Βιβλιο

Ο Μπαράκ Ομπάμα προτείνει τα αγαπημένα του βιβλία για το 2023

Τι περιλαμβάνει η φετινή λίστα του τέως προέδρου των ΗΠΑ

Γιώργος Δήμος
10’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Η λίστα του Μπαράκ Ομπάμα με τα καλύτερα βιβλία του 2023 - Τα αναγνώσματα που επέλεξε ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ

Όπως έχει πλέον καθιερωθεί, ο πρώην Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Μπαράκ Ομπάμα, ανακοίνωσε και φέτος μέσω X (πρώην Twitter) τη λίστα με τα αγαπημένα του βιβλία για το 2023. Ο Αφροαμερικανός τέως πλανητάρχης γράφει χαρακτηριστικά: «Όπως κάνω συνήθως αυτή την εποχή του χρόνου, θέλησα (και φέτος) να μοιραστώ τα αγαπημένα μου βιβλία, ταινίες και μουσική του 2023. Πρώτα, αυτά είναι τα βιβλία που διασκέδασα διαβάζοντάς τα. Αν ψάχνετε για ένα καινούργιο βιβλίο να διαβάσετε μέσα στις γιορτές, δοκιμάστε ένα από αυτά. Και αν μπορείτε, ψωνίστε σε ένα ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο ή δανειστείτε τα από την τοπική σας βιβλιοθήκη». Η λίστα του Προέδρου Ομπάμα για το 2023 συμπεριλαμβάνει πολλά αξιόλογα βιβλία από πολλά διαφορετικά λογοτεχνικά είδη, από μυθιστορηματικά μπεστ-σέλερ μέχρι βιογραφίες και αμιγώς πολιτικά ρεπορτάζ.

James McBride και Barack Obama, 2016 © EPA/SHAWN THEW

James McBride – «The Heaven & Earth Grocery Store»
Το πιο πρόσφατο μυθιστόρημα του βραβευμένου Αφροαμερικανού συγγραφέα και μουσικού, Τζέιμς ΜακΜπράιντ, πραγματεύεται την ιστορία μιας παρέας Εβραίων και Αφροαμερικανών μεταναστών, που μένουν μαζί στη συνοικία Τσίκεν Χιλ, στο Ποτσταουν της Πενσυλβάνια, κατά τη δεκαετία του 1920. Ο συγγραφέας ταξιδεύει με ευκολία σε αυτή τη μακρινή περίοδο της αμερικανικής ιστορίας και μας αφηγείται μια ιστορία που γνωρίζει καλά, όντας παιδί ενός Αφροαμερικανού και μιας Εβραίας μετανάστριας από την Πολωνία.

Benjamin Labatut – «The Maniac»
Γεννημένος στο Ρόττερνταμ και μεγαλωμένος στη Χάγη, το Μπουένος Άιρες και τη Λίμα, ο Μπενχαμίν Λαμπατούτ είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες νέες φωνές της σύγχρονης λογοτεχνίας. Το νέο του μυθιστόρημα, που κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Penguin, είναι ένα δυναμικό έργο που πραγματεύεται τις περιπέτειες ενός «παιδιού-θαύματος», του οποίου οι δυνάμεις τρομοκρατούν τους πάντες γύρω του. Οι κριτικοί λογοτεχνίας όλων των μεγάλων εφημερίδων εξήραν το βιβλίο του Λαμπατούτ ως αριστουργηματικό.

Matthew Desmond – «Poverty, By America»*
Το μη λογοτεχνικό βιβλίο του Μάθιου Ντέσμοντ προσφέρει μία αφυπνιστική ματιά στους λόγους που κρύβονται πίσω από το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν περισσότερη φτώχια αναλογικά με τον πληθυσμό τους, από άλλα κράτη του ανεπτυγμένου κόσμου. Ο κοινωνιολόγος συγγραφέας αναλύει το φαινόμενο της φτώχιας και σκιαγραφεί ένα σύστημα όπου οι πλούσιοι επωφελούνται από πολιτικές των κυβερνήσεων, οι οποίες κρατάνε εκείνους που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτωχοποίησης εκεί, χωρίς να τους δίνουν τη δυνατότητα να ευημερίσουν.

