- CITY GUIDE
- PODCAST
-
27°
Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου
Όταν συνδέονται στο κεφάλι σου δύο φαινομενικά ασύμβατα πράγματα
![Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου](/images/1074x600/png/files/2024-02-28/giorgos-seferis-xristos-vakalopoulos.png)
Η γραφή του Γιώργου Σεφέρη και του Χρήστου Βακαλόπουλου, το βάθος της σκέψης τους και το σημείο συνάντησής τους
Η πιο δημιουργική στιγμή σου είναι όταν συνδέονται στο κεφάλι σου δύο φαινομενικά ασύμβατα πράγματα.
Ο Σεφέρης ήταν ένας καθωσπρέπει αστός. Ένας διπλωμάτης που κατέλαβε σοβαρές και υπεύθυνες θέσεις. Επιπλέον, ένας σεβαστός από όλους ποιητής, που έφτασε μέχρι το Νόμπελ. Ο Βακαλόπουλος από την άλλη, ήταν ένας μποέμ – ο άνθρωπος που θα συναντούσες σ’ ένα μπαρ να πίνει, να μιλάει και πάνω απ’ όλα να παρατηρεί.
Στον Σεφέρη με τραβούσε από παλιά, πέρα από την ίδια τη γραφή του, η σχέση του με τον Πόρο, η αγάπη του για την κλασική μουσική και η βαθύτητα των ημερολογίων του. Ίσως ακόμη κι αυτή η ίδια η κίνηση να κρατάει ημερολόγια. Ειδικά, αυτά τα ημερολόγια!
Στον Βακαλόπουλο είναι πολλά, ίσως επειδή είναι και πιο κοντά στη γενιά μου. Η παρατηρητικότητά του, σίγουρα. Η αγάπη του για το τραγούδι, που μοιάζει αντίστοιχη με αυτήν του Χατζιδάκι και την ίδια στιγμή, η αντιπάθειά του για την κλασική μουσική. Πάνω απ’ όλα όμως, εκείνη η παιδικότητα που ξεπροβάλλει από μερικά από τα κείμενά του. Αφορμή γι’ αυτές τις Σημειώσεις, είναι το «1965 μ.Χ.», το πρώτο από τα διηγήματα της δεύτερης πλευράς –όπως το θέτει ο Βακαλόπουλος– στις «Νέες αθηναϊκές ιστορίες».
Το 1965, ο Βακαλόπουλος ήταν 9 ετών. Και το διήγημα αυτό μοιάζει να γράφεται από ένα παιδί σ’ αυτή την ηλικία: «Εγώ ξέρω λίγη κιθάρα, ο Παπαδάκος τι ξέρει; Παίζει τερματοφύλακας και τις περισσότερες φορές χάνουμε, αλλά η Λένα και η Νανά δεν έχουν ιδέα από ποδόσφαιρο ώστε να καταλάβουν τι χωνί είναι ο Παπαδάκος. Εγώ του είπα του Άγγελου ότι πρέπει να αλλάξουμε τερματοφύλακα για να νικήσουμε κάποτε την έκτη, την προηγούμενη φορά χάσαμε γιατί ο Παπαδάκος έφαγε μια χλιαρή κεφαλιά κι έτσι έγινε το τρία-δύο, ήταν μεγάλη αδικία».
Θα σου πάρει πολλά χρόνια –αν είσαι ο Πικάσο– να μάθεις πάλι να ζωγραφίζεις σαν παιδί. Να ξαναβρείς αυτό που σου ξερίζωσαν στους παιδικούς σταθμούς. Να, αυτό είναι το κεντρικό θέμα που πραγματευόταν η «Μόμο», το ομώνυμο κείμενο του Μίκαελ Έντε. Αυτό και ο χρόνος. Οι αναμνήσεις, δηλαδή.
Ο Βακαλόπουλος θυμάται. Και μάλιστα με μια διαβολεμένη ακρίβεια, όχι μόνο ως προς τα γεγονότα αλλά και ως προς το συναίσθημα που αυτά άφηναν. «Έχω καταλάβει ότι η Νανά δεν ενδιαφέρεται για τα τραγούδια όπως εγώ με τον Άγγελο, δεν εξαρτά τη ζωή της από τα τραγούδια. Αυτό συμβαίνει μόνο στους μεγάλους που νομίζουν ότι η μουσική έγινε για να συνοδεύει το φαί, τους γάμους, όλα αυτά που μας πηγαίνουν και βαριόμαστε. Δεν καταλαβαίνουν ότι όλα τα άλλα έγιναν για να υπάρχει μουσική να την ακούμε και να βλέπουμε ταινίες. Να γιατί οι μουσικές ταινίες είναι οι καλύτερες, όταν τις δεις λένε ότι μπορείς να πεθάνεις. Αν δεν πεθάνεις, μπορείς να συνεχίσεις ν’ ακούς τραγούδια μέχρι να πεθάνεις, κάπως έτσι πρέπει να ζει κανείς».
