- CITY GUIDE
- PODCAST
-
23°
Η Λένα Διβάνη ονειρεύτηκε τη Διδώ
Στο ίνδαλμά της, τη Διδώ Σωτηρίου, «τη γυναίκα-πολεμίστρια του καλού», είναι αφιερωμένο το νέο βιβλίο της Λένας Διβάνη που κυκλοφορεί στην αγορά. Η συγγραφέας διαλέγει ένα μικρό απόσπασμα.
![Λένα Διβάνη Λένα Διβάνη](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2022/03/16/lena-divani.jpg)
Λένα Διβάνη, «Ονευρεύτηκα τη Διδώ»: Η συγγραφέας διαλέγει για την ATHENS VOICE ένα απόσπασμα από το νέο της βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Μετά τις μεγάλες εκδοτικές επιτυχίες της, «Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας» και το «Πικρό ποτήρι - Ο Καποδίστριας, η Λωξάνδρα και η Ελλάδα», σήμερα κυκλοφορεί το νέο βιβλίο της Λένας Διβάνη αφιερωμένο στη Διδώ Σωτηρίου. Στην ίδια πάντα σειρά και με το ίδιο φανταστικό εικαστικό στο εξώφυλλό του.
Όπως σημειώνει η συγγραφέας, «Μέσα στον ζόφο των αλλεπάλληλων κρίσεων ένιωσα ξαφνικά την έντονη ανάγκη να ανασάνω λίγο φρέσκο αέρα, να αισιοδοξήσω. Αποφάσισα λοιπόν ότι είχε έρθει η ώρα να ξαναζωντανέψω το ίνδαλμά μου, τη Διδώ Σωτηρίου. Είναι άδικο να τη λησμονούν σιγά σιγά οι παλιότεροι και να την αγνοούν τελείως οι νεότεροι. Δεν υπήρχε άλλη σαν κι αυτή τη γυναίκα-πολεμίστρια του καλού που διέσχισε ολόκληρο τον 20ό αιώνα, βρέθηκε στο επίκεντρο κάθε ελληνικής τραγωδίας (από τη Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι τη χούντα) και κατάφερε να δρασκελίσει όλα τα ερείπια φορώντας το αιώνιο χαμόγελό της, κόκκινο μπερέ, κολιέ και άρωμα. Άρχισα αμέσως την έρευνα (με αφορμή την οποία εν τέλει εμπνεύστηκα το βιβλίο Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας) και ευτυχώς, γιατί χάθηκαν εν τω μεταξύ η Άλκη Ζέη και ο Νίκος Μπελογιάννης, οι μοναδικοί επιζώντες που την ήξεραν από την καλή και την ανάποδη. Ελπίζω ότι έγραψα μια εντελώς υβριδική βιογραφία με τον χαρακτηριστικό τίτλο Ονειρεύτηκα τη Διδώ. Γιατί πράγματι την ονειρεύτηκα ολοζώντανη, ακαταπόνητη και γελαστή, όπως ήταν πάντα, να μου διηγείται με το νι και με το σίγμα τη ζωή της που ήταν αγρίως απίθανη!» Και συνεχίζει: «Αν ήμουν γλύπτρια, θα σου είχα στήσει άγαλμα έξω από το σπίτι μου, με το μπερέ σου και με τα όλα σου. Αφού όμως γεννήθηκα παραμυθού, έβαλα αμέτι μουχαμέτι να πω την ιστορία της ζωής σου, αλλά όχι με τον συμβατικό τρόπο που γράφονται οι βιογραφίες. Πρώτα απ’ όλα, εσύ η ίδια θα τη σκυλοβαριόσουνα»...
Λένα Διβάνη, «Ονευρεύτηκα τη Διδώ»: Απόσπασμα από το βιβλίο για την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη
Κάθε καιρός κι ο Τρωικός του πόλεμος1
Δίκιο έχεις, ξεχάσαμε την απόβαση, το μεγάλο πανηγύρι! Λοιπόν αυτό το απίστευτο νέο εγώ το έμαθα στας εξοχάς. Μας είχε πάει ο πατέρας μου για πικνίκ την Πρωτομαγιά σε μια μπιραρία μέσα στο δάσος. Τρώγαμε και πίναμε λοιπόν κεφάτοι, όταν είδαμε ένα αμάξι να πλησιάζει τρέχοντας. Μόλις έφτασε στην μπιραρία, πηδάει έξω ο γραμματικός του πατέρα μου, τον παίρνει παραπέρα και του ’λεγε κάτι στ’ αυτί. Τρελάθηκε αυτός. «Έρχονται! Έρχονται αύριο!» φωνάζει. «Ποιοι έρχονται, τζάνεμ;» τον ρωτάει η μάνα. «Οι Έλληνες έρχονται, τελείωσαν τα ψέματα, αύριο ο ελληνικός στόλος θα βρίσκεται στη Σμύρνη!» Έπρεπε να ήσουν από μια γωνιά να δεις όλες τις παρέες να αγκαλιάζονται, να φιλιούνται, να χοροπηδάνε απ’ τη χαρά τους. Τα μαζέψαμε γρήγορα, γυρίσαμε στη Σμύρνη να βρούμε εφημερίδα να διαβάσουμε. Την άλλη μέρα το πρωί το ξέραν όλοι και μαζεύονταν σαν τα μυρμήγκια στην αποβάθρα. Μια ανθρωποθάλασσα ήταν, φτωχοί, πλούσιοι, όλοι. Ζήτω ο Βενιζέλος, ούρλιαζαν όσο βαστούσαν τα πλεμόνια τους. Μια γριά λιποθύμησε μπροστά στα μάτια μου ψάλλοντας το Χριστός Ανέστη. Τα σκέφτομαι τώρα και μου φαίνονται σαν όνειρο. Ποιος να το ’λεγε ότι κάποτε θα βλέπαμε τον ελληνικό στρατό στη Σμύρνη, στο Αϊδίνι! Θυμάμαι έναν κύριο δίπλα μου να φωνάζει: «Τώρα θα φοβούνται εμάς οι Τούρκοι κι όχι εμείς αυτούς» και δώστου να γελάει. Για πότε όμως τα γέλια θα γίνονταν κλάματα, κανείς δεν το φανταζόταν τότε…
Καλά, στην αρχή λογικό είναι να ενθουσιαστείτε. Αλλά μετά; Το ’20 που άρχισε να στραβώνει η δουλειά, δεν καταλάβατε ότι πάτε ίσα στου χάρου τα δόντια;
Η αλήθεια είναι ότι υπήρχαν κάτι μαύρα σημάδια. Έπρεπε να είχαμε καταλάβει ότι δε θα ήταν περίπατος η εκστρατεία, ότι θα την πληρώναμε ακριβά. Πρώτα απ’ όλα, με το που πάτησε ο δικός μας ο στρατός στη Σμύρνη γίναν έκτροπα, χύθηκε αίμα. Έλα μου όμως που το αίμα αίμα φέρνει.
![Λένα Διβάνη «Ονευρεύτηκα τη Διδώ», από τις εκδόσεις Πατάκη Λένα Διβάνη «Ονευρεύτηκα τη Διδώ», από τις εκδόσεις Πατάκη](/images/w250/3/jpg/sites/default/files/lena-divani-oneireutika-ti-dido-patakis_0.jpg)
Το κακώς το λες τώρα, εκ των υστέρων. Για μας που τη ζήσαμε, η Σμύρνη μύριζε Ελλάδα, το βρίσκαμε φυσιολογικό. Το παραδέχονταν και οι Τούρκοι, Γκιαούρ Ιζμίρ, τη λέγανε, Σμύρνη των απίστων, σαν να μην την υπολόγιζαν τούρκικη.
Δεν ξέρω τι υπολόγιζαν, αλλά τούρκικη ήταν. Οι μισοί και περισσότεροι ήταν μουσουλμάνοι, βρε Διδώ μου. Άσε που και Έλληνες να ήταν όλοι, πώς θα την κρατούσες αυτή τη νησίδα εδάφους τριγυρισμένη από φανατισμένους εχθρούς; Εδώ το Ισραήλ τόσα χρόνια και βλέπεις ότι ζορίζεται να επιβιώσει ζωσμένο από αντιπάλους. Με την εκστρατεία το μόνο που πετύχαμε ήταν να ξανακάνουμε τους Τούρκους μια γροθιά για να μας χτυπήσουν. Εκεί που ήταν διαλυμένοι, ζαλισμένοι απ’ την ήττα, μπήκαμε εμείς και δικαιώσαμε την προπαγάνδα που έκανε ο Κεμάλ και οι αντάρτες του. Έχουν δημοσιευτεί πια πολλές μελέτες που το επιβεβαιώνουν αυτό: Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η ξένη επέμβαση γενικά μετέτρεψαν σε μεγάλο βαθμό τους διαλυμένους, ταπεινωμένους μουσουλμάνους της νεκρής αυτοκρατορίας σε Τούρκους εθνικιστές. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο όπλο από την οργή του ταπεινωμένου...
Ο ιμπεριαλισμός τα φταίει όλα. Οι απλοί άνθρωποι, Έλληνες και Τούρκοι, όλοι θύματα είμαστε.
1. Οδυσσέας Ελύτης, «Μαρία Νεφέλη»
Info
Λένα Διβάνη, «Ονευρεύτηκα τη Διδώ»,
σελ. 376, εξώφυλλο Κ2 Design, εκδ. Πατάκη
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου, Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο
Το επάγγελμα του συγγραφέα είναι πολύ μοναχικό
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Τι σημαίνει να «νιώθεις ότι πεθαίνεις στη θέση ενός άλλου»;
Ένα συλλεκτικό τεκμήριο από τον Θανάση Κ. Κάππο για τον σπουδαίο τραγουδιστή, μέσα από αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά
Μια ιστορία αγάπης, απώλειας και συμφιλίωσης σε καιρούς ανησυχητικών αλλαγών
Greekling, όπως Γραικύλος, εκ του Graeculus: φράση υποτιμητική που χρησιμοποιούνταν από τους Ρωμαίους για συμπολίτες τους που ήθελαν να το παίζουν Έλληνες. Κατά (μειωτική) επέκταση: ο υποταγμένος Έλληνας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Ο γνωστός συγγραφέας και διαφημιστής μάς μιλάει για το νέο του βιβλίο «Το Φωτόδεντρο»
Πιστεύεται ότι γράφτηκε γύρω στον Απρίλιο-Ιούνιο του 1920 από ένα σανατόριο
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου του Douglas Murray
Η αργεντινή συγγραφέας μιλάει για το νέο της βιβλίο «Η δική μας πλευρά της νύχτας» και το Φεστιβάλ ΛΕΑ
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Η Athens Voice προτείνει τα βιβλία των διακοπών
Ο Ισλανδός ποιητής, συγγραφέας, μουσικός και εκδότης μιλάει στην Athens Voice
Το graphic novel «Σκιές στο φως» περιγράφει κυρίως την προσωπικότητά του από την παιδική του ηλικία και τα καθοριστικά πρώτα χρόνια του στην Αγγλία, μέχρι την καθιέρωσή του
Η μόνη απαίτηση είναι το βιβλίο να σε διασκεδάζει, ανεξάρτητα από το αν καταφέρει να κάνει οτιδήποτε άλλο
Ο Θανάσης Παπανδρόπουλος και ο Κώστας Χρηστίδης δίνουν μία διαφορετική υπόσταση στην έννοια του επιχειρείν και του χώρου μέσα στον οποίον αυτό μπορεί να αναπτυχθεί
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.