Safiya Sinclair – «How to Say Babylon»
Το αυτοβιογραφικό έργο της Τζαμαϊκανής ποιήτριας και πεζογράφου, Σαφίγια Σίνκλαιρ, είναι μια συγκινητική και πολύ προσωπική ιστορία μιας φιλόδοξης νέας που αποφασίζει να αφήσει πίσω της την κουλτούρα του Ρασταφαριανισμού, αφού ανακαλύπτει πως αντί να της δίνει ώθηση να ακολουθήσει τα όνειρά της, την φιμώνει ως άνθρωπο, αλλά και ως γυναίκα. Χωρίς να χάνει ποτέ την ποιητική της φλέβα, η Σίνκλαιρ αφηγείται την ιστορία της με παρόμοιο τρόπο που αφηγείται τα ποιήματά της, στη συλλογή, «Cannibal» (2016), δίνοντας έτσι νέα πνοή στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα.

David Grann © EPA/CAROLINE BREHMAN

David Grann – «The Wager»*
Ο Αμερικανός δημοσιογράφος, Ντέιβιντ Γκραν, γνωστός για τα νούμερο #1 μπεστ-σέλερ του, στη λίστα των New York Times, όπως τους «Δολοφόνους του Ανθισμένου Φεγγαριού» (2017), που έγινε πρόσφατα ταινία από τον Μάρτιν Σκορσέζε, συνεχίζει την «true crime» σειρά βιβλίων του με το «Wager». Όπως περιγράφει και ο υπότιτλος του βιβλίου, πρόκειται για «Μια ιστορία ναυαγίου, ανταρσίας και φόνου». Το έργο αυτό διαθέτει το ίδιο σασπένς και διαβάζεται με τους ίδιους πυρετώδης ρυθμούς, όπως και τα υπόλοιπα της σειράς, επιβεβαιώνοντας, για ακόμη μία φορά, το ταλέντο και το εύρος των δυνατοτήτων του Γκραν.

Chris Miller – «Chip War»
Ο οικονομολόγος και ιστορικός, Κρις Μίλλερ, μιλάει σε αυτό το βιβλίο του για τη δημιουργία του τσιπ και τη συγκλονιστική αλυσίδα γεγονότων που οδήγησαν στο να τελειοποιηθεί η τεχνολογία του στις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτως ώστε να διατηρήσει η υπερδύναμη τη θέση της στο διεθνές στερέωμα. Όπως είναι φυσικό, πέρα από την τεχνολογία, οι Ηνωμένες Πολιτείες επεδίωξαν αμέσως να ελέγξουν και την παραγωγή των τσιπ, πράγμα που αποτέλεσε πηγή πλούτου για τη χώρα, αφότου μονοπώλησε το προϊόν, αποκλείοντας τη Σοβιετική Ένωση.

Lauren Groff © EPA/CATI CLADERA

Lauren Groff – «The Vaster Wilds»
Το νέο μυθιστόρημα της Λόρεν Γκροφ πραγματεύεται τις περιπέτειες μιας πνευματώδους νεαρής κοπέλας, που προσπαθεί να επιβιώσει μόνη της στην άγρια φύση. Ξεφεύγοντας από έναν αποικιακό οικισμό, η κοπέλα δεν έχει καταφέρει να πάρει σχεδόν τίποτα μαζί της και στηρίζεται αποκλειστικά στη σπιρτάδα της και τον πόθο της για ελευθερία για να επιβιώσει. Ασκώντας κριτική στα κακώς κείμενα της αμερικανικής κοινωνίας μέσα από αυτήν την αλληγορική ιστορία, η Γκροφ μιλάει για θέματα όπως την αποικιοκρατία και τον φεμινισμό.

Sarah Bakewell – «Humanly Possible»
Η νέα αυτή έρευνα της Σάρα Μπέικγουελ, αναλύει με χιουμοριστικό τρόπο τους τελευταίους επτά αιώνες στην εξέλιξη του ουμανισμού. Καλύπτοντας ένα τεράστιο εύρος από τομείς σπουδών, η βραβευμένη συγγραφέας, ξεκινώντας πάντα από μια φιλοσοφική βάση, θέτει ερωτήματα σχετικά με τη φύση του ουμανισμού και το ρόλο που έπαιξε, ανά τους αιώνες, στη διαμόρφωση του ανθρώπινου πνεύματος. Από το έργο και τη σκέψη του Έρασμου, μέχρι νεότερους συγγραφείς και επιστήμονες, όπως τη Ζόρα Νιλ Χέρστον, η Μπέικγουελ μας προσφέρει ένα μοναδικό ταξίδι στις διαφορετικές σχολές σκέψεις σχεδόν μιας χιλιετίας, πάντα με άξονα τη μελέτη του ουμανισμού.

