Σαλμάν Ρουσντί: Κυκλοφορεί νέο βιβλίο έξι μήνες μετά τη δολοφονική επίθεση εναντίον του

Νέο βιβλίο κυκλοφορεί ο Σαλμάν Ρουσντί, μόλις έξι μήνες μετά τη βάναυση επίθεση με μαχαίρι που δέχτηκε στη Νέα Υόρκη.

Ο ινδικής καταγωγής Βρετανός συγγραφέας, ο οποίος δέχεται απειλές κατά της ζωής του από το Ιράν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, χτυπήθηκε στον λαιμό και τον κορμό από άγνωστο στη διάρκεια εκδήλωσης, με αποτέλεσμα να χάσει την όρασή του στο ένα μάτι, καθώς και τη χρήση του ενός χεριού του.

Ο Σαλμάν Ρουσντί, ο συγγραφέας του οποίου τη ζωή απειλεί ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός από το 1988, μετά την έκδοση των «Σατανικών Στίχων», κάνει τη θριαμβευτική, πρόωρη επιστροφή του στη λογοτεχνική σκηνή, μέσα από ένα νέο μυθιστόρημα, το «Victory City», και ενώ σύσσωμος ο κόσμος του βιβλίου τον στηρίζει.

Όπως αναφέρουν οι New York Times, στο «Victory City», ο Σαλμάν Ρουσντί επιστρέφει στις ρίζες της αφήγησης και μιλά για τη δική του Πόλη της Νίκης.

«Οι λέξεις είναι οι μόνοι νικητές»: Το νέο βιβλίο του Σαλμάν Ρουσντί

Κατά τη διάρκεια του 14ου αιώνα στα νότια της περιοχής που ο κόσμος σήμερα αποκαλεί Ινδία, η 9χρονη Pampa Kampana, ορφανή λόγω του πολέμου, αρχίζει να ακούει τη φωνή μιας θεάς.

Πλημμυρισμένη από την ισχυρή μαγεία, ορκίζεται να διασφαλίσει ότι καμία γυναίκα δεν θα υποφέρει ξανά, ακολουθώντας τη μοίρα της μητέρας της.

Με το δώρο της προφητείας και των θαυμάτων, δημιουργεί μία ισχυρή πόλη. Οι λέξεις που ψιθυρίζει εμψυχώνουν τους ανθρώπους να προχωρήσουν, να αλλάξουν, να θριαμβεύσουν.

Η ποίησή της χαρτογραφεί την άνοδο και την πτώση της αυτοκρατορίας. Και η ίδια η προφήτης, αγαπητή, αέναη, ατρόμητη, παρακολουθεί καθώς ο κόσμος αλλάζει μέσα από τους αιώνες ενώ το σώμα της έχει φυλακιστεί στην ομορφιά της νιότης για δεκαετίες, και η δόξα της πόλης της ξεθωριάζει. Μισή χιλιετία μετά, ανακαλύπτονται τα γραπτά της βαθιά μέσα στην αρχαία γη.

 «Ό,τι απομένει είναι αυτή, είναι η πόλη των λέξεων» γράφει η Pampa Kampana, στο τέλος του έπους της, πριν τοποθετήσει το τελευταίο της μήνυμα σ' ένα δοχείο και το θάψει για τις επόμενες γενιές. «Οι λέξεις είναι οι μόνοι νικητές».

Το βιβλίο του Ρουσντί «Victory City» έχει να κάνει με την αφήγηση, τη δημιουργία του μύθου, και τη δύναμη τής γλώσσας, που επιμένει. H κυκλοφορία του έχει προγραμματιστεί για τις 7 Φεβρουαρίου στις ΗΠΑ και στις 9 Φεβρουαρίου στη Βρετανία.

Διαβάστε μια συνέντευξη του Σαλμάν Ρουσντί στην ATHENS VOICE από το 2012, με αφορμή την έκδοση της αυτοβιογραφίας του

Ο συγγραφικός κόσμος συσπειρώνεται γύρω από τον Σαλμάν Ρουσντί

Η επίθεση στον Ρουσντί τον Αύγουστο συγκλόνισε τον λογοτεχνικό κόσμο. Για δεκαετίες, ο 75χρονος συγγραφέας τιμάται όχι μόνο ως μυθιστοριογράφος, αλλά ως σύμβολο της ελευθερίας του λόγου που αντιμετώπισε απειλές θανάτου, ωστόσο συνέχισε να γράφει και να μιλάει ανοιχτά κατά της μισαλλοδοξίας.

Μετά την επίθεση που δέχτηκε το περασμένο καλοκαίρι, συνάδελφοί του συγγραφείς και πολιτιστικές προσωπικότητες εξέφρασαν την οργή τους και συγκεντρώθηκαν για αγρυπνίες προς τιμήν του, μοιράζοντας προσωπικές ιστορίες για αυτόν και διαβάζοντας αποσπάσματα από τα μυθιστορήματά του.

