Βιβλιο

Το κουίρ βιβλίο του μήνα: Η Λέσλι Άμπσερ «Στο σπίτι με τα μυστικά»

Ένα βιβλίο μυστηρίου για ένα κορίτσι που μεγαλώνει προσπαθώντας ν’ ανακαλύψει τον εαυτό του, αλλά και το κατά πόσο ο Αμερικανός πατέρας του ήταν μπλεγμένος με την Απριλιανή χούντα

Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη
ΤΕΥΧΟΣ 937
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Tο «Σπίτι με τα μυστικά» της Λέσλι Άμπσερ κάνει αυτό που (πρέπει να) κάνει το κουίρ: αποδέχεται το διαφορετικό, ακόμα κι αν διαφωνεί

Βρισκόμαστε στο 1966. Η έξι μηνών Λέσλι θα έρθει με τον πατέρα και τη μητέρα της στην Αθήνα, όπου ο μπαμπάς έχει πάρει μετάθεση «από την Αμερικανική Κυβέρνηση». Λίγους μήνες μετά, στην Αθήνα θα γεννηθεί και η αδερφή της, Έβελιν. Αλλά και κάτι πολύ πιο ζοφερό: η εφτάχρονη χούντα των συνταγματαρχών.

Οι Άμπσερ θα ζήσουν τη δικτατορία μέχρι το 1971, οπότε και θα γυρίσουν στην Αμερική, στο Σαν Αντόνιο του Τέξας. Ο μπαμπάς, που πάντα φάνταζε λίγο μυστήριος και λίγο απόμακρος και λίγο απών στη μικρή Λέσλι, θα φύγει συντόμως για το Βιετνάμ. Η Λέσλι δεν ξέρει για ποιον λόγο. Η μαμά –ζωγράφος και, ίσως, ολίγον αταίριαστη με τον μπαμπά– θα καταρρεύσει μετά την απουσία του και εκείνος θα γυρίσει εσπευσμένα στην Αμερική για να σώσει τη γυναίκα του από νευρικό κλονισμό.

Όμως οι μετακινήσεις του (και της οικογένειας) δεν θα σταματήσουν. Κάθε δύο χρόνια, οι Άμπσερ μετακομίζουν και σε άλλη πόλη: από το Τέξας στη Βιρτζίνια και πάλι πίσω, μετά στη Φλόριντα και τα λοιπά και τα λοιπά. Ο μπαμπάς θα συνεχίσει να είναι απών και μυστικοπαθής («Τι δουλειά κάνεις, μπαμπά;» «Είμαι στον στρατό, μικρή μου» – όμως ο μπαμπάς δεν φοράει ποτέ στολή),  η μαμά θα διαγνωστεί με καρκίνο και θα κάνει τη δική της επανάσταση –στη ζωή, την τέχνη, την οικογένειά της– και η Λέσλι… well, η Λέσλι θα νιώσει μέσα στην ίδια μέρα την απόλυτη χαρά και την απόλυτη ντροπή: όταν η καλύτερή της φίλη –με την οποία η Λέσλι είναι κρυφά και πρώιμα ερωτευμένη– θα της πει ότι δεν πρέπει ν’ αφήσουν ΠΟΤΕ τ’ αγόρια να μπουν ανάμεσά τους, ένας πιτσιρικάς στο σχολικό λεωφορείο θα της ψιθυρίσει πονηρά: «λέσβω!». Έκτοτε η Λέσλι θα προσπαθήσει να πείσει τον εαυτό της ότι δεν είναι λεσβία, ότι δεν της αρέσουν τα κορίτσια, ότι όλα αυτά θα φτιάξουν μια μέρα κάπως μαγικά, ότι απλώς δεν έχει βρεθεί το κατάλληλο αγόρι που θα της πάρει τα μυαλά.

