Βιβλιο

Τήνος: 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας

Ένα all-star cast: 15 συγγραφείς - 6 χώρες

Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

10ο Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας Τήνου: Ο Ντίνος Σιώτης, εμπνευστής και ο Βασίλης Ρούβαλης, νέος καλλιτεχνικός διευθυντής το παρουσιάζουν 

Στην Τήνο βρέθηκα πέρυσι το καλοκαίρι για το καθιερωμένο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου, το 9ο. Ήταν μια υπέροχη εμπειρία: οι διοργανωτές ― ο ακούραστος Ντίνος Σιώτης, ο από φέτος νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Βασίλης Ρούβαλης, και οι συνεργάτες τους ― είχαν στήσει μια γιορτή της λογοτεχνίας σε τρία εμβληματικά, ίσως και μυστηριακά, σημεία του νησιού: στο επιβλητικό Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού στη Χώρα (εντός του οποίου νιώθεις ότι βρίσκεσαι ευρωπαϊκό ναό του πολιτισμού και όχι σε ανεμοδαρμένο νησί του Αιγαίου)· στο ανοιχτό θεατράκι του χωριού Βωλάξ, όλο μυρωδιές, μετεωρίτες, πράσινο και φιδογυριστά δρομάκια· και στη φιλόξενη ταράτσα του μεσαιωνικού, δαιδαλώδους κτίσματος του οινοποιείου του Μπαλλή, στον Αρνάδο, απ’ όπου χαζεύει κανείς Δήλο, Σύρο, Μύκονο ανεμπόδιστα, νιώθοντας τη λογοτεχνία να συνομιλεί με την ιστορία.

Τήνος: 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας

Όλα αυτά επαναλαμβάνονται και φέτος, στο 10ο Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου, που λαμβάνει χώρα στο νησί από τις 24 μέχρι τις 27 Ιουλίου, στα ίδια γοητευτικά σημεία. Με ένα all-star cast καταξιωμένων και νεότερων δημιουργών, συνεχίζει την παράδοση που έφερε κατά καιρούς στο νησί λογοτέχνες παγκόσμιας κλάσης όπως η Αν Κάρσον, ο Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, ο Λέντο Ίβο κι ο Φερνάντο Αραμπάλ, δίπλα σε εμβληματικούς Έλληνες δημιουργούς: τον Τίτο Πατρίκιο, τη Ζυράνα Ζατέλη, τη Ρέα Γαλανάκη, το Θανάση Βαλτινό.

Φέτος το φεστιβάλ καλωσορίζει την Ισπανίδα Πιλάρ Τένα, το φημισμένο Αμερικανό ποιητή Νταν Σκόφιλντ, τους μεγάλους Γιώργο Συμπάρδη, Έρση Σωτηροπούλου και Σταύρο Ζαφειρίου, τους βραβευμένους Θοδωρή Γκόνη, Μαρία Καντ, Μαρία Κούρση, Λουάν Τζούλις και Ειρήνη Μαργαρίτη, τη γοητευτική γραφή της Ελίνας Αφεντάκη, του κριτικού και πεζογράφου Κώστα Βούλγαρη, της Ελληνογερμανίδας Έλενας Μπέη, της Νάνας Παπαδάκη, της Μαριλένας Παπαϊωάννου.

Ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής, Βασίλης Ρούβαλης

Ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής, Βασίλης Ρούβαλης, με πολύ μεράκι, αποφάσισε το «άνοιγμα» του φεστιβάλ και σε άλλες μορφές τέχνης, ώστε το φιλότεχνο κοινό της Τήνου και των επισκεπτών της να γνωρίσει μια καλλιτεχνική ώσμωση άνευ προηγουμένου στο νησί: συναυλίες κλασσικής μουσικής με φλάουτο και άρπα από τη Ναταλία Γεράκη και στη Σίσσυ Μαρκοπούλου και σύγχρονων take πάνω σε νησιώτικα και ρεμπέτικα από τους τηνιακούς Peno Trilia, θα συνυπάρξουν με μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκθεση φωτογραφίας του Σπύρου Κατωπόδη με πορτραίτα κορυφαίων Ελλήνων λογοτεχνών στ’ αγαπημένα τους στέκια, ξεναγήσεις σε μουσεία και προβολές ταινιών βασισμένων σε ποιητικά έργα, με πρεμιέρα το Primordial της Νανάς Παπαδάκη και του Γιώργου Ζορμπά.