Τώρα, με την κυκλοφορία του «Victory City», οι συγγραφείς μαζεύονται ξανά γύρω από τον Ρουσντί για να υπερασπιστούν το έργο του. Πολλοί το βλέπουν ως μια στιγμή για να γιορτάσουν την πληθωρική και παιχνιδιάρικη φαντασία του, να στρέψουν την προσοχή στη μυθοπλασία του και να απολαύσουν το γεγονός ότι είναι εδώ για να παρακολουθήσει την υποδοχή του μυθιστορήματός του. Κάποιοι λένε ότι το γενικό μήνυμα του βιβλίου –ότι οι ιστορίες θα διαρκέσουν περισσότερο από πολιτικές συγκρούσεις, πολέμους, κατάρρευση αυτοκρατοριών και πολιτισμών– έχει λάβει έντονη απήχηση υπό το φως των όσων έχει υπομείνει ο Ρούσντι.

«Λέει κάτι πολύ βαθύ στην “Πόλη της Νίκης”», είπε ο μυθιστοριογράφος Κόλουμ ΜακΚαν, φίλος του Ρουσντί. «Λέει, "Δε θα αφαιρέσετε ποτέ τη θεμελιώδη πράξη της αφήγησης από τους ανθρώπους". Μπροστά στον κίνδυνο, ακόμη και μπροστά στον θάνατο, καταφέρνει να πει ότι η αφήγηση είναι ένα νόμισμα που όλοι έχουμε».

Ο Ρουσντί παρέδωσε το «Victory City» στον εκδότη του, Random House, τον Δεκέμβριο του 2021 και ο Random House ανακοίνωσε το έργο το καλοκαίρι του 2022, λίγο πριν από την επίθεση. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής του, περίμενε με ανυπομονησία τα σχόλια για το μυθιστόρημα, είπε ο ΜακΚαν. Όταν του ζήτησε την άδεια να διαβάσει αποσπάσματα από το «Victory City» σε μια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο στο Center for Fiction, ο Ρουσντί ενθουσιάστηκε, είπε ο ΜακΚαν.

«Υπάρχει ένα είδος ατρόμητου πνεύματος στη στάση του» δήλωσε ο ΜακΚαν, μια αίσθηση από τον Ρούσντι ότι «θα χρησιμοποιήσω αυτό το πανίσχυρο όπλο της γλώσσας και είναι πιο δυνατό από οτιδήποτε μπορείς να εξαπολύσεις εναντίον μου».

Ο Ρούσντι δεν ήταν διαθέσιμος να σχολιάσει, είπε ο εκδότης του. Φίλοι και συνάδελφοι συγγραφείς αναφέρουν ότι η ανάρρωσή του προχωρά. Κρατά επαφή, έχει αρχίσει να σχεδιάζει νέα συγγραφικά έργα και είναι αστείος και ετοιμόλογος όσο ποτέ.

«Είναι εξαιρετικά ανθεκτικός», είπε ο μυθιστοριογράφος Χάρι Κούνζρου, ο οποίος είπε ότι επισκέφτηκε τον Ρουσντί πρόσφατα και ενθουσιάστηκε που τον βρήκε σε καλή διάθεση και μιλώντας για το έργο του. «Είναι ακόμα ο Σαλμάν που ήταν. Έχασε το μάτι του και εξακολουθεί να αναρρώνει από κάποιους άλλους τραυματισμούς, αλλά αυτό δεν τον έχει τελειώσει».

Ο Κούνζρου είπε ότι ήλπιζε ότι το «Victory City» θα στρέψει την προσοχή πίσω στη μυθοπλασία του Ρουσντί και θα χρησιμεύσει ως υπενθύμιση ότι είναι πρώτα και κύρια ένας μυθιστοριογράφος, κάτι περισσότερο από υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου ή θύμα κακόβουλης επίθεσης.

Σαλμάν Ρουσντί, «Κισότ όπως Κιχώτης»: Ο κόσμος τώρα - Η βιβλιοκριτική του Στέφανου Τσιτσόπουλου

Ποιος είναι ο Σαλμάν Ρουσντί; Ο συγγραφέας που έζησε μια ζωή κυνηγημένος

Βρετανός συγγραφέας, ινδικής καταγωγής, πολυβραβευμένος και πολυγραφότατος, γνωστός για τις απειλές που έχει δεχθεί στο παρελθόν από φανατικούς ισλαμιστές. Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγράψει κανείς, εάν έπρεπε να περιοριστεί σε μια συνοπτική παρουσίαση ολίγων λέξεων, τον 75χρονο Σαλμάν Ρουσντί, που δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι τον Αύγουστο του 2022, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στη Νέα Υόρκη.

Από την κυκλοφορία του βιβλίου «Σατανικοί Στίχοι», που τον είχε βάλει στο στόχαστρο των φανατικών ισλαμιστών, έχουν πια περάσει σχεδόν 35 χρόνια. Όπως λέγεται μάλιστα, ο Σαλμάν Ρούσντι κυκλοφορούσε χωρίς προστασία τα τελευταία χρόνια στη Νέα Υόρκη, παρά τις απειλές που είχε δεχθεί στο παρελθόν για τη ζωή του, θεωρώντας ενδεχομένως πως εκείνες οι απειλές είχαν πια… ξεχαστεί.