Η Λέσλι θα χάσει τη μαμά της στα μέσα της εφηβείας. Ο γεμάτος μυστικά μπαμπάς θα της μάθει, ασυναίσθητα, πώς να κρατά κι εκείνη τα δικά της. Ο μπαμπάς μάλλον δεν δουλεύει για τον στρατό, ίσως δουλεύει για το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Υπάρχει όμως και μια υπόνοια ότι δουλεύει για τη CIA – το είχε πει κάποτε η μαμά σ’ έναν τσακωμό τους στο αυτοκίνητο, μπροστά στα δυο μικρά κορίτσια: «Τουλάχιστον τώρα είχε μάθει ένα όνομα: CIA. Το μυστικό είχε βγει επιτέλους στη φόρα. Μια θερμή αίσθηση απλώθηκε στο στήθος μου. Ήταν απελευθερωτική και ήθελα να συνεχίσει να απλώνεται. Ήθελα να βγουν όλα στη φόρα –ο καρκίνος της μαμάς, το γεγονός ότι μου άρεσαν τα κορίτσια, τα πάντα–, αλλά δεν ήμασταν από εκείνες τις οικογένειες».

Ένα λεπτό! Για τη CIA; Η Λέσλι, φοιτήτρια πια, έχει περάσει χίλια ζόρια για ν’ αποδεχθεί τη λεσβιακή της ταυτότητα, έχει εντρυφήσει στον φεμινισμό, τον ακτιβισμό και την Έιντριεν Ριτς και κάποια στιγμή συνειδητοποιεί ότι CIA και Ελλάδα του 1967 είναι ένας συνδυασμός εκρηκτικός. Θα μπορούσε ο μπαμπάς της («ο κατάσκοπος»!) να είναι κι αυτός μέρος της εμπλοκής των ΗΠΑ στο πραξικόπημα;

Για να μη σας αφαιρέσω το σασπένς, δεν σας λέω τι ανακάλυψε η Λέσλι Άμπσερ για την εμπλοκή του πατέρα της στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Πάντως όλοι εσείς που μπορεί να παρακολουθείτε εδώ και λίγο καιρό τη σειρά ντοκιμαντέρ του Αλέξη Παπαχελά «Σκοτεινή δεκαετία», θα αναγνωρίσετε στο «Σπίτι με τα μυστικά», ονόματα όπως του Γκαστ Αβράκωτος. Ο πατέρας της, τελικά, δεν εργάστηκε μόνο στην Αθήνα και στο Βιετνάμ (όπου είχε πολύ υψηλότερο επιχειρησιακό πόστο κι έπαιρνε αποφάσεις που σόκαραν την κόρη του όταν τις ανακάλυψε), αλλά και στην Κούβα και στη Γρενάδα… ήταν, δηλαδή, από μόνος του μια μικρή ιστορία του Ψυχρού Πολέμου – από την αμερικανική πλευρά. Η Λέσλι Άμπσερ θα μας μεταφέρει την έρευνά της για το παρελθόν του πατέρα της με τον πιο εύπεπτο και συναρπαστικό τρόπο.

Κι εντέλει, γιατί να είναι αυτή η μαρτυρία ένα κουίρ βιβλίο; Μήπως επειδή είναι η συγγραφέας του κουίρ και αφηγείται μια ιστορία εντελώς οικεία στους περισσοτέρους από εμάς που δεν ανήκουμε στη GenZ (ίσως και σ’ αυτούς που ανήκουμε, ξέρω ’γω;): την πάλη να αποδεχτούμε τον εαυτό μας όταν έχουμε ήδη εσωτερικοποιήσει από μικροί την ομοφοβία της κοινωνίας γύρω μας; Προφανώς και γι’ αυτό.

Αλλά κυρίως επειδή το «Σπίτι με τα μυστικά» κάνει αυτό που (πρέπει να) κάνει το κουίρ: αποδέχεται το διαφορετικό, ακόμα κι αν διαφωνεί, κι αναγνωρίζει τις γκρίζες αποχρώσεις στο ασπρόμαυρο. Σε κάθε σπίτι με μυστικά υπάρχει μια μέθοδος, ένα blueprint για το πώς να κρύβονται τα μέλη του από τον κόσμο κι από τον εαυτό τους. Και το ν’ απελευθερωθείς από αυτό το μοτίβο –είτε στη δουλειά, είτε στην τέχνη, είτε στην καθημερινή σου ζωή– είναι μεγάλη κατάκτηση. Κι αξίζει κανείς να τη γιορτάζει.