Champions League: θα κρίνει και αυτόν τον τελικό ένας «ξενέρωτος»;
Με αφορμή τον τελικό του Champions League, εξετάζουμε πόσο καθοριστικός μπορεί να γίνει ένας τερματοφύλακας για την ομάδα του σε τόσο μεγάλα παιχνίδια.
Champions League: Λίγο πριν τον τελικό ανάμεσα σε Λίβερπουλ και Ρεάλ Μαδρίτης, κάνουμε μια αναδρομή στους τελικούς που κρίθηκαν από κάποιον τερματοφύλακα
Γράφει ο Μάνος Καβακλής*
Ο μεγάλος Εντουάρντο Γκαλεάνο είχε πει: «Ο τερματοφύλακας δεν σκοράρει. Είναι εκεί για να εμποδίσει τους άλλους να το κάνουν. Το γκολ είναι η γιορτή του ποδοσφαίρου. Ο σκόρερ προκαλεί χαρά και ο τερματοφύλακας, ο ξενέρωτος, του τη χαλάει».
Το Σάββατο 28/5 κονταροχτυπιούνται δύο τιτάνες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου για την κατάκτηση του τροπαίου της μεγαλύτερης διασυλλογικής διοργάνωσης. Δύο ομάδες με βαριά ιστορία στα χρονικά του θεσμού (τόσο με την παλιά ονομασία «Κύπελλο Πρωταθλητριών» τόσο και με τη νέα «Champions League»). Λίβερπουλ και Ρεάλ Μαδρίτης θέλουν να προσθέσουν στη συλλογή τους τον 7ο ή τον 14ο τίτλο αντίστοιχα. Τα φώτα στρέφονται, όπως είναι φυσικό, στους παίκτες. Συνήθως σε έναν σκόρερ που με ένα γκολ του μπορεί να κρίνει τον τελικό. Πρωταγωνιστής όμως, όπως μάλιστα μας έχει δείξει η ιστορία του ποδοσφαίρου, μπορεί να είναι ένας τερματοφύλακας που με μια μεγάλη του απόκρουση μπορεί να κρίνει την τύχη ενός τελικού. Πόσο μάλλον όταν αυτός μπορεί να κριθεί στα πέναλτι, όπου - όπως και να το κάνουμε - οι τερματοφύλακες έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ήρωες.
Ήταν 7 Μαΐου 1986, όταν η Στεάουα Βουκουρεστίου κατακτούσε για πρώτη φορά στην ιστορία της το Κύπελλο Πρωταθλητριών κόντρα στη Μπαρτσελόνα στη Σεβίλλη. Το παιχνίδι έληξε ισόπαλο και οι δύο αντίπαλοι οδηγήθηκαν στα πέναλτι, όπου ο μεγάλος Χέλμουτ Ντουκαντάμ απέκρουσε ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά τέσσερα πέναλτι των παικτών της Μπαρτσελόνα χαρίζοντας τον τίτλο στους Ρουμάνους. Μετά την ονομασία του κυπέλλου πρωταθλητριών σε Champions League, ο πρώτος τελικός που κρίθηκε από τερματοφύλακα ήταν το 2001, καθώς οδηγήθηκε και αυτός στη διαδικασία των πέναλτι. Αντίπαλοι δύο σπουδαίες ομάδες. Η πανίσχυρη και συνηθισμένα πρωταγωνίστρια Μπάγερν Μονάχου και η μεγάλη Βαλένθια του Έκτορ Ραούλ Κούπερ. Εκεί ο Όλιβερ Καν απέκρουσε τρία πέναλτι και έγινε ο απόλυτος ήρωας. Ωστόσο, χρόνια αργότερα ο ίδιος παραδέχτηκε ότι δεν ήταν και ο καλύτερος στην αντιμετώπιση εκτελέσεων πέναλτι. Κάτι τέτοιο βάζει και τον παράγοντα τύχη στο παιχνίδι, πέρα από την ικανότητα του καθενός.
Ο τελικός της σεζόν 2002-03 ήταν ένας ιταλικός εμφύλιος ανάμεσα σε Μίλαν και Γιουβέντους. Εκεί ο Ντίντα με δύο αποκρούσεις πέναλτι χαρίζει το κύπελλο στη Μίλαν. Μάλιστα στη συγκεκριμένη διαδικασία είδαμε τον Ντίντα να βγαίνει αρκετά από τη γραμμή του για να αποκρούσει το πέναλτι, κάτι που σήμερα με τους νέους κανονισμούς θα ήταν άκυρο και ο διαιτητής θα σφύριζε επανάληψη. Το ίδιο συνέβη και στην απόκρουση του Μπουφόν για τη Γιουβέντους. Γενικότερα, μέχρι και πολύ πρόσφατα που ορίζεται ρητά - και μπορεί πλέον να διαπιστωθεί μέσω του Video Assistant Referee (VAR) - ότι ο τερματοφύλακας πρέπει τη στιγμή της εκτέλεσης να πατάει έστω και με το ένα πόδι του τη γραμμή, οι διαιτητές τις περισσότερες φορές έκαναν τα στραβά μάτια στις παραβάσεις των τερματοφυλάκων. Όπως γίνεται αντιληπτό, οι νέοι κανόνες δυσκολεύουν το έργο του τερματοφύλακα και περιορίζουν τις πιθανότητες να αναδειχτεί σε ήρωα του αγώνα.
Δύο χρόνια αργότερα ήταν η σειρά του Ντούντεκ στον τελικό της Κωνσταντινούπολης. Το ματς ανάμεσα σε Λίβερπουλ και Μίλαν, το «θαύμα της Κωνσταντινούπολης», θα μείνει σε όλους αξέχαστο λόγω της ανατροπής της Λίβερπουλ από 0-3 σε 3-3. Ο Ντούντεκ κάνει μια εξωπραγματική διπλή επέμβαση στο τέλος της παράτασης, σώζει την ομάδα του και στέλνει το ματς στα πέναλτι. Εκεί με ένα μοναδικό στιλ, κινούμενος εδώ κι εκεί στην εστία του, αναγκάζει τον Σερτζίνιο να αστοχήσει και στη συνέχεια αποκρούει τα πέναλτι των Πίρλο και Σεφτσένκο, ολοκληρώνοντας έναν απίστευτο ποδοσφαιρικό θρίαμβο.
Ο τελικός του 2008 ανάμεσα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και την Τσέλσι στο Λουζνικί της Μόσχας επίσης κρίθηκε στα πέναλτι, όπου ο Φαν Ντερ Σαρ απέκρουσε το πέναλτι του Ανελκά. Τέσσερα χρόνια αργότερα το 2012 στο Μόναχο η Τσέλσι κατάφερε να ξορκίσει το κακό εκείνου του χαμένου τελικού και στα πέναλτι επικράτησε της Μπάγερν Μονάχου με πρωταγωνιστή τον Πετρ Τσεχ να αποκρούει δύο πέναλτι. Μάλιστα ο Τσεχ απέκρουσε και πέναλτι στην παράταση της αναμέτρησης, κρατώντας την ομάδα του στο παιχνίδι. Από όλα τα παραπάνω παραδείγματα φαίνεται ότι οι τελικοί είναι ευκαιρίες να αναδειχθούν στη συνείδηση του κόσμου παίκτες τους οποίους δεν περιμένουμε να κρίνουν έναν τελικό. Συνήθως οι σκόρερ τραβούν τα φώτα και από μία άποψη είναι και λογικό, αφού ποδόσφαιρο σημαίνει γκολ. Υπό ορισμένες συνθήκες όμως, η αποτροπή ενός γκολ μπορεί να πανηγυριστεί περισσότερο από ένα γκολ και να έχει την ίδια ή και μεγαλύτερη αξία.
Ωστόσο, μιας και συζητάμε για τη θέση του τερματοφύλακα, καλό είναι να δούμε το θέμα και από την ανάποδη. Γιατί μια θέση όπου το παραμικρό λάθος κοστίζει σημαίνει ότι πολύ εύκολα κάποιος μπορεί να γίνει πρωταγωνιστής… αρνητικός για την ομάδα του. Τέτοιο παράδειγμα, και πρόσφατο, αποτελεί ο Λόρις Κάριους. Το 2018 στον τελικό του Κιέβου, όπως και τώρα, έτσι και τότε βρέθηκαν αντιμέτωπες Λίβερπουλ και Ρεάλ Μαδρίτης. Εκεί δύο καταστροφικά λάθη του τερματοφύλακα της Λίβερπουλ στοίχισαν τον τίτλο στους Άγγλους. Από τότε ο Κάριους όχι μόνο δεν ξαναέπαιξε για τη Λίβερπουλ, αλλά θεωρείται πλέον στη συνείδηση πολλών ως συνώνυμο της γκάφας ενός τερματοφύλακα. Σίγουρα άδικο, αλλά αυτή είναι η ζωή του τερματοφύλακα. Μπορεί να είσαι ο καλύτερος, αλλά αν κάνεις το λάθος εκεί που δεν πρέπει ο κόσμος θα το θυμάται. Ας ελπίσουμε ότι στον επερχόμενο τελικό δεν θα ζήσουμε παρόμοιες στιγμές.
Θα οδηγήσει ο Άλισον τη Λίβερπουλ στη μεγάλη ρεβάνς και στο 7ο Champions League; Ή μήπως ο Κουρτουά θα γίνει ο ήρωας της αναμέτρησης και η Ρεάλ θα σηκώσει το 14ο; Σε κάθε περίπτωση, λίγες ώρες έμειναν για το μεγάλο παιχνίδι. Μένει να δούμε αν πρωταγωνιστές θα είναι οι τερματοφύλακες. Το σίγουρο είναι ότι και οι δυο τους είναι από τους κορυφαίους στον πλανήτη αυτή τη στιγμή και ελπίζουμε να μας χαρίσουν κορυφαίες στιγμές, αντάξιες των διαφόρων…«ξενέρωτων» που έγραψαν ιστορία σε μεγάλους ευρωπαϊκούς τελικούς.
* Ο Μάνος Καβακλής είναι απόφοιτος του Παντείου Πανεπιστημίου και τερματοφύλακας
11°