Ο Ρουσντί γεννήθηκε στη Βομβάη τη δεκαετία του 1940, αλλά από τη δεκαετία του 1960 και έπειτα ζούσε μόνιμα στην Αγγλία. Σπούδασε ιστορία στο πανεπιστήμιο του Cambridge, εργάστηκε ως ηθοποιός και ως κειμενογράφος, και εν συνεχεία, στα μέσα της δεκαετίας του 1970 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, το οποίο όμως θα περνούσε απαρατήρητο. Οι επιτυχίες για τον Ρουσντί ξεκινούν από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και έπειτα, με το βιβλίο «Τα παιδιά του Μεσονυκτίου» που τιμάται με το βραβείο Booker.

Το βιβλίο, ωστόσο, για το οποίο οι περισσότεροι θυμούνται τον Σαλμάν Ρουσντί κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 1988, υπό τον τίτλο «Σατανικοί Στίχοι». Ο λόγος για ένα μυθιστόρημα το οποίο είχε όμως αναφορές στον προφήτη Μωάμεθ και στο κοράνι.

Η έκδοση των «Σατανικών Στίχων» προκάλεσε αντιδράσεις στις τάξεις των μουσουλμάνων, που αποκηρύσσουν το βιβλίο ως «βλάσφημο» και καίνε αντίτυπά του. Πολλές χώρες απαγορεύουν την κυκλοφορία του, μεταξύ αυτών η Ινδία και το Πακιστάν.

Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, ο θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Ρουχολάχ Μουσαβί Χομεϊνί εκδίδει το 1989 «φετφά» υπέρ της δολοφονίας του «βλάσφημου» Σαλμάν Ρουσντί, ο οποίος έτσι επικηρύσσεται στα μάτια των μουσουλμάνων ως ο νέος αγαπημένος τους εχθρός και τρέπεται σε φυγή.  

Σημειωτέων πως οι διώκτες του, ακολουθώντας τις εντολές του Χομεϊνί, στοχοποιούν όχι μόνον τον ίδιο τον συγγραφέα αλλά και όσους είχαν εμπλακεί στην έκδοση των «Σατανικών Στίχων» ανά την υφήλιο, επιδιδόμενοι έτσι σε ένα κυνήγι μαγισσών που έμελλε να αφήσει πίσω ουκ ολίγα θύματα.

Σε αυτό το πλαίσιο, δολοφονείται ο Ιάπωνας μεταφραστής Χιτόσι Ιγκαράσι στο Τόκιο το 1991 και τραυματίζονται σοβαρά ο Νορβηγός εκδότης Γουίλιαμ Νάιγκααρντ (το 1993 στο Όσλο) και ο Ιταλός μεταφραστής Έτορε Καπριόλο (το 1991 στο Μιλάνο). Τον Ιούνιο του 1993, 37 άτομα χάνουν τη ζωή τους στη Σεβάστεια της Τουρκίας και περισσότερα από 50 τραυματίζονται, όταν φανατικοί σουνίτες ισλαμιστές βάζουν φωτιά σε ξενοδοχείο στο οποίο βρίσκεται ο Τούρκος μεταφραστής των «Σατανικών Στίχων» Αζίζ Νεσίν και πολλοί Αλεβίτες διαννούμενοι.

Όσο για τον ίδιο τον Ρούσντι, εκείνος ζει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, υπό την προστασία της βρετανικής αστυνομίας.  

Σημειώνεται πως η υπόθεσή του ήταν άλλωστε αρκετή ώστε να προκαλέσει παράλληλα και διπλωματική ρήξη ανάμεσα στο Λονδίνο και την Τεχεράνη, αλλά και επιθέσεις διαδηλωτών κατά της βρετανικής πρεσβείας στην ιρανική πρωτεύουσα.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 ωστόσο και έπειτα, η ζωή του Ρουσντί αρχίζει να μπαίνει και πάλι σταδιακά σε… κανονικούς ρυθμούς. Ο Χομεϊνί έχει εν τω μεταξύ πεθάνει (ήδη από 1989), και οι ιρανικές Αρχές, υπό το βάρος διεθνών πιέσεων, απευθύνουν έκκληση για την άρση του φετφά της δολοφονίας του ινδικής καταγωγής Βρετανού συγγραφέα.

Παρά τις περιπέτειές του, ο Ρουσντί δεν σταματά βέβαια να γράφει και το 2007 χρίζεται τιμητικά ιππότης από τη βασίλισσα της Αγγλίας για την προσφορά του στη λογοτεχνία. Εν τω μεταξύ, εκείνος έχει προλάβει και να παντρευτεί συνολικά τέσσερις φορές ενώ έχει αποκτήσει και δύο παιδιά.

(Με πληροφορίες των New York Times)

Ποιος φοβάται τον Σαλμάν Ρουσντί;