Intellectual thighs: Μπούτια και διανόηση

Το ελληνικό bookstagramming δεν έχει να ζηλέψει πολλά από το παγκόσμιο. Εξαιρετικές φωτογραφίες, ενδιαφέρουσες βιβλιοπροτάσεις και ακόλουθοι που συμφωνούν, διαφωνούν, επαυξάνουν ή εκθειάζουν την κάθε ανάρτηση. Ανάμεσα σε μια πληθώρα λογαριασμών που παρουσιάζουν πολύ ενδιαφέρον και εντυπωσιάζουν με την καλή αισθητική τους ξεχώρισα μια κυρία, δεσποινίδα, περσόνα –μόνο πόδια έχουμε δει, δεν ξέρουμε τίποτα άλλο– η οποία σταυρώνει τα πλαισιωμένα με υπέροχα υφάσματα, υπέροχα πόδια της, ακουμπά στο ίδιο πάντα σημείο το βιβλίο για το οποίο θα γράψει και ξεκινάει με ένα εντελώς δικό της, ιδιόμορφο τρόπο. Βουτάει το βιβλίο σε δικά της προσωπικά βιώματα όπως βουτάμε το κουλουράκι στο τσάι. Το βγάζει και το αφήνει να στάζει το συναίσθημα που της δημιούργησε, τις σκέψεις που την έβαλε να κάνει δίνοντας σχετικά λίγες πληροφορίες για την πλοκή. Η βιβλιοκριτική της είναι ένα μικρό λογοτεχνικό άρθρο που δίνει τροφή για σκέψη και σε βάζει σε έξοδα αφού μόλις τη διαβάσεις πας στο πλησιέστερο βιβλιοπωλείο (αυτό να κάνετε) ή κάνεις την ηλεκτρονική σου παραγγελία ενώ ακόμα χαζεύεις τη σελίδα της. Ξεκίνησα να την παρακολουθώ όταν παρατήρησα πόσο συμφωνούσα με την κριτική της στα βιβλία που είχα διαβάσει ήδη. Πλέον περιμένω να δω τι θα προτείνει με ανυπομονησία. Σε όσους φίλους πρότεινα τη σελίδα της με κατηγορούν ή με ευχαριστούν γιατί διάβασαν περισσότερο. Κυρίες και κύριοι, πάμε να γνωρίσουμε τον No1 λογαριασμό του ελληνικού bookstagram, την υπέροχη Intellectual Thighs.

Πώς προέκυψε η ιδέα για έναν τέτοιο λογαριασμό;
Τα πρωινά του Σαββάτου πηγαίνουμε βόλτες σε γκαλερί και εκθέσεις, γιατί είμαστε μεγάλοι άνθρωποι και ξυπνάμε νωρίς τα Σαββατοκύριακα και μας έχουν πει πως είναι καλό για το παιδί να έρχεται σε επαφή με την Τέχνη, θα του δώσει αισθητική και ευαισθησίες, λέει, λες και αυτό βγαίνει ποτέ σε καλό. Τέλος πάντων, σε μια τέτοια βόλτα, ξεφυλλίζοντας τον κατάλογο της έκθεσης με τις φωτογραφίες των έργων και το κείμενο που τις συνόδευε, ένιωσα για άλλη μια φορά ηλίθια, δεν ήταν η πρώτη και σίγουρα όχι η τελευταία, δεν με ενοχλεί να αισθάνομαι μια στο τόσο ηλίθια, όμως διάβαζα ξανά και ξανά μια συγκεκριμένη πρόταση του κειμένου χωρίς να μπορώ να προχωρήσω παρακάτω, αφού δεν καταλάβαινα το νόημα. Σίγουρα ακουγόταν όμορφα, ήταν πολλές οι συλλαβές και υπήρχε ένας κάποιος ρυθμός που με έκανε να νιώθω υπέροχα που μιλάω ελληνικά, που διάβαζα τόσο καλά τα ελληνικά, το ζουμί όμως δεν μπόρεσα να το ρουφήξω. Κάτσε, λέω. Και επειδής, να πούμε, δεν πιάνει η δικιά σου η γκλάβα και δεν την ανθίζεσαι, δεν πάει να πει ότι δεν πιάνει και τ' αλλουνού η γκλάβα. Καθ' ό,τι τα υψηλά νοήματα δεν τ' ανθίζεται ο κόσμος, δεν την ψυλλιάζεται τη δουλειά, όπως έλεγε κι ο Κλυνν για τον Αρτέμη. Όμως κι εγώ κόσμος είμαι κι είναι κι άλλοι σαν εμένα, έτσι δεν είναι;
Ακολούθησε συζήτηση που έδωσε μορφή σ’ αυτό που θα σκέφτηκα να κάνω. Να μιλήσω με τη γλώσσα μου για τα δικά μου υψηλά νοήματα, να προσπαθήσω να βρω το ζουμί και να το ψεκάσω, να υπάρξω με τον δικό μου τρόπο σε έναν χώρο που έχουμε στο μυαλό μας ότι πρέπει να φοράμε τα καλά μας για να μας πάρουν στα σοβαρά. Γιατί υπάρχουμε κι εμείς που μέχρι εκεί φτάνει η γκλάβα μας, τι να κάνουμε, να μην βρούμε κι εμείς τρόπο έκφρασης;

Η ανωνυμία από τι σε προστατεύει; Σε τι σε βοηθάει;
Η δική μου επωνυμία και πάλι ανώνυμη θα ήταν, με την έννοια ότι δεν ανήκω στον χώρο, όμως αυτό που απολαμβάνω με την ανωνυμία είναι ότι σου δίνει τη δυνατότητα να διατηρείς τις ιδιότητές σου απρόσωπα. Είμαι η μητέρα κάποιου, η σύζυγος κάποιου, η κόρη κάποιων, η φίλη άλλων, μπορώ να μιλάω για τις σχέσεις μου αυτές χωρίς να καθορίζομαι από τους ανθρώπους που τις μοιράζομαι ούτε από την ανάγκη να φτιάξω μια καλή εικόνα για εμένα. Αφαιρώντας την εικόνα και την ανάγκη να την υπηρετήσεις, είναι σαν να αφαιρείς ένα φίλτρο, απελευθερώνεσαι. Το ίδιο παθαίνουν και τα trolls των social. Απλώς εγώ επιλέγω να μη βρίζω. Πολύ.

Πόσα βιβλία διαβάζεις τον μήνα κατά μέσο όρο;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός, δεν έχω αυστηρό πρόγραμμα διαβάσματος, διαβάζω όποτε θέλω, όσο θέλω, αυτά που θέλω. Προσπαθώ να είμαι συνεπής στα ποστ μου παρουσιάζοντας τουλάχιστον ένα βιβλίο την εβδομάδα.

Θα έλεγες ότι κάνεις βιβλιοκριτικές ή παρουσιάσεις βιβλίων;
Σε ένα βιβλίο καθένας από εμάς θα σημειώσει με το μολυβάκι του διαφορετικά αποσπάσματα. Κι αυτό γιατί το κάθε κείμενο μιλάει διαφορετικά στον καθένα μας, μπορεί να χτυπήσει ευαίσθητο σημείο σε κάποιον, ενώ σε άλλον να περάσει χωρίς να ακουμπήσει. Όλα τα κείμενά μου έχουν το προσωπικό στοιχείο, εξηγώ γιατί προσωπικά σε εμένα λειτούργησε ένα βιβλίο με συγκεκριμένο τρόπο, τι εσοχή βρήκε μέσα μου και κάθισε, τι διάσπαρτα κομμάτια ένωσε. Δεν μπορώ να πω ψέματα για κάτι τέτοιο, είναι η προσωπική μου εμπειρία, δεν σημαίνει ότι ένα βιβλίο είναι καλό ή κακό, δεν το κρίνω. Δεν με ενδιαφέρει να το πουλήσω, θεωρώ ότι έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για εμένα και για όποιον διαβάζει αυτά που γράφω το ότι προσπαθώ να δώσω μια ερμηνεία για το πώς το διάβασμα με βοηθά να κατανοήσω τον εαυτό μου και τους άλλους. Πώς η λογοτεχνία το κάνει αυτό στους ανθρώπους.

