Τα «Σκοτεινά θαύματα» του Γιάννη Δεμίρη

*Συνέντευξη στον Γιάννη Παπαδόπουλο

Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;
Γράφω για να επηρεάσω τον εαυτό μου, αλλά και την πραγματικότητα μέσα από την δύναμη των λέξεων. Έχω συναντήσει τυχαία στο δρόμο τους χαρακτήρες που έχω δημιουργήσει, κι έχω βιώσει τις ιστορίες που έχω γράψει μέσα στην καθημερινότητα της ζωής μου. Τα παραμύθια και οι ιστορίες γενικότερα έχουν μια μαγική δύναμη, κι από την αρχαιότητα κιόλας όσοι είχαν την δύναμη των λέξεων τους έλεγαν μάγους, ή σαμάνους, κι ασκούσαν μια περίεργη επιρροή σε όσους τους άκουγαν να μιλούν!

Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς είναι να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;
Είναι πολύ δύσκολο να αποτυπώσω την σκέψη μου πάνω στο χαρτί, αλλά ακόμα πιο δύσκολο να βγει κάποιο νόημα χωρίς να γίνουν δεκάδες διορθώσεις. Προσωπικά σκέφτομαι τις ιστορίες μου σε εικόνες, αλλά όταν μεταφέρονται στον κόσμο του μυθιστορήματος υπάρχουν χωροχρονικές αλλαγές από τη μία σκηνή στην άλλη, στην ηλικία, ακόμα και στα ονόματα των χαρακτήρων. Υπάρχει αρχικά μια ονειρική λογική στο πως διαμοιράζονται οι λέξεις στο χαρτί. Προκειμένου να βγει κάποιο νόημα, θα πρέπει το περιεχόμενό μου να σφυρηλατηθεί με το σφυρί της λογικής.

Ποιες είναι οι επιρροές σας;
Υπάρχουν πολλοί συγγραφείς που θαυμάζω, αλλά μπορώ να πω πως η κοσμοθεωρία μου άλλαξε όταν ήρθα σε επαφή με το έργο του ελβετού ψυχαναλυτή, Καρλ Γιούνγκ, ο οποίος αναγνώρισε τα αρχέτυπα στα παραμύθια και τους μύθους, δηλαδή κάποιες συμβάσεις χαρακτήρων, που με ενέπνευσαν στο να χτίσω τους χαρακτήρες μου. Είπε, για παράδειγμα, πως ένας ανταγωνιστής είναι η σκιά του πρωταγωνιστή, συμβολίζει δηλαδή όλα τα καταπιεσμένα συναισθήματα του κεντρικού ήρωα της ιστορίας. Από την φιλοσοφία του Γιουνγκ κατάλαβα πως όλοι οι χαρακτήρες μου συμβολίζουν ένα κομμάτι του ψυχισμού μου που δεν είχα προηγουμένως ανακαλύψει.

Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;
Γράφοντας ξανά και ξανά ιστορίες, ομολογώ πως έμεινα έκπληκτος όταν έβλεπα το ίδιο μοτίβο να επαναλαμβάνεται στη δομή των μυθιστορημάτων μου: Η αυτοπραγμάτωση, ή η αναζήτηση για έναν ανώτερο σκοπό ήταν πάντα το κεντρικό θέμα των ιστοριών μου. Αν απαντούσα με μια παρομοίωση, θα έλεγα πως οι χαρακτήρες μου ανεβαίνουν ένα πολύ ψηλό βουνό, αναζητώντας το φως στην κορυφή του.

Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.
Το βιβλίο μου πραγματεύεται την ιστορία της Ελπινόης, μιας κοπέλας που λαμβάνει ένα γράμμα σύμφωνα με το οποίο είναι η κληρονόμος μια έπαυλης σε μια κωμόπολη που βρίσκεται στη μέση του πουθενά. Εκεί θα παρατηρήσει πως η τοπική Θεά που λέγεται Ονίελαρ λείπει, και στη θέση της δυο μάγοι διεκδικούν την κυριαρχία της Γκίλσια. Η Ελπινόη γρήγορα θα μπλεχτεί στη μοίρα των κατοίκων και με την βοήθεια του “τρελού του χωριού”, του Λέβι, θα ανακαλύψει πράγματα για το παρελθόν της, και πως αυτό συνδέεται με την ιστορία της Γκίλσια.

Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;
Πάντα θα υπάρχουν κάποιες διάνοιες που μπορούν με μια ανάγνωση να απορροφήσουν και επαναλάβουν τις λογοτεχνικές συμβάσεις με ευκολία. Τα ονόματά τους τα γνωρίζετε: Χέμινγουεϊ, Καμύ, Τολστόι, Ντοστογιέφσκι. Για όλους εμάς τους υπόλοιπους η συγγραφή είναι ένα αλχημικό πείραμα: Θα πρέπει να κάνουμε πολλές δοκιμές, με κίνδυνο να δηλητηριαστούμε (όπως συνέβαινε με τους αλχημιστές που δοκίμαζαν υδράργυρο στα πειράματα τους) πριν να φτάσουμε στη φιλοσοφική λίθο, στο επίπεδο δηλαδή των θεών του είδους.

Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;
Θα ήθελα οι συγγραφείς στον τομέα της φανταστικής λογοτεχνίας να μην αναπαράγουν τόσο τα μοτίβα του Τόλκιν. Καταλαβαίνω πως είναι τεράστιος συγγραφέας, αλλά έχω κουραστεί να βλέπω την επανάληψη της πλοκής του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών σε κάθε μυθιστόρημα. Έχουμε μια πολύ μεγάλη κληρονομιά μύθων από την αρχαιότητα, αλλά και η ελληνική επαρχία βρίθει από φανταστικά στοιχεία και γοητευτικά παραμύθια. Θεωρώ ότι θα μπορούσαμε να αντλήσουμε περισσότερη έμπνευση από εκεί, και να παράγουμε ένα πιο αυθεντικό αποτέλεσμα.

Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;
Το επόμενο μου βιβλίο θα έχει περισσότερα στοιχεία μαγικού ρεαλισμού και λιγότερα φαντασίας και θα εξελίσσεται σε κάποιο χωριό της Κοζάνης. Θα αντλήσω πολλά στοιχεία από τις παιδικές μου περιπλανήσεις στο δάσος κι ελπίζω να σας εκπλήσσει ευχάριστα.