Ο Ντίνος Σιώτης είναι ιδιαίτερα χαρούμενος για την έκθεση φωτογραφίας του Σπύρου Κατωπόδη, εμπνευσμένη από το εμβληματικό φωτογραφικό άλμπουμ του Άιρα Νοβίνσκι για τη θρυλική λογοτεχνική παρέα του North Beach του Σαν Φρανσίσκο: «χρόνια ήθελα να κάνουμε ένα αντίστοιχο αφιέρωμα και βιβλίο στα ελληνικά» λέει, «από τότε που κυκλοφόρησε το Café Society, το ομώνυμο βιβλίο, στις ΗΠΑ, το 1978.» Η Κοινωνία των (δε)κάτων, ο εκδοτικός του οίκος, θα κυκλοφορήσει αντίστοιχο λεύκωμα με τα πορτραίτα 62 Ελλήνων λογοτεχνών, 19 εκ των οποίων δε βρίσκονται πια εν ζωή: μια σημαντική κατάθεση για την ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας, που άργησε 13 χρόνια να υλοποιηθεί.

Ντίνος Σιώτης, εμπνευστής και ιδρυτής του φεστιβάλ

Αλλά βλέπετε, ο επιμένων νικά. Και ο Ντίνος Σιώτης ξέρει να επιμένει. Από το 2010 μέχρι σήμερα, μέσα από Κρίση, πανδημίες κι άλλες αντίξοες συνθήκες, όχι μόνο κατάφερε να κάνει την Τήνο διεθνές σημείο συνάντησης πολιτισμού, αλλά να της χαρίσει και την παρουσία μερικών από τις σημαντικότερες φωνές της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο Βασίλης Ρούβαλης, μόνιμος πια κάτοικος του χωριού Βωλάξ, ερωτευμένος με το νησί και την ιστορία του και πλήρως αφοσιωμένος στο νέο του εγχείρημα, αναλαμβάνει με πασιφανές κέφι τα ηνία του καταξιωμένου φεστιβάλ, που ξεκίνησε ως ιδέα στο μυαλό του επίμονου κηπουρού Ντίνου Σιώτη όταν, στις αρχές του 2000, άκουσε για ένα διεθνές φεστιβάλ λογοτεχνίας που γινόταν σε ένα απομακρυσμένο ψαροχώρι της Βραζιλίας και αποφάσισε να κάνει τα αδύνατα δυνατά να στήσει κάτι αντίστοιχο στο ανεμοδαρμένο του νησί. Και τα κατάφερε.

Από φέτος, δε, το φεστιβάλ θα απονέμει κι ένα μεγάλο βραβείο ― σημαντικό σε κύρος αλλά και σε αξία («βραβείο χωρίς χρηματικό έπαθλο, δεν είναι βραβείο», λέει ο Σιώτης που ξέρει, ως ποιητής και κριτικός ο ίδιος, πόσο πολύ έχουν ανάγκη οι λογοτέχνες την οικονομική στήριξη για να βρουν ελεύθερο χρόνο μες στη μέρα κι ελεύθερο χώρο στο μυαλό τους, για να δημιουργήσουν). Με τη δωρεά ανώνυμου Ελληνοαμερικανού χορηγού από τη Βοστόνη, θεσμοθετείται το Βραβείο του Διεθνούς Λογοτεχνικού Φεστιβάλ Τήνου, ύψους 12.000 δολαρίων, το οποίο φέτος απονέμεται στην πεζογράφο Έρση Σωτηροπούλου.

