Πώς να κάνετε μία επιτυχημένη παρουσίαση βιβλίου

Γράφαμε τις προάλλες για τις παρουσιάσεις βιβλίων, ένα θέμα που απασχολεί όλη την κοινότητα του βιβλίου, πολλά-πολλά χρόνια τώρα. Θα το συνεχίσουμε και σήμερα, δίνοντας όμως ταυτόχρονα Ιδέες και Λύσεις σε εκδότες και συγγραφείς.

Σαν ένας από τους παλαιότερους στον χώρο, καθώς ασχολούμαι συστηματικά και αδιάκοπα με το θέμα εδώ και 35 χρόνια, ξέρω καλά —αλλά, μεταξύ μας, και ποιος δεν το ξέρει;…— πως κανείς αναγνώστης δεν έχει την παραμικρή όρεξη να πάει κάπου για ν’ ακούσει ένα κείμενο που κάποιος έγραψε για να δημοσιευτεί, εντέλει, σε ένα συνήθως περιθωριακό περιοδικό ή σάιτ. Δεν μπορεί, ούτε πρόκειται, να υπάρξει κάτι πιο δυσβάσταχτο από αυτό. Είναι ένα μαρτύριο. Δεν γεννήθηκε ακόμη ο γενναίος εκείνος άνθρωπος που μπορεί να ακούει κάποιον να διαβάζει οτιδήποτε από τα χαρτιά του. Μπορεί να σε κοιμίσει ή, σε ακραίες περιπτώσεις, μέχρι και να σε ρίξει στο πάτωμα με αφρούς στο στόμα.

Δεν γεννήθηκε ακόμη ο γενναίος εκείνος άνθρωπος που μπορεί να ακούει κάποιον να διαβάζει οτιδήποτε από τα χαρτιά του. Μπορεί να σε κοιμίσει ή, σε ακραίες περιπτώσεις, μέχρι και να σε ρίξει στο πάτωμα με αφρούς στο στόμα.

Το να ακούσει επίσης ένα μάτσο επαίνους για ένα βιβλίο που συνήθως είναι μέτριο και χλιαρό, δεν είναι και το μεγαλύτερο δέλεαρ για να φέρει κόσμο στο βιβλιοπωλείο, στο βιβλιοκαφέ, στο καφέ, στο μπαρ, ή οπουδήποτε γίνεται η παρουσίαση. Απροπό, μου φέρνει ρίγη τρόμου η σκέψη ότι παλιά, π.Χ., κάναμε τις περισσότερες παρουσιάσεις στην ΕΣΗΕΑ. Τι έχουμε ζήσει… Βέβαια, μέχρι από καμιά εικοσαριά χρόνια πίσω, οι παρουσιάσεις γίνονταν ΜΟΝΟ για τους δημοσιογράφους, όχι για το κοινό. Κάτι που αγνοούν οι πολλοί και λησμονούν οι υπόλοιποι. (Πάντως, ούτε οι δημοσιογράφοι του βιβλίου έρχονταν αν δεν υπήρχε μπουφές). Ενημερωτικά, να προσθέσω ότι προτάσεις για ανανέωση του τρόπου των παρουσιάσεων κάναμε από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα. Γιατί ήδη κανείς δεν πήγαινε. Μάλιστα, ακριβώς το 1999 είχαν γίνει μόδα οι παρουσιάσεις σε μπαρ. Δεν πήγε καλά αυτό.

Εν πάση περιπτώσει, ιδού ένας κατάλογος με ιδέες που σίγουρα σας ενδιαφέρουν:

