13 βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας για το καλοκαίρι του 2024

Σοφία Νικολαΐδου, Δικά μας παιδιά, εκδόσεις Μεταίχμιο
Αυτή είναι η ιστορία των παιδιών που μεγάλωσαν κλεισμένα στα δωμάτιά τους. Ακούν μουσική με ακουστικά, συνθέτουν beats στον υπολογιστή, έχουν για οικογένεια τους φίλους τους και ζουν τη ζωή τους online. Αυτή είναι η ιστορία της δικής μας γενιάς, που πιστέψαμε πως θα γίνουμε καλύτεροι από τους γονείς μας και τώρα βλέπουμε τα παιδιά μας να μεγαλώνουν, να κάνουν τα λάθη τους, να φεύγουν μπροστά. Φωνές και ουρλιαχτά στο γήπεδο, στη θύρα με τα θηρία, αίμα στα πεζοδρόμια, κρυφοί λογαριασμοί στα σόσιαλ, συμμαθητές που δαγκώνουν σαν οχιές στα προαύλια των σχολείων, κορίτσια που κάνουν αγορίστικα πράγματα. Μανάδες που ανησυχούν, μανάδες που τα παρατούν, μανάδες με κότσια, πατεράδες που γίνονται μάνες στα ζόρικα και πατεράδες που δεν είναι εντάξει. Αυτή είναι μια ιστορία για όσα ξέρουμε, αλλά και για όσα δεν θα μάθουμε ποτέ. Αυτή είναι μια ιστορία για ένα ραπ συγκρότημα, για τα όνειρα που παίρνουν εκδίκηση, για τα παιδιά που έσωσε η μουσική. 

Χ.Α. Χωµενίδης, Ξέρει η πάπια πού είναι η λίμνη, εκδόσεις Πατάκη
«Μέσα µου ζει ένας σκάνταλος τύπος, ένας καλικάντζαρος. Θα λαχταρούσε η ζωή µου όλη να είναι πιρουέτες. Να ακροβατώ έξω νου και νόµου, να παραβιάζω ωράρια και να γονιµοποιώ ωάρια, να αδιαφορώ για τις συνέπειες των πράξεών µου – σάµπως αυτοί που τις µετρούν και τις ξαναµετρούν βγάζουν καµία άκρη; Ξεφεύγουν µήπως από το τυχαίο κι από το πρόσκαιρο της ύπαρξης; Να νιώθω τις στιγµές σαν νότες, να υπακούω στον εσωτερικό µου µονάχα ρυθµό… Θαυµάζω όσους ξεκινούν για το περίπτερο και βρίσκονται στην άλλη άκρη του κόσµου. Τους όπου γης και πατρίς, τους ανθρώπους-πουλιά. Εγώ είµαι δέντρο. Γίνεται δέντρο το πουλί, πουλί το δέντρο; Ως δέντρο τι µπορείς να ελπίζεις; Να δροσίζεις όποιους ξαποσταίνουν στον ίσκιο σου. Να σε προτιµούν τα φτερωτά, για να φτιάχνουν τις φωλιές τους. Να απολαµβάνουν τους καρπούς σου τα σκιούρια και οι αλεπουδίτσες. Κυρίως δε, όταν σηκώνεται άνεµος, να φουσκώνουν οι φυλλωσιές σου σαν πανιά καραβιού κι ας σε κρατούν οι ρίζες σου στο ίδιο µέρος. Να κάνεις τον αέρα µουσική κι η µουσική σου να φτάνει εκεί που εσύ δε θα βρεθείς ποτέ. “Πάλι τραγουδάει το δέντρο…” να λένε».

