Πάουλο Κοέλιο: O Τοξοβόλος είναι ένα βιβλίο για την εμπειρία μου

Ο Πάουλο Κοέλιο σκιαγραφεί τον δρόμο του τόξου, που αντιστοιχεί όχι μόνο στην τοξοβολία, αλλά σε όλες τις πτυχές της ζωής, και φανερώνει τις αρετές που πρέπει να τη διακρίνουν. Στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Ο τοξοβόλος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη με πίνακες του Γιάννη Βαλυράκη, ο διάσημος Βραζιλιάνος συγγραφέας γράφει για τον Τετσούγια, τον καλύτερο τοξοβόλο της χώρας, ο οποίος τώρα ζει ως ταπεινός ξυλουργός σε ένα χωριό και αποδέχεται την πρόκληση ενός άλλου τοξοβόλου που έρχεται από μακριά… Ο Τετσούγια διδάσκει τον ξένο καθώς και ένα ντόπιο αγόρι τη φιλοσοφία της τοξοβολίας.

Από τον Πάουλο στον Πάουλο

Είστε ο ίδιος τοξοβόλος. Τι σας τράβηξε στο άθλημα;
Νόμιζα ότι ήταν πολύ κομψό όταν ήμουν νέος. Είπα στον εαυτό μου, μια μέρα θα το κάνω αυτό. Άρχισα λοιπόν να ζω στα Πυρηναία, όπου είχα ένα μικρό σπίτι, και γνώρισα κάποιον τυχαία. Αυτό το άτομο άρχισε να με διδάσκει πώς να χρησιμοποιώ το τόξο και τα βέλη και μου δίδαξε τα βασικά της τοξοβολίας. Πηγαίνει από μια ακραία ένταση σε μια απόλυτη χαλάρωση, τη στιγμή ακριβώς που ανοίγεις το χέρι σου. Και είναι όντως κομψό, γιατί χρειάζεσαι τη σωστή στάση για να ρίξεις καλά. Έχει να κάνει με το να μάθεις πώς να εστιάζεις και να κάνεις αυτού του είδους την άσκηση όχι για χάρη της άσκησης, αλλά για χάρη του να κάνεις κάτι που θέλεις να κάνεις. Και έτσι έμαθα.

Πώς οι εμπειρίες σας με την τοξοβολία οδήγησαν στη συγγραφή αυτού του βιβλίου;
Ήταν, κατά κάποιο τρόπο, μια ανάλυση της εμπειρίας μου στην τοξοβολία. Και, φυσικά, έπρεπε να έχω μια κατευθυντήρια γραμμή, μια ιστορία. Καθώς διαβάζεις, μαθαίνεις όλα όσα έμαθα, όλα όσα χρειαζόμουν. Το να ρίχνεις βέλη δεν είναι απλώς το να χτυπάς έναν κενό στόχο, αλλά πραγματικά να προσπαθείς να δεις τον κόσμο μέσα από το τόξο. Η στιγμή της απόλυτης έντασης πριν ανοίξεις το χέρι σου, η σύνδεση. Το αν θα φτάσετε στον στόχο ή όχι είναι άσχετο. Αλλά αυτό που έχει σημασία είναι να γίνει το τόξο, το βέλος και ο ίδιος ο στόχος.

Σας ενέπνευσε κάποια συγκεκριμένη εμπειρία να γράψετε τον «Τοξοβόλο»;
Μια μέρα καθόμουν στο σπίτι μου στα Πυρηναία και σκέφτηκα πόσο απίστευτη ήταν η τοξοβολία και ήθελα να γράψω ένα βιβλίο για την εμπειρία μου. Ήθελα να το γράψω τουλάχιστον για να το διαβάσω εγώ, για δικιά μου εμπειρία. Προσπάθησα να διδάξω στον εαυτό μου αυτά που έμαθα ενστικτωδώς. Μερικές φορές, όταν μαθαίνεις, πρέπει να καθίσεις και να καταλάβεις τι ήταν αυτό που έμαθες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, έγραψα το βιβλίο. Είναι στα χέρια σας τώρα.

Πώς πιστεύετε ότι το Santiago de Compostela έχει επηρεάσει τα βιβλία σας και συγκεκριμένα αυτό;
Το Santiago de Compostela [προσκύνημα] είναι το εξής: ξέρεις τον στόχο σου και πηγαίνεις προς τα εκεί. Με επηρέασε πολύ με την έννοια ότι ήξερα ότι έπρεπε να επικεντρωθώ σε ένα σημείο και να προχωρήσω.

Ο «Τοξοβόλος» παρέχει απλές οδηγίες για μια καλή ζωή. Πιστεύετε ότι ένας μύθος ή μια αλληγορία είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να διδάξετε όσα έχετε μάθει για τις βασικές αλήθειες της ζωής;
*Γελάει* Στην πραγματικότητα, η ζωή είναι απλή. Την περιπλέκουμε πολύ. Και ένας μύθος ή μια αλληγορία μιλάει στα κρυφά μέρη του εαυτού μας. Μαθαίνεις την ουσία της ζωής δίνοντας προσοχή στα απλά πράγματα που σε περιβάλλουν. Αυτή είναι βασικά η ιδέα του «Τοξοβόλου». Μιλάω για τα πάντα, από τη φιλία και όχι μόνο: τη σημασία του τόξου, τη σημασία της συγκέντρωσης. Στο τέλος της ημέρας, είναι ζωή. Μαθαίνεις ζώντας τη ζωή σου πλήρως.

Είχατε ποτέ έναν μέντορα σαν τον Τετσούγια; Αν ναι, ποιες διδασκαλίες μάθατε;
Όχι με τη μεταφορική έννοια που χρησιμοποιώ στο βιβλίο μου. Είχα έναν μέντορα με την έννοια ότι έπρεπε να μάθω τα βασικά για το πώς να πυροβολώ, πώς να αποφεύγω να βλάψω τον εαυτό μου. Του είμαι πολύ ευγνώμων γιατί ήταν αυτός που μου έμαθε αυτά που ξέρω. Αλλά στο τέλος της ημέρας, όπως είπα, μαθαίνεις κάνοντας κάτι. Κάτι που αγαπάς. Οπότε πραγματικά, δεν χρειάζεστε μέντορα – χρειάζεστε μόνο τα βήματα. Μόλις γίνουν τα βήματα, μπορείτε να προχωρήσετε, και επαναλαμβάνετε και επαναλαμβάνετε έως ότου μια μέρα, δεν είναι ότι γίνεται αυτόματα, αλλά κατά κάποιο τρόπο, το υποσυνείδητό σας αναλαμβάνει τον εαυτό σας και συνεχίζει.

Προσπαθείτε να ακολουθήσετε το παράδειγμα του Τετσούγια όταν καθοδηγείτε νεότερους συγγραφείς;
Δεν είμαι μέντορας για νεότερους συγγραφείς. Ποιος είμαι εγώ για να καθοδηγήσω κάποιον για οτιδήποτε; Δέχομαι φυσικά προσκλήσεις για Πανεπιστήμια, αλλά ποτέ δεν δέχομαι γιατί δεν έχω τίποτα να διδάξω. Νομίζω ότι το γράψιμο είναι μια εμπειρία από μόνη της.

Μπορείτε να μας πείτε για τις πνευματικές και θρησκευτικές επιρροές στη συγγραφή σας; Πώς νιώθετε που ο «Αλχημιστής» χρησιμοποιείται από πολλούς αναγνώστες ως πνευματικός οδηγός και βλέπετε τους αναγνώστες να στρέφονται προς τον «Τοξοβόλο» με τον ίδιο τρόπο;
Φυσικά, ελπίζω ότι στα βήματα του «Τοξοβόλου» ο κόσμος θα δει το ίδιο ταξίδι που υπάρχει στον «Αλχημιστή». Φυσικά, είναι διαφορετικά. Ο «Αλχημιστής» είναι ένα ταξιδιάρικο βιβλίο και το ίδιο και ο «Τοξοβόλος» − ελπίζω οι άνθρωποι να χρησιμοποιήσουν τον «Τοξοβόλο» για να τους βοηθήσει να μάθουν τα βασικά της ζωής. Πραγματικά το ελπίζω αυτό.

Τι ελπίζετε να αποκομίσουν οι αναγνώστες από τον «Τοξοβόλο»;
Είναι αδύνατο να πει κανείς τι ελπίζει, γιατί όλοι οι αναγνώστες βιώνουν το βιβλίο με διαφορετικούς τρόπους. Λαμβάνω πολλά γράμματα για τα βιβλία μου και μερικές φορές βλέπουν πράγματα που δεν είδα και μου λένε για αυτά. Χαίρομαι πολύ που τα διαβάζω, γιατί μαθαίνω από αυτά. Μαθαίνω μαζί τους, για τον εαυτό μου.

---

Πάουλο Κοέλιο - Βιογραφικό

Ο Πάουλο Κοέλιο γεννήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1947 και εργάστηκε ως θεατρικός σκηνοθέτης και συγγραφέας, δημοσιογράφος και στιχουργός προτού αφοσιωθεί στα βιβλία του. Η συνεργασία του με τον διάσημο Βραζιλιάνο μουσικό Ραούλ Σέισας είχε ως αποτέλεσμα κλασικά κομμάτια για το βραζιλιάνικο ροκ.
Τα βιβλία του έχουν πουλήσει περισσότερα από 320 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, έχουν κυκλοφορήσει σε 170 χώρες κι έχουν μεταφραστεί σε 88 γλώσσες. Στις μεγαλύτερες επιτυχίες του συγκαταλέγονται Ο Αλχημιστής, που θεωρείται το βραζιλιάνικο βιβλίο με τις περισσότερες πωλήσεις στην ιστορία, καθώς και το Ημερολόγιο Ενός Μάγου. Είναι ο συγγραφέας με τους πιο πολλούς θαυμαστές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εξελέγη στην Ακαδημία Γραμμάτων της Βραζιλίας το 2002 και από το 2007 είναι Αγγελιαφόρος Ειρήνης του ΟΗΕ. Έχει λάβει πολλά διεθνή βραβεία και τιμητικές διακρίσεις.