«(Σαν) ποίημα» από την ανέκδοτη ποιητική συλλογή του Γ. Βέλτσου

(Σαν) ποίημα
«Η παρένθεση χρησιμεύει επίσης
για να περικλείει λέξεις
που μπορούν να παραλειφθούν»
Η Γραμματική

…κι έμεινε μόνο του
και σε παρένθεση το (σαν)
Το ποίημα έκανε φτερά
Ποιος θα κρατήσει την καρδιά εν παρενθέσει;
Τι η παρένθεση φυλά;
Λάρνακα που κατατρώει τον μυϊκό ιστό;
Μήτρα που κυοφορεί νεκρό παιδί;
Φιάλη όπου ο Κλαύδιος βάζει το δηλητήριο;
Αλλά ό,τι κλείνει διαφεύγει συνεχώς

Ποιος είναι εδώ;
Ποιοι κρύβονται στο δάσος που κινά;

Θα αστειεύεται όποιος ρωτά τι έκανα πριν γράψω
-σαν να ρωτούσαν το Θεό
τι σκόπευε πριν τη Δημιουργία
«Σαν», έκανε ο Θεός
κλείνοντας σε παρένθεση Αδάμ και Εύα
Ποιος θα κρατήσει την καρδιά
τώρα που στο αύριο υποχώρησε το χτες
κι η μέρα σύρθηκε στην τελευταία συλλαβή του χρόνου;

Απέθανε η βασίλισσα, κύριε μου
Κι εγώ Σέιτον, έπρεπε να πεθάνω χτες

Είπα το παραμύθι μου
γεμάτο λύσσα και φωνές
Αύριο, το φοβισμένο βήμα μου θα κάνω
Μη με διαβάσετε λοιπόν σαν ποιητή

Σε διάλεξα παρένθεση
που άφησες στις λέξεις μου σκιά
Θα ήθελα μια προκαταβολή Θεού να συνεχίσω
Και μην εκλάβεις ως αστεϊσμό τον εγκλεισμό
Πλήττει το εκκλησίασμα
Αποχωρεί το φιλεθεάμον κοινό
Φεύγει ο χρόνος
Και μόνο το παρόν είναι μακρό

Εδώ σταμάτησε την έρευνα του ο Αυγουστίνος
Ανέλαβα εγώ
κι έβαλα στο περίθυρο διάκοσμο φυτικό
(φράσεις λειψές, σημεία στίξεως
που υπερισχύουν στον επιτονισμό)

Οι διακυμάνσεις της φωνής
και μέσα στην παρένθεση, κενό 

*

Αυτή η μέρα
με το γαλάζιο του ουρανού απάνω μας
τους τίτλους όσων τυπώσαμε σε κόκκινο καρδιάς
και πήραμε μαζί μας, έξω
στο λόφο των Νυμφών…
Μα και την έγνοια πήραμε του παρελθόντος μας

Απογραφή μια τέτοια μέρα;
Απ’ το πρωί γυρίζουν οι απογραφείς
όταν εμείς
- με τις εντυπώσεις της φύσης -
κουβεντιάζαμε στα χαμομήλια
«Κοίτα», μου λες, «φτάσαμε στην κορφή»

Εκεί θα συναντούσες το ανέφικτο
Αλλά έτσι νόμιζες
όπως και για τα εφικτά σου
Κι άλλα πολλά νόμιζες
για τα υπολείμματα
Και με τη γλώσσα σου
κατά τα τρία τέταρτα ληγμένη
άφησες το εν τέταρτον
να σε εκπροσωπεί
τρώσασα και σωσμένη
Και αφαιρείς τα επίθετα και τα θαυμαστικά
τα «όπως» και τα «κάτι»
Ώσπου
κάτω από ένα σάβανο μεταξωτό
ικέτευσες μ’ εκείνο το υπόλοιπο της ορυγμένης σου φωνής

Φως του Οκτώβρη
σε περιμένω εκεί που υποχωρείς
Εύφλεκτα τζάμια απέναντι
Γυαλιά στο στόμα
Ανύπαρκτη παρηγοριά

Και στο ξανάπα
Είμαι ο άρρωστος στον ουρανό
Κι ό,τι δεν ήξερα να πω
το λες το απόγευμα, εσύ

Και εισέρχεται στην κάμαρα η Μυρτώ
στα όρια της ευγλωττίας

Στο χέρι τη βαλίτσα μου κρατώ
με διπλό πάτο
Πλανόδιος ταχυδακτυλουργός
σε άλλο κόσμο
μη και μυρίσουν τα σκυλιά τη φόδρα μου

Με νεύματα τα πνεύματα της Ιουλιέτας χαιρετώ
πιο λίγο τραγικός από έναν κλόουν
- Μυρτώ, ρύθμισε τη σκηνή
απ’ το μπερντέ μού φεύγουν λέξεις

Γιώργος Βέλτσος - βιογραφικό

Ο Γιώργος Βέλτσος γεννήθηκε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1944. Σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη και κοινωνιολογία στο Παρίσι όπου και υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή υπό τη διεύθυνση του Νίκου Πουλαντζά στο Πανεπιστήμιο Paris VIII-Vincennes. Δίδαξε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο από το 1975 έως το 2011 και σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής. Έχει συγγράψει 53 βιβλία (δοκίμιο, θέατρο, ποίηση). Θεατρικά έργα του ανέβηκαν στο Ιλίσια Στούντιο, στο ΚΒΘΕ, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, στο Εθνικό, στο Θέατρο της οδού Κυκλάδων, στη Στέγη (Φεστιβάλ Αθηνών), στο θέατρο Αργώ και σε άλλες Σκηνές. Έχουν σκηνοθετήσει έργα του οι: Μιχαήλ Μαρμαρινός, Κωστής Καπελώνης, Ρούλα Πατεράκη, Άντζελα Μπρούσκου, Γιάννης Λεοντάρης, Λουίζα Βάιολετ, Χρύσα Καψούλη.

Επίσης, το 2008, το έργο του Πομπές ακούστηκε από τον ίδιο στο πλαίσιο του θεσμού "Αναλόγιο 2008" υπό τη διεύθυνση της Σίσσυς Παπαθανασίου. Τον Ιούλιο 2020, η Λυρική Σκηνή με πρωταγωνίστρια τη Ρένη Πιττακή, ενέταξε στο πρόγραμμά της το τελευταίο του έργο Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού (εκδόσεις Περισπωμένη) στο πλαίσιο του θεσμού "Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός" το οποίο "ανέβηκε" στη Ρωμαϊκή Αγορά.

Το έργο του Γιώργου Βέλτσου έχει μεταφραστεί στα γαλλικά, στα αγγλικά και τα γερμανικά. Στο περιοδικό PO&SIE, το 2014, δημοσιεύτηκε μεταφρασμένος ο μακρύς μονόλογος Ρημάζει που ακούστηκε στο διεθνές "Φεστιβάλ Ποίησης" στην πόλη Σετ της νότιας Γαλλίας. Ο Ζακ Ντερριντά έχει προλογίσει τα θεατρικά του έργα Camera degli Sposi και Τα χώματα (εκδόσεις Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών). Ο Γιώργος Βέλτσος τιμήθηκε για την προσφορά του στα γράμματα και τη μεταφορά της γαλλικής σκέψης στην Ελλάδα, με τις διακρίσεις του "Τάγματος των Ακαδημαϊκών Φοινίκων" και του "Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών".

H ποιητική του συλλογή «(Σαν) ποίημα» θα κυκλοφορήσει τον Απρίλιο από τις εκδόσεις Περισπωμένη.

Ακούστε ΕΔΩ το podcast με τον Γιώργο Βέλτσο και την ποιήτρια Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου να συνομιλούν και να διαβάζουν ποιήματά τους.
Ακούστε ΕΔΩ το podcast με τη Ρένη Πιττακή να ερμηνεύει Γιώργο Βέλτσο.