• Κάντε την παρουσίαση του βιβλίου σας γυμνοί, ή σχεδόν γυμνοί. Όπως ίσως θα έχετε παρατηρήσει, τίποτε δεν τραβά την προσοχή περισσότερο από το γυμνό. Κάντε κάμψεις δέκα λεπτά πριν την έναρξη της εκδήλωσης.
• Δώστε δώρο ένα βιβλίο σε όποιον έρθει. Απλώς φροντίστε να μην είναι το δικό σας βιβλίο. Ένα πρόσφατο μπεστ σέλερ ή ίσως ένα κλασικό μυθιστόρημα δεν είναι κακές ιδέες. Κανείς δεν θα τα διαβάσει, αλλά όλοι θα μείνουν ευχαριστημένοι.
• Κάντε ένα flash mob. Μην πιστεύετε ότι είναι μια παλιά μόδα που δεν μπορεί να αναβιώσει. Αναβιώστε την εσείς! Πληρώστε μια ομάδα χορευτές και μουσικούς να εκτελέσουν ένα νούμερο κάπου στη μέση της παρουσίασης. Πιάνει σχεδόν πάντα.
• Προσφέρετε δωρεάν Wi-Fi και φορτιστές. Όλοι έχουν δωρεάν Wi-Fi, αλλά λίγο ακόμη δωρεάν Wi-Fi δεν κάνει ποτέ κακό. Απασχολείστε το κοινό σας με κάθε τρόπο που μπορείτε.
• Ζυμώστε ψωμί. Μπορεί η πανδημία να έχει περάσει και όλοι να την έχουμε ξεχάσει σαν να μη συνέβη ποτέ, αλλά δεν είναι κακό να γυρνάμε πού και πού στο παρελθόν. Μία επίδειξη live ζυμώματος πριν την παρουσίαση έχει παρατηρηθεί ότι φέρνει πολύ κόσμο. Αν φουρνίσετε και μπισκότα ή ψωμάκια, ακόμη καλύτερα.
• Κάντε κλήρωση. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο δέλεαρ από αυτό. Κληρώστε πράγματα που ενδιαφέρουν τον κόσμο, όπως κρασιά ή ολόκληρα κατσίκια. Και πάλι, κρατήστε έξω από την κλήρωση το δικό σας βιβλίο.
• Φροντίστε να διαδοθεί η φήμη ότι η παρουσίασή σας είναι μόνο για λίγους και εκλεκτούς. Μην την κάνετε σε κάποιον από τους προφανείς χώρους, αλλά σε ένα υπόγειο κάπου στα δυτικά, και μάλιστα νύχτα. Αν έρθουν πολλοί, κερδίσατε. Αν έρθουν λίγοι, θα πείτε ότι αυτό επιδιώκατε εξαρχής.
• Βάλτε την παρουσίαση του βιβλίου σας την ίδια ώρα και στον ίδιο χώρο με μια άλλη. Αν μάλιστα αυτή η άλλη είναι ενός μπεστσελερίστα, ακόμα καλύτερα. Ούτε εκείνος θα δυσαρεστηθεί — ακόμα και στην περίπτωση που το καταλάβει. Απλώς μην ανεβείτε κι εσείς στο πάνελ: δεν σας ξέρουν.
• Πείστε τον φίλο που θα παρουσιάσει το βιβλίο σας να μεταμφιεστεί. Όχι απαραίτητα Όπρα Γουίνφρεϊ, αν και η Όπρα είναι πάντα μια καλή ιδέα. Μεταμφιεστείτε, αν θέλετε, κι εσείς.
• Μιας και μιλάμε για μεταμφιέσεις, πώς σάς φαίνεται το cosplay; Πείτε στους καλεσμένους σας να μεταμφιεστούν σε λογοτεχνικούς ήρωες. Όχι του δικού σας βιβλίου, αλλά σε όποιον θέλουν. Πιάνει πάντα, αρκεί να έχετε και δωρεάν ποτά στον χώρο. Ντυθείτε άνιμε ήρωας και κάντε πως τους πυροβολείτε.
• Karaoke Reading Night. Δεν χρειάζονται περισσότερα σχόλια εδώ. Ακόμη και αν το βιβλίο σας είναι πραγματικά πολύ κακό, όλοι θα θυμούνται τους πιο φάλτσους της βραδιάς. Είναι πολύ ντροπιαστικό για όλους, και όχι μόνο για εσάς.
• Κάντε την παρουσίαση pet-friendly. Θέστε όρο να έρθουν όλοι με ένα κατοικίδιο. Να έχετε πολλά σακουλάκια μιας χρήσης μαζί, και μερικές σακούλες με τριτς. Προσοχή, όχι άγρια ζώα.
• Βάλτε να παίζει disco. Δώστε μία ρετρό νότα στην ανάγνωση των αποσπασμάτων του βιβλίου σας. Μπορείτε να το συνδυάσετε με άφρο περούκες για όλους. Πείτε τους να χορέψουν. Οι καλύτερες φιγούρες θα βραβευτούν στο τέλος της βραδιάς.
• Κάντε ένα slumber party. Πείτε στους καλεσμένους σας να έρθουν με τις πιτζάμες τους και με το αγαπημένο τους μαξιλάρι. Φροντίστε να υπάρχει ζεστό γάλα κακάο και καινούργιες οδοντόβουρτσες για όλους. Στ’ αλήθεια πετυχαίνει, δοκιμάστε το.
• Escape Room. Ειδικά αν έχετε γράψει αστυνομικό, μη χάσετε την ευκαιρία να διοργανώσετε ένα event απόδρασης από κλειστό δωμάτιο, ή το λύσιμο ενός γρίφου. Φροντίστε να είναι δύσκολο: άπαξ και έρθουν, δεν θα μπορούν να φύγουν.
• Διαβάστε γρήγορα ή εισπνέοντας ήλιον. Κάντε κάτι πραγματικά πρωτότυπο: βάλτε όλους τους ανθρώπους στο πάνελ να εισπνεύσουν ήλιον πριν διαβάσουν αυτά που έχουν να διαβάσουν, ή πριν πουν αυτά που έχουν να πουν. Η βραδιά θα σας μείνει αξέχαστη.
• Belly dance. Γιατί, μπορεί να ανήκουμε στη Δύση, αλλά η λαγγεμένη Ανατολή έχει τις δικές της χάρες. Ανεβείτε στο τραπέζι του πάνελ και δώστε τα όλα.
• Κάντε το όπως ο Χουντίνι. Μπείτε σε μία δεξαμενή γεμάτη νερό, δεμένος με αλυσίδες. Όλοι θα κάτσουν να σας δουν να προσπαθείτε να αποδράσετε. Και να προσπαθείτε. Και να προσπαθείτε. Εγγυημένο αποτέλεσμα.
• Καλέστε έναν εξορκιστή. Διαδώστε πως σας έχει καταλάβει ένα κακοποιό πνεύμα, και ότι ενώπιον όλων ένας ειδικός από το Βατικανό θα σας κάνει εξορκισμό. Μάθετε να στρίβετε το κεφάλι προς τα πίσω, ανοιγοκλείνοντας τα μάτια και λέγοντας ακατάληπτα λόγια ή αποσπάσματα από το βιβλίο σας.
• Αυτοτραυματιστείτε. Διαδώστε πως στην εκδήλωση θα χαρακωθείτε τελετουργικά ή/και ότι θα περάσετε χαλκάδες σε ευαίσθητα σημεία του σώματός σας. Θα έρθει όλο το τένις.