- CITY GUIDE
- PODCAST
-
27°
Γκέρτα: Επιβιώνοντας σε έναν κόσμο αιφνίδια εχθρικό
Μάιος του 1945, οι συμμαχικές δυνάμεις απελευθερώνουν το Μπρνο, αλλά για εκείνους με Γερμανική καταγωγή που έμεναν στην περιοχή αυτό δεν είναι λύτρωση αλλά καταδίκη
![Γκέρτα: Επιβιώνοντας σε έναν κόσμο αιφνίδια εχθρικό Γκέρτα: Επιβιώνοντας σε έναν κόσμο αιφνίδια εχθρικό](/images/1074x600/jpg/files/2024-02-07/tuckova-gerta1.jpg)
Αναγνώστης με αιτία: Παρουσίαση του βιβλίου «Γκέρτα» της Κατερίνα Τούτσκοβα, που κυκλοφορεί από τις εκδ. Αλεξάνδρεια
Αγαπώ την Πράγα, αγαπώ τον Κάφκα, αγαπώ την τσέχικη λογοτεχνία. Έχω ταξιδέψει έξι φορές στην Πράγα, τελευταία βρέθηκα και στο θέρετρο Κάρλοβι Βάρι που ως πρόσφατα σνόμπαρα – αδίκως, όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων. Δεν έχω πάει ακόμα στο Μπρνο, αυτό που χαρακτηρίζεται και ως «συμπρωτεύουσα» της Τσεχίας.
Στο Μπρνο με ταξίδεψε ένα πολύ ιδιαίτερο μυθιστόρημα που μόλις διάβασα, το «Γκέρτα» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια). Το έχει γράψει μια σαραντάρα σήμερα (που όμως όταν το έγραφε ήταν κάτω από τριάντα χρόνων) Τσέχα, ονόματι Κατερίνα Τούτσκοβα, και πράγματι με εντυπωσίασε με το πεζογραφικό της επίτευγμα. Η ίδια η γλώσσα που χρησιμοποιεί η συγγραφέας –και αποδίδει εξαιρετικά στη μετάφραση ο Κώστας Τσίβος– είναι δίχως φιοριτούρες, χωρίς μοντερνισμούς και δηθενιές, αλλά με μια δωρική απλότητα που κάνει τον αναγνώστη να μη θέλει να το αφήσει από τα χέρια του.
Η ιστορία που αφηγείται το μυθιστόρημα ανήκει σε εκείνες τις στιγμές της Ιστορίας που ελάχιστοι από εμάς γνωρίζουμε (θα μου πείτε, εδώ δεν ξέρουμε τη δική μας Ιστορία, θα ξέρουμε των Τσέχων;). Η συγγραφέας μας μεταφέρει στον Μάιο του 1945, όταν οι συμμαχικές δυνάμεις απελευθερώνουν το Μπρνο. Και μπορεί αυτό να ήταν λύτρωση για τους αυτόχθονες Τσέχους, αλλά για εκείνους με Γερμανική καταγωγή που έμεναν στην περιοχή ήταν καταδίκη.
![«Γκέρτα» της Κατερίνα Τούτσκοβα, εκδ. Αλεξάνδρεια «Γκέρτα» της Κατερίνα Τούτσκοβα, εκδ. Αλεξάνδρεια](/images/w250/3/jpg/files/2024-02-07/tuckova-gerta250.jpg)
Η Γκέρτα είναι μισή Γερμανίδα και μισή Τσέχα. Δυστυχώς για εκείνη, οι συντοπίτες της την θεωρούν σκέτη Γερμανίδα, άρα βδέλυγμα, και τη συμπεριλαμβάνουν με τους υπόλοιπους Γερμανούς που ως τότε συζούσαν ειρηνικά με τους Τσέχους σε μια απηνή καταδίωξη που εμένα τουλάχιστον μου έφερε στο νου τους διωγμούς των Ελλήνων από τους Τούρκους την περίοδο της Μικρασιατικής καταστροφής.
