον τον κόσμο. Με έκανε το συγκροτημένο άτομο που είμαι. Ζούσαμε σε μια κακόφημη γειτονιά και κάθε μέρα οδηγούσε επί μία ώρα για να με πάει σε ένα σχολείο στο οποίο το λεωφορείο δεν πήγαινε. Ήταν ένα πολύ καλό σχολείο, παράρτημα του UCLA»).

Η μητέρα και η γιαγιά του Λεονάρντο, που πέθανε τον περασμένο Αύγουστο σε ηλικία 92 ετών, εμφανίστηκαν στην ταινία Η Παραλία. Σε αυτήν την όψη της Σελήνης με τον Πλούτωνα μπορεί να ανιχνευθεί η γοητεία που ασκεί στον Ντι Κάπριο η αντεργκράουντ, σκοτεινή, αλλόκοτη τέχνη.(«Μπορεί να ακουστεί αντιφατικό για κάποιον που έπαιξε στον Τιτανικό, αλλά τα πράγματα που με γοητεύουν απέχουν πολύ από το συνηθισμένο και από αυτό που θεωρείται φυσιολογικό ή κανονικό.

Μου δίνουν άλλη προοπτική στα πράγματα, άλλη εκδοχή της πραγματικότητας. Είμαι συλλέκτης αντεργκράουντ καλλιτεχνών. Αλλόκοτη τέχνη, όπως ο πίνακας με ένα κοριτσάκι που προσεύχεται στην αγία Μπάρμπι, ή κάποιοι πίνακες που συνδυάζουν τον Ντικ Τρέισι με το στιλ του Νταλί»).

Ουρανός calling

1992: Ο 17χρονος νεαρός ήταν ανάμεσα σε άλλους έφηβους που επελέγησαν για να διαβάσουν μαζί με τον Ντε Νίρο για να πάρουν ένα ρόλο στην αδιάφορη ταινία This Boy's Life. O κολλητός του αργότερα Τόμπι Μαγκουάιρ, που επίσης συμμετείχε στην οντισιόν, θυμάται ότι ο Λίο δεν είχε καμία ελπίδα να πάρει το ρόλο. «Έκανε καράτε στον αέρα στην είσοδο... Δεν ήταν καθόλου σοβαρός». Και συνεχίζει ο Μαγκουάιρ: «Κάποια στιγμή μου λέει: "Ντε Νίρο; Δεν είναι αυτός που έπαιζε στο Ακρωτήρι του Φόβου; ". «Ρε φίλε, με δουλεύεις;» του απάντησα».

«Θυμάμαι ότι ο Μάικλ (ο σκηνοθέτης Κέιτον- Τζόουνς) με συμπάθησε.» θυμάται ο Ντι Κάπριο. «Μετά έπρεπε να συναντήσω τον Ντε Νίρο για να διαβάσω μια σκηνή μαζί του. Για να του κάνω εντύπωση άρχισα να φωνάζω τις ατάκες μου στα μούτρα του... Ήμουν κωλόπαιδο από πολλές απόψεις. Με υπερβολική αυτοπεποίθηση».

Μια μέρα, ενώ ο Ρόμπερτ ντε Νίρο και η Έλεν Μπάρκιν γύριζαν μαζί μια σκηνή, ο Ντι Κάπριο έκανε ανοησίες αποσπώντας τους την προσοχή. Η Μπάρκιν άρχισε να του κάνει κήρυγμα: μην κάνεις αυτό, μην κάνεις το άλλο, κοίτα εμάς, έχεις πολλά να μάθεις από εμάς τους δύο.

«Σαν κι εσάς τους δύο;» πέταξε το γάντι ο Ντι Κάπριο. «Για να δούμε ποιοι είστε εσείς οι δύο. Από τη μια έχουμε κάποιον που έπαιξε στο Οργισμένο Είδωλο και από την άλλη κάποια που έπαιξε στην Ονειρεμένη Γυναίκα (Switch). Κι εσύ είσαι αυτή που μου τη λες». «Σκάσε», του φώναξε ο σκηνοθέτης, «ποιος νομίζεις ότι είσαι;».

Φυσικά, ο Ντι Κάπριο έχει Ερμή σε σύνοδο ακριβείας με τον Ουρανό, δηλαδή επαναστατική σκέψη, αυθεντικές ιδέες, λατρεία στην αλήθεια, άμεσες και ξαφνικές εκρήξεις, καμία ανοχή στις επιδείξεις εξουσίας, ευστροφία, εκκεντρικές αντιδράσεις.

Και ενδιαφέρον για τα κοινωνικά προβλήματα. Ελάχιστοι σταρ μοιράζονται τις οικολογικές ανησυχίες τους για τα ζώα και το περιβάλλον. Με την ταινία του The 11th Hour, της οποίας έκανε την παραγωγή, συνέγραψε το σενάριο και κάνει την αφήγηση, μέσα από υπέροχες εικόνες και εξαιρετικούς ειδικούς μιλάει για την περιβαλλοντολογική κρίση προτείνοντας λύσεις. Ο Ντι Κάπριο από τις αρχές της δεκαετίας ήδη έδειξε έντονο ενδιαφέρον για την οικολογία και στρατεύθηκε ως κύριος ομιλητής της Earth Day 2000.

