Τα δωμάτια των συγγραφέων: Ο Παναγιώτης Αρβανίτης μιλάει για τον χώρο όπου εμπνέεται για να γράψει
Τα δωμάτια των συγγραφέων: Παναγιώτης Αρβανίτης, ποιητής, μεταφραστής και μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Παράσιτο»
Επέστρεψα από το Βερολίνο το 2020. Λίγο πριν την πανδημία. Έμεινα εκεί 7 χρόνια. Άλλαξα 13 ή 14 σπίτια. 13 ή 14 δωμάτια. Συγκατοίκηση πάντα, ή αλλιώς WG. Εκεί έγραψα την τελευταία συλλογή ποιημάτων μου: «Παράθυρο στο Βερολίνο». Επηρέασαν τα βερολινέζικα δωμάτια την ποίησή μου; Ασφαλώς. Ιδίως τα παράθυρα. Παράθυρα διάφανα, μουντά, βερολινέζικα.
Τώρα μένω κοντά στη Μαβίλη. Καμιά φορά νομίζω πως βλέπω το φάντασμα του Νίκου Καρούζου να στριφογυρίζει έξω από το Flower και το Μπρίκι. Φυγάς θεόθεν και αλήτης, να ακροθωρίζει αθωότητα, να υπάρχει σε ξαφνοκοίταγμα, Κυριακή ξημερώματα, στις ουρές των ξενύχτηδων προσκηνυτών που συρρέουν στο «βρόμικο». Κοτομπουκιές, η Κυριακάτικη Μετάληψη του εικοστού πρώτου. Η γειτονιά συγκαταλέγεται διαχρονικά στα «άφτερ» της πόλης. Και η ποίηση «άφτερ» είναι. Η νύχτα περιζώνει, συγκατανεύει ο αόρατος γείτονάς μου.
Μένω μόνος. Είμαι ακατάστατος. Και στην ποίηση και στη ζωή. Παλιό, μικρό τριάρι. Δικό μου. Τυχερός. Χωρίς ενοίκιο. Πολυκατοικία του 1960. Δεύτερος όροφος. Δεν έχω πια παράθυρο, αλλά ένα μπαλκόνι ζωσμένο από καυσαέριο και ηχορρύπανση. Έχω όμως ένα δέντρο στο μπαλκόνι μου, σαν το δέντρο που είχε στο παράθυρό του ο Φροστ. Και, παρ’ ότι το κεφάλι του δεν ανησυχεί πολύ για τον καταγάλανο αττικό ουρανό, ο καιρός δεν παύει να είναι και «εσωτερικός» εκτός από «εξωτερικός».
Και τι υπάρχει στο δωμάτιο ενός συγγραφέα; Σιωπή; Ναι. Βιβλία; Σίγουρα. Μουσική; Συχνά. Και τι άλλο υπάρχει; Ξεχασμένα άπλυτα ποτήρια. Ποιήματα ημιτελή. Δυο τρία κάδρα αγαπημένων συγγραφέων. Ένα μισοτελειωμένο διήγημα. Ένα ρούχο σωριασμένο στο πάτωμα. Μια σκούπα που έχει μέρες να χρησιμοποιηθεί. Απλήρωτοι λογαριασμοί. Αποφάγια από ντελίβερι. Στοίβες αδιάβαστων βιβλίων. Ανοιχτός υπολογιστής μέρα νύχτα. Η μετάφραση ενός ποιήματος που δεν πέτυχε. Η μετάφραση ενός ποιήματος που παραδόξως πέτυχε. Tι άλλο υπάρχει; Φαντάσματα. Φαντάσματα συγγραφέων. Ένα δωμάτιο μες στο δωμάτιο. Το άδειο δωμάτιο του συγγραφέα. Και τι άλλο; Η μετάφραση ενός ποιήματος του Juan Vicente Piqueras, μια μετάφραση γι’ αυτήν εδώ τη στήλη:
Ίχνη από βήματα στο πάτωμα.
Ένα φάντασμα. Ένα βύσμα. Η τρύπα
ενός καρφιού. Το ημίφως.
Το τετράγωνο που άφησε στον τοίχο
η απουσία ενός κάδρου. Μια κλωστή.
Ένα γράμμα στο πάτωμα.
Ένα αποτύπωμα χεριού στον τοίχο.
Μια ηλιαχτίδα που μπαίνει απ’ το παράθυρο.
Ένας ιστός αράχνης. Ένα κομμάτι
χαρτί. Ένα νύχι. Ένα αδέσποτο μυρμήγκι.
Η μουσική που έρχεται από τον δρόμο.
(Υπάρχει μουσική δίχως κανείς να την ακούει;)
Μια κηλίδα καπνού ή υγρασίας.
Γάντζοι ή πουλιά ή ονόματα
ή ένα σκίτσο της Λάουρα στον τοίχο.
Εσύ θα έλεγες ναι ή όχι.
Το ήξερες. Ήσουν ο εφευρέτης του παιχνιδιού.
Ήδη ήξερες, Κάρλος, αυτό που υπάρχει
στο άδειο δωμάτιο που μόλις μπήκες.
Ήταν από τα αγαπημένα σου παιχνίδια.
Τι υπάρχει σε ένα άδειο δωμάτιο;
Ένα φάντασμα.
Αυτό το είπαμε ήδη.
Ναι, αλλά αυτό που λέω είναι άλλο.
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
«Προσπάθησα να γράψω ένα ποίημα που δεν παραιτείται, δεν παραδίδεται, δεν σηκώνει αμαχητί τα χέρια ψηλά, δεν το βάζει στα πόδια μπροστά στην αγριάδα και τη σκληρότητα της ζωής και της εποχής»
Το βιβλίο του, με τον τίτλο «Στον ίδιο δρόμο», είναι από κάθε άποψη ένα γοητευτικό ανάγνωσμα. Τόσο γιατί αφηγείται μια γοητευτική ζωή, όσο και γιατί είναι γοητευτική η γραφή του.
Ο τόμος αριθμεί τον εικοστό τρίτο της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων», μιας εκδοτικής πρωτοβουλίας η οποία αποτελεί μακρά πολιτιστική συνεισφορά στο πλούσιο αρχαιολογικό απόθεμα της Ελλάδας.
15°
