Βιβλιο

Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο

Ταξίδι στη Μοντρεάλη με τον Ζαν-Πωλ Ντυμπουά (εκδ. Δώμα)

Άρης Σφακιανάκης
ΤΕΥΧΟΣ 813
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Αναγνώστης με αιτία: Ο Άρης Σφακιανάκης γράφει για το βιβλίο «Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο» του Ζαν-Πωλ Ντυμπουά (εκδ. Δώμα).

Πριν δυο χρόνια περίπου –κι ενώ ξεκινούσε η καραντίνα– διάβασα ένα βιβλίο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση και το έβαλα αμέσως στην άκρη για να γράψω σχετικά στην Athens Voice. Πρόκειται για τις Αναμνήσεις ενός αντισημίτη, του Γερμανού αριστοκράτη Γκρέγκορ φον Ρετσόρι από τις εκδόσεις Δώμα (εκδόσεις με εξαιρετικό γούστο και μύτη λαγωνικού στην αναζήτηση ξένων τίτλων). Ωστόσο, ο καιρός περνούσε κι εγώ δεν αποφάσιζα να πιάσω την πένα και να γράψω το κείμενο. Απέδωσα την απροθυμία μου στο δέος που μου προκαλούσε το βιβλίο εκείνο (δεν ήξερα από πού να το πιάσω). Μπορεί βέβαια να έφταιγε κι ο τίτλος Αναμνήσεις ενός αντισημίτη, που θα προκαλούσε αμέσως τα μεμψίμοιρα σχόλια των Εβραίων φίλων μου  – και μάλιστα σε μια εποχή που χτίζουμε συμμαχίες στην ανατολική Μεσόγειο. Ίσως και να μην ήθελα τελικά να μοιραστώ με άλλους αυτό το υπέροχο βιβλίο – κι ας μην είναι τέτοιος ο χαρακτήρας μου ως Υδροχόος.

Ίσως λοιπόν κάποτε γράψω γι’ αυτό το βιβλίο – αν κι όσο ξεμακραίνει ο χρόνος, τόσο πιο απίθανο το θεωρώ. Πάντως εξακολουθεί να παραμένει σε περίοπτη θέση πάνω στο γραφείο μου.

Σήμερα ήθελα να μιλήσω για ένα άλλο βιβλίο των εκδόσεων Δώμα, ένα μυθιστόρημα που ο τίτλος του και μόνο φτάνει να γεμίσει το μισό από το παρόν κείμενο: Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο. Θα μου πείτε, σιγά τη σύλληψη! Εδώ δεν κατοικούμε τα διαμερίσματά μας όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο. Μάλιστα, οι ήρωες του Γάλλου συγγραφέα Ζαν-Πωλ Ντυμπουά δεν κατοικούν καν το κελί τους με τον ίδιο τρόπο. (Ναι, ο κεντρικός χαρακτήρας του μυθιστορήματος βρίσκεται συγκρατούμενος με έναν μοβόρο τύπο σε κάποια φυλακή υψίστης ασφαλείας κατηγορούμενος για κάτι που ο αναγνώστης μαθαίνει μόνο στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου).

Ο συγγραφέας του έργου γεννήθηκε το 1950, που σημαίνει ότι με περνάει οχτώ ολόκληρα χρόνια, οπότε δικαιούται να γράψει ένα πολύ καλό μυθιστόρημα (για το οποίο έλαβε άλλωστε το βραβείο Γκονκούρ πριν δυο χρόνια). Ήρωάς του είναι ένας Γάλλος που μετώκισε στον Καναδά με πατέρα πάστορα και μητέρα λιμπεράλ για να γίνει κάποια στιγμή επιστάτης, κηπουρός και άνθρωπος για όλες τις δουλειές σε πολυκατοικία πολυτελείας στη Μοντρεάλη (όπως λέγανε κάποτε οι μεταφραστές το Μόντρεαλ – και με την ευκαιρία να συγχαρώ τη Μαρία Γαβαλά για τη μετάφραση του βιβλίου).

Ο ήρωας ερωτεύεται με πάθος (πώς αλλιώς;) μια Ινδιάνα και δεν διστάζει μάλιστα να την παντρευτεί. Το ζεύγος δεν κάνει παιδιά οπότε υιοθετεί σκύλο (σοφή κίνηση). Η Ινδιάνα μάλιστα είναι πιλοτίνα, χειρίζεται μικρό αεροσκάφος με το οποίο γνωρίζουν από κοντά τις λίμνες του Καναδά, ώσπου… ώσπου να αγοράσετε το βιβλίο. Είναι καλογραμμένο, είναι μελετημένο, είναι –με τον τρόπο του– συναρπαστικό. Και σας μεταφέρει ανέξοδα σε μια χώρα μακρινή, μια χώρα που οι μισοί της κάτοικοι μιλάνε αγγλικά κι οι υπόλοιποι γαλλικά, μια χώρα όπου τα σφενδάμια της χαρίζουν αυτό του υπέροχο σιρόπι που δεν λησμονεί όποιος το έχει δοκιμάσει πάνω στις τηγανίτες του. Bon voyage!