9 βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας για το καλοκαίρι

Μιχάλης Σταυρόπουλος, Υπόσχεση, εκδόσεις Αρμός
Ποιον δρόμο καλούμαστε να ακολουθήσουμε; Τον απατηλά εύκολο δρόμο μιας δίχως ηθικούς φραγμούς ευημερίας, ή τον δύσβατο, επίπονο, πλην όμως εντέλει απελευθερωτικό δρόμο του ήθους, της καλοσύνης και της αγάπης; Ο Απόστολος είναι το τρίτο παιδί μιας οικογένειας, ο ευνοούμενος που κατάφερε να υπερβεί το πλαίσιο της ταπεινής καταγωγής του και να επιτύχει οικονομικά. Χρησιμοποίησε κάθε μέσον για πλουτισμό, περιφρονώντας κάθε ηθικό νόμο, δημιούργησε απογόνους, κατ’ εικόνα και ομοίωση των πενιχρών συναισθημάτων που διέθετε, αλλά δεν αγάπησε ποτέ. Ο Μιχάλης Σταυρόπουλος επιστρέφει με ένα μυθιστόρημα, που μέσα από τη ζωή ενός εφήβου που ανεβαίνει τα σκαλιά της ζωής και γίνεται γονιός, στηλιτεύει την ανθρώπινη αχαριστία που χαρακτηρίζει τον αγνώμονα ήρωα θέτοντας έναν οξύ προβληματισμό στο διπλό σταυροδρόμι της ζωής. Ένα κοινωνικό ψυχογράφημα με ιστορίες γεμάτες δυσβάσταχτα μυστικά, αποκαλύψεις, έρωτα, μίσος αλλά και στιγμές λύτρωσης. 

Θοδωρής Χονδρόγιαννος, Στη χώρα του Χωσέ, εκδόσεις Key Books
«Κατάταξη στη Θ(λ)ήβα, μετάθεση στη Χίο κι έπειτα αποστολή στις Οινούσσες, στην ανατολική πινέζα του χάρτη, μια ανάσα απ’ την ελληνοτουρκική μεθόριο, σε θέσεις μάχης, με γεμάτα όπλα, έτοιμοι -και καλά- να σκοτωθούμε». Το ταξίδι «Στη χώρα του Χωσέ» αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τις κωμικοτραγικές περιπέτειες ενός στρατιώτη που πασχίζει να επιβιώσει απ’ τα ατελείωτα χωσέ και ζόρια του φανταρικού: το μάντρωμα, το γερμανικό, την αϋπνία, τους στρατόκαυλους αξιωματικούς, τη μοναξιά ενός νεκρού πολίτη που στωικά καρτερεί τη νεκρανάστασή του. Κατά τις περιπλανήσεις του σε μονάδες σύγχρονων ανεπιθυμήτων, ο ήρωας στηλιτεύει και τα κακώς κείμενα του στρατού, τη βυσματοκρατία, τα τρελόχαρτα, την ομοφοβία, τον σεξισμό και την έχθρα απέναντι σε ό,τι αποσκιρτά απ’ το συντηρητικό τοτέμ του λευκού στρέιτ χριστιανού ορθόδοξου Έλληνα. Κριτικάρει όσα ταλαιπωρούν τους στρατιώτες και τον τόπο. Όσα κάνουν τη θητεία μια «χρήσιμα άχρηστη» εμπειρία. Μια μαρτυρία που προορίζεται για όσους απολυμένους θέλουν να ψηλαφίσουν το παρελθόν τους, για όσους νεοσύλλεκτους θέλουν να γραδάρουν το μέλλον τους και για όσες κι όσους τους περιμένουν έξω να γυρίσουν.

Γιάννης Λασκαράκης, Κυνηγημένοι από την ιστορία, εκδόσεις Επίκεντρο
Δύο οικογένειες θαλασσοδέρνονται μέσα στα αφρισμένα κύματα της Ιστορίας, από το 1880 έως το 1923. Από την επαναστατημένη Κρήτη στην επονείδιστη ήττα του 1897, από τους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους στον Εθνικό Διχασμό, από την τραγωδία στον Πόντο στη Μικρασιατική Καταστροφή, από την ουτοπία των Δραγούμη και Σουλιώτη για το πολυεθνικό κράτος της «Ανατολικής Φυλής», στον αφανισμό της ανθούσας ομογένειας των «αλησμόνητων πατρίδων». Και όλα αυτά βιωμένα από τους πραγματικούς και φανταστικούς ήρωες του βιβλίου, Έλληνες και Τούρκους, απλούς ανθρώπους και ιστορικά πρόσωπα. Ο Ανέστης από τις Μουρνιές των Χανίων και ο Γιάννης από τη Στέρνα της Ανατολικής Θράκης προσπαθούν να επιβιώσουν μαζί με τις οικογένειές τους, κάτω από το βλέμμα του Άγγελου της Ιστορίας, που παρακολουθεί τις εκατόμβες των νεκρών να στοιβάζονται στα πόδια του, χωρίς να μπορεί να επέμβει. Δίπλα τους όμως πορεύονται και οι αγέννητες ψυχές των επιγόνων τους, που επιθυμούν να ζήσουν ειρηνικά τις ζωές τους, χωρίς αίμα, πόνο και δάκρυ. Ανάμεσα σε αυτές τις Συμπληγάδες, θα πορευθούν κυνηγημένοι από την Ιστορία, που θα τους διδάξει ότι καμία δικαίωση δεν υπάρχει για τους νεκρούς, αφού μόνο οι ζωντανοί δικαιώνονται, όταν εκπληρώνουν το χρέος τους απέναντι στον Δημιουργό για τη συνέχιση της ζωής επάνω στη Γη.