Τήνος: Το πρόγραμμα του 10ου Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας

Τετάρτη 24 Ιουλίου, Στέγη Πολιτισμού-Παιδείας Δήμου Τήνου, Μοσχούλα, 20:30

  • Προ-φεστιβαλική εκδήλωση με τη συμμετοχή πέντε τηνιακών συγγραφέων (Γιώργος Αλβέρτης, Αντωνία Απέργη, Δήμητρα Δεσύπρη, Γεωργία Πολυκανδριώτη, Ζέτα Μπελαούρη) και του Γάλλου μεταφραστή Julien Personnaz.
  • Εγκαίνια έκθεσης φωτογραφίας του Σπύρου Κατωπόδη από το άλμπουμ Café Society. 
  • Παρουσίαση του 78ου τεύχους του περιοδικού (δε)κατά, με θέμα τα νησιά.

Πέμπτη 25 Ιουλίου, Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, Χώρα Τήνου, 21:00

  • Αναγνώσεις και συζήτηση με τους Θοδωρή Γκόνη, Μαρία Καντ, Νταν Σκόφιλντ, Έρση Σωτηροπούλου.
  • Προβολή της ταινίας μικρού μήκους της Νάνας Παπαδάκη και του Γιώργου Ζορμπά, Primordial (2024)
  • Ρεσιτάλ μουσικής με φλάουτο (Ναταλία Γεράκη) και άρπα (Αναστασία Μακροπούλου). Έργα Camille Sant-Saëns, Ravi Shankar και Jacques Ibert.
  • Απονομή του Βραβείου Διεθνούς Λογοτεχνικού Φεστιβάλ Τήνου στην Έρση Σωτηροπούλου.

Παρασκευή 26 Ιουλίου, Ανοιχτό Αμφιθέατρο Βωλάξ, 21:00

  • Αναγνώσεις από τους Κώστα Βούλγαρη, Ειρήνη Μαργαρίτη, Μαριλένα Παπαϊωάννου, Πιλάρ Τένα, Λουάν Τζούλις 
  • Μουσική βραδιά με το τηνιακό συγκρότημα Pena Trilia (Γιάννης Μιχαήλ, Τόνια Ρουγγέρη, Κωνσταντίνος Βιδάλης) 

Παρασκευή 27 Ιουλίου, οινοποιείο Μπαλλή, Αρνάδος, 21:00

  • Αναγνώσεις από τους Ελίνα Αφεντάκη, Σταύρο Ζαφειρίου, Μαρία Κούρση, Έλενα Μπέη, Νάνα Παπαδάκη 

Παράλληλες Δράσεις

  • Φωτογραφική έκθεση Σπύρου Κατωπόδη, Café Society, με πορτρέτα κορυφαίων Ελλήνων λογοτεχνών στα αγαπημένα τους στέκια. (24-31 Ιουλίου στην αίθουσα της Μοσχουλείου Σχολής στη Χώρα της Τήνου) 
  • Οινογευσία στο καινούργιο οινοποιείο της Μεσσαρέας (Ξινάρα) 
  • Περιήγηση στους τηνιακούς αμπελώνες σε συνεργασία με την οινική εταιρεία T-OINOS (Φαλατάδος) 
  • Γευστικές επιλογές από ντόπιους στα Υστέρνια και στο Βωλάξ 
  • Διαδρομές στα μουσεία:  
  • Χαλεπά & Μαρμαροτεχνίας (Πύργος) 
  • Θρησκευτικό και Λαογραφικό Μουσείο των Πατέρων Ιησουιτών (Λουτρά Τήνου) 
  • Περιήγηση στη μόνιμη υπαίθρια ανθολογία ποίησης στα καντούνια του χωριού Βωλάξ

Ραντεβού στο νησί, λοιπόν, 24 με 27 Ιουλίου 2024