Η συγγραφέας επικεντρώνεται στα δεινά που υπέστησαν οι γυναίκες εκείνης της ιδιαίτερης κατηγορίας Γερμανίδων που βρέθηκαν αίφνης εγκλωβισμένες στην ελευθερωμένη Τσεχία. Έρμαια του μίσους των Τσέχων, αυτές οι γυναίκες υφίστανται τα πάνδεινα. Μέσα από την κεντρική ηρωίδα, την Γκέρτα, μια γυναίκα που αγωνίζεται να επιβιώσει σε έναν κόσμο αιφνίδια εχθρικό, ο αναγνώστης γίνεται μάρτυρας μιας εποχής που εξακολουθεί να είναι βίαιη παρόλο που ο πόλεμος έχει πια τελειώσει, και συνακόλουθα μπορεί να αντιληφθεί και το σημερινό βάσανο των απανταχού προσφύγων στην προσπάθειά τους να βρουν ένα πιο ειρηνικό μέρος να σταθούν.
Το μυθιστόρημα προκαλεί χωρίς μελό συναισθηματισμούς τη συμπόνια του αναγνώστη προς τις γυναίκες εκείνες, αφυπνίζει την ενσυναίσθησή του χωρίς να την εκβιάζει, τον βάζει να σκεφτεί καλύτερα πριν καταδικάσει. Αλλά, για μένα, το καλύτερο που πετυχαίνει η συγγραφέας είναι η επιθυμία του αναγνώστη να συνεχίσει να διαβάζει το βιβλίο, όχι τόσο για να δει τι θα συμβεί παρακάτω, αλλά επειδή η πεζογραφική δεινότητα της Κατερίνας Τούτσκοβα είναι τέτοια που σαγηνεύει.
Εννοείται πως όσο διάβαζα το βιβλίο ανέτρεχα σε χάρτες και έβλεπα φωτογραφίες του Μπρνο στο διαδίκτυο ώστε να ετοιμάζομαι σιγά σιγά για το επόμενο ταξίδι μου στην Τσεχία, αυτή τη φορά όχι στην Πράγα αλλά στη «συμπρωτεύουσα».
Διότι ναι μεν η λογοτεχνία σε ταξιδεύει αλλά και σε ωθεί να ταξιδέψεις.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου, Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο
Το επάγγελμα του συγγραφέα είναι πολύ μοναχικό
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Τι σημαίνει να «νιώθεις ότι πεθαίνεις στη θέση ενός άλλου»;
Ένα συλλεκτικό τεκμήριο από τον Θανάση Κ. Κάππο για τον σπουδαίο τραγουδιστή, μέσα από αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά
Μια ιστορία αγάπης, απώλειας και συμφιλίωσης σε καιρούς ανησυχητικών αλλαγών
Greekling, όπως Γραικύλος, εκ του Graeculus: φράση υποτιμητική που χρησιμοποιούνταν από τους Ρωμαίους για συμπολίτες τους που ήθελαν να το παίζουν Έλληνες. Κατά (μειωτική) επέκταση: ο υποταγμένος Έλληνας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Ο γνωστός συγγραφέας και διαφημιστής μάς μιλάει για το νέο του βιβλίο «Το Φωτόδεντρο»
Πιστεύεται ότι γράφτηκε γύρω στον Απρίλιο-Ιούνιο του 1920 από ένα σανατόριο
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου του Douglas Murray
Η αργεντινή συγγραφέας μιλάει για το νέο της βιβλίο «Η δική μας πλευρά της νύχτας» και το Φεστιβάλ ΛΕΑ
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Η Athens Voice προτείνει τα βιβλία των διακοπών
Ο Ισλανδός ποιητής, συγγραφέας, μουσικός και εκδότης μιλάει στην Athens Voice
Το graphic novel «Σκιές στο φως» περιγράφει κυρίως την προσωπικότητά του από την παιδική του ηλικία και τα καθοριστικά πρώτα χρόνια του στην Αγγλία, μέχρι την καθιέρωσή του
Η μόνη απαίτηση είναι το βιβλίο να σε διασκεδάζει, ανεξάρτητα από το αν καταφέρει να κάνει οτιδήποτε άλλο
Ο Θανάσης Παπανδρόπουλος και ο Κώστας Χρηστίδης δίνουν μία διαφορετική υπόσταση στην έννοια του επιχειρείν και του χώρου μέσα στον οποίον αυτό μπορεί να αναπτυχθεί
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.