Γιάννης Χ. Παπαϊωάννου, Βραχυγραφίες, εκδόσεις Δίαυλος
Οι «Βραχυγραφίες» είναι μια ανθολόγηση συντομογραφημένων σκέψεων, σημεία και τέρατα προσωπικών απόψεων, χαραγμένα πάνω στη σκληρή επιφάνεια της ανθρώπινης αδιαφορίας, υπό μορφή ενός ιδιότυπου Amber Alert, όπως δηλώνει ο συγγραφέας. «Μια αγωνιώδης αναζήτηση του εξαφανισμένου χιούμορ ή ενός αιτήματος αυτογνωσίας, που κακοφόρμισε και πήρε των ομματιών του προς την έρημο της Πετραίας Εξορίας. Πάντα με συνείδηση της αναστρεψιμότητας κάθε προσωρινής αλήθειας, με αιρετική (ενίοτε και σκωπτική) διάθεση απέναντι στην αδιαλλαξία της αυτάρεσκης σοφίας, οι Βραχυγραφίες κλείνουν μια γλυκόπικρη Τριλογία, μαζί με τα προηγηθέντα βιβλία Εν ολίγοις (2008) και Εξ αποστάξεως (2014)».​

Κώστας Κρομμύδας, Κι ως την άλλη μου ζωή θα σε λατρεύω, εκδόσεις Διόπτρα
Ακούστε την κεντρική φωνή: «Ποτέ δεν έμαθα την ακριβή ημερομηνία που γεννήθηκα. Ήμουν απλώς ένα μωρό που κάποιος εγκατέλειψε στα σκαλιά ενός ιδρύματος, όπως και τόσα άλλα. Οι γυναίκες που με ανέθρεψαν έλεγαν πάντα ότι πρώτα τραγούδησα και μετά μίλησα. Ίσως γιατί μέσα από τις νότες μαλάκωνε κάπως η σκληρότητα του κόσμου, την οποία δυστυχώς γνώρισα από νωρίς. Κόντρα όμως σε κανόνες και εμπόδια, εγώ συνέχισα να τραγουδώ, να ονειρεύομαι και να γελάω… μέχρι τη στιγμή που μου τα πήραν όλα καταδικάζοντάς με σε θανατερή σιωπή. Ίσως επειδή ήμουν γυναίκα, ίσως επειδή δεν θέλησα να υποτάξω την ψυχή μου σε άγραφους νόμους. Μεγαλώνοντας, ερωτεύτηκα, πόνεσα, έκλαψα, γονάτισα, αλλά στο τέλος κατάφερα να κοιτάξω τη ζωή από τη μεριά που επέλεξα εγώ και όχι οι άλλοι. Στάθηκα όρθια και πάλεψα για όσα με έκαναν να χαμογελώ, έδωσα μάχη για να μην επιτρέψω σε κανέναν να μου στερήσει το δικαίωμα στο όνειρο. Και τελικά κατάλαβα πως η πραγματική αγάπη δεν σε φυλακίζει, αλλά σε κρατά ελεύθερη μέσα στην αγκαλιά της». Τη λένε Μενεξιά και το όνομά της το πήρε από το χρώμα των ματιών της…

Νάγια Δαλακούρα, Ο χορός του αετού, εκδόσεις Κλειδάριθμος
Ένας ύμνος στο νομαδικό πνεύμα και τη φιλοσοφία ζωής των Σαρακατσάνων, εμπνευσμένο από ιστορικές πηγές και την οικογενειακή ιστορία της συγγραφέως, που αρχίζει στη Χαϊντού Ξάνθης το 1926, στα Τσελιγκάτα των Σαρακατσάνων. «Έφτασε στο κονάκι κρατώντας κάτω από τη μασχάλη την Οδύσσεια. Τους ανακοίνωσε πως είναι ο δάσκαλος και ζήτησε να δει το σχολείο. Δεν γνώριζε ακόμη πως εκείνοι οι ποιμένες είχαν υιοθετήσει τη βραδύτητα των δέντρων και η ηρεμία της φυλλωσιάς ήταν αποτυπωμένη στο βλέμμα τους. Πως ήταν φίλοι με τους αετούς. Και πως δίκαια τους θεωρούσαν ορεινούς βασιλιάδες». Πολλά χρόνια μετά, το 1941, στην Ελατιά Δράμας, πάλι στα Τσελιγκάτα των Σαρακατσάνων, η ζωή του δασκάλου ορίζεται από τον αγώνα για το ιδανικό της ελευθερίας. Τα βουνά, που μέχρι τότε φιλοξενούν τους άνισους αγώνες του ενάντια στον κατακτητή, στο εξής θα κρύψουν πάθη και έναν απαγορευμένο έρωτα. Η συγγραφέας στο έργο της κάνει εμβριθή μελέτη στην ιστορία της εποχής και μας βοηθάει να γνωρίσουμε το νομαδικό πνεύμα της κοινωνίας των Σαρακατσάνων.

Γιάννης Ν. Μπασκόζος, Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών, εκδόσεις Μεταίχμιο
Η ιστορία ενηλικίωσης μιας παρέας γύρω από μια ροκ μπάντα στο Παγκράτι, που τα μέλη της μπαινοβγαίνουν με άνεση σε σημαδιακούς τόπους όπως το Άλσος, οι καφετέριες Λέντζος και Pastry Family, το ροκ κλαμπ Κύτταρο, το Galaxy bar στο Hilton. Είναι ασυνείδητα παρόντες και ταυτόχρονα συνειδητά απόντες, αφελείς και ονειροπόλοι και τρέχουν να προλάβουν την εποχή και τη στιγμή που αλλάζει, χωρίς να συνειδητοποιούν ακριβώς πού έγκειται αυτή η αλλαγή. Πωρώνονται σε μια συναυλία του Σαββόπουλου, διασκεδάζουν σε έναν αγώνα κατς, πίνουν βερμούτ σε πάρτι που διαλύει η αστυνομία, ζουν έρωτες αναπάντεχους αλλά στιγμιαίους, ξεφυλλίζουν λευκώματα, συμμετέχουν σε αντιχουντικές δράσεις και ορίστε ένα βίντατζ αθηναϊκό χρονικό μιας young and restless παρέας. 

Κωνσταντία Σκανδάλου - Κορδολαίμη, Της αλός νεύμα, εκδόσεις Βακχικόν
Από το δελτίο τύπου του βιβλίου: «Εκείνος, παλικάρι, φόρτωσε στον σάκο τα όνειρά του και συνταξιδιώτης με τον Φίλο, απίθωσε την ψυχή του στην Ευφοροχώρα ως “επιθυμητός αλλοδαπός”. Η σύζυγός του, Εκείνη, εστιάζει το είναι της στην αρμονική συμβίωση αλλοδαπών - γηγενών σε επίπεδο εκπαίδευσης και κοινωνίας μέσα από μια διαπολιτισμική προσέγγιση.Τα δυο ζευγάρια, Εκείνος και Εκείνη, Φίλος και Φίλη, όλοι τους με διαφορετικές καταβολές, μεγαλώνουν τις οικογένειές τους, προτάσσοντας τη δική τους αντίληψη για την κοινωνική συμβίωση. Τα παιδιά τους, ο Αριστείδης, νομικός, και η Αλς, γιατρός, ερωτεύονται, αλλά η ζωή τούς παγιδεύει και επιλέγουν διαφορετική πορεία. Οι ήρωες τοποθετούνται στα τελευταία πενήντα χρόνια, χωρίς να δίνεται έμφαση στο χρονικό περίγραμμα, αφού το θέμα είναι διαχρονικό και διατοπικό, καθώς οι ροές ακόντων και εκόντων μετακινούμενων έχουν και σήμερα εδραιωθεί».

Χρήστος Δημ. Κρανιώτης, Δέκα χρόνια δρόμος, εκδόσεις Δίαυλος
Δείτε την εικόνα: το λεωφορείο σταμάτησε στην οδό Αχιλλέως και Ιάσονος γωνία, μπροστά σε ένα καφενείο, που ήταν ταυτόχρονα και σταθμός των λεωφορείων της γραμμής. Είναι Σεπτέμβριος του 1966 και για τον Αλέξανδρο αρχίζει ένα ταξίδι στο άγνωστο, που θα κρατήσει δέκα χρόνια. Ο Αλέξανδρος: ξεκίνησε μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή του, με λίγες αποσκευές, από ένα μικρό χωριό της Ηπείρου, στην πρωτεύουσα μιας άλλης πραγματικότητας. Στο ταξίδι αυτό βλέπουμε μέσα από τα μάτια και την οπτική τού ήρωα της ιστορίας την ελληνική κοινωνία του ’60 και του ’70 σε όλες τους τις εκφάνσεις. Ο συγγραφέας περιγράφει με γεγονότα τη φοιτητική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση της εποχής στην Αθήνα και τη χώρα γενικότερα, ενώ μέσα από συμβάντα περιγράφει το ύφος και το χρώμα του καλλιτεχνικού γίγνεσθαι των δύο αυτών δεκαετιών.​