Jonathan Eig – «King: A Life»*
Η βιογραφία του θρυλικού Αφροαμερικανού ακτιβιστή, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, από τον δημοσιογράφο Τζόναθαν Έιγκ, αποτελεί μια σημαντική νέα προσθήκη σε όσα έχουν γραφτεί για μία από τις σημαντικότερες φιγούρες του 20ου αιώνα. Η διεξοδική μελέτη του Έιγκ επάνω στο θέμα του, αλλά και η απλή και κατανοητή αποτύπωση των πληροφοριών, ακόμα και για έναν αναγνώστη που δεν γνωρίζει πολλά για τον Κινγκ και το επαναστατικό του έργο, καθιστά το βιβλίο αυτό απαραίτητο για όσους αγαπούν την ιστορία των πολιτικών δικαιωμάτων στην Αμερική.

Abraham Verghese και Barack Obama, 2016 © EPA/SHAWN THEW

Abraham Verghese – «The Covenant of Water»
Το ιστορικό μυθιστόρημα του ινδικής καταγωγής γιατρού και συγγραφέα, Έιμπραχαμ Βεργκέζε, αφηγείται την ιστορία τριών γενεών μιας οικογένειας Χριστιανών Ινδών, που ζουν σε μια μικρή πόλη της πολιτείας Κεράλα, στην Ινδία. Φέρνοντας στο νου μυθιστορήματα, όπως το «Τα πάντα γίνονται κομμάτια» (1958), του Τσινούα Ατσέμπε, καθώς μας δίνει μια φρέσκια οπτική, μέσα από τα μάτια των γηγενών και ταυτόχρονα ασκεί την κριτική του απέναντι στην αποικιοκρατία και τα δεινά της, το βιβλίο του Βεργκέζε διαθέτει μια καθηλωτική ενέργεια και μία λανθάνουσα δυναμική, που αποκαλύπτεται σιγά-σιγά, κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.

Jonathan Rosen – «The Best Minds»
Ο Τζόναθαν Ρόζεν δανείζεται εδώ τον τίτλο του νέου του μπεστ-σέλερ από το ποίημα, «Ουρλιαχτό» (1956), του Μπιτ συγγραφέα, Άλεν Γκίνσμπεργκ. Όπως και το ποίημα, που ξεκινάει με το στίχο, «Είδα τα μεγαλύτερα κεφάλια της γενιάς µου ρημαγμένα/από την τρέλα υστερικά, γυμνά, ξελιγωµένα,/σερνάμενα χαράματα, σε δρόμους νέγρικους,/ζητώντας µια άγρια δύση», έτσι και το βιβλίο του Ρόζεν αφηγείται μια ιστορία «Φιλίας, τρέλας και τραγωδίας καλών προθέσεων», σύμφωνα με τον υπότιτλό του. Ημι-αυτοβιογραφικό (όπως άλλωστε ήταν και το «Ουρλιαχτό»), το μυθιστόρημα λαμβάνει χώρα κατά τη δεκαετία του 1970 και πραγματεύεται την ιστορία δύο φίλων, του Τζόναθαν και του Μάικλ, στο Νιού Ροσέλ της Νέας Υόρκης, με τον Μάικλ να διαγνώζεται με παρανοϊκή σχιζοφρένεια, λίγο πριν τον δεχτούν στο Γέιλ, ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας. Η συγκλονιστική ιστορία του Michael Laudor, που όχι μόνο πήγε στο Γέιλ, αλλά κατάφερε και να αποφοιτήσει, έγινε πρωτοσέλιδο από τη New York Times το 1995.

S.A. Cosby – «All the Sinners Bleed»*
Το νέο «γοτθικό» μυθιστόρημα μυστηρίου και εγκλήματος, του Νότιου Αμερικανού συγγραφέα, Σ. Α. Κόσμπι, αποτελεί ένα ανάγνωσμα γεμάτο σασπένς και δράση. Λαμβάνοντας χώρα στην Πολιτεία της Βιρτζίνια, όπου ζει και εργάζεται και ο ίδιος ο συγγραφέας, το έργο πραγματεύεται την ιστορία ενός σερίφη σε μια μικρή πόλη. Όντας ο πρώτος Αφροαμερικανός σερίφης της πόλης και πρώην πράκτορας του FBI, ο κεντρικός χαρακτήρας έρχεται αντιμέτωπος με μια σειρά φόνων στη κατά τα άλλα ήσυχη επαρχία, ενώ στην προσπάθειά του να ρίξει φως στην υπόθεση ανακαλύπτει τα σκοτεινότερα και πιο καλά κρυμμένα μυστικά αυτού του τόπου.