Αντώνης Μπουρμάς, Στιγμιότυπα υπερθέσεως, εκδόσεις Γραφή
Ένας τόπος είναι οι ζωντανοί του. Και κάθε τι που τους περιβάλλει. Είναι η εμφάνιση ενός παιδιού που δεν ήταν χαμένο, ένα οικογενειακό γεύμα με ή χωρίς την οικογένεια, είναι η αναμόρφωση της πλατείας όσο διαρκεί η μυρωδιά του ζεστού καφέ και το άναμμα δύο τσιγάρων από την ίδια φλόγα. Είναι η δυσμορφία που προκαλεί λόγια στην πλάτη μιας όμορφης κοπέλας, η κατάφωρη άρνηση ενός τυφλού να τον βλέπουν, όπως και το κρυμμένο μυστικό στο υπόγειο του σπιτιού στον οπωρώνα. Είναι ο ιερέας του χωριού με μια ακονισμένη λάμα στα χέρια, ένας φονιάς ο οποίος αλλάζει την ιστορία της ζωής του κατά βούληση και μια επικείμενη καταστροφή που θα τους φέρει όλους, για μερικές στιγμές, πιο κοντά. Είναι δύο μέρες και τα στιγμιότυπά τους που αμβλύνουν τον χρόνο σε ένα χωριό που κάπου, κάποτε, ίσως και να υπάρχει. Ένας τόπος είναι οι νεκροί του. Και κάθε τι που τους περιβάλλει. 

Θάνος Κονδύλης, Ανθοπωλείον ο Έρως, εκδόσεις Ψυχογιός
Η Λίζα διατηρεί στην Αθήνα ένα ανθοπωλείο με την επωνυμία «Ανθοπωλείον ο Έρως». Οι δουλειές πηγαίνουν καλά, μέχρι τη μέρα που απέναντί της ξεκινούν εργασίες, οι οποίες συνοδεύονται από φήμες ότι πρόκειται να ανοίξει ένα μεγάλο πολυκατάστημα όπου θα βρίσκει κανείς τα πάντα, ακόμα και λουλούδια. Αγωνιώντας για την επιβίωσή της, θα ζητήσει συμβουλές από έναν διαδικτυακό της φίλο, με τον οποίο επικοινωνεί μέσα από ένα σάιτ γνωριμιών. Η Λίζα θέλει κάποια στιγμή να τον συναντήσει. Όμως, όταν η πλατφόρμα γνωριμιών διοργανώνει μια εορταστική εκδήλωση γνωριμίας των μελών της, ανακαλύπτει ότι ο καλός της φίλος δεν είναι παρά ο ιδιοκτήτης του πολυκαταστήματος. Ο πόλεμος ανάμεσά τους θα καταστεί σχεδόν ανεξέλεγκτος. Όμως όλα θα ανατραπούν ραγδαία…

Αθηνά Λατινοπούλου, Και γύρω… καμιά Αριάδνη, εκδόσεις Βακχικόν
Ελληνική επαρχία, δεκαετία του ’50, σε μια μικρή πόλη βουτηγμένη στην άγνοια και την προκατάληψη για τον διαφορετικό, τον άρρωστο, αυτόν που ξεχωρίζει. Ένα παιδί με σύνδρομο Down έρχεται να ταράξει τα νερά. Η κοινωνία θα σπρώξει τον πατέρα-αφέντη στον αλκοολισμό και στην άγρια βαναυσότητα, καθώς είναι ανίκανος να καταλάβει την ιδιαιτερότητα του γιου του. Η μητέρα -μάνα κουράγιο, μάνα υπομονή, μάνα αγάπη- πασχίζει να διατηρήσει τη συνοχή της οικογένειας, κρύβοντας τις πληγές της. Ο μεγάλος αδερφός, ο Αχιλλέας, αφοσιώνεται στον πάσχοντα μικρό. Του δίνει στοργή και εισπράττει αγάπη. Ο Αχιλλέας θα ερωτευτεί. Ο πατέρας της, που είναι δάσκαλος, καυχιέται για την κοινωνική του θέση και αντιδρά στον έρωτα της κόρης του για «τον αδερφό του τρελού», επιστρατεύοντας φτηνά επιχειρήματα και ποταπές πράξεις. Θα καταφέρει η αγάπη των δύο νέων να υπερνικήσει τα εμπόδια;

