Βιβλιο

Σε ποιον ανήκει η μούσα του Δόκτορ Ζιβάγκο; - Το τέλος μιας διαμάχης

Η αντιδικία δυο συγγραφέων για την ερωμένη του Μπόρις Πάστερνακ

62224-137655.jpg
Newsroom
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ο συγγραφέας του Δόκτωρ Ζιβάγκο, Μπόρις Πάστερνακ
Ο συγγραφέας του Δόκτωρ Ζιβάγκο, Μπόρις Πάστερνακ

Άννα Πάστερνακ: Η αντιδικία με τη Λάρα Πρέσκοτ για την Όλγκα Ιβίνσκαγια, την ερωμένη του συγγραφέα του Δόκτωρ Ζιβάγκο, Μπόρις Πάστερνακ

Η Άννα Πάστερνακ δεν έλαβε την απόφαση που θα περίμενε από το δικαστήριο που εξέταζε την υπόθεση παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων για το βιβλίο της που πραγματεύεται τη βιογραφία της ερωμένης του θείου της, Μπόρις Πάστερνακ, συγγραφέα του θρυλικού μυθιστορήματος, Δόκτωρ Ζιβάγκο. Η Άννα Πάστερνακ βρέθηκε να αντιδικεί με τη Λάρα Πρέσκοτ, συγγραφέα του «The Secrets We Kept», υποστηρίζοντας ότι αντέγραψε στοιχεία από το δικό της βιβλίο. 

Συγκεκριμένα, το 2016 η Άννα Παστερνάκ, δημοσιογράφος και απόγονος του Ρώσου συγγραφέα, εξέδωσε ένα βιβλίο, αποτέλεσμα έρευνας, στο οποίο αποκάλυπτε την πραγματική ταυτότητα της γυναίκας στην οποία βασίστηκε η Λάρα Αντίποβα, η ηρωίδα του Δόκτωρ Ζιβάγκο. Ήταν η Όλγκα Ιβίνσκαγια, κρυφή ερωμένη και μούσα του Μπορίς Παστερνάκ. Η Ιβίνσκαγια ήταν η μούσα για τον χαρακτήρα της Λάρα, την οποία υποδύθηκε η Τζούλι Κρίστι, στην κινηματογραφική μεταφορά του Δόκτορα Ζιβάγκο του Ντέιβιντ Λιν το 1965, στην οποία πρωταγωνιστούσε και ο Ομάρ Σαρίφ. Τρία χρόνια αργότερα, η συγγραφέας Λάρα Πρέσκοτ έγραψε ένα μυθιστόρημα που περιστρέφεται γύρω από το βιβλίο Δόκτωρ Ζιβάγκο και στο οποίο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων σκηνές σεξ μεταξύ του Παστερνάκ και της Όλγκα. Η Παστερνάκ κατηγόρησε την Πρέσκοτ ότι άντλησε στοιχεία από το δικό της βιβλίο και τα ενσωμάτωσε στο μυθιστόρημά της, χωρίς να αναγνωρίσει δημόσια την επιρροή αυτή. 

Το μυθιστόρημα της Πρέσκοτ, μια φανταστική αφήγηση του τρόπου με τον οποίο η CIA σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει τον Δόκτωρ Ζιβάγκο ως εργαλείο προπαγάνδας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, δημοσιεύτηκε το 2019 ως μέρος μιας συμφωνίας δύο βιβλίων ύψους 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων με την Penguin Random House. Η Πάστερνακ ισχυρίστηκε ότι αντέγραφε ένα σημαντικό μέρος της επιλογής, της δομής και της διάταξης των γεγονότων και των περιστατικών όταν έγραψε τη Lara.

Την Τρίτη το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου αποφάσισε ότι «είναι σαφές ότι η κατηγορούμενη δεν αντέγραψε από τη Lara την επιλογή των γεγονότων στα σχετικά κεφάλαια του TSWK ή οποιοδήποτε μέρος αυτής της επιλογής. Ο βασικός λόγος για αυτό είναι ότι η Lara και το TSWK είναι θεμελιωδώς διαφορετικά έργα. Η Lara είναι ένα μη φανταστικό ιστορικό έργο. Η ενάγουσα τόνισε στα αποδεικτικά της στοιχεία ότι ενώ ήταν αντικείμενο της να αφηγηθεί την ιστορία με προσιτό και ευανάγνωστο τρόπο, διαβάζοντας περισσότερο σαν μυθοπλασία, το βιβλίο δεν είναι έργο φαντασίας και περιγράφει πραγματικά γεγονότα. Το TSWK είναι ένα έργο ιστορικής μυθοπλασίας. Βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, αλλά αυτά τα πραγματικά γεγονότα έχουν υφανθεί στην ιστορία που επινοήθηκε από την κατηγορούμενη και έχουν προσαρμοστεί για να ταιριάζουν με την ιστορία».

Ο δικαστής είπε ότι τα σχετικά κεφάλαια των δύο βιβλίων αφορούσαν τα ίδια ιστορικά γεγονότα στη ζωή του Μπόρις Πάστερνακ και της Όλγκα Ιβίνσκαγια και ότι οι αντίστοιχοι συγγραφείς χρησιμοποίησαν το ίδιο κύριο υλικό πηγής, από το οποίο η Άννα Πάστερνακ είχε αντιγράψει «ουσιαστικά μέρη». «Σε αυτές τις συνθήκες δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η σειρά των γεγονότων, σε κάθε έργο, ακολουθεί την ίδια βασική χρονολογική σειρά, αν και τονίζω την αναφορά στη βασική χρονολογία, δεδομένων των διαφορών στα γεγονότα και της σειράς τους μεταξύ των δύο έργων. Επίσης, δεν είναι περίεργο που βρίσκει κανείς μερικές από τις ίδιες λεπτομέρειες σε κάθε έργο. Κανένας από αυτούς τους τομείς ομοιότητας ή αλληλεπικάλυψης δεν μου φαίνεται να στοιχειοθετεί ότι η κατηγορούμενη αντέγραψε την επιλογή των γεγονότων στα σχετικά κεφάλαια της Lara.»

Η Πρέσκοτ, η οποία ζει στην πολιτεία του Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ, είπε ότι είναι «πολύ χαρούμενη που δικαιώθηκε». Και πρόσθεσε: «Πάνω από όλα, αυτή η κρίση επιβεβαιώνει την καλλιτεχνική μου ακεραιότητα όλα αυτά τα χρόνια που πέρασα ερευνώντας, γράφοντας το μυθιστόρημά μου». Η Πάστερνακ από την πλευρά της είπε ότι ήταν ένας ισχυρισμός που «αισθάνθηκε υποχρεωμένη να υποβάλει, τόσο για την υπεράσπιση της λογοτεχνικής κληρονομιάς της οικογένειάς μου όσο και για να παράσχει στους συγγραφείς μη λογοτεχνίας επαρκή προστασία από το ολοένα και πιο δημοφιλές είδος της ιστορικής φαντασίας».

Με πληροφορίες από Guardian

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Το κουίρ βιβλίο του μήνα: Η Λέσλι Άμπσερ «Στο σπίτι με τα μυστικά»
Το κουίρ βιβλίο του μήνα: Η Λέσλι Άμπσερ «Στο σπίτι με τα μυστικά»

Ένα βιβλίο μυστηρίου για ένα κορίτσι που μεγαλώνει προσπαθώντας ν’ ανακαλύψει τον εαυτό του, αλλά και το κατά πόσο ο Αμερικανός πατέρας του ήταν μπλεγμένος με την Απριλιανή χούντα

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.