Tim Alberta – «The Kingdom, the Power, and the Glory»
Το νέο ρεπορτάζ του δημοσιογράφου και συγγραφέα, Τιμ Αλμπέρτα, ερευνά τους Ευαγγελιστές Χριστιανούς στην Αμερική και ρίχνει φως στο αμφίβολων προθέσεων κίνημά τους. Όντας και ο ίδιος Χριστιανός και μάλιστα γιος ευαγγελιστή πάστορα, ο  Αλμπέρτα αναζητά την αλήθεια πίσω από ένα δόγμα που έχει «μονοπωλήσει» την εύνοια του Θεού, ενώ δεν διστάζει να υποστηρίξει ακραίες συντηρητικές θέσεις, που μοιάζουν αντίθετες με τα διδάγματα του Χριστού. Ο δημοσιογράφος αντιπαραθέτει την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως Πρόεδρο των Η.Π.Α. και την πανδημία του κορωνοϊού, που φάνηκε απλά να επιτάχυναν ιστορικές τάσεις που βάδιζαν εδώ και χρόνια προς την καταστροφή. Το αποκαλυπτικό περιεχόμενο του βιβλίου θυμίζει έργα όπως το «Going Clear», του Λόρενς Ράιτ, που πραγματεύεται τον κρυφό κόσμο της Σαϊεντολογίας.

Patricia Evangelista – «Some People Need Killing»
Το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Φιλιππινέζας δημοσιογράφου και ντοκιμαντερίστας, Πατρίσια Εβαντζελίστα, μιλάει για τα γεγονότα που ακολούθησαν μιας επανάστασης στους δρόμους της χώρας της. Τρεις δεκαετίες αργότερα, με τις κοινωνικές ανισότητες να έχουν γίνει χειρότερες από ποτέ, το έθνος ανακαλύπτει το πόσο ευαίσθητοι είναι οι δημοκρατικοί του θεσμοί, κάτω από το καθεστώς του «δικτάτορα», Ροντρίγκο Ντουτέρτε. Ταυτόχρονα ιστορικό και πολύ προσωπικό, το βιβλίο της Εβαντζελίστα προσφέρει ένα χρονικό του πολέμου κατά των ναρκωτικών στις Φιλιππίνες, μιας εκστρατείας του Προέδρου Ντουτέρτε που οδήγησε στο θάνατο χιλιάδων ανθρώπων, αποφασίζοντας φασιστικά ποιών οι ζωές αξίζουν περισσότερο και ποιών λιγότερο. Ο τίτλος του βιβλίου προέρχεται από την ακραία δήλωση του Προέδρου των Φιλιππίνων, πως, «Αλήθεια δεν είμαι κακός άνθρωπος. Δεν είμαι καθόλου κακός. Κάποιοι άνθρωποι απλά θέλουν σκότωμα».

Paul Harding – «The Other Eden»
Το νέο ιστορικό μυθιστόρημα του βραβευμένου με Πούλιτζερ Αμερικανού μουσικού και συγγραφέα, Πολ Χάρντινγκ, αφηγείται ιστορίες από διαφορετικές εποχές, μεταξύ του 18ου και του 20ου αιώνα. Το 1792, ο πρώην σκλάβος Μπέντζαμιν Χάνι και η Ιρλανδή σύζυγός του ανακαλύπτουν ένα νησί όπου αποφασίζουν να φτιάξουν μαζί τη ζωή τους. Ο Μάθιου Ντάιμοντ, ένας δάσκαλος που έχει βγει στη σύνταξη, αποφασίζει, το καλοκαίρι του 1912, να διαταράξει τις λεπτές ισορροπίες της κοινότητάς του, μέσω της προσπάθειάς του να εκπαιδεύσει τα παιδιά της. Οι αδερφές Άιρις και η Βάιολετ ΜακΝτέρμοντ αποφασίζουν να μεγαλώσουν τρία ιθαγενή ορφανά, από τη φυλή Πένομπσκοτ. Ο Χάρντινγκ πραγματεύεται αυτές και πολλές άλλες ιστορίες, με εξαιρετικό σθένος και μπόλικο ταλέντο, τονίζοντας πάντα τη δύναμη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ενάντια στη μισαλλοδοξία και την κοινωνική αδικία.

*Ο Μπαράκ Ομπάμα σημειώνει ότι τα βιβλία με αστερίσκο εμφανίζονται επίσης στη λίστα του με τα Καλοκαιρινά Αναγνώσματα του 2023.