Αύγουστος Κορτώ, Το σεξ και πώς να το αποφύγετε, εκδόσεις Πατάκη
Η Αγγελική δεν έχει όρεξη –ούτε κουράγιο– για σεξ. Δουλεύει σκοτωτά, είναι μάνα δυο δίδυμων πεντάχρονων αγοριών που της αλλάζουν τα φώτα, κι η κούρασή της είναι τόσο τρομερή, που δεν αισθάνεται καθόλου ερωτεύσιμη. Όσο κι αν λατρεύει την οικογένειά της, ζηλεύει τις φίλες της για την ανεξαρτησία τους. Ο άντρας της ο Κώστας, απ' την άλλη, έχει πάθει οίστρο και δεν την αφήνει σε ησυχία. Να φταίνε οι ανασφάλειες του φύλου του, να πάσχει από κρίση μέσης ηλικίας ή μήπως οι ξαφνικές ορέξεις του οφείλονται σε κρυφές, ευκαιριακές επαφές με άλλες γυναίκες; Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο Στέλιος, ο εγωπαθής, νάρκισσος πρώην της Αγγελικής, αρχίζει να την πολιορκεί φανατικά και γλυκανάλατα, έπειτα από δεκάξι χρόνια απουσίας. Μια κωμική ιστορία για την καθημερινότητα των εργαζόμενων μανάδων, για τον έρωτα, που χρειάζεται πρόσφορες συνθήκες ώστε να ανθίζει παρά το πέρασμα του χρόνου, και για το σεξ, αυτή την τόσο ανθρώπινη ανάγκη, που συχνά αποφεύγουμε, κι ας νιώθουμε τη σπίθα του.

Μαρώ Κάργα, Την εποχή που τα φίδια αλλάζουν δέρμα, εκδόσεις Τόπος
Αύγουστος του 1912, λίγο πριν το ξέσπασα του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου. Η δεκαπεντάχρονη Υβόννη µένει ορφανή µετά τον ύποπτο θάνατο της μητέρας της και βρίσκεται αντιμέτωπη µε έναν εχθρικό περίγυρο και ένα αβέβαιο μέλλον που αποφασίζει να πάρει στα χέρια της. Με τη βοήθεια του βουλευτή Ιωσήφ Βαφόπουλου εγκαταλείπει το νησί της για να εργαστεί στην Αθήνα ως συνοδός της θείας του, της Ειρήνης Ρήγου, ελπίζοντας ότι εκεί θα βρει τον δρόμο για τη ζωή που της αξίζει. Όμως η ιστορία της εποχής συμπλέκεται µε τα οικογενειακά μυστικά, τις ατομικές τραγωδίες, τους πόθους και τις ραδιουργίες των ανθρώπων που την περιβάλλουν και έτσι η Υβόννη οδηγείται σε γνώσεις και αποφάσεις που δεν θα φανταζόταν ποτέ. Το µυθιστόρηµα Την εποχή που τα φίδια αλλάζουν δέρµα είναι ο καθρέφτης ενός κόσµου πλάνης και υποκρισίας, όπου οι ήρωες κινούνται στα όρια του κυνισµού και της σκληρότητας, καθώς ελίσσονται και µεταµορφώνονται ακατάπαυστα, αλλά και µια γλαφυρή απεικόνιση της ζωής στην αριστοκρατική Αθήνα των αρχών του εικοστού αιώνα.

Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης, Διαφωνώ, εκδόσεις Επίκεντρο
«Οι γνωστικοί τον θαύμαζαν, οι ξιπασμένοι τσανακογλείφτες τον χλεύαζαν. Ο άνθρωπος του βιβλίου, μοναχικός, στοχαστής και πραγματιστής συνάμα, βίωσε την τοξική ατμόσφαιρα του χουντικού συστήματος του “Ελλάς Ελλήνων Φυλακισμένων”, αγωνίστηκε ενάντια στα λασπερά ένστικτα όσων χαμήλωναν τον άνθρωπο, ονειρεύτηκε έναν ανώτερο κόσμο. Η ζωή του ήταν σκέψεις, ιδέες, όνειρα, λιγοστό υπηρετικό σώμα και δεν τον ένοιαζε που κουβαλούσε παραμάσχαλα ανιδιοτελείς ιδέες, αιμορραγούσα δημοκρατία και απροσκύνητο ηρωισμό. Τον βάραινε περισσότερο η αναξιοπρέπεια κάποιων κι ήθελε να τους την έκανε, λέει, να σκύψει το κεφάλι ντροπιασμένη. Μα, σε καιρούς που έζεχνε η στενοκεφαλιά πολλών εξουσιαστών, ο φόβος κι η απελπισία των εξουσιαζόμενων και το βόλεμα των οσφυοκαμπτών, τι έκανε…; Διαφωνούσε στεντόρεια με τη βόλεψη της γινατεμένης απανθρωπιάς, του ερπυσμού της υποκρισίας και του παραλογισμού, της ηλιθιότητας. Αυτό έκανε. Ένας αχαμνός αντιήρωας με τα τόσα κωμικοτραγικά που αντάμωσε στο αταλάντευτο διάβα των σταθερών αξιών του, ή ένας κανονικός άνθρωπος; Δεν ήξερε, κι ίσως να το μάθαινε κάποτε, σκέφτεται μέχρι σήμερα, γέρος πια και διαφωνών και με τα γεράματά του». 

Ειρήνη Ευφραιμίδη, Χάλκινο δάκρυ φτερωτό, εκδόσεις Παπαδόπουλος
Η Μαργαρίτα ∆ελαβόγια έχει αναλάβει μια δύσκολη αποστολή: να μπει κρυφά στο Άγιο Όρος και να μεταφέρει κάποια σημαντικά κειμήλια σε ένα εργαστήριο αρχαιομετρίας στη Γερμανία. Ο σκοπός της είναι ιερός. Όμως οι κίνδυνοι ελλοχεύουν και εκείνη βρίσκεται ξαφνικά στο στόχαστρο φιλόδοξων και αδίστακτων ανθρώπων που εξαπολύουν ένα ανελέητο ανθρωποκυνηγητό εναντίον της, για να μπορέσουν να τη σταματήσουν. Ίντριγκες, συνωμοσίες, θανάσιμες πλεκτάνες, πάθη και προδοσίες συνθέτουν μια συναρπαστική ιστορία μυστηρίου και δράσης, που ξεδιπλώνει σιγά-σιγά όλα τα στάδια μιας παγκόσμιας εκστρατείας που έχει σκοπό να αποκρυπτογραφήσει το πολύτιμο φορτίο με κάθε μέσο και με κάθε κόστος. Φόνοι, σασπένς και κλιμακούμενη αγωνία θα οδηγήσουν σε ένα χάλκινο, φτερωτό δάκρυ που θα θεραπεύσει όλες τις πληγές και θα ενώσει με τρόπο αριστοτεχνικό τη μυθολογία με την επιστήμη, το παρελθόν με το παρόν, την αγάπη με τον πόνο της απώλειας και τη λύτρωση με τη δύναμη της πίστης.

Ιωάννα Ντούμπρου, Αρκτικός, εκδόσεις Πατάκη
Μια γυναίκα και ένας άντρας, αγαπημένο ζευγάρι, αν και φαινομενικά αταίριαστο, αποφασίζουν στα εβδομήντα τους ένα ταξίδι με πυρηνικό παγοθραυστικό στον Αρκτικό Κύκλο. Η γυναίκα, κεντρική ηρωίδα και αφηγήτρια της ιστορίας, μας παίρνει μαζί της στο πλοίο και μας ξεναγεί στον κόσμο της – στην έρημο, στην Αγία Πετρούπολη, μέσα στο μυαλό ενός γορίλλα. Μας συστήνει το ιδιότυπο «μουσείο του εαυτού» της, όσα την έχουν διαμορφώσει με τρόπο που η απόλυτη αξία της ζωής να είναι για εκείνη η εξερεύνηση. Μαθήματα γεωγραφίας και μαγικές λέξεις, κανιβαλισμός και μπάμπουσκες, ένας ζωολογικός κήπος δίχως κάγκελα στους κινούμενους πάγους, η ερμηνεία των ονείρων υπό την επίδραση του φωτός του μεσονυκτίου, τα πάντα επιβεβαιώνουν για την ηρωίδα ότι το να υπάρχεις είναι ένα θαύμα. Όταν το παγοθραυστικό φτάνει στην κορυφή του κόσμου, η γυναίκα κάνει ένα λάθος που μπορεί να της στοιχίσει ακριβά. Υπάρχει άραγε κάτι που μπορεί να τη σώσει;

