Αναγνώστης με αιτία: Παρουσίαση του βιβλίου «Poor things» του Άλισντερ Γκρέυ, που κυκλοφορεί από τις εκδ. Ελληνικά Γράμματα
Έκανα το λάθος –ένα λάθος που δεν κάνει ούτε πρωτοετής φοιτητής Δημιουργικής Γραφής– να δω πρώτα την ταινία του Λάνθιμου και μετά να διαβάσω το βιβλίο του Σκωτσέζου συγγραφέα. Γιατί ήταν λάθος; Επειδή όταν στη συνέχεια διάβασα το μυθιστόρημα του Άλισντερ Γκρέυ, κάθε ήρωας του βιβλίου ερχόταν στο μυαλό μου με τη μορφή που του είχε δώσει στην ταινία του ο Λάνθιμος. Κι έτσι έχανα την σπουδαιότερη ιδιότητα της λογοτεχνίας – αυτήν που δίνει στη φαντασία του αναγνώστη την ελευθερία να πλάθει ο ίδιος στο μυαλό του εκείνους τους ήρωες που διαβάζει στο χαρτί.
Είναι κανόνας: Πρώτα διαβάζουμε το βιβλίο και μετά βλέπουμε την ταινία.
Η πλάκα είναι ότι εγώ είχα όντως διαβάσει το βιβλίο πριν δω την ταινία. Μόνο που το είχα διαβάσει τριάντα χρόνια πριν, όταν είχε κυκλοφορήσει πρώτη φορά στα ελληνικά. Και φυσικά δεν θυμόμουν τίποτα απολύτως. Οπότε όταν το διάβασα αυτή τη φορά στη νέα έκδοση που έβγαλαν τα Ελληνικά Γράμματα, με την εξαιρετική μετάφραση του Δημήτρη Βαρδουλάκη, ήταν πράγματι σαν να το διάβαζα για πρώτη φορά.
Θα μου πείτε, μα πώς είναι δυνατόν να ξεχάσει κάποιος ότι διάβασε αυτό το βιβλίο; Ευτυχώς, είναι. Γιατί διαβάζοντάς το τώρα ξανά απολάμβανα το μυθιστόρημα σαν να το έπιανα πρώτη φορά στα χέρια μου. Ο Άλισντερ Γκρέυ έχει γράψει ένα σπουδαίο βιβλίο, επειδή είναι ο ίδιος ένας σπουδαίος συγγραφέας. Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα είχε περάσει απαρατήρητος. Το μυθιστόρημά του, που είχε μεταφραστεί με τίτλο «Χαμένα κορμιά», αναπαυόταν αζήτητο επί χρόνια στους πάγκους υπαίθριων παζαριών βιβλίων. Ο Λάνθιμος το ανέστησε. Δυστυχώς για τον συγγραφέα του, το θαύμα της ανάστασης αφορούσε μόνο το βιβλίο, καθώς ο Άλισντερ Γκρέυ που το είχε γράψει ήταν ήδη νεκρός από το 2019. Ελπίζω να υπάρχουν μεταμεσονύκτιες προβολές στο Επέκεινα ώστε να δει πώς μετέφερε το έργο του στη μεγάλη οθόνη ο Λάνθιμος.
Η ιστορία, με δυο λόγια, αναφέρεται στην επαναφορά στη ζωή μιας όμορφης γυναίκας (ονόματι Μπέλλα) από έναν δύσμορφο γιατρό που αναζητά στο πρόσωπό της την ιδανική σύντροφο. Δυστυχώς για τον γιατρό, λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο. Ξενοδόχος δεν είναι άλλος από τις ερωτικές διαθέσεις της νεκραναστημένης που μόλις ανακαλύπτει τις ηδονές που κρύβει ανάμεσα στα σκέλια της, αρχίζει να επιδίδεται με φρενήρη ρυθμό στην αναζήτηση της σωματικής απόλαυσης. Κοντολογίς, ο δύσμοιρος ντόκτορ επανέφερε στον κόσμο μια νυμφομανή (ερωτομανή, την λέει ο μεταφραστής). Η Μπέλλα, λες και δεν έχει συναισθηματική νοημοσύνη, σκορπίζει γύρω της τον όλεθρο σε άντρες που την ερωτεύονται, ενώ ο ερωτικός πλουραλισμός της πηδάει εύκολα από το ένα φύλο στο άλλο.
Έτσι τουλάχιστον την περιγράφει ο συγγραφέας ως σχεδόν το τέλος του βιβλίου του. Και αυτή ακριβώς την πλοκή ακολουθεί και ο Λάνθιμος. Η αφήγηση γίνεται από τη μεριά ενός άντρα. Ωστόσο, πριν τελειώσει το μυθιστόρημά του ο Σκωτσέζος συγγραφέας μάς μεταφέρει και την άποψη της ίδιας της Μπέλλας που διαμαρτύρεται για όσα της καταμαρτυρεί ο αφηγητής. Η άποψη αυτή της Μπέλλας ανατρέπει πλήρως όσα έχουμε διαβάσει ως τότε. Ο Λάνθιμος αγνοεί αυτό το τέλος του βιβλίου.
Ένα βιβλίο μυστηρίου για ένα κορίτσι που μεγαλώνει προσπαθώντας ν’ ανακαλύψει τον εαυτό του, αλλά και το κατά πόσο ο Αμερικανός πατέρας του ήταν μπλεγμένος με την Απριλιανή χούντα
Μιλήσαμε για το νέο του βιβλίο, ένα μυθιστόρημα για τη μονίμως φευγαλέα αίσθηση της μητέρας του, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η μνήμη πλάθει την προσωπική ιστορία
18°