Σε τρίγωνο του Ερμή με το μεσουράνημα αναζητάει τη δημόσια αναγνώριση για τις επικοινωνιακές του ικανότητες και με μεγάλη ανοχή σε σύνοδο δείχνει ένα μανιώδη καπνιστή ή κάποιον που του είναι αδύνατο να μην τρώει τα νύχια του - βλέποντάς τον στο Ματωμένο Διαμάντι να καπνίζει τόσο πολύ, αισθάνεσαι την ανάγκη να του φωνάξεις «σταμάτα, πια!».

Βεβαίως η δράση μιλάει καλύτερα από τα λόγια και η όψη Αρη-Ερμή κάνει πειστικούς τους δημόσιους ομιλητές και έντονους υπερασπιστές μιας ιδέας. Ό Αρης σε τρίγωνο με τον Δία εντείνει τη μάχη για τις ιδέες και δίνει το σταυροφόρο μιας ιδέας του οποίου ο ενθουσιασμός μπορεί να τον κάνει αδιάλλακτο.

Δημόσια εικόνα

Ο κριτικός του Time Richard Corliss, γράφοντας για την Παραλία, είπε: «Να θυμάστε πάντα ότι ο Τιτανικός, η μεγαλύτερη επιτυχία όλων των εποχών, που τον έκανε βασιλιά στον κόσμο του κινηματογράφου, είναι μια τυχαιότητα, μια παρέκκλιση.» Στήριξε την καριέρα του παίζοντας όχι έναν άμεμπτο ήρωα σε ένα δακρύβρεχτο σκουπίδι της τέχνης, αλλά τονίζοντας τις αντιφατικές πλευρές και τις γκρίζες ζώνες εφήβων σε off-Broadway ταινίες.

Στο Time, που τον έκανε εξώφυλλο, ο Nτι Κάπριο υπερασπιζόταν το περιθωριακό του προφίλ και μιλούσε για το φαινόμενο του Τιτανικού λέγοντας: «Ποτέ δεν θα είμαι τόσο δημοφιλής ξανά και δεν το περιμένω. Δεν θα προσπαθήσω καν να το κάνω». Ήταν ο αγαπημένος των κριτικών πριν γίνει καρδιοκατακτητής. Η καλοζυγισμένη ερμηνεία που επέδειξε στον Τιτανικό είναι ένα από το ταλέντα του, αλλά όχι το πιο αξιοσημείωτο». Με τον Πλούτωνα να τετραγωνίζει το Μεσουράνημα (δημόσια εικόνα, πώς θα θέλουμε να μας βλέπουν οι άλλοι, στάτους) είναι σίγουρο ότι η εικόνα που βγάζει προς τα έξω είναι πλουτώνια.

Οι ήρωες που ενσαρκώνει βρίσκονται μεταξύ ζωής και θανάτου, παλεύουν με το σκοτάδι, μεταμορφώνονται, ζουν στη σκοτεινή πλευρά της ζωής, στην κόψη, μεταξύ παράνοιας και επιβίωσης: Ο Ρεμπό που ερμηνεύει καίγεται από έμπνευση και πεθαίνει από μόλυνση. Ο Κιντ στο Quick and the Dead σκοτώνεται από τον πατέρα του.

Στα Basketball Diares σχεδόν πεθαίνει από ηρωίνη, το μόνο αμάρτημα που έκανε στο Ρωμαίος και Ιουλιέτα είναι να βρίσκεται στο λάθος μέρος με το κορίτσι που αγαπάει. Ποιος άλλος νεαρός έπαιξε ποτέ τόσους ήρωες που στο τέλος πεθαίνουν; Ο ταλαντούχος κύριος Pίπλεϊ μετά τον Τιτανικό θα ήταν μια ταιριαστή επιλογή. Τον απέρριψε για την αποτυχημένη Παραλία. Θα μπορούσε να παίζει μίνι Εξολοθρευτές, σε ταινίες τύπου Top Gun ή σε νεανικές κωμωδίες. Το απέφυγε.

Έπαιξε τον εκκεντρικό παρανοϊκό Χάουαρντ Χιουζ, τον τυχωδιώκτη στο Ματωμένο Διαμάντι που τελικά σκοτώνεται, τον κατάσκοπο της CIA στο Body of Lies του Ρίντλεϊ Σκοτ και αργότερα στο Shutter Island του Σκορσέζε, όπου υποδύεται ένα σερίφη που αναζητάει μια γυναίκα δολοφόνο που δραπέτευσε από τη νήσο Σάτερ. Πόσο πιο πλουτώνιος να γίνει!

Κάποιος με αυτήν την όψη πιέζεται να αντιμετωπίσει τις σκοτεινές πλευρές της ζωής, να διακινδυνεύσει (ο Λεονάρντο βγαίνοντας παλιότερα με τους κολλητούς του έπαιζε με τη ζωή του - στα γυρίσματα του Ιron Man έτρεχε σε ράλι με 4x4, στο οποίο ένας φίλος του έσπασε την κνήμη του, έκανε ελεύθερες πτώσεις και του άρεσε το μπάντζι τζάμπινγκ), δείχνει μια δυναμική μητέρα που του πέρασε υποδόρια την ανάγκη να επιβιώσει με κάθε μέσο, να νικήσει, να επιβληθεί, να εξουσιάσει, να τα καταφέρει. Ο Ντι Κάπριο κάνει τέχνη το έρεβος της ανθρώπινης ψυχής και μέσα από τις ταινίες αποκτάει την εξουσία ώστε κανείς να μην απειλήσει την επιβίωσή του.