Με ποια κριτήρια διαλέγεις να παρουσιάσεις ένα βιβλίο;
Παρουσιάζω μόνο τα βιβλία που μου άρεσαν, ευχαριστήθηκα δηλαδή τον χρόνο που πέρασα μαζί τους, εκείνα που με έκαναν να σκεφτώ κάτι και να πάει το μυαλό σε σκέψεις που δεν θα μου είχε δώσει αφορμή η ζωή μου να κάνω.

Το μέλλον της βιβλιο-διαφήμισης είναι στο Instagram;
Νομίζω ότι το Instagram είναι το παρόν της βιβλιο-διαφήμισης (και όχι μόνο) και είναι κρίμα που το σνομπάρουν κάποιοι άνθρωποι του χώρου γιατί υπάρχουν λογαριασμοί που κάνουν εξαιρετική δουλειά. Το μέλλον δεν μπορώ να το φανταστώ, δεν είναι τα sci-fi τα αγαπημένα μου, αλλά σκέψου, λέει, ολογράμματα συγγραφέων ή ηρώων των βιβλίων να εμφανίζονται μπροστά μας εξηγώντας τους λόγους που μας είναι απαραίτητοι.

Πώς τα πας με τον όρο influencer;
Επηρεάζομαι από πολλούς ανθρώπους, φαντάζομαι κι εγώ θα επηρεάζω κάποιους και νομίζω αυτό είναι το νόημα της κοινωνικοποίησης, να παίρνουμε στοιχεία από τους άλλους που μπορούν να μας κάνουν καλύτερους και να προχωράμε. Με την εμπορική έννοια του όρου παλεύω να τα πάω καλά, προσπαθώ να μην επηρεάζομαι πολύ από εικόνες που με κάνουν να θέλω να καταναλώνω περισσότερο, δεν το καταφέρνω πάντα, αντιλαμβάνομαι όμως τη δύναμη του μέσου και γι’ αυτό, για να αισθάνομαι «σωστή» λειτουργώντας μέσα σε αυτό, δεν προβάλλω κάτι που δεν πιστεύω και δεν παρουσιάζομαι με τρόπους που δεν εκφράζουν την αισθητική μου. Από την άλλη με προβληματίζει πολύ σε ποιους και για ποιους λόγους επιλέγουμε να δώσουμε δύναμη στα social, πόσο εύκολα γινόμαστε δέκτες χαμηλού περιεχομένου προκειμένου να κερδίσουμε ένα iphone ή ένα ζευγάρι παπούτσια. Πώς γίνεται οποιαδήποτε αρλούμπα να βρίσκει υποστηρικτές, να αναπαράγεται και να επικρατεί.

Πώς σε αντιμετωπίζουν οι εκδοτικοί οίκοι;
Μια χαρά με αντιμετωπίζουν, οι άνθρωποι που δουλεύουν τα social των περισσότερων εκδοτικών είναι ευγενέστατοι επαγγελματίες και εγώ είμαι τυχερή που έχω τα βιβλία τους χωρίς να περιμένουν ανταπόδοση. Γιατί προφανώς δεν γίνεται να μου αρέσει οτιδήποτε εκδίδεται και δεν προβάλλω οτιδήποτε εκδίδεται.

Τι σου λένε οι followers για όσα γράφεις;
Κατ’ αρχάς προσπαθώ να ακολουθώ τους ανθρώπους που με ακολουθούν και αφήνουν σχόλιο ή στέλνουν μήνυμα (δεν το ήξερα ότι υπάρχει όριο σ αυτούς που μπορείς να ακολουθήσεις, το έμαθα), οπότε είμαι κι εγώ follower των ανθρώπων που μου λένε κάτι κι αυτά που λέμε είναι τα πάντα, έχω κάνει γνωριμίες μέσω του λογαριασμού με ανθρώπους που διαφορετικά δεν θα είχα την ευκαιρία να γνωρίσω, ατελείωτες συζητήσεις για τα βιβλία και όχι μόνο.

Τι σου λένε οι συγγραφείς για όσα γράφεις;
Και συγγραφείς έχω γνωρίσει αρκετούς μέσω του λογαριασμού, πολύ χαίρομαι και γι’ αυτές μου τις γνωριμίες, κυρίως για τα χιουμοριστικά μηνύματα που έχουμε ανταλλάξει, δεν μπορούν να φανταστούν βεβαίως ότι κάθε φορά που λένε κάτι αστείο εγώ έχω στο μυαλό τις φωτογραφίες τους από τα αυτιά των βιβλίων τους και είναι ακόμα πιο παρανοϊκή η εικόνα ενός παρα-πολύ-σοβαρού συγγραφέα να λέει κάτι παρα-πολύ-αστείο.

Η διανόηση χρειάζεται τα ωραία μπούτια και τα ωραία μπούτια χρειάζονται και λίγη διανόηση ή αυτά είναι ξεπερασμένα στερεότυπα;
Όλα χρειάζονται και τίποτα δεν είναι απαραίτητο. Αυτό που θα ήταν καλό όμως, είναι να άφηνε ο καθένας ελεύθερο τον εαυτό του να υπάρξει χωρίς ενοχές εκτός στερεοτυπικών κουτιών και να προσπαθούσαμε να μην είμαστε επικριτικοί με τον εαυτό μας και τους άλλους. Να χαλαρώναμε κάπως με τη σημαντικότητα μας. Το όνομα του λογαριασμού είναι ανάλαφρο, γιατί θέλω να ‘μαι κι εγώ ανάλαφρη. Τι σημαίνει όμως ανάλαφρο; Αν έχω μια ρουτίνα με πέντε serums, δυο κρέμες και τρία χημικά peelings για να νιώθω ότι έχω κάποιον έλεγχο στην καθημερινότητά μου, αν κάνω γυμναστική και προσπαθώ να πιάνω τα 10.000 βήματα καθημερινά και τρέχω λες και θα απομακρυνθώ γρηγορότερα απ' τον χρόνο κι όμως νιώθω και πάλι το σώμα μου να γερνάει και να αλλάζει, αν προσθέτω στο καλάθι των αγορών μου καινούρια ρούχα που δεν έχω ανάγκη αλλά τα χρειάζομαι γιατί νιώθω άγχος και πίεση και τουλάχιστον θέλω να νιώθω όμορφη μέσα σε όλα αυτά, θα πρέπει να πάρω στα σοβαρά κάποιον που επιλέγει να δει όσα κάνω ως ενασχολήσεις μιας επιφανειακής γυναίκας; Ή θα πρέπει να μιλάω με συγκεκριμένο τρόπο κρατώντας τα υπόλοιπα κομμάτια μου κρυφά για να με θεωρήσουν «σοβαρή»; Άσε μας, καημένε. Θα έπρεπε να ξυπνάω ουρλιάζοντας «Χριστέ μου, ξημέρωσε άλλη μια μέρα» και να γράφω βασανισμένη ποίηση που δεν θα καταλάβαινε κανείς για να αποδείξω τις υπαρξιακές μου αγωνίες; Επιλέγω να παρουσιάσω τον εαυτό μου ανάλαφρο, παρά τα βάρη μου. Και ώπα μου.

Γιατί λατρεύεις τον Κάρβερ;
Ο Κάρβερ είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας γιατί παράλληλα με τις γραμμές του κειμένου του υπάρχουν κι άλλες, αόρατες, που κάποιο αισθητήριο όργανό μας που δεν έχουμε ακόμα ονοματίσει τις πιάνει, τις περνάει εντός μας και κάνει την εμπειρία υπερβατική. Δεν εξηγείται αλλιώς το ότι διαβάζοντας κάτι απλό, καθημερινό, χωρίς εξεζητημένες λέξεις και εκφράσεις καταφέρνει να μας δίνει την αίσθηση ότι συμβαίνει και κάτι άλλο, κάτι που μας προκαλεί αγωνία, πίεση, ενώ συγχρόνως νιώθουμε ένα συναίσθημα ζεστό που έχει πολλά ονόματα αλλά κανένα που να τα περιγράφει όλα μαζί γι’ αυτούς τους ήρωες. Γιατί ο συγγραφέας αυτός αγαπά τους ήρωές του ακόμα κι αν τα έχουν κάνει σκατά, ακόμα κι αν είναι σμπαραλιασμένοι, τους συμπονά, αυτούς κι εμάς μαζί.