Κατσαρόλες με βιβλία: Η συνταγή του Χρόνη Μίσιου για μουσακά από το βιβλίο «Το κλειδί είναι κάτω από το γεράνι», εκδόσεις Γράμματα
«Πρέπει να πίνεις για να θυμάσαι και να τρως για να ξεχνάς». Η φράση αυτή είναι του Πέπε Καρβάλιο, ήρωα-ντεντέκτιβ των αστυνομικών μυθιστορημάτων του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν. Και για έναν περίεργο λόγο, τα κείμενα του εξαιρετικού συγγραφέα, ο οποίος γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1939 στη Βαρκελώνη και έφυγε από τη ζωή ενώ ήταν στο αεροδρόμιο της Μπανκγόκ της Ταϊλάνδης στις 18 Οκτωβρίου του 2003, εξακολουθούν να με γοητεύουν. Είναι αστυνομικά, είναι ποιήματα, ποδοσφαιρικά για την Μπαρτσελόνα και άλλα για την ανυπέρβλητη γοητεία της γεύσης. Τα κείμενα του Μονταλμπάν καθηλώνουν κάθε αναγνώστη που δεν επιθυμεί τα τετριμμένα στο βιβλίο ή στην κατσαρόλα του.
Γράφει απλά και υπονοεί περισσότερα: «Το λουκάνικο Φρανκφούρτης, αυτή η ύποπτη τροφή, εφεύρεση το δίχως άλλος ενός νου αργού, αλλά σίγουρου δολοφόνου κοσμοναυτών με λειψό ουρανίσκο». Δεν θέλει το πρόχειρο και το έτοιμο. Η γεύση είναι για εκείνον ανώτερη αίσθηση. Και για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία, ο σύντροφος, δηλαδή ο άντρας που μοιραζόταν την τροφή, μας εξηγούσε πως «το σεξ και η γαστρονομία είναι τα πιο σοβαρά πράγματα που υπάρχουν».
Περιπλανώμενος σε διάφορα εστιατόρια, ο Καρβάλιο μπαίνει στο Λα Μαρκέτα, κάπου στο Λα Μπισμπάλ, για πρωινό και παραγγέλνει καβούρι με σαλιγκάρια, και φασόλια με μπουτιφάρρα και δίπλα μαύρο και παχύ κρασί «απ’ αυτό που τον χειμώνα κάνει τα αυτά να κοκκινίζουν». Στην «Οδύσσεια», ένα εστιατόριο στη Βαρκελώνη, σε ένα στενό που το έλεγαν Κοπόνς, για ορεκτικό ζητάει μύδια με απαλή σάλτσα σκόρδου και οχάλδρε δε αντσόας, δηλδή μια ζύμη από αλεύρι, νερό, βούτυρο και άλλα μυρωδικά, ψημένη με αντζούγιες.
Αυτοί είναι μεζέδες!
Τα βιβλία του Μονταλμπάν είναι βάλσαμο. Πάω τώρα σε έναν ακόμη παλιό της ζωής, τον Χρόνη Μίσσιο, που καταφέρνει να ενώσει σε ένα τραπέζι στο καφενείο του Κανάρη τον κύριο Ευμένιο, τον κύριο Εισαγγελέα και τον κύριο Αργύριο: «Ξεκινώντας από την έρημο της απελπισίας τους, απαλλαγμένοι από όνειρα, άγχη και φιλοδοξίες, απολάμβαναν τα ουζάκια τους με τους εκλεκτούς μεζέδες στο καφενείο του Κανάρη, με τους βελούδινους καναπέδες και τους μεγάλους βενετσιάνικους καθρέπτες στους τοίχους. Κάθε ούζο, και πιατάκι με διαφορετικό μεζέ, τρεις γύρους ως τα είκοσι ένα ο καθένας». Και δώσ’ του φιλοσοφικές προσεγγίσεις.
Δεν βρέθηκαν μαζί ποτέ δυστυχώς, ο Μονταλμπάν με τον Μίσσιο, σε ένα καφενείο να τα πούνε και να κάνουν απολογισμούς ζωής, ανοίγοντας ένα μεγάλο μπουκάλι κρασί κι έχοντας ολόγυρά τους πιατάκια με ξεχωριστές γεύσεις.
Κόβουμε τις μελιτζάνες σε φέτες. Τις αφήνουμε στον ήλιο να μαραθούν. Αλείφουμε με λίγο λάδι ένα ταψί και τις βάζουμε στον φούρνο. Ετοιμάζουμε και τον κιμά, με τις ντομάτες, τα ψιλοκομμένα κρεμμύδια, το αλάτι και το πίπερι. Όταν ψηθεί ο κιμάς, ρίχνουμε μπόλικο μαϊντανό και λάδι. Σε πυρίμαχο σκεύος στρώνουμε μία σειρά από μελιτζάνες και από πάνω ρίχνουμε μια στρώση κιμά, και επαναλαμβάνουμε με την ίδια σειρά μέχρι να τελειώσουν τα υλικά. Βάζουμε το σκεύος στον φούρνο και λίγο πριν ψηθεί το φαγητό ρίχνουμε χοντροκομμένα κομμάτια τυρί φέτα.
Τα βιβλία
«Το κλειδί είναι κάτω από το γεράνι» του Χρόνη Μίσσιου, εκδόσεις Γράμματα
«Ο Καρβάλιο στην κουζίνα» του Μανουέλ Βάσκεθ Μονταλμπάν, εκδόσεις Μεταίχμιο
«Συνταγές μέσα από τη λογοτεχνία» των Μαρίνα Ανίνου και Αμφιτρίτης Σαραφιανού, εκδόσεις «Τα Νέα»
Ο Παναγιώτης Σκληρός μας ταξιδεύει στη Λευκάδατων δεκαετιών του ’50, του ’60 και του ’70 μέσα από τα βιβλία «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» και «Η Αλτάνη και άλλες Λευκαδίτικες ιστορίες»
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
8°