Είναι η δεύτερη φορά στις Σημειώσεις (και μάλιστα συνεχόμενη) που τσιτάρω Βακαλόπουλο. Ίσως γιατί αυτό «το πρώτο διήγημα της δεύτερης πλευράς» με αφόπλισε. Για την αμεσότητα της γραφής, τη ζωντάνια της ανάμνησης και πιο πολύ για την απλότητα της σκέψης. Σ’ αυτή την απλότητα ακριβώς είναι που νιώθω ότι ο Βακαλόπουλος συναντά τον Σεφέρη: «Του κύκλου σου το ανέβασμα ζωντάνευε τη χτίση/ από τ’ αγκάθι σου έφευγε του δρόμου ο στοχασμός / η ορμή μας γλυκοχάραζε γυμνή να σ’ αποχτήσει / ο κόσμος ήταν εύκολος· ένας απλός παλμός».
«Ένας απλός παλμός» είναι ο κόσμος, τόσο για τον εννιάχρονο Βακαλόπουλο του «1965» όσο και για τον τριαντάχρονο Σεφέρη του «Ερωτικού λόγου» του 1930. Κι αν ο Βακαλόπουλος μοιάζει αισιόδοξος σε πρώτη ανάγνωση, δεν είναι ακριβώς: «Πέρασα από το θρανίο της Νανάς και της χάιδεψα τα μαλλιά. Δεν κουνήθηκε καθόλου, νομίζω ότι της άρεσε πολύ. Μετά πήγα και κάθισα δίπλα στον Άγγελο κι όταν χτύπησε το κουδούνι και σχολάσαμε του είπα ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην τα φτιάξω με τη Νανά κι ότι είμαστε πολύ τυχεροί γιατί από του χρόνου, όπως έγραφε η εφημερίδα, θα ερχόταν και στην Ελλάδα η τηλεόρασις». Κι ο Σεφέρης, λιγότερο ειρωνικός μα το ίδιο θλιμμένος στο βάθος του: «Ρόδο άλικο του ανέμου και της μοίρας / μόνο στη μνήμη απόμεινες, ένας βαρύς ρυθμός/ ρόδο της νύχτας πέρασες, τρικύμισμα πορφύρας / τρικύμισμα της θάλασσας… Ο κόσμος είναι απλός».
![Ο κόσμος είναι απλός: Το σημείο συνάντησης Γιώργου Σεφέρη και Χρήστου Βακαλόπουλου Έργο μεικτής τεχνικής του Γιώργου Φλωράκη για τη στήλη του Σημειώσεις Ενός Μονομανούς](/images/w734/jpg/files/2024-02-28/giorgos-sefers-nikos-vakalopoulos.jpg)
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου, Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο
Το επάγγελμα του συγγραφέα είναι πολύ μοναχικό
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Τι σημαίνει να «νιώθεις ότι πεθαίνεις στη θέση ενός άλλου»;
Ένα συλλεκτικό τεκμήριο από τον Θανάση Κ. Κάππο για τον σπουδαίο τραγουδιστή, μέσα από αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά
Μια ιστορία αγάπης, απώλειας και συμφιλίωσης σε καιρούς ανησυχητικών αλλαγών
Greekling, όπως Γραικύλος, εκ του Graeculus: φράση υποτιμητική που χρησιμοποιούνταν από τους Ρωμαίους για συμπολίτες τους που ήθελαν να το παίζουν Έλληνες. Κατά (μειωτική) επέκταση: ο υποταγμένος Έλληνας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Ο γνωστός συγγραφέας και διαφημιστής μάς μιλάει για το νέο του βιβλίο «Το Φωτόδεντρο»
Πιστεύεται ότι γράφτηκε γύρω στον Απρίλιο-Ιούνιο του 1920 από ένα σανατόριο
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου του Douglas Murray
Η αργεντινή συγγραφέας μιλάει για το νέο της βιβλίο «Η δική μας πλευρά της νύχτας» και το Φεστιβάλ ΛΕΑ
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Η Athens Voice προτείνει τα βιβλία των διακοπών
Ο Ισλανδός ποιητής, συγγραφέας, μουσικός και εκδότης μιλάει στην Athens Voice
Το graphic novel «Σκιές στο φως» περιγράφει κυρίως την προσωπικότητά του από την παιδική του ηλικία και τα καθοριστικά πρώτα χρόνια του στην Αγγλία, μέχρι την καθιέρωσή του
Η μόνη απαίτηση είναι το βιβλίο να σε διασκεδάζει, ανεξάρτητα από το αν καταφέρει να κάνει οτιδήποτε άλλο
Ο Θανάσης Παπανδρόπουλος και ο Κώστας Χρηστίδης δίνουν μία διαφορετική υπόσταση στην έννοια του επιχειρείν και του χώρου μέσα στον οποίον αυτό μπορεί να αναπτυχθεί
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.