Βιβλιο

Έφυγε από τη ζωή η βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας και ποιήτρια, Λουίζ Γκλικ

Σε ηλικία 80 ετών

Newsroom
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Λουίζ Γκλικ: Έφυγε από τη ζωή η νομπελίστρια Λογοτεχνίας - Σε ηλικία 80 ετών

Η αμερικανίδα ποιήτρια και νομπελίστρια της Λογοτεχνίας Λουίζ Γκλικ απεβίωσε σε ηλικία 80 ετών, επιβεβαίωσε χθες, Παρασκευή, στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκδοτικός οίκος της και το πανεπιστήμιο Γέιλ, στο οποίο δίδασκε.

Γεννημένη στη Νέα Υόρκη, η Λουίζ Γκλικ θεωρείται μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της αμερικανικής ποίησης. Είχε τιμηθεί το 2020 από τη Σουηδική Ακαδημία για «τη χαρακτηριστική ποιητική φωνή της» και είχε γίνει η 16η γυναίκα που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

«Η ποίηση της Λουίζ Γκλικ δίνει φωνή στην ακατάσβεστη δίψα μας για γνώσεις και για συνδέσεις σ' ένα κόσμο που είναι συχνά λίγο μόνο αξιόπιστος. Το έργο της είναι αθάνατο», χαιρετίζει σε ανακοίνωσή του προς το Γαλλικό Πρακτορείο ο εκδότης της Τζόναθαν Γκαλάσι του οίκου Farrar, Straus and Giroux.

Το έργο της, το οποίο άρχισε στο τέλος των χρόνων του 1960 και είναι διάσημο για το ρέον στυλ του και την εξιδανίκευση της απλής ομορφιάς της φύσης, της χάρισε πολυάριθμα βραβεία στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Για την πολυφωνική ποιητική συλλογή της «The Wild Iris», που κυκλοφόρησε το 1992, είχε τιμηθεί, για παράδειγμα, το βραβείο Πούλιτζερ.

Μέσα σε περισσότερο από 50 χρόνια, η Λουίζ Γκλικ εξέδωσε μια δεκαριά συλλογές ποιημάτων, δοκίμια και ένα μυθιστόρημα, το «Maridold and Rose: A fiction» (2022), με θέμα την εσωτερική ζωή δύο πολύ διαφορετικών διδύμων.

Ποια ήταν η Λουίζ Γκλικ

H Λουίζ Γκλικ γεννήθηκε το 1943 στη Νέα Υόρκη και ζει στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης. Είναι γνωστή και ως η «σκοτεινή» ποιήτρια για τη ροπή της σε θέματα γύρω από το τραύμα, την απώλεια και τη θλίψη. Εκτός από ποιήτρια, που έχει κερδίσει πολλά λογοτεχνικά βραβεία και διεθνή αναγνώριση, είναι και καθηγήτρια αγγλικών στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ.

Το 1992 της απονεμήθηκε το βραβείο Πούλιτζερ για τη συλλογή της «The Wild Iris» και το 1999 το βραβείο Μπόλινγκεν του Πανεπιστημίου του Γέιλ για τη συλλογή της «Vita Nova». Το 2003 χρίσθηκε 12η «Poet Laureate» των ΗΠΑ, ένας εξαιρετικά τιμητικός τίτλος. Το 2014 της απονεμήθηκε το αμερικανικό «Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Ποίησης» για τη συλλογή της «Faithful and Virtuous Night», ενώ το 2016, ο Μπαράκ Ομπάμα της απένειμε το ανώτατο παράσημο των ΗΠΑ για τους εκπροσώπους των Τεχνών και των Γραμμάτων.

Louise Glück © Robin Marchant/Getty Images

Σε αρκετά ποιήματά της, άντλησε τα θέματά της από την ελληνική μυθολογία. Μεταξύ άλλων, έχει γράψει για τον Αχιλλέα και τον Πάτροκλο, τον Αδη και την Περσεφόνη, την Κίρκη, τον Οδυσσέα και την Πηνελόπη.

