Το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2022 στη γαλλίδα συγγραφέα Ανί Ερνό

Η Ανί Ερνό μία από τις σημαντικότερες σύγχρονες συγγραφείς της Γαλλίας τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2022.

«Το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2022 απονέμεται στη γαλλίδα συγγραφέα Annie Ernaux για το θάρρος και την κλινική ακρίβεια με την οποία αποκαλύπτει τις ρίζες, την αποξένωση και τους συλλογικούς περιορισμούς της προσωπικής μνήμης», σημειώνει η Σουηδική Ακαδημία. 

«Στο συγγραφικό της έργο, η Ερνό εξετάζει με συνέπεια και από διαφορετικές οπτικές γωνίες μια ζωή που χαρακτηρίζεται από έντονες ανισότητες όσον αφορά το φύλο, τη γλώσσα και την τάξη. Η πορεία της προς τη συγγραφή ήταν μακρά και επίπονη».

Η Ερνό το 1963, σε ηλικία 23 ετών, έμεινε έγκυος και έκανε άμβλωση σε τραγικές συνθήκες παρανομίας που έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή της. Η εμπειρία αυτή την οδήγησε στη συγγραφή, ενώ το βιβλίο της μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο αποσπώντας τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας το 2021. 

«Εδώ και χρόνια, επανέρχομαι σε αυτό το γεγονός της ζωής μου. Κάθε φορά που διαβάζω την ιστορία μιας άμβλωσης, βυθίζομαι στη συγκίνηση, χωρίς εικόνες, χωρίς σκέψεις, θαρρείς και οι λέξεις αλλάζουν μεμιάς κι αποκτούν μια βίαιη αίσθηση. Το ίδιο συμβαίνει κι αν τύχει ν’ ακούσω κάποιο τραγούδι από κείνη την εποχή, με αναστατώνει. Ήταν μια εμπειρία ζωής και θανάτου που με διαμόρφωσε ουσιαστικά, που μου πρόσφερε μια άλλη θεώρηση του κόσμου. Όλα αυτά έγιναν σιγά σιγά. Μα δεν τολμούσα να το πω, ένα είδος εσωτερικής σιωπής είχε φωλιάσει μέσα μου. Υπάρχει κάτι που βαραίνει σε ό,τι έχει να κάνει με τη γυναικεία εμπειρία αυτή καθαυτήν, κάνοντας έτσι πολύ δύσκολο για εμάς τις γυναίκες να το εκφράσουμε, παρά τα όσα λέγονται περί απελευθέρωσης των γυναικών», λέει η συγγραφέας.

Μεταξύ άλλων η Ερνό λάβει πλήθος διακρίσεων για το πλούσιο πεζογραφικό της έργο που αφορμάται από την προσωπική της εμπειρία, στο οποίο ξεχωριστή θέση έχει η αυτοβιογραφία της με τίτλο Τα χρόνια (2008). Μεταξύ άλλων τιμήθηκε με το βραβείο Μαργκερίτ Γιουρσενάρ για τη συνολική της συνεισφορά στα γράμματα, ενώ ήταν υποψήφια για το Man Booker International το 2019.

Όπως κάθε χρόνο οι γραπτές προτάσεις για το Νόμπελ Λογοτεχνίας φτάνουν στην επιτροπή Νόμπελ έως τις 31 Ιανουαρίου. Συνήθως υπάρχουν περίπου 350 προτάσεις κάθε χρόνο. Κατά τη διάρκεια της άνοιξης οι προτάσεις εξετάζονται από την Επιτροπή Νόμπελ και τον Απρίλιο παρουσιάζει για έγκριση από την Ακαδημία έναν προκαταρκτικό κατάλογο υποψηφίων, που περιέχει περίπου 20 ονόματα. Πριν από το καλοκαιρινό διάλειμμα της Ακαδημίας, η λίστα συνήθως μειώνεται περαιτέρω σε περίπου πέντε ονόματα. Τον Οκτώβριο η Ακαδημία κάνει την επιλογή της.

Για να είναι έγκυρη η εκλογή, ένας υποψήφιος πρέπει να συγκεντρώσει περισσότερες από τις μισές ψήφους. Ο τιμώμενος συγγραφέας λαμβάνει κανονικά το βραβείο (10 εκατομμύρια SEK το 2020) από τα χέρια βασιλιά Καρόλου ΙΣΤ΄ Γουσταύου, στο Μέγαρο Μουσικής της Στοκχόλμης στις 10 Δεκεμβρίου - Ημέρα του Νόμπελ.

Αύριο, Παρασκευή, θα απονεμηθεί το Νόμπελ Ειρήνης ενώ την επόμενη Δευτέρα τα βραβεία Οικονομικών Επιστημών θα κλείσουν και τον φετινό γύρο απονομής των βραβείων. 

Για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης φέτος υπάρχουν 343 υποψήφιοι και μεταξύ των φετινών φαβορί με βάση τα γραφεία στοιχημάτων είναι η εφημερίδα Kyiv Independent, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR).