13 βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας για το καλοκαίρι

Γιώργος Αναγνωστόπουλος, Δεύτερος Παγκόσμιος Θόρυβος - Μικρές ιστορίες από τον χώρο της ακραίας μουσικής, εκδόσεις Δίαυλος
Ένα δωμάτιο με ένα τραπέζι και μια καρέκλα, υπολογιστές με δεκάδες κωδικούς πρόσβασης, γκρεμισμένοι τοίχοι, άνθρωποι ταγμένοι σε έναν και μοναδικό στόχο, μετα-αποκαλυπτικά concept με πραγματικές κατασκευές,ανήλιαγα υπόγεια δίκτυα χιλιομέτρων, κατεστραμμένα αρχεία και σβησμένες πληροφορίες, ευφάνταστες ηχογραφήσεις με πρωτόγονα μέσα, διακηρύξεις μίσους, μικρές ιστορίες από τον χώρο της ακραίας μουσικής. Ιστορίες σε απίθανα μέρη, απαγορευμένες περιοχές, δυσνόητα μηνύματα και αποφθέγματα. Χαοτικές αντιλήψεις και ιδέες. Άλλες πιο γνωστές, άλλες εντελώς άγνωστες. Όλες όμως στα όρια της υπερβολής. Όλες στα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ ψέματος και αλήθειας, όλες στον ρυθμό της μουσικής.

Φώτης Κόντογλου, Το Αϊβαλί η πατρίδα μου, εκδόσεις Μεταίχμιο
«Μυστήριο µεγάλο είναι το πώς έρχεται στον κόσµο ο άνθρωπος. Εµένα το γραφτό µου ήτανε να γεννηθώ στην Ανατολή, αλλά η ρόδα της Τύχης, που γυρίζει ολοένα, ξερίζωσε από τα θεµέλια τον τόπο µου και µ’ έρριξε στην ξενιτειά, σ’ ανθρώπους που µιλούσανε την ίδια γλώσσα µε µένα, πλην όµως που είχανε άλλα συνήθια. Το πουλί το θαλασσοδαρµένο, πώς βρίσκει έναν βράχο µέσα στο πέλαγο και κάθεται και στεγνώνει τα φτερά του, έτσι βρίσκουµαι κ’ εγώ σε τούτα τα χώµατα». Στα κείµενα αυτού του βιβλίου ο Κόντογλου µιλά για τη λατρεµένη του πατρίδα, το Αϊβαλί. Αναπολεί και καταγράφει γεγονότα και ιστορίες από τη µικρή πολιτεία, όπου έζησε τα νεανικά του χρόνια. Μας µιλά νοσταλγικά για τους ανθρώπους της και µας διηγείται µε αυθόρµητη ειλικρίνεια τις προσωπικές ιστορίες τους.

Μάρω Βαμβουνάκη, Συνάντηση στη Βαρκελώνη, εκδόσεις Ψυχογιός
Το απρόβλεπτο της ζωής στη ζωή μιας γυναίκας μέχρι χθες ευτυχισμένης.Η Ηρώ, μέσα σε λίγες στιγμές, έντρομη ανακαλύπτει το παράλληλο σύμπαν που λειτουργούσε δίπλα στον καλό γάμο της. Θα χωρίσει, θα απομονωθεί, θα αρρωστήσει, θα διαλυθεί. Μόνο που το απρόβλεπτο της χρωστάει ακόμη μια κοσμογονία. Σε σύντομο ταξίδι φυγής στην ανοιξιάτικη Βαρκελώνη, θα συναντηθεί τυχαία με τον Ανδαλουσιανό Χοακίν και θα βαδίσουν μαζί, αληθινά μαζί, στις μοναξιές τους. Γιατί ένας άλλος άνθρωπος στον δρόμο σου ίσως να έρχεται για να ανατρέψει τη ρημαγμένη πίστη σου στην αγάπη. Κάποιος ξένος και ανύπαρκτος μέχρι χθες ίσως μεταμορφώσει όσα νόμιζες, και ευτυχώς!

Γκαζμέντ Μ. Καπλάνι, Μικρό ημερολόγιο συνόρων, εκδόσεις Επίκεντρο
Το σύνδρομο των συνόρων είναι ένα είδος «αρρώστιας», που δεν υπάρχει καν στον κατάλογο των αναγνωρισμένων ψυχικών διαταραχών. Το μυθιστόρημα μιλά ακριβώς για την αρρώστια αυτή. Με δυο διαφορετικές αφηγηματικές φωνές, μιλά για τα σύνορα του ολοκληρωτισμού, της φυγής, της ενοχής, του έρωτα, της ελπίδας, της συνύπαρξης, της άδειας παραμονής, της μετανάστευσης. Στο Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων δε συμβαίνει τίποτα το ιδιαίτερο και ταυτόχρονα συμβαίνουν τα πάντα. Ο πρωταγωνιστής αφηγείται την πρώτη επαφή με μια ξένη χώρα (την Ελλάδα) μιας παρέας Αλβανών μεταναστών που μετά την κατάρρευση του ολοκληρωτικού καθεστώτος του Ε. Χότζα περνούν με τα πόδια τα ελληνοαλβανικά σύνορα στις αρχές του ’90. Είναι μια αφήγηση όπου το δράμα και η τραγωδία συνυπάρχουν με το μαύρο χιούμορ και τη λυτρωτική αυτοειρωνεία. Από τότε που εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2006, το Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων έχει γίνει λογοτεχνικό σημείο αναφοράς για κάποια από τα πιο καυτά θέματα των ημερών, τα σύνορα και τη μετανάστευση.

Ηλίας Μαγκλίνης, Το μόνο της ζωής τους ταξίδι - Μικρά Ασία. Οδοιπορικό σε πόλεμο και σε ειρήνη, εκδόσεις Μεταίχμιο
«Έγραψα ένα βιβλίο για τον φόνο σου. Του έδωσα τον τίτλο Είµαι όσα έχω ξεχάσει. Θυµάσαι; Υποτίθεται ότι ήσουν ο παππούς µου αλλά δεν µπόρεσα ποτέ να αναφερθώ έτσι σε σένα. Μόνον: ο πατέρας του πατέρα µου. Για χρόνια, µονάχα δύο πράγµατα ήξερα για σένα: ότι σε δολοφόνησαν το 1944. Κι ότι είχες κάνει στρατιώτης στη Μικρασιατική εκστρατεία».Ο Νίκος Μαγκλίνης, ο παππούς του συγγραφέα, τη δολοφονία του οποίου είχε αφηγηθεί στο προηγούµενο βιβλίο του, υπηρέτησε στη Μικρά Ασία. Στον εγγονό δεν έφτασαν παρά τρίµµατα ιστοριών. Έπειτα από έρευνα χρόνων, προσπάθησε να ανασυνθέσει µια πορεία θανάτου µα και ονειροπόλησης, ταξιδεύοντας στη Σµύρνη, στο Αφιόν Καραχισάρ, στο Εσκί Σεχίρ, στην Προύσα. Ταξιδιωτικό οδοιπορικό, εξοµολόγηση, ρεπορτάζ, ιστορική έρευνα και αναβίωση άλλων εποχών, το βιβλίο συνοδεύεται από αρχειακό και φωτογραφικό υλικό της περιόδου, το οποίο εµπλουτίζεται µε φωτογραφίες που τράβηξε ο ίδιος ο συγγραφέας σε ένα δικό του πέρασµα από τους ίδιους τόπους σχεδόν έναν αιώνα αργότερα.

Θοδωρής Καλλιφατίδης, Η πολιορκία της Τροίας, εκδόσεις Πατάκη
Απρίλης του 1944. Σε ένα μικρό ελληνικό χωριό, υπό γερμανική κατοχή από το 1941, καταφτάνει από την Αθήνα η καινούρια δασκάλα. Ένας κρυφός έρωτας αρχίζει να τρώει τα σωθικά ενός έφηβου μαθητή της. Όταν οι Εγγλέζοι βομβαρδίζουν το χωριό για να καταστρέψουν το αεροδρόμιο που έχουν φτιάξει εκεί οι Γερμανοί, η νεαρή δασκάλα καταφεύγει με τους μαθητές της σε μια σπηλιά. Υπό τον ήχο των σειρήνων, μες στο μισοσκόταδο και στην υγρασία, αφηγείται στα παιδιά ιστορίες από την πολιορκία της Τροίας: ηρωικές μάχες, κακουχίες, αβάσταχτες απώλειες και μια Ελένη, που, όταν πια στέκεται θλιμμένη στα τείχη της Τροίας για να δει τη μονομαχία του Πάρη με τον Μενέλαο, ξέρει πως, ό,τι κι αν συμβεί, εκείνη θα χάσει. Εν τω μεταξύ, κατακτητές και κατακτημένοι μπλέκονται σ’ ένα παράξενο γαϊτανάκι ζωής, θανάτου και επιβίωσης: η Αντίσταση και οι καταδότες, τα καμιόνια με τους μελλοθάνατους, οιεκτελέσεις αθώων. Ώσπου, την τελευταία μέρα του πολέμου, ο καθένας θα ακολουθήσει τη μοίρα του.

Μεταξία Κράλλη, Σύρα Σάκρα, εκδόσεις Ψυχογιός
Στο λυκόφως του 19ου αιώνα η Ερμούπολη είναι μια από τις πλουσιότερες πόλεις της Ελλάδας, χάρις στους πρόσφυγες από τα καμένα νησιά της Επανάστασης, Χιώτες, Κασιώτες και Ψαριανούς, που βρήκαν στη Σύρο καταφύγιο. Οι Συριανοί, άνθρωποι φτωχοί, καθολικοί στο θρήσκευμα, βρίσκονται μαζεμένοι στην Απάνω Χώρα και στα γύρω χωριά.Χιώτικης καταγωγής είναι ο πλοιοκτήτης Γιάννης Περσελής και ο καπετάνιος του, Στρατής Σορώπος· Απανωχωρίτισσα είναι η Καρμελίνα Ρούσσου που κατεβαίνει στο λιμάνι για να μείνει στους θείους της. Εκεί θα γνωρίσει τον αδελφό του Στρατή, τον Νικόλα, που αγαπά τα βιβλία και τους στίχους, τις γυναίκες και τα γλέντια. Από την άλλη, ο Στρατής, πειθαρχημένος, πρόωρα φορτωμένος με ευθύνες και αρραβωνιασμένος με τη Μέλπω, θα γνωρίσει την Ιουλία Περσελή τη μέρα που θα το σκάσει από την Ερμούπολη και τον γάμο που της έχουν κανονίσει.Παραμονές ενός καταστροφικού πολέμου, ο Στρατής, η Ιουλία, ο Νικόλας κι η Καρμελίνα αγωνίζονται να χαράξουν την πορεία τους με όσα τους υπαγορεύει η καρδιά τους. Δύσκολο σε μια κοινωνία που δεν επιτρέπει ούτε συγχωρεί εύκολα κάθε είδους παρεκκλίσεις…

Σπύρος Γόγολος, Μαξ και Έστερ, Έρωτας–Πόλεμος–Ιστορία, εκδόσεις Επίκεντρο
Ο ενοχικός Μαξ Μπράουν, ιστορικός τέχνης, αξιωματικός των Ες-Ες, γιος διακεκριμένης οικογένειας του Βερολίνου, μεταβαίνει κατ’ εντολή του Γκαίρινγκ στην Αθήνα, προκειμένου να ανακαλύψει πού βρίσκονται τα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου.Η Εβραιογιαννιώτισα Έστερ Λεβή, μετά την τραγική απώλεια του αρραβωνιαστικού της, καταφεύγει στην Αθήνα, για να γλιτώσει το Ολοκαύτωμα. Συναντιούνται τυχαία και ζουν τον απόλυτο έρωτα, χωρίς ο ένας να γνωρίζει την πραγματική ταυτότητα του άλλου. Το ναζιστικό Βερολίνο, το εφιαλτικό Άουσβιτς, τα προπολεμικά Γιάννενα, η εβραϊκή-ρωμανιώτικη κοινότητα της πόλης και η κατοχική Αθήνα αποτελούν το τέλειο σκηνικό, μέσα στο οποίο αποκαλύπτονταιτο παρασκήνιο του εβραϊκού ζητήματος και του Ολοκαυτώματος, η ναζιστική ιδεολογία, οι κρυφοί ανταγωνισμοί των Χίμλερ, Γκαίρινγκ και Γκαίμπελς. Στην κατοχική Αθήνα ο Μαξ και η Έστερ βιώνουν τις δυσκολίες της ζωής, την Αντίσταση, τη δραματική αλληλοαναγνώριση των πραγματικών ταυτοτήτων τους και, τελικά, την κινηματογραφική φυγή τους στην Παλαιστίνη και την εγκατάστασή τους στο Τελ Αβίβ.

Μαίρη Μαγουλά, Όταν πάγωσε ο Βόσπορος, εκδόσεις Μεταίχμιο
Κωνσταντινούπολη 1954. Στον Βόσπορο εμφανίζεται ένα φυσικό φαινόµενο που είχε παρατηρηθεί και το 1929: η Μαύρη θάλασσα παγώνει και τις βραδινές ώρες κοµµάτια πάγου κατακλύζουν τα στενά του. Η ταχεία αµαξοστοιχία Simplon-Orient-Express αναχωρεί για το Παρίσι. Κάποιοι από τους επιβάτες του είχαν βρεθεί το 1929 στην ίδια αµαξοστοιχία, στη διαδροµή από Παρίσι για Κωνσταντινούπολη, παραµένοντας για µια εβδοµάδα εγκλωβισµένοι, από µια σφοδρή χιονοθύελλα, στη µέση του πουθενά. Τι τους συνδέει και τι τους χωρίζει, τι στοιχειώνει τις ζωές τους;1929-1954. Ο μαγευτικός Βόσπορος είναι σημείο αναφοράς του βιβλίου και συνδετικός κρίκος όλων των ηρώων της ιστορίας, πλούσιων και φτωχών, Ρωµιών, Αρµένιων, Εβραίων, Τούρκων, Λεβαντίνων και ξένων. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τις ζωές τους στην πλεύση του χρόνου, σε µια πορεία που εξελίσσεται πάνω στο ιστορικό υπόβαθρο της εποχής. Ανάµεσά τους και δυο βρέφη, δυο κορίτσια, που εγκαταλείπονται από τους γονείς τους, την ίδια παγωµένη µέρα του 1929, στα σκαλάκια της Αγίας Τριάδας του Σταυροδροµίου. Ποια θα είναι η µοίρα τους, ποιες οι επιλογές τους και σε τι δρόµο θα οδηγηθούν;

Μηνάς Βιντιάδης, Το Ρίφι, εκδόσεις Ελληνικά γράμματα
Στο Πετρονήσι, στο νοτιανατολικότερο άκρο της Ελλάδας, γεννιέται ένα παιδί που χάνει τη μητέρα του πάνω στη γέννα. Ο βοσκός πατέρας του, άγριος και ακοινώνητος, θα το κρύψει σε μια στάνη ψηλά στο βουνό και θα το μεγαλώσει με τα ζώα, χωρίς ποτέ κανείς να πληροφορηθεί την ύπαρξή του.Ο Χαδιώτης Βασιλάς, ο βασικός ήρωας του μυθιστορήματος, δεν θα συναντήσει άνθρωπο, δεν θα πάει σχολείο, δεν θα βγάλει ταυτότητα. Πρόβατα, κατσίκια, μουλάρια, σκυλιά και πουλιά τού κρατούν παρέα στο μικρό του σύμπαν, που συμπληρώνεται από χωράφια. Μόλις κλείνει τα 18, η κοινωνία ανακαλύπτει την ύπαρξή του, τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν πάνω του, η επιστήμη και το θέαμα τον διεκδικούν, κι εκείνος γνωρίζει μια ζωή που δεν φανταζόταν: τον έρωτα και, κυρίως, μέχρι πού φτάνει η δύναμη του μυαλού του. Έως πού θα φτάσει αλήθεια; Ένα μυθιστόρημα για την αθωότητα, την αγάπη, τον άνθρωπο, τη φύση, σε μια «άλλη Ελλάδα» των τελευταίων 250 χρόνων.

Η Δάφνη Κορρέ, πρώην πρωταθλήτρια κολύμβησης, ξεκινά ένα ταξίδι αναψυχής με ιστιοφόρο. Μαζί της επιβαίνουν και δυο παλιοί συμμαθητές της, καθώς και ο Πέτρος, ένας αποτυχημένος επιχειρηματίας που αναλαμβάνει χρέη καπετάνιου. Καταμεσής του Αιγαίου ένα αναπάντεχο γεγονός θα αναστατώσει τις ζωές τους. Μέσα από το πρίσμα αυτού του συμβάντος οι τρεις άνδρες θα αναλογιστούν το μέλλον τους και τότε η Δάφνη άθελά της θα γίνει το επίκεντρο μιας αδιανόητης συνωμοσίας. Με το ισχυρό μελτέμι να κρατά το ιστιοφόρο καθηλωμένο ανάμεσα στις κλειστοφοβικές πλαγιές ενός έρημου κόλπου, τα πάθη θα οξυνθούν, η λογική θα καταλυθεί, τα ψέματα και η προδοσία θα γίνουν ο κανόνας. Όταν ο καιρός καλμάρει και έρχεται η στιγμή της επιστροφής, θα ληφθούν αποφάσεις που θα τους στοιχειώσουν για πάντα. Τρεις απελπισμένοι άνδρες. Μια ανυπεράσπιστη γυναίκα. Ένα λογοτεχνικό θρίλερ-ύμνος στη γυναικεία θέληση.

Χρόνης Μουστάκας, Οι Ιππότες του Ουρανού, εκδόσεις Anubis
Τέλη του 11ου αιώνα. Η Ευρώπη συγκλονίζεται από πολέμους, πανδημίες, έντονα καιρικά φαινόμενα και φτώχεια. Η αμάθεια, ο φόβος της συντέλειας, οι δεισιδαιμονίες απλώνουν στις κοινωνίες βαθύ σκοτάδι. Υπό την απειλή των Σαρασίνων, το Βυζάντιο απευθύνει έκκληση για βοήθεια. Πέντε στρατοί της Δύσης δίνουν ραντεβού στην Κωνσταντινούπολη. Προορισμός η Ιερουσαλήμ. Ο αναγνώστης μεταφέρεται χίλια χρόνια πίσω, στο δυτικό Μεσαίωνα, όπου συγκεντρώνονται ευγενείς, απλοί ιππότες και λαός απ’ όλα τα βασίλεια της δυτικής Ευρώπης, υπακούοντας στο κάλεσμα του πάπα Ουρβανού Β΄ να ελευθερώσουν από τους μουσουλμάνους τους Αγίους Τόπους και τις χριστιανικές χώρες που έχουν καταλάβει. Ο συγγραφέας αποδίδει την ιστορία ακριβοδίκαια, με ρεαλισμό και πολλές φορές ωμότητα. Περιγράφει τις διαφορές τριών κόσμων, των Δυτικών, των Βυζαντινών και των μουσουλμάνων, και ταυτόχρονα την πορεία αυτογνωσίας των τριών βασικών ηρώων, του μοναχού-τοξότη Αμβρόσιου, του μαχητή Λάιαλ Λούκας και του Βυζαντινού αξιωματικού Νικόλαου Λώτα, που θα συνδεθούν με βαθιά φιλία στην πορεία τους μέχρι την Ιερουσαλήμ και τα γεγονότα της Α’ Σταυροφορίας.

Θεόδωρος Λιμήτσιος, Το γέλιο σου, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
Ο Θεόδωρος Λιμήτσιος επιστρέφει με το νέο του μυθιστόρημα, που έρχεται να ολοκληρώσει τον κύκλο της τριλογίας του, που άνοιξε με το Εγώ μεγάλωνα για σένα και συνεχίστηκε με τη Μαρουσώ. Η συνέχεια της ιστορίας της Μαρουσώς, που ως απεσταλμένη της μοίρας έχει να επιλέξει ανάμεσα στο καθήκον και την αγάπη που δένει τους δύο πρωταγωνιστές, είναι μια ελεγεία στη μεγαλοσύνη της αγάπης που μπορεί και επουλώνει πληγές του παρελθόντος και σκορπίζει αχτίνες φωτός. Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας ζουν, σαν άλλοι Ερωφίλη και Πανάρετος, τον δικό τους έρωτα και παλεύουν γι’ αυτόν όσο μακριά κι αν τους έχει η μοίρα καταδικάσει να ζουν ο ένας από τον άλλον. Ένα οδοιπορικό στη βουκολική ζωή και τη μαγεία της φύσης που ξεκινάει στα τέλη του 19ου αιώνα από την Πίνδο και φτάνει μέχρι το Μεγάλο Κάστρο της Κρήτης, λίγο μετά την απελευθέρωση της Μεγαλονήσου.