Σε ένα από τα πιο δημοφιλή της ποιήματα, με τίτλο «Νόστος», περιλαμβάνεται και ένας από τους πιο γνωστούς της στίχους: «Μια φορά κοιτάμε τον κόσμο, όταν είμαστε παιδιά. Τα υπόλοιπα είναι μνήμη». Η παιδική ηλικία και η οικογενειακή ζωή, η στενή σχέση ανάμεσα στους γονείς και τους αδελφούς και τις αδελφές αποτελούν κεντρική θεματική στο έργο της. 

Ως έφηβη, η Γκλικ έπασχε από νευρική ανορεξία την οποία περιέγραψε σε πολλά ποιήματά της. Κυρίως σε ένα δοκίμιό της χαρακτήρισε την ασθένεια ως το μέσο στην προσπάθειά της να διεκδικήσει την ανεξαρτησία της από τη μητέρα της. Σε άλλο κείμενό της, έχει συνδέσει την ασθένειά της με το θάνατο μιας μεγαλύτερης αδελφής της, ένα γεγονός που είχε συμβεί πριν γεννηθεί.

Ποιήματα της  Louise Glück, μεταφρασμένα από τη Δήμητρα Κωτούλα και τον George Le Nonce έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά Ποίηση και Ποιητική

Ένα από αυτά είναι «Το ζευγάρι στο πάρκο», (μετάφραση George Le Nonce):

Ἕνας ἄντρας περπατάει μόνος στὸ πάρκο καὶ δίπλα του περπατᾶ μιὰ γυναίκα, ἐπίσης μόνη. Πῶς τὸ καταλαβαίνει κανείς; Εἶναι σὰν νὰ ὑπῆρχε μιὰ γραμμὴ ἀνάμεσά τους, σὰν τὶς γραμμὲς στὰ γήπεδα. Ἐντούτοις, ἂν τοὺς φωτογράφιζες θὰ ἔμοιαζαν μὲ παντρεμένο ζευγάρι, ἕνα βάρος ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο, βάρος ὅπως καὶ οἱ χειμῶνες ποὺ ἔχουν ὑπομείνει μαζί. Κάποια ἄλλη στιγμή, θὰ μποροῦσαν νὰ εἶναι ἄγνωστοι ἕτοιμοι νὰ συναντηθοῦν τυχαῖα. Τῆς πέφτει τὸ βιβλίο της˙σκύβει νὰ τὸ σηκώσει, ἀγγίζει, τυχαῖα, τὸ χέρι του καὶ ἡ καρδιά της ἀνοίγει σὰν παιδικὸ μουσικὸ κουτί. Καὶ μέσα ἀπὸ τὸ κουτὶ ξεπροβάλλει μιὰ μικρὴ ξύλινη μπαλλαρίνα. Ἐγὼ τὸ ἔφτιαξα αὐτό, σκέφτεται ὁ ἄντρας˙ καίτοι στὸ ἴδιο σημεῖο βιδωμένη περιστρέφεται, δὲν παύει νὰ εἶναι χορεύτρια, κι ὄχι ἁπλῶς ἕνα κομμάτι ξύλο. Ἔτσι μᾶλλον ἐξηγεῖται ἡ αἰνιγματικὴ μουσικὴ τῶν δέντρων.

Στην Ελλάδα, η νομπελίστρια ανήκει από την άνοιξη του 2020 στους συγγραφείς των Εκδόσεων Στερέωμα. Τα έργα της μεταφράζονται από τον Χάρη Βλαβιανό και τη Δήμητρα Κωτούλα και θα κυκλοφορήσουν σύντομα. 

Η Λουίζ Γκλικ είναι η τέταρτη γυναίκα που τιμάται φέτος με βραβείο Νόμπελ. Την Τετάρτη η Ακαδημία απένημε το Νόμπελ Χημείας στις γενετίστριες Emmanuelle Charpentier και Jennifer Doudna ενώ η Αμερικανίδα Άντρεα Γκεζ μοιράστηκε την προηγούμενη Δευτέρα το Νόμπελ Φυσικής 2020 με τους Ρότζερ Πένροουζ και Ράινχαρντ Γκέντσελ.

Το παρακάτω βίντεο είναι από την παρουσίαση της συλλογής «Poems: 1962-2012» της Λουίζ Γκλικ το 2012, στο New School της Νέας Υόρκης.