Χρειάζεται η ποίηση στην Ελλάδα του 2015;
Η Χριστίνα Οικονομίδου, ο Βασίλης Αμανατίδης και ο Βασίλης Ρούβαλης σχολιάζουν τη θέση της ποίησης σήμερα
Βασίλης Αμανατίδης
Όπως σημείωνα πρόσφατα και στο 4ο τεύχος του περιοδικού «ΦΡΜΚ»: «Η ποίηση στην Ελλάδα πλέον είναι πλούσια σε βιταμίνες, υπάρχει κάτι για τον καθένα. Ωστόσο, η κυρίαρχη αντίληψη για την ποίηση έχει ακόμη πολύ κεφαλαίο το “π”, επιζητά μονοσήμαντες καταγωγικές ολότητες, απεύχεται τις προσμείξεις και τις επιμειξίες». Κατά τα άλλα, παρά τον όντως ευεργετικό πλουραλισμό των φωνών και τρόπων, διαβλέπω τελευταία τη μάλλον ισχυρή ανάδειξη ενός κεκαλυμμένου ή και ανερυθρίαστου νεοσυντηρητισμού: μια αυστηρή νοσταλγία για παλαιότερες μορφές ποίησης. Πρόκειται για φαινόμενο που συνδέεται με την «κρίση», αλλά έχει βαθύτερες ρίζες στον ελλαδικό χώρο, όπου η διείσδυση του μοντερνισμού έγινε διακεκομμένα, καθυστερημένα και τσαπατσούλικα, και όπου ο μεταμοντερνισμός ηχεί ακόμη ως ηθικό όνειδος ή ανιστορικό καλαμπούρι. Και κάτι ακόμη: Σε ενδεχόμενα δημοσιογραφικά ερωτήματα –καλοθρεμμένα και αυτά από την κρίση–, του τύπου: «Πού είναι οι διανοούμενοι; Γιατί σιωπούν οι ποιητές;», έχω σταθερή απάντηση: «Ο συνεπής και δρων ποιητής, αυτός που ζει στην εποχή του και δεν αντιμετωπίζει την ποίηση ως μουσειακό είδος, θα κάνει έτσι κι αλλιώς ποίηση που αντανακλά τις τρέχουσες εξελίξεις. Μόνο που θα το πράξει με την ακατάτακτη ελευθερία που δύσκολα θα γίνει αντιληπτή από το δημοφιλή δημοσιογράφο». Κατά τα άλλα, όντως, η ποίηση πλέον στην Ελλάδα είναι πολύπλευρη και πλούσια σε βιταμίνες, αρκεί να μαθαίνουμε σιγά-σιγά να αποφεύγουμε τους κινδύνους είτε της υπερβιταμίνωσης (συναισθηματισμοί, ρητορεία, υψηλοί τόνοι, ασάφεια και κοινοτοπία κ.λπ.) είτε της υποβιταμίνωσης (συντηρητισμός, περιχαράκωση, εγωτισμός, μισαλλοδοξία κ.λπ.).
Ο Βασίλης Αμανατίδης είναι ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και περφόρμερ
Χριστίνα Οικονομίδου
Χρειάζεται η ποίηση στην Ελλάδα του 2015;
Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα είναι αναμφίβολα υποκειμενική. Για μένα η ποίηση είναι κάτι σαν άδηλη αναπνοή, εξίσου απαραίτητη στις καλές και τις κακές στιγμές. Στη δύσκολη αυτή εποχή για όλους μας, άλλωστε, μπορεί να αποτελέσει το ελάχιστο αντίβαρο στο βαρύτατο τίμημα της αδιαφορίας του σύμπαντος για το ιδιαίτερό μας «μαρτύριο», για το γεγονός ότι αυτά που μας ταλαιπωρούν προσωπικά,αθροίζονται αριθμητικά, σε ποσοστά, κάτω από γενικούς τίτλους και κατηγορίες.
Όπως έχω ξαναπεί, κατά τη γνώμη μου η ποίηση είναι, μεταξύ άλλων, το τεντωμένο σεντόνι που μας διασώζει όταν πέφτουμε στο κενό. Γι’ αυτό και καθένας μας είναι δυνάμει ποιητής. Και χαίρομαι που επιβεβαιώνομαι καθημερινά, βλέποντας εδώ κι εκεί έναν ποιητή να αναδύεται, όχι μόνο μέσ’ από τις λέξεις αλλά, κυρίως, μέσ’ από τις πιο απλές και ταπεινές χειρονομίες. Παραδόξως –ή όχι και τόσο- η Αθήνα, η Ελλάδα της ανέχειας, παράγει απείρως περισσότερη ποίηση από εκείνη της επίπλαστης ευμάρειας.
Η ποιήτρια Χριστίνα Οικονομίδου διδάσκει Δημιουργική Γραφή στο Μικρό Πολυτεχνείο
Βασίλης Ρούβαλης
Η πρωτοτυπία του ποιητικού λόγου αποτελεί ένα σημαίνον στη σύνολη καλλιτεχνική δημιουργία. Οσοδήποτε κι αν παραθλάται η συμβολή του στο πνευματικό γίγνεσθαι μιας κοινωνίας, όπως της ελληνικής, παραμένει ένα πεδίο αναγνωρίσιμο, συμβολικό, βαρυσήμαντο. Λέγεται πως «είναι κακή εποχή» για ποιήματα, ωστόσο ποτέ άλλοτε δεν ήταν διαφορετικές οι συνθήκες στην Ιστορία του Λόγου. Ετούτο μάλλον το αντιλαμβάνονται λίγοι «διάκονοι» της ποίησης, οι ποιητές, όλοι όσοι συνεχίζουν αθόρυβα να συνθέτουν με λέξεις τις απαραίτητες παραλλαγές του κόσμου… Γι’ αυτό λοιπόν απαιτείται ιδιαίτερη προσέγγιση σ’ αυτή την τέχνη και συνειδητά οι δημιουργοί να καλλιεργούν το ρόλο τους – είναι το δίπολο που μπορεί να ευεργετεί διαρκώς, εντέλει, την ύπαρξη.
Ο Βασίλης Ρούβαλης είναι συγγραφέας και εκδότης του περιοδικού-εκδόσεων (.poema..)
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Απονεμήθηκαν τα περίβλεπτα λογοτεχνικά βραβεία - Οι δηλώσεις της νικήτριας
Πρέπει ο ιδιωτικός βίος των δημιουργών να συνδιαμορφώνει την κρίση μας για την καλλιτεχνική αξία του έργου τους;
Όλες οι πληροφορίες για την εκδήλωση που θα συντονίσει η Athens Voice
Στο βιβλίο του «Αντιπαθητικές λέξεις» ο συγγραφέας πετάει μέσα σε ένα καλάθι λέξεις που περιέγραψαν ιδέες κατά τα έτη 2015-2019, την περίοδο της μεγάλης διαπραγμάτευσης.
Διαβάστε ένα κεφάλαιο που υπογράφει ο Omar El Akkad από το βιβλίο «Ο κόσμος όπως τον ξέραμε: Αναφορές από ένα κλίμα που αλλάζει», σε επιμέλεια των Amy Brady και Tajja Isen
Η νέα ποιητική συλλογή, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν, περιλαμβάνει 85 ποιήματα και σταχυολογήματα από το 1992 μέχρι σήμερα το 2024.
Στην πρώτη της ποιητική συλλογή κυρίαρχο ρόλο έχει ο Θεός, ο θάνατος, η ψυχή και η γυναίκα-μητέρα
Το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2023 είναι μια μελέτη της κλιμακούμενης αγωνίας μπροστά στην ανατροπή των δεδομένων
Η νέα στήλη της Athens Voice παρουσιάζει τα λημέρια των συγγραφέων μας – πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Η συγγραφέας αναλογίζεται πώς έφτασε ως εδώ και το κάνει με τον μόνο τρόπο που είναι στ’ αλήθεια εφικτός
Ένα βιβλίο για αγόρια που δεν συμβιβάζονται, αλλά αγαπούν τα μπαρ, τα ποτά και τα ξενύχτια. Αντίστοιχα κορίτσια θα το εκτιμήσουν επίσης…
Όψεις της πόλης, αναμνήσεις, πράγματα που συνέβησαν παλιά, και πράγματα που συμβαίνουν σήμερα γύρω μας
Το τρίτο μέρος της τετραλογίας είναι ένας ύμνος στον έρωτα και μια ωδή στη γυναικεία φύση
Το (δυστοπικό) αύριο μέσα από τα μάτια του διασήμου ιστορικού
Ήταν ένας ποιητής κάθε στιγμή που σκεφτόταν, κάθε στιγμή που εργαζόταν, κάθε στιγμή που ανέπνεε.
Είχε διατελέσει μεταξύ άλλων πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών και σταθερός υποστηρικτής της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας
Ο βασικός μεταφραστής του Φρόυντ και του Αντόρνο στα ελληνικά
Ο ποιητής και εκδότης διαβάζει αποκλειστικά για την Athens Voice αποσπάσματα από το βιβλίο του «Το όνομά μου είναι Γιώργος Χρονάς» (εκδόσεις Οδός Πανός)
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.