Ονούφριος Ντοβλέτης, Θανάτου 20 ιστορίες, εκδόσεις Βακχικόν
Ένας κλέφτης που ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας, μια γυναίκα που αλλάζει ήπειρο για να βρει τον άντρα των ονείρων της, ένας κατά συρροή δολοφόνος με προβλήματα στο γραφείο, ένα κορίτσι που έχασε για πάντα το λεωφορείο, ένα θύμα απαγωγής που ζητάει εκδίκηση, ένας πρίγκιπας που περιμένει την πριγκίπισσα με το άσπρο άλογο… Στις 20 ιστορίες που εναλλάσσονται από το δράμα στη μαύρη κωμωδία, ο Ντοβλέτης παρουσιάζει χαρακτήρες παγιδευμένους στην καθημερινότητα ή σε ακραίες συνθήκες, χαρακτήρες που έμειναν υπομονετικά στο συρτάρι για 20 χρόνια (όσα και οι ίδιοι), ανθρώπους που φαινομενικά τους ενώνει όλους ο θάνατος, αλλά θα κάνουν τα πάντα για να σωθούν, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να καταστρέψουν και να καταστραφούν.

Αφροδίτη Καμάρα, Η κυρία Στρατηγού, εκδόσεις Γραφή
Το 1969, μεσούσης της δικτατορίας, στου Παπάγου (που κατονομάζεται μόνον ως «προάστιο»), μπλέκονται μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ένας αμερικανός πράκτορας, ένα παρ’ ολίγον «αντιπραξικόπημα» και μια φυγή στο εξωτερικό. Μυστικά από την εποχή του πολέμου φανερώνονται και ο κόσμος της ηρωίδας, Νανάς Φιδά, ανατρέπεται απότομα. Όλα αυτά κάτω από τα άγρυπνα βλέμματα των αποστράτων και κυρίως των συζύγων τους, οι οποίες, ανάμεσα στα θαλάσσια μπάνια και τα απογευματινά κουμ καν στις βεράντες με τα φερ φορζέ, παρακολουθούν τα πάντα, κανονίζουν τις μοίρες των άλλων και κινούν τα νήματα. Επικεφαλής όλων, η Περσεφόνη Φιδά, που με την αυταρχική της προσωπικότητα και τον έλεγχό της επάνω στον υψηλά ιστάμενο «στρατηγό» έχει τη δύναμη να εξουσιάζει τους πάντες και τα πάντα.

Μαρία Δριμή, Ο Ορφέας νιώθει ευλογημένος στον Παράδεισο, εκδόσεις Βακχικόν
Ένας μεσήλικας, εθισμένος στο Διαδίκτυο, διαπιστώνει ότι ο λογαριασμός του στην πιο δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης είναι κλειδωμένος, αφού η πλατφόρμα, εντελώς ξαφνικά, τον καταχώρισε ως πεθαμένο. Ένα σύγχρονο θεατρικό, ένα δράμα που πραγματεύεται τη μοναξιά και τον εθισμό στο Διαδίκτυο, την αναζήτηση ταυτότητας και τα αδιέξοδα που εμφανίζονται στη διαδρομή μεταξύ εικονικής και πραγματικής ζωής.