Ελένη Τζατζιμάκη: Γιατί η ποίηση είναι σημαντική

Ποίηση είναι η τέχνη του συμβιβασμού του ρητού με το άρρητο
Είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει κανείς για την ποίηση δίχως να γράφει ένα ποίημα. Από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, σε κάθε γωνιά της γης, γράφονται ποιήματα: μέτρια, καλά ή ανεπανάληπτα, είναι όλα δείγματα μιας απόπειρας να αρθρωθεί η ολιστική σημασία μίας λέξης, αφήνοντας πίσω τα επιμέρους κομμάτια- μέλη που εμποδίζουν την πορεία της προς την κυριολεξία. Στην πραγματικότητα, κάθε ποίημα είναι μία και μόνη λέξη σε ανάπτυγμα, ένα περιγεγραμμένο, εκκωφαντικό σύμπαν. Έχουμε ξεχάσει τη δύναμη της λέξης ως ελάχιστης μονάδας νοήματος που φτάνει όμως για να τα πει όλα. Για να συμβεί αυτό, και το ποίημα να μπορέσει να βαπτιστεί στους «χορωδιακούς ψιθύρους της από κοινού έκστασης» (όπως σημειώνει ο G. Steiner στο Grammars of Creation, στοχαζόμενος για τον αναπροσδιορισμό των ορίων ανάμεσα στο δημιουργικό πνεύμα και στον ανατρεπτικό 21ο αιώνα), ο ποιητής οφείλει να επενδύει στις σιωπές του: τα μεγάλα μεγέθη που πραγματεύεται η τέχνη του λόγου δεν χρειάζονται τους λογοτεχνικούς ακκισμούς αλλά την έγκαιρη σιωπή μας. Ποίηση είναι η τέχνη του συμβιβασμού του ρητού με το άρρητο.

Ποίημα της Ελένης Τζατζιμάκη (από την ποιητική συλλογή Το παράδοξο των διδύμων/ένα ποιητικό transcription στον Γιώργο Χειμωνά, εκδ. Μελάνι, 2018)

Κι αν σωθεί η ποίηση;

«Έξι μαθήματα για τον λόγο»
«Le poème se destine à rester seul, dès son pre-mier souffle, seul à la disparition des témoins et des témoins de témoins. Et du poète.»
Jacques Derrida

–Κι αν σωθεί η ποίηση; «Ας φτάσουν τα ποιήματα Εκεί που δεν φτάνει η γλώσσα»
Έγραψα απόψε δυο κουρασμένους στίχους Τους τύλιξα σε εύφλεκτο υλικό Και τους πέταξα στη θάλασσα.
Οι στίχοι ξέρουν να καίγονται μόνοι τους.
Στο καθαρό
Οινόπνευμα
της γλώσσας
και στου χρόνου
την αθόρυβη
βαρύτητα
Η ποίηση είναι
Μια κυκλική πορεία στον χωροχρόνο
Με άλλα λόγια,
έρχεται με φόρα πριν από εσένα
Και σου κόβει τη λαλιά
Να τη δεχτείς
αδιαμαρτύρητος

Ελένη Τζατζιμάκη - βιογραφικό

Η Ελένη Τζατζιμάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1986. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης (Paris IV). Εκπονεί τη διδακτορική της διατριβή στο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα, έχει σπουδάσει μουσική και τζαζ τραγούδι ενώ έχουν κυκλοφορήσει και δύο προσωπικοί της δίσκοι ("Κίρκη" - Μετρονόμος, 2012, “Soulfully”-Final Touch, 2014). Το 2009, για την πρώτη της ποιητική συλλογή "Η μαγεία της άνωσης", υπήρξε υποψήφια για το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, του περιοδικού Διαβάζω. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες.
Τα βιβλία της:
Η μαγεία της Άνωσης, 2009, Μελάνι
Μετά την Ενηλικίωση, 2012, Μελάνι
Σε ποιον ανήκει μια ιστορία;/Who does a story belong to?, δίγλωσση έκδοση σε μετάφραση του David Connolly, 2015, Μελάνι
Το παράδοξο των διδύμων - ένα ποιητικό transcription στον Γιώργο Χειμωνά